MedAmerikan Tıp Merkezi Noroloji Bolumu doktorlarından Doc Dr Demet Yandım Kuşcu, etkisini merkezi sinir sisteminde gosteren bir bağışıklık sistemi hastalığı olan Multipl Skleroz (MS)'un, beyin ve omurilikten oluşan merkezi sinir sistemine bağlı bir hastalık olduğuna dikkat cekiyor Belirtilerin genellikle 2040 yaş arası genc erişkinlerde ortaya cıktığına dikkat ceken Kuşcu, kadınlarda yaklaşık 2 kat daha fazla gorulduğunu ve Turkiye'de yaklaşık 35000 ile 40000 arası MS'li kişinin olduğunu anlattı
Doc Dr Kuşcu, hastalığı şoyle tanımlıyor: Hastalığa merkezi sinir sisteminin birden cok yerinde hasar gorulmesinden dolayı Multipl (coklu), hasar goren dokunun sertleşmesinden dolayı da Skleroz (sertleşme) adı verilmekte MS hastalığında hem sinir hucresinin uyarılarını ileten sinir lifleri (akson) hem de bu sinir lifini cevreleyerek koruyan ve gorevini yapmasına yardımcı olan yağdan zengin kılıf (miyelin) hasar gormektedir Bunun sonucu olarak da sinirsel uyarılar duzgun iletilememekte ve hastalığın belirtileri ortaya cıkmaktadır
imagesmshastaligidahacokkadinlardagoruluyor5aecf9cd875aa
h 4Kadınlarda daha cok goruluyor Belirtilerin genellikle 2040 yaş arası genc erişkinlerde ortaya cıktığını anlatan Doc Dr Kuşcu, kadınlarda yaklaşık 2 kat daha fazla gorulduğune ve Turkiye'de yaklaşık 35000 ile 40000 arası MS'li kişinin olduğuna dikkat cekti Doc Dr Kuşcu, MS'e neyin sebep olduğu kesin olarak bilinmemekle beraber normalde vucudumuzu yabancı maddelere karşı koruyan bağışıklık sisteminde, anormal bir tetiklenme sonucunda vucudun kendi akson ve miyelin dokusuna zarar verdiği gozlenmektedir Bu tetiklenmenin birden fazla faktore bağlı olduğuna, genetik bir yatkınlık zemininde enfeksiyonlar, yaşanan coğrafi bolge, iklim gibi bazı cevresel faktorlerin etkili olabileceğine inanılmaktadır D vitamini eksikliği, sigara ve fazla tuz alımının da bu hastalığın ortaya cıkışını kolaylaştırabileceği ve seyrini kotuleştirebileceği yonunde calışmalar bulunmaktadır şeklinde konuştu
Doc Dr Kuşcu, MS, merkezi sinir sisteminde etkilediği bolgeye gore, cok farklı bir veya birden fazla belirtiyle ortaya cıkabileceğini vurgulayarak, MS'e bağlı belirtiler, atak sırasında ortaya cıkıp daha sonra iyileşebileceği gibi, bir kısmı uzun donem kalıcı olabilmekte, bazı kişilerdeyse yıllar icinde sinsi bir ilerleme gorulebilmektedir ifadesini kullandı
imagesmshastaligidahacokkadinlardagoruluyor5aecf9cda2d43
h 4Doc Dr Kuşcu sıklıkla gorulen belirtileri şoyle sıraladı: Duysal (yuzde, kollarda ya da bacaklarda uyuşma, karıncalanma, keceleşme, ağrı vb),
Gorsel (ağrılı goz hareketleriyle beraber kısmi gorme kaybı, gormede bulanıklaşma, puslanma, renklerde solma vb),
Kuvvetsizlik (kolda, bacakta kuvvet kaybı, ince hareketlerde beceri kaybı),
Baş donmesi, dengesizlik, cift gorme, peltek konuşma, yurumede bozulma, kısa sureli gelip gecici yakınmalar (yuzde şiddetli saplanıcı ağrı, bir elde kasılmaağrı, başı one eğmekle omurilikte elektriklenme vb),
İdrarbağırsak sorunları (idrar kacırma, idrar boşaltma sorunu ve kabızlık vb),
Dikkat bozuklukları ve yorgunluk
Belirtiler 24 saati gececek şekilde ortaya cıkıyorsa, bir noroloji uzmanıyla goruşulmesi gerektiğine dikkat ceken Doc Dr Kuşcu Yapılacak norolojik muayene sonrasında, şikayetlerle uyumlu bulguların saptanması durumunda bir beyin veveya omurilik manyetik rezonans (MR) incelemesinde, hasarlı bolgelerde plak denilen goruntuler gorulebilmektedir MS hastalığını onleyici veya tamamen ortadan kaldıran tedaviler henuz bulunmamakla beraber, son donemde geliştirilen ilaclarla hastalık oldukca iyi şekilde kontrol altında tutulabilmektedir MS hastalığı seyrine etkili enjeksiyon şeklinde tedaviler ve ağızdan alınabilen haplar vardır Bunun dışında, ataklar ortaya cıktığında uygulanan yuksek doz kortizon tedavisi ve hastalığın belirtilerine yonelik tedaviler bulunmaktadır dedi
imagesmshastaligidahacokkadinlardagoruluyor5aecf9cdc3aaa
h 4MS kişiye ozgudur MS'li kişilerin MS konusunda tecrubeli bir noroloji uzmanı tarafından duzenli olarak izlenmesi, hastalığın seyrinin takibi ve duruma gore tedavi değişimleri acısından cok onemlidir Bunun dışında, sağlıklı beslenme, ozellikle doymuş yağlardan fakir diyet, stresten uzak, duzenli bir hayat, kaliteli uyku, yuzme, yoga, yuruyuş gibi duzenli egzersiz, sabah ve oğleden sonraki saatlerde guneşlenme MS'li kişilere onerilmektedir
Doc Dr Kuşcu, hastalığı şoyle tanımlıyor: Hastalığa merkezi sinir sisteminin birden cok yerinde hasar gorulmesinden dolayı Multipl (coklu), hasar goren dokunun sertleşmesinden dolayı da Skleroz (sertleşme) adı verilmekte MS hastalığında hem sinir hucresinin uyarılarını ileten sinir lifleri (akson) hem de bu sinir lifini cevreleyerek koruyan ve gorevini yapmasına yardımcı olan yağdan zengin kılıf (miyelin) hasar gormektedir Bunun sonucu olarak da sinirsel uyarılar duzgun iletilememekte ve hastalığın belirtileri ortaya cıkmaktadır
imagesmshastaligidahacokkadinlardagoruluyor5aecf9cd875aa
h 4Kadınlarda daha cok goruluyor Belirtilerin genellikle 2040 yaş arası genc erişkinlerde ortaya cıktığını anlatan Doc Dr Kuşcu, kadınlarda yaklaşık 2 kat daha fazla gorulduğune ve Turkiye'de yaklaşık 35000 ile 40000 arası MS'li kişinin olduğuna dikkat cekti Doc Dr Kuşcu, MS'e neyin sebep olduğu kesin olarak bilinmemekle beraber normalde vucudumuzu yabancı maddelere karşı koruyan bağışıklık sisteminde, anormal bir tetiklenme sonucunda vucudun kendi akson ve miyelin dokusuna zarar verdiği gozlenmektedir Bu tetiklenmenin birden fazla faktore bağlı olduğuna, genetik bir yatkınlık zemininde enfeksiyonlar, yaşanan coğrafi bolge, iklim gibi bazı cevresel faktorlerin etkili olabileceğine inanılmaktadır D vitamini eksikliği, sigara ve fazla tuz alımının da bu hastalığın ortaya cıkışını kolaylaştırabileceği ve seyrini kotuleştirebileceği yonunde calışmalar bulunmaktadır şeklinde konuştu
Doc Dr Kuşcu, MS, merkezi sinir sisteminde etkilediği bolgeye gore, cok farklı bir veya birden fazla belirtiyle ortaya cıkabileceğini vurgulayarak, MS'e bağlı belirtiler, atak sırasında ortaya cıkıp daha sonra iyileşebileceği gibi, bir kısmı uzun donem kalıcı olabilmekte, bazı kişilerdeyse yıllar icinde sinsi bir ilerleme gorulebilmektedir ifadesini kullandı
imagesmshastaligidahacokkadinlardagoruluyor5aecf9cda2d43
h 4Doc Dr Kuşcu sıklıkla gorulen belirtileri şoyle sıraladı: Duysal (yuzde, kollarda ya da bacaklarda uyuşma, karıncalanma, keceleşme, ağrı vb),
Gorsel (ağrılı goz hareketleriyle beraber kısmi gorme kaybı, gormede bulanıklaşma, puslanma, renklerde solma vb),
Kuvvetsizlik (kolda, bacakta kuvvet kaybı, ince hareketlerde beceri kaybı),
Baş donmesi, dengesizlik, cift gorme, peltek konuşma, yurumede bozulma, kısa sureli gelip gecici yakınmalar (yuzde şiddetli saplanıcı ağrı, bir elde kasılmaağrı, başı one eğmekle omurilikte elektriklenme vb),
İdrarbağırsak sorunları (idrar kacırma, idrar boşaltma sorunu ve kabızlık vb),
Dikkat bozuklukları ve yorgunluk
Belirtiler 24 saati gececek şekilde ortaya cıkıyorsa, bir noroloji uzmanıyla goruşulmesi gerektiğine dikkat ceken Doc Dr Kuşcu Yapılacak norolojik muayene sonrasında, şikayetlerle uyumlu bulguların saptanması durumunda bir beyin veveya omurilik manyetik rezonans (MR) incelemesinde, hasarlı bolgelerde plak denilen goruntuler gorulebilmektedir MS hastalığını onleyici veya tamamen ortadan kaldıran tedaviler henuz bulunmamakla beraber, son donemde geliştirilen ilaclarla hastalık oldukca iyi şekilde kontrol altında tutulabilmektedir MS hastalığı seyrine etkili enjeksiyon şeklinde tedaviler ve ağızdan alınabilen haplar vardır Bunun dışında, ataklar ortaya cıktığında uygulanan yuksek doz kortizon tedavisi ve hastalığın belirtilerine yonelik tedaviler bulunmaktadır dedi
imagesmshastaligidahacokkadinlardagoruluyor5aecf9cdc3aaa
h 4MS kişiye ozgudur MS'li kişilerin MS konusunda tecrubeli bir noroloji uzmanı tarafından duzenli olarak izlenmesi, hastalığın seyrinin takibi ve duruma gore tedavi değişimleri acısından cok onemlidir Bunun dışında, sağlıklı beslenme, ozellikle doymuş yağlardan fakir diyet, stresten uzak, duzenli bir hayat, kaliteli uyku, yuzme, yoga, yuruyuş gibi duzenli egzersiz, sabah ve oğleden sonraki saatlerde guneşlenme MS'li kişilere onerilmektedir