Sual: Namaz kıldığımızı saklamamız caiz midir?
CEVAP
Evet, gerekiyorsa gizli kılınır.
Uyanmak için tedbir
Sual: Namaz vakti girmeden önce, namaza uyanmak için tedbir almak, mesela saati kurmak farz mıdır?
CEVAP
Farz değil, müstehabdır. Fakat vakit girdikten sonra, kılmadan uyumak özür olmaz. Vakit çıkmadan uyanmak için tedbir almak farz, vakit girmeden uyuyanın alması ise, müstehabdır.
Korku namazı
Sual: Korku namazı nasıl kılınır?
CEVAP
Bir tehlike anında veya düşman saldırınca, cemaat, iki gruba ayrılır, imamın arkasında, farz namazı nöbetleşe kılarlar. İki rekâtlı bir namazın ilk rekâtını veya dört rekâtlı bir namazın ilk iki rekâtını imamla birlikte kılan birinci grup, ikinci secdeden veya ilk oturuştan sonra cemaatten ayrılıp görev başına gider, ikinci grup gelerek imamla birlikte kalan rekâtları tamamlayıp görevlerine dönerler. İmam kendi başına selam verir. Daha sonra da birinci grup kıraatsiz, ikinci grup kıraatli olarak nöbetleşe namazlarını tamamlar, böylece hem cemaatle namaz ifa edilmiş, hem de görev aksatılmamış olur. (F. Hindiyye)
Kılınamayan sünnetler
Sual: Kitaplarda, (Sabah camiye gelen biri, sünneti kıldığı takdirde, cemaati kaçıracağından korksa, sünneti terk edip imama uyar. Kılmadığı sünneti kaza etmesi de gerekmez)deniyor. Kılınamayan bu sünnet, öğleden önce kaza edilse, bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Mahzuru olmaz, iyi olur. İmam-ı Muhammed’e göre sünnet, Şeyhayn’a göreyse nafile sevabı alır. Diğer dört vaktin sünnetleri de kaza edilirse, sünnet değil, nafile kılınmış ve nafile sevabı alınmış olur.
Başkasının bahçesinde namaz
Sual: Birinin bahçesinde izinsiz namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Bahçeye zarar verilmezse caizdir. Bahçenin etrafı çevriliyse izinli girmelidir!
Cepteki resim
Sual: Bazıları parada resim olduğu için, paraları çoraplarının içine koyup yalın ayak kılıyorlar. Caiz mi?
CEVAP
Paradaki resim, cepte kapalı olduğu için namaza zararı olmaz. Hanefi’de yalın ayakla namaz kılmak mekruhtur.
Çok önemli beş şart
Sual: Tergib-üs-salat kitabındaki hadis-i şerifte, (Cuma günü sabah namazından önce, üç kere “Estağfirullah el-azîm ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyel kayyûme ve etûbü ileyh” okuyanın, kendinin ve ana babasının bütün günahları affolur) buyuruluyor. Bu herkes için geçerli midir?
CEVAP
Şartsız bildirilen böyle hususlar, mutlaka şarta bağlıdır. Bu şartlar şunlardır:
1- Müslüman olmak. [Müslüman olmayanın hiçbir iyiliğine sevab verilmez.]
2- Ehl-i sünnet itikadında olmak. [Bid’at ehlinin de, hiçbir ibadetine sevab verilmez.]
3- Kul haklarını ödemek. [Ödenmedikçe, kul hakları istiğfar söylemekle affolmaz.]
4- Kazaya kalmış farzları ödemek. [Namaz, oruç gibi farz ibadetleri ödemedikçe, istiğfar söylemekle bunlar ödenmiş olmaz.]
5- Haramlardan vazgeçmek. [Haramlardan el çekmedikçe, istiğfar söylemekle haramlar affolmaz. Haramlar bırakılınca, istiğfar söylemekle günahlar affolur.]
Demek ki, bu beş şart varsa üç istiğfar duası okumakla, hem kendisinin, hem de ana babasının bütün günahları affolur. Bu şartlar yoksa affolmaz.
Namazda abdesti bozulan
Sual: Namazı veya abdesti bozulanın, namazdan çıkarken, selam vermesi gerekir mi?
CEVAP
İkisi farklıdır. Namazı bozulan, zaten namazdan çıkmış olur, selam vermesi gerekmez. Abdesti bozulan ise, hemen bir omzuna selam verip, namazdan çıkar; çünkü abdesti bozulmuş olup, namazı bozulmamıştır. Hemen gidip abdestini tazeleyip, kaldığı yerden namazına devam edebilir; ama baştan kılması iyi olur.
Rabbena atina
Sual: Son oturuşta salli bariklerden sonra okunan Rabbena atinaâyetini, Allahümme Rabbena âtina… diye okumak daha mı iyi olur?
CEVAP
Allahümme diye başlayarak okumak da caizdir; fakat Rabbena diye başlamak daha iyidir.
Alındaki yara
Sual: Alnımda, sağ kaşımın hizasında yara var. Namaz kılarken yaranın üstüne secde edersem kanıyor. Abdestimin bozulmaması için sadece alnımın sol tarafını ve burnumu yere değdirmem caiz olur mu?
CEVAP
Caiz olursa da, yarayı oksijenli suyla yıkayıp, merhem sürüp, bantlayarak normal secde etmek daha uygun olur.
Namazda şaşıran
Sual: Bir kimse, dört rekâtlık bir namaz kılarken, üçüncü rekâtta mı, beşinci rekâtta mı olduğunda şüphe ederse nasıl hareket eder?
CEVAP
Üçüncü rekâtta mı, beşinci rekâtta mı olduğunda şüphe ederse, hemen oturup Ettehıyyatüyü okur. Sonra kalkar bir rekât daha kılıp tekrar oturup Ettehıyyatüyü okur. Sonra ayağa kalkar; bir rekât daha kılıp oturur. Ettehıyyatüyü okuduktan sonra secde-i sehv yapar. Böylece namaz tamamlanmış olur.
Eğer üç kıldıktan sonra şaşırmışsa, dördüncü rekâtta oturduğu için o namaz sahih olur. Beşinci rekâta kalktığında şaşırmışsa, yine dördüncü rekâtta oturduğu için o namaz sahih olur. Böyle durumlarda son rekâtta oturmaya dikkat etmelidir; çünkü son rekâtta oturulmazsa namaz sahih olmaz.
CEVAP
Evet, gerekiyorsa gizli kılınır.
Uyanmak için tedbir
Sual: Namaz vakti girmeden önce, namaza uyanmak için tedbir almak, mesela saati kurmak farz mıdır?
CEVAP
Farz değil, müstehabdır. Fakat vakit girdikten sonra, kılmadan uyumak özür olmaz. Vakit çıkmadan uyanmak için tedbir almak farz, vakit girmeden uyuyanın alması ise, müstehabdır.
Korku namazı
Sual: Korku namazı nasıl kılınır?
CEVAP
Bir tehlike anında veya düşman saldırınca, cemaat, iki gruba ayrılır, imamın arkasında, farz namazı nöbetleşe kılarlar. İki rekâtlı bir namazın ilk rekâtını veya dört rekâtlı bir namazın ilk iki rekâtını imamla birlikte kılan birinci grup, ikinci secdeden veya ilk oturuştan sonra cemaatten ayrılıp görev başına gider, ikinci grup gelerek imamla birlikte kalan rekâtları tamamlayıp görevlerine dönerler. İmam kendi başına selam verir. Daha sonra da birinci grup kıraatsiz, ikinci grup kıraatli olarak nöbetleşe namazlarını tamamlar, böylece hem cemaatle namaz ifa edilmiş, hem de görev aksatılmamış olur. (F. Hindiyye)
Kılınamayan sünnetler
Sual: Kitaplarda, (Sabah camiye gelen biri, sünneti kıldığı takdirde, cemaati kaçıracağından korksa, sünneti terk edip imama uyar. Kılmadığı sünneti kaza etmesi de gerekmez)deniyor. Kılınamayan bu sünnet, öğleden önce kaza edilse, bir mahzuru olur mu?
CEVAP
Mahzuru olmaz, iyi olur. İmam-ı Muhammed’e göre sünnet, Şeyhayn’a göreyse nafile sevabı alır. Diğer dört vaktin sünnetleri de kaza edilirse, sünnet değil, nafile kılınmış ve nafile sevabı alınmış olur.
Başkasının bahçesinde namaz
Sual: Birinin bahçesinde izinsiz namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Bahçeye zarar verilmezse caizdir. Bahçenin etrafı çevriliyse izinli girmelidir!
Cepteki resim
Sual: Bazıları parada resim olduğu için, paraları çoraplarının içine koyup yalın ayak kılıyorlar. Caiz mi?
CEVAP
Paradaki resim, cepte kapalı olduğu için namaza zararı olmaz. Hanefi’de yalın ayakla namaz kılmak mekruhtur.
Çok önemli beş şart
Sual: Tergib-üs-salat kitabındaki hadis-i şerifte, (Cuma günü sabah namazından önce, üç kere “Estağfirullah el-azîm ellezî lâ ilâhe illâ hüvel hayyel kayyûme ve etûbü ileyh” okuyanın, kendinin ve ana babasının bütün günahları affolur) buyuruluyor. Bu herkes için geçerli midir?
CEVAP
Şartsız bildirilen böyle hususlar, mutlaka şarta bağlıdır. Bu şartlar şunlardır:
1- Müslüman olmak. [Müslüman olmayanın hiçbir iyiliğine sevab verilmez.]
2- Ehl-i sünnet itikadında olmak. [Bid’at ehlinin de, hiçbir ibadetine sevab verilmez.]
3- Kul haklarını ödemek. [Ödenmedikçe, kul hakları istiğfar söylemekle affolmaz.]
4- Kazaya kalmış farzları ödemek. [Namaz, oruç gibi farz ibadetleri ödemedikçe, istiğfar söylemekle bunlar ödenmiş olmaz.]
5- Haramlardan vazgeçmek. [Haramlardan el çekmedikçe, istiğfar söylemekle haramlar affolmaz. Haramlar bırakılınca, istiğfar söylemekle günahlar affolur.]
Demek ki, bu beş şart varsa üç istiğfar duası okumakla, hem kendisinin, hem de ana babasının bütün günahları affolur. Bu şartlar yoksa affolmaz.
Namazda abdesti bozulan
Sual: Namazı veya abdesti bozulanın, namazdan çıkarken, selam vermesi gerekir mi?
CEVAP
İkisi farklıdır. Namazı bozulan, zaten namazdan çıkmış olur, selam vermesi gerekmez. Abdesti bozulan ise, hemen bir omzuna selam verip, namazdan çıkar; çünkü abdesti bozulmuş olup, namazı bozulmamıştır. Hemen gidip abdestini tazeleyip, kaldığı yerden namazına devam edebilir; ama baştan kılması iyi olur.
Rabbena atina
Sual: Son oturuşta salli bariklerden sonra okunan Rabbena atinaâyetini, Allahümme Rabbena âtina… diye okumak daha mı iyi olur?
CEVAP
Allahümme diye başlayarak okumak da caizdir; fakat Rabbena diye başlamak daha iyidir.
Alındaki yara
Sual: Alnımda, sağ kaşımın hizasında yara var. Namaz kılarken yaranın üstüne secde edersem kanıyor. Abdestimin bozulmaması için sadece alnımın sol tarafını ve burnumu yere değdirmem caiz olur mu?
CEVAP
Caiz olursa da, yarayı oksijenli suyla yıkayıp, merhem sürüp, bantlayarak normal secde etmek daha uygun olur.
Namazda şaşıran
Sual: Bir kimse, dört rekâtlık bir namaz kılarken, üçüncü rekâtta mı, beşinci rekâtta mı olduğunda şüphe ederse nasıl hareket eder?
CEVAP
Üçüncü rekâtta mı, beşinci rekâtta mı olduğunda şüphe ederse, hemen oturup Ettehıyyatüyü okur. Sonra kalkar bir rekât daha kılıp tekrar oturup Ettehıyyatüyü okur. Sonra ayağa kalkar; bir rekât daha kılıp oturur. Ettehıyyatüyü okuduktan sonra secde-i sehv yapar. Böylece namaz tamamlanmış olur.
Eğer üç kıldıktan sonra şaşırmışsa, dördüncü rekâtta oturduğu için o namaz sahih olur. Beşinci rekâta kalktığında şaşırmışsa, yine dördüncü rekâtta oturduğu için o namaz sahih olur. Böyle durumlarda son rekâtta oturmaya dikkat etmelidir; çünkü son rekâtta oturulmazsa namaz sahih olmaz.