Obezite haddinden fazla vücut yağını belirten bir tabirdir ve yerkürede önemli bir halk sıhhati sıkıntısıdır. Içtimaî, davranışsal, kültürel, fizyolojik, metabolik ve genetik faktörlerin etkileşimi sonucu geliştiği düşünülmektedir. Hipertansiyon, dislipidemi, Tip 2 diabetes mellitus, koroner kalp illeti, inme, prostat ve kolon kanseri üzere marazlarla birliktelik gösterir. Birebir devirde, obezite genetik ve çevresel etmenlerin etkileşimi ile oluşan kompleks multifaktöriyel kronik bir hastalıktır. Obezitenin eşlik ettiği ve tanı kriteri olarak sayıldığı kıymetli bir vesair illette metabolik sendromdur. Metabolik sendromlu bireylerde abdominal obezite, diyabet ve hipertansiyon sıklıkla bulunur ve laboratuar testlerinde hipertrigliseridemi, düşük HDL ile karakterize dislipidemi gözlenir. Glukoz ve insülin metabolizma bozukluğu, obezite ve mahsusen de abdominal obezite, dislipidemi ve hipertansiyon üzere birkaç kardiyovasküler risk faktörü birleşimi 1988’den beri bilinen Sendrom X kavramını oluşturmuştur. İnsülin direnci ve hiperinsülinemi metabolik sendromu oluşturan kriterlerin altında yatan en kıymetli mekanizmadır ve Sendrom X’de kardiyovasküler marazlar için önemli bir risk faktörüdür. Devir içinde bu sendroma çeşitli isimler verilmiştir: ‘’metabolik sendrom’’, ‘’öldürücü dörtlü’’, ‘’plurimetabolik sendrom’’, ‘’insülin rezistans sendromu’’, ‘’dismetabolik sendrom’’.
Metabolik sendrom yerkürede giderek daha çokça sayıda kişisi etkileyen değerli bir morbidite nedenidir. Pandemiye hakikat ilerleyen bu büyümede, hareketsiz hayat usulünün benimsenmesi ve beslenme alışkanlığında değişmeler üzere çevresel etkenler yanında, kalıtımla gelen birtakım özellikler de rol oynamaktadır. Yapılan çalışmalar, metabolik sendrom bileşenleri içinde insülin direncinin öbürleri üzerine tesirini ve patofizyolojideki kritik rolünü açığa çıkarmaktadır. İnsülin direncinin, obezite, hipertansiyon ve hiperlipidemi ile olan karışık münasebetleri hala tam aydınlatılamasa da, mevcut malumatlar ışığında, metabolik sendromun insülin direncinin boynuzları üzerinde taşındığını söylemek yanlış olmayacaktır.
METABOLİK SENDROMUN TARIFI
Yerküre Sıhhat Örgütü (DSÖ) 1998 yılında metabolik sendromu; diyabet, bozulmuş açlık glikozu, bozulmuş glikoz toleransı yahut insülin direnci ile birlikte;
Hipertansiyon (> 160/90 mmHg),
Hiperlipidemi,
Santral obezite
Mikroalbuminüriden en az ikisinin olması olarak tanımladı.
Metabolik sendromun etyolojisi üç kategoride incelenebilir: Obezite ve yağ dokusu bozuklukları, insülin direnci ve bağımsız faktörler (vasküler, hepatik ve immünolojik kökenli moleküller üzere.
Sağlıklı ömür konusunda hastanın eğitilmesi koşuldur. Obezitenin tedavisi ve insülin direnci ile başa çıkılması lakin bu türlü mümkün olabilir. Obezite tedavisinde “gerçekçi hedef” ülkü vücut tartısı değil, o anki vücut tartısının %10’unun kısa süreçte kaybedilmesidir. Diyet ve egzersizin tahlile ulaşmadığı durumlarda tercihimiz olan obezite cerrahisi ile hacimsel olarak meydana gelen kısıtlamaya bağlı diyetin hem yağ orantısının hem de günlük kalori alımının kısıtlanması ile, metabolizma olumlu etkilenerek istikrarlı bir kilo denetimi sağlanabilir.
Sistemli fizikî aktivitede hedeflenen kiloya ulaşmayı kolaylaştırarak, bu kilonun korunmasında yardımcı olabilir. İnsülin direncinin kırılmasında egzersizin yararı konusunda çalışmalar mevcuttur. Yapılan bir çalışmada, egzersizin, GLUT-4 reseptörlerinin plazma membranına taşınması yoluyla, iskelet kasında glikoz transportunu arttırdığı gözlenmiştir.
Metabolik sendrom yerkürede giderek daha çokça sayıda kişisi etkileyen değerli bir morbidite nedenidir. Pandemiye hakikat ilerleyen bu büyümede, hareketsiz hayat usulünün benimsenmesi ve beslenme alışkanlığında değişmeler üzere çevresel etkenler yanında, kalıtımla gelen birtakım özellikler de rol oynamaktadır. Yapılan çalışmalar, metabolik sendrom bileşenleri içinde insülin direncinin öbürleri üzerine tesirini ve patofizyolojideki kritik rolünü açığa çıkarmaktadır. İnsülin direncinin, obezite, hipertansiyon ve hiperlipidemi ile olan karışık münasebetleri hala tam aydınlatılamasa da, mevcut malumatlar ışığında, metabolik sendromun insülin direncinin boynuzları üzerinde taşındığını söylemek yanlış olmayacaktır.
METABOLİK SENDROMUN TARIFI
Yerküre Sıhhat Örgütü (DSÖ) 1998 yılında metabolik sendromu; diyabet, bozulmuş açlık glikozu, bozulmuş glikoz toleransı yahut insülin direnci ile birlikte;
Hipertansiyon (> 160/90 mmHg),
Hiperlipidemi,
Santral obezite
Mikroalbuminüriden en az ikisinin olması olarak tanımladı.
Metabolik sendromun etyolojisi üç kategoride incelenebilir: Obezite ve yağ dokusu bozuklukları, insülin direnci ve bağımsız faktörler (vasküler, hepatik ve immünolojik kökenli moleküller üzere.
Sağlıklı ömür konusunda hastanın eğitilmesi koşuldur. Obezitenin tedavisi ve insülin direnci ile başa çıkılması lakin bu türlü mümkün olabilir. Obezite tedavisinde “gerçekçi hedef” ülkü vücut tartısı değil, o anki vücut tartısının %10’unun kısa süreçte kaybedilmesidir. Diyet ve egzersizin tahlile ulaşmadığı durumlarda tercihimiz olan obezite cerrahisi ile hacimsel olarak meydana gelen kısıtlamaya bağlı diyetin hem yağ orantısının hem de günlük kalori alımının kısıtlanması ile, metabolizma olumlu etkilenerek istikrarlı bir kilo denetimi sağlanabilir.
Sistemli fizikî aktivitede hedeflenen kiloya ulaşmayı kolaylaştırarak, bu kilonun korunmasında yardımcı olabilir. İnsülin direncinin kırılmasında egzersizin yararı konusunda çalışmalar mevcuttur. Yapılan bir çalışmada, egzersizin, GLUT-4 reseptörlerinin plazma membranına taşınması yoluyla, iskelet kasında glikoz transportunu arttırdığı gözlenmiştir.