Obezite vücudun sıradanın üstünde kilo almasıdır . Beslenmenin sağlıklı olabilmesi için istikrarlı bir nispette karbonhidrat , protein ve yağ almak gerekir. Günlük kalori gereksiniminin ortalama % 20si proteinden i % 20 si yağdan ,%60 ı karbonhidratdan alınmalıdır. Kesinlikle yürüyüş yahut çok ağır olmayan günlük egzersizler yapılmalıdır, aksi halde besin ile alınan kalori süratle yağa dönerek depolanır ve çok kilolanmaya neden olur.
Vücut Kütle İndeksi hesaplanarak vücut kilosunun olağan yahut çokça olup olmadığı hesap edilebilir. VKİ (Vücut Kütle İndeksi) ingizilizce olarak bilinen BMİ (Body Mass İndex) ‘in çevirisidir. Bu orantı vücut yükünün , boyun uzunluğunun karesine bölünmesi ile elde edilir. 80 kg tartısında ve 1.60 mt uzunluğunda bir kişinin VKİ’i (Vücut Kütle İndex) : 80 / 2.56 = 31.25 olduğunu gösterir.
Kişinin VKİ i 31.25 tir , buda onun Şişman olduğunu gösterir.
VKİ için WHO (World Health Organization’ın ‘Dünya Sıhhat Örgütü’)belirlediği kriterlere nazaran:
15 – 16 : Önemli düşük kilolu
16 – 18.5 : Düşük kilolu
18.5 – 25 : Olağan kilolu
25 – 30 : Ziyade Kilolu
30 – 35 : 1. Aşama Obez (orta aşama obezite)
35 – 40 : 2. Aşama Obez (ciddi radde obezite)
>40 : 3. Derce Obez (çok önemli kademe obezite)
Obezite vücut organlarında ve damarların içinde yağlanmaya, başkaca damar sertliklerine neden olduğu için damar illetleri ve bunlara bağlı organ marazları ve yüksek tansiyon gelişebilir. Çok kilo şeker illetine ve onun gayrı organlardaki tahribatına neden olabilir.
Vücutda şiddetli yağlanma ve bunun yol açtığı illetler sağlıklı hayatı engellemekte ve hayat mühletini önemli ölçüde kısaltmaktadır. Obezite emsal önemli sıhhat sıkıntılarına neden olacağından kesinlikle tedavisi gereken bir sıhhat sorunu olarak kabul edilmelidir. Morbid
Obezite denilen çok şişmanlıkta kişinin ömür konforu ve sıhhat sistemi büsbütün bozulmuş ve hayatı önemli risk altına girmiştir.
Tedavide öncelik diyet, ömür halinde ve beslenme alışkanlığında yapılan değişiklik ve hafif – orta seviyede egzersizlerin günlük yaşama sokulması formundadır. Hasta bu arada gerekiyorsa ruhsal destek alabilir. Uzun bir mühlet ısrarla bu halde tedavi sürdürülmelidir. Şayet hasta yeme içme alışkanlığını değiştirir ve sağlıklı yemek yeme, sağlıklı azıklar ve içecekler kullanmaya başlar, hafif egzersiz ve yürüyüşler yapar ve yeni bir hayat haline alışırsa, tedavi olumlu sonuç verecektir. Bir hastanın obezite ile savaşını kazanması için yeni sağlıklı hayat alışkanlıklarına kavuşması ve bunları sürdürmesi gerekmektedir. Başarılı bir tedaviyi takiben zayıflayan hastanın bir vade sonra tekrar kilo almaya başlaması, çoklukla eski alışkanlıklarından kopamaması sonucudur. Kısaca yeni alışkanlıklara tam olarak bağımlılık kazanmadan eskiye dönmenin sonucu olarak şişmanlık kaçınılmazdır ve bu hastaya hem moral hem de sıhhat açısından zararlı olmaktadır. Gerçek manada hayat usulünü değiştirmek ve bunu kalıcı kılmak başarılması güçlükle bir maksattır.
Obezitede Cerrahi Tedavi
Günümüzde obezite cerrahisinde pek çok cerrahi yola konum verilmektedir. Ben burada günümüzde en sık yapılan ve en uygun sonuç alınan iki sistemden bahsedeceğim. Bu cerrahi tedaviler yalnızca obeziteyi tedavi etmekle kalmayıp, obezitenin yol açtığı sekonder illetler ve obezite ile alakalı primer marazlar üzerine de çok tesirli olduğu için, bu cerrahi teşebbüslere günümüzde Metabolik ve Bariatrik Cerrahi denmektedir. Metabolik Sendrom tıbbi rahatsızlıkların kombinasyonudur, ve birlikte kardiovasküler illetler ve diyabet oluşma riskini arttırırlar. Metabolik Sendrom'un ameliyat yolları ile tedavi edilmesine Metabolik Cerrahi denir.
LAPOROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ
Umumi anestezi altında uygulanır. Midenin çıkış noktasına yakın olan kısmına antrum denilir. Mide çıkışı pylor denilen bir açıklık ile duodenuma (oniki parmak bağırsak, ince bağırsağın başlangıç kısmı) açılır. Pylordan 2-4cm kadar bir antrum yeri korunarak, Stapler denilen dokuyu tıpkı vakitte evvel kenarlarını diken ve iç kısmını kesen kişisel aletlerle, mide kesilerek daraltılır . Bu formda genişlemiş mide dokusu adeta tüpe benzeri bir biçimde yemek borusuna kadar staplerlarla kesilir.Öncelikle midenin dalak ve kalınbağırsakla komşu olan damarlı yağ dokusu uzunluklu boyunca hususî aletlerle kesilir.Daha sonra yukarıda bahsedilen teknikle midenin küçük duvarında tüp mide formunda uzun ve dar bir kısım kalacak formda staplerlar la kesilir . Bu yüzey daha sonra eriyen dikiş materyeli ile dikilerek güçlendirirlir. Birtakım cerrahlar bunu yapmaz.Midenin kalan kesimi karın dışına çıkarılır. Geçmişe tüpe misal ince uzun ve 80-100ml hacminde bir mide dokusu kalır. Ameliyat bitimin de gastroenteroloji mütehassısı tarafından midenin iç yüzü gastroskop ile incelenir. Gastroskopi de uygulanan basınçlı gaz ve likit ile şişen mide de, kaçak olup olmadığı gozlenir. Ayrıyeten kalan mide içinde darlık oluşmaması çok kıymetlidir.Ameliyat sonrası Obez hastalarda umumiyetle süratli bir zayıflama sağlar. Hastaların çoğun da Tip2Diyabet eşlik etmektedir. Ameliyat sonrası erken devir de nörohormanik tesir ve ksıstlayıcı besin alımının sonucu olarak Kandaki Şker seviyesinde süratli düzelme görülmektedir. Bu çok öenmli tesiri nedeni ile cerrahi denetim altına alınmak ta zorlanan diyabetik vakalar da erken tedavi seçenekleri arasında konuşulmaya başlanmıştır. Sleeve gastrektomi son yıllarda süratle tanınan olmakta ve birçok cerrahi merkezde tercih edilmektedir.
LAPOROSKOPİK GASTRİK BYPASS
Midenin yemek borusundan sonraki küçük bir kısmı 80-100cc. hacminde bir kısmı korunarak, Stapler ile evvel koşut daha sonra dik bir halde yemek borusuna zarar vermeden kesilir. Midenin geri kalan kısmı ile başlangıç kısmı arasındaki irtibat bu biçimde kesilmiş olur. Mide çıkışından itibaren 75cm bir ince bağırsak ölçülür ve yukarıya sahih getirilir. İnce bağırsak 75.cm de Stapler ile ikiye kesilir. Aşağıya gerçek devam eden bağırsak tarafı ile mide arasında azıkların geçebileceği bir ağız yapılarak geçiş sağlanır. Bu noktadan itibaren aşağıya akıllıca 150cm ince bağırsak yukarıya çekilir ve mide den itibaren 75.cm de kesilmiş olan ince bağırsağın getirici kısmı 150.cm de ince bağırsağa ağızlaştırılarak mideden, karaciğer safra yolları ve pankreastan gelen salgıların ince bağırsağın 150.cm'e akmasını sağlar. Bu ameliyat hali ile hem mide küçültülerek besin kısıtlayıcı bir süreç yapılmış olur , hem de azıkların ince bağırsağın yarısından sonraki kısmına dökülmesi sağlayarak emilim bozukluğuna yol açmış olur. Her iki tesir ile birlikte süratli bir biçimde kilo kaybı meydana gelir. Bu cerrahi teşebbüsten sonra hasta da eilim bozukluğu olacağı için birtakım vitamin ve elektrolitlerin dışarıdan ayrıyeten verilmesi gerekebilir. Sleeve gastrektomi de anlatıldığı üzere bu cerrahi teknikten sonra da Tip2Diyabet de süratli ve kalıcı düzelme meydana gelmektedir.
AMELİYATLARIN TESIRI
Her iki ameliyat formunda de başarılı ve süratli bir halde kilo kaybı gerçekleşmektedir. 10 yılı aşkın ameliyat sonrası takip sonuçlarında hastalarda erişkin tipi diyabet (şeker hastalığı) denilen Tip2 Ditabetin büyük orantıda güzelleştiğinin görülmesi bu bahiste çalış- maların yapılmasına ve Tip2 Diyabetin tedavisinde bu cerrahilerin konumu olabileceği konusunda yaygın tartışmalar yapılmaya başlanmıştır. Diyabet üzerine olan bu uygunlaştırıcı eykisinin tüm nedenleri günümüzde bilinmemekle birlikte kimi hipotezler nokta almaktadır.
AMELİYATIN KOMPLİKASYONLARI
BMİ (VKİ:Vücut Kitle İndeksi)i 40 ın üzerinde olan hastalarda ve ayrıyeten yandaş farklı organ marazları bulunan hastalarda çok yağlanmaya bağlı olarak;ameliyat sonrası riskleri yüksektir. . Ameliyat sonrası Akciğer iltihaplanması, yara iltihaplanması, bacak damarlarında kanın pıhtılaşması, bu damarlarda oluşan pıhtının akciğere gitmesi (akciğer embolisi), stapler kullanılarak kesilen mide kısımlarında erken yahut geç devrede kaçak olması (bu durum nispeten önemli meselelere yol açabilir), nadir de olsa hastanın bu komplikasyonlara bağlı olarak hayatını kaybetmesi üzere riskler taşımaktadır. Özetle sonuçları sahiden de çok yüz güldürücü olan bu ameliyatların önemli Komplikasyonları olabileceği unutulmamalı ve bu nedenle ameliyat, lakin uzun mühlet diyet ve tıbbi tedavi uygulanmış lakin muvaffakiyet sağlanamamış hastalarda uygulanmalıdır. Diyabet tabanında, haddinden fazla kilolar hareket kısıtlılığına ve damar içi tıkanmalara neden olarak % 30 nispetin da kalp ve dimağ damarlarında tıkanmalara sebebiyet vermekte ve bu hastaların % 50 si bu sebeplere bağlı olarak hayatını kaybetmektedir. Ameliyat komplikasyonları ise % 2.4 ile % 5 nispetin da değişmektedir. Mukayese edildiğin de ameliyat olmayan hastalarınçok yüksek risk altın da oldukları görülmektedir.
Vücut Kütle İndeksi hesaplanarak vücut kilosunun olağan yahut çokça olup olmadığı hesap edilebilir. VKİ (Vücut Kütle İndeksi) ingizilizce olarak bilinen BMİ (Body Mass İndex) ‘in çevirisidir. Bu orantı vücut yükünün , boyun uzunluğunun karesine bölünmesi ile elde edilir. 80 kg tartısında ve 1.60 mt uzunluğunda bir kişinin VKİ’i (Vücut Kütle İndex) : 80 / 2.56 = 31.25 olduğunu gösterir.
Kişinin VKİ i 31.25 tir , buda onun Şişman olduğunu gösterir.
VKİ için WHO (World Health Organization’ın ‘Dünya Sıhhat Örgütü’)belirlediği kriterlere nazaran:
15 – 16 : Önemli düşük kilolu
16 – 18.5 : Düşük kilolu
18.5 – 25 : Olağan kilolu
25 – 30 : Ziyade Kilolu
30 – 35 : 1. Aşama Obez (orta aşama obezite)
35 – 40 : 2. Aşama Obez (ciddi radde obezite)
>40 : 3. Derce Obez (çok önemli kademe obezite)
Obezite vücut organlarında ve damarların içinde yağlanmaya, başkaca damar sertliklerine neden olduğu için damar illetleri ve bunlara bağlı organ marazları ve yüksek tansiyon gelişebilir. Çok kilo şeker illetine ve onun gayrı organlardaki tahribatına neden olabilir.
Vücutda şiddetli yağlanma ve bunun yol açtığı illetler sağlıklı hayatı engellemekte ve hayat mühletini önemli ölçüde kısaltmaktadır. Obezite emsal önemli sıhhat sıkıntılarına neden olacağından kesinlikle tedavisi gereken bir sıhhat sorunu olarak kabul edilmelidir. Morbid
Obezite denilen çok şişmanlıkta kişinin ömür konforu ve sıhhat sistemi büsbütün bozulmuş ve hayatı önemli risk altına girmiştir.
Tedavide öncelik diyet, ömür halinde ve beslenme alışkanlığında yapılan değişiklik ve hafif – orta seviyede egzersizlerin günlük yaşama sokulması formundadır. Hasta bu arada gerekiyorsa ruhsal destek alabilir. Uzun bir mühlet ısrarla bu halde tedavi sürdürülmelidir. Şayet hasta yeme içme alışkanlığını değiştirir ve sağlıklı yemek yeme, sağlıklı azıklar ve içecekler kullanmaya başlar, hafif egzersiz ve yürüyüşler yapar ve yeni bir hayat haline alışırsa, tedavi olumlu sonuç verecektir. Bir hastanın obezite ile savaşını kazanması için yeni sağlıklı hayat alışkanlıklarına kavuşması ve bunları sürdürmesi gerekmektedir. Başarılı bir tedaviyi takiben zayıflayan hastanın bir vade sonra tekrar kilo almaya başlaması, çoklukla eski alışkanlıklarından kopamaması sonucudur. Kısaca yeni alışkanlıklara tam olarak bağımlılık kazanmadan eskiye dönmenin sonucu olarak şişmanlık kaçınılmazdır ve bu hastaya hem moral hem de sıhhat açısından zararlı olmaktadır. Gerçek manada hayat usulünü değiştirmek ve bunu kalıcı kılmak başarılması güçlükle bir maksattır.
Obezitede Cerrahi Tedavi
Günümüzde obezite cerrahisinde pek çok cerrahi yola konum verilmektedir. Ben burada günümüzde en sık yapılan ve en uygun sonuç alınan iki sistemden bahsedeceğim. Bu cerrahi tedaviler yalnızca obeziteyi tedavi etmekle kalmayıp, obezitenin yol açtığı sekonder illetler ve obezite ile alakalı primer marazlar üzerine de çok tesirli olduğu için, bu cerrahi teşebbüslere günümüzde Metabolik ve Bariatrik Cerrahi denmektedir. Metabolik Sendrom tıbbi rahatsızlıkların kombinasyonudur, ve birlikte kardiovasküler illetler ve diyabet oluşma riskini arttırırlar. Metabolik Sendrom'un ameliyat yolları ile tedavi edilmesine Metabolik Cerrahi denir.
LAPOROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ
Umumi anestezi altında uygulanır. Midenin çıkış noktasına yakın olan kısmına antrum denilir. Mide çıkışı pylor denilen bir açıklık ile duodenuma (oniki parmak bağırsak, ince bağırsağın başlangıç kısmı) açılır. Pylordan 2-4cm kadar bir antrum yeri korunarak, Stapler denilen dokuyu tıpkı vakitte evvel kenarlarını diken ve iç kısmını kesen kişisel aletlerle, mide kesilerek daraltılır . Bu formda genişlemiş mide dokusu adeta tüpe benzeri bir biçimde yemek borusuna kadar staplerlarla kesilir.Öncelikle midenin dalak ve kalınbağırsakla komşu olan damarlı yağ dokusu uzunluklu boyunca hususî aletlerle kesilir.Daha sonra yukarıda bahsedilen teknikle midenin küçük duvarında tüp mide formunda uzun ve dar bir kısım kalacak formda staplerlar la kesilir . Bu yüzey daha sonra eriyen dikiş materyeli ile dikilerek güçlendirirlir. Birtakım cerrahlar bunu yapmaz.Midenin kalan kesimi karın dışına çıkarılır. Geçmişe tüpe misal ince uzun ve 80-100ml hacminde bir mide dokusu kalır. Ameliyat bitimin de gastroenteroloji mütehassısı tarafından midenin iç yüzü gastroskop ile incelenir. Gastroskopi de uygulanan basınçlı gaz ve likit ile şişen mide de, kaçak olup olmadığı gozlenir. Ayrıyeten kalan mide içinde darlık oluşmaması çok kıymetlidir.Ameliyat sonrası Obez hastalarda umumiyetle süratli bir zayıflama sağlar. Hastaların çoğun da Tip2Diyabet eşlik etmektedir. Ameliyat sonrası erken devir de nörohormanik tesir ve ksıstlayıcı besin alımının sonucu olarak Kandaki Şker seviyesinde süratli düzelme görülmektedir. Bu çok öenmli tesiri nedeni ile cerrahi denetim altına alınmak ta zorlanan diyabetik vakalar da erken tedavi seçenekleri arasında konuşulmaya başlanmıştır. Sleeve gastrektomi son yıllarda süratle tanınan olmakta ve birçok cerrahi merkezde tercih edilmektedir.
LAPOROSKOPİK GASTRİK BYPASS
Midenin yemek borusundan sonraki küçük bir kısmı 80-100cc. hacminde bir kısmı korunarak, Stapler ile evvel koşut daha sonra dik bir halde yemek borusuna zarar vermeden kesilir. Midenin geri kalan kısmı ile başlangıç kısmı arasındaki irtibat bu biçimde kesilmiş olur. Mide çıkışından itibaren 75cm bir ince bağırsak ölçülür ve yukarıya sahih getirilir. İnce bağırsak 75.cm de Stapler ile ikiye kesilir. Aşağıya gerçek devam eden bağırsak tarafı ile mide arasında azıkların geçebileceği bir ağız yapılarak geçiş sağlanır. Bu noktadan itibaren aşağıya akıllıca 150cm ince bağırsak yukarıya çekilir ve mide den itibaren 75.cm de kesilmiş olan ince bağırsağın getirici kısmı 150.cm de ince bağırsağa ağızlaştırılarak mideden, karaciğer safra yolları ve pankreastan gelen salgıların ince bağırsağın 150.cm'e akmasını sağlar. Bu ameliyat hali ile hem mide küçültülerek besin kısıtlayıcı bir süreç yapılmış olur , hem de azıkların ince bağırsağın yarısından sonraki kısmına dökülmesi sağlayarak emilim bozukluğuna yol açmış olur. Her iki tesir ile birlikte süratli bir biçimde kilo kaybı meydana gelir. Bu cerrahi teşebbüsten sonra hasta da eilim bozukluğu olacağı için birtakım vitamin ve elektrolitlerin dışarıdan ayrıyeten verilmesi gerekebilir. Sleeve gastrektomi de anlatıldığı üzere bu cerrahi teknikten sonra da Tip2Diyabet de süratli ve kalıcı düzelme meydana gelmektedir.
AMELİYATLARIN TESIRI
Her iki ameliyat formunda de başarılı ve süratli bir halde kilo kaybı gerçekleşmektedir. 10 yılı aşkın ameliyat sonrası takip sonuçlarında hastalarda erişkin tipi diyabet (şeker hastalığı) denilen Tip2 Ditabetin büyük orantıda güzelleştiğinin görülmesi bu bahiste çalış- maların yapılmasına ve Tip2 Diyabetin tedavisinde bu cerrahilerin konumu olabileceği konusunda yaygın tartışmalar yapılmaya başlanmıştır. Diyabet üzerine olan bu uygunlaştırıcı eykisinin tüm nedenleri günümüzde bilinmemekle birlikte kimi hipotezler nokta almaktadır.
AMELİYATIN KOMPLİKASYONLARI
BMİ (VKİ:Vücut Kitle İndeksi)i 40 ın üzerinde olan hastalarda ve ayrıyeten yandaş farklı organ marazları bulunan hastalarda çok yağlanmaya bağlı olarak;ameliyat sonrası riskleri yüksektir. . Ameliyat sonrası Akciğer iltihaplanması, yara iltihaplanması, bacak damarlarında kanın pıhtılaşması, bu damarlarda oluşan pıhtının akciğere gitmesi (akciğer embolisi), stapler kullanılarak kesilen mide kısımlarında erken yahut geç devrede kaçak olması (bu durum nispeten önemli meselelere yol açabilir), nadir de olsa hastanın bu komplikasyonlara bağlı olarak hayatını kaybetmesi üzere riskler taşımaktadır. Özetle sonuçları sahiden de çok yüz güldürücü olan bu ameliyatların önemli Komplikasyonları olabileceği unutulmamalı ve bu nedenle ameliyat, lakin uzun mühlet diyet ve tıbbi tedavi uygulanmış lakin muvaffakiyet sağlanamamış hastalarda uygulanmalıdır. Diyabet tabanında, haddinden fazla kilolar hareket kısıtlılığına ve damar içi tıkanmalara neden olarak % 30 nispetin da kalp ve dimağ damarlarında tıkanmalara sebebiyet vermekte ve bu hastaların % 50 si bu sebeplere bağlı olarak hayatını kaybetmektedir. Ameliyat komplikasyonları ise % 2.4 ile % 5 nispetin da değişmektedir. Mukayese edildiğin de ameliyat olmayan hastalarınçok yüksek risk altın da oldukları görülmektedir.
