OFKE NEDİR?
Birey haz alma dunyasını engelleyen herhangi bir durum, olay veya kişi ile karşılaştığında ofke duygusu oluşur İstediğini alamama, haksız davranışlara maruz kaldığını duşunme, arkadaş kaybı, kacırılmış fırsatlar, kavgalar, engellenme, anlaşılmama, saygısızlık vb durumlar ofkelenmemize neden olur Her bireyin ofkelendiği durumlar farklıdır Ayrıca bir birey aynı konuya bazen ofkelenirken bazen ofkelenmeyebilir
Herhangi bir ofke durumunda aşağıdaki beş boyut birlikte calışır
Ofke oluştuğunda duşuncelerimizde, davranışlarımızda, fizyolojik tepkilerde, duygularımızda, iletişim kurarken her zamankinden farklı durumlar ortaya cıkar
1 Duşunce : Bizi ofkelendiren olay, durum ya da kişiyle ilgili mevcut duşuncelerimiz Ornek; Reddedildiğini, engellendiğini, yetersiz olduğunu duşunmek
2 Heyecan : Ofkeyle birlikte hissettiğimiz fizyolojik tepkiler
Ornek; Kalbin hızlı carpması, ateş basması, sık sık ve zor nefes alma, ağrılar gibi tepkiler gorulur
3 İletişim : Ofkemizi cevremize gosterme şeklimiz
Ornek; Sozlu veya sozsuz mesajlarla cevremizi haberdar etmek, ses tonunun yukselmesi, ofkeli bir bakış, kacınma gibi
4 Duygu : Ofkelendiğimiz zaman gosterdiğimiz duygular
Ornek; Kızgınlık, can sıkıntısı, bıkkınlık gibi duyguların yaşanması
5 Davranış : Ofkelendiğimiz zaman gosterdiğimiz davranışlar
Ornek; Bağırmak, eşyaları kırmak, duvarlara vurmak veya saldırgan davranışlarda bulunmak
OFKENİN SONUCLARI
1 Ofke ve Fizyolojik Tepkiler :
Ofkemizi kontrol edemediğimizde olumsuz sonuclarını gormeye başlarız Bunlar; fizyolojik, duşunsel ve davranışsal boyutta yaşanır
Kan şekerinin yukselmesi
Nabzın ve kan basıncının artması
Sık sık ve zor nefes alma
Baş ağrısı
Kas ağrıları, sırt, boyun
2 Ofke ve Zihinsel Tepkiler :
Konsantrasyon bozukluğu
Duşuk performans
Unutkanlık
Uykusuzluk
Dikkatsizlik
3 Ofke ve Davranışsal Tepkiler :
Alkolizm
Sigara tiryakiliği
Huzursuzluk
Acelecilik
İlac kullanımı
Aşırı yemek yeme
OFKEYLE BAŞA CIKMADA ETKİLİ YOLLAR
1 Fizyolojik Uygulamalar
Nefes egzersizi
Kas gevşeme egzersizi
Spor yapmak
2 Zihinsel Tepkiler
Olumlu duşunme
Duygularını paylaşma
3 Davranışsal Tepki
Zamanı etkili kullanma
Etkili iletişim kurma
Duygularını ifade etme
OFKEYİ İFADE ŞEKİLLERİ NELERDİR?
Ofkelendiğimiz konular farklı olduğu gibi ofkemizi ifade etme şekillerimizde farklılıklar gosterir Bazıları saldırgan davranabilirken bazıları da ofkelerini iclerine atarlar
a) Saldırgan davranışlar b) Bastırılmış davranışlar c) Kontrol Etme
a) Saldırgan Davranışlar : Diğer bir ofke ifade şeklide ofke ve kızgınlık kontrol edilmesi en zor duygulardır Ofke bulaşıcı bir duygu olduğu icin karşımızdaki kişinin ofkeli gozukmesi bizimde kontrolumuzu gucleştirir En sık ortaya koyulan yolu da bu duygularımızı dışarı vurmak bağırmak, kızmak, eşyaları kırmak, duvarlara vurmak gibi saldırgan davranışlarda bulunmaktır
b) Bastırılmış Davranışlar : Surekli ofkeyi bastırmak, sanki hic kızmıyormuş gibi gorunmek, sakin kalmak, belli etmemektir Zamanında ifade edilmediği icin birikir birikir ve bir yanardağ gibi patlama şeklinde sonuclanabilir
c) Kontrol Etme: Konunun başında da belirttiğimiz gibi ofke duygusunu hepimiz yaşarız Ben hicbir şeye ofkelenmiyorum veya hic kızmam dediğimizde bir şeylerden kacıyor olabiliriz Once bunun farkına varıp daha sonrada bunu etkili bir bicimde ifade etme yollarını kullanmak gereklidir
c) Ofkemizi Nasıl Kontrol Edeceğiz?
1 Kızgınlığın altında yatan uzuntu ve korkularınızla yuzleşin, tanımaya calışın
2 Empatik anlayışı geliştirin
3 En cok ofkelendiğiniz şeyler ve ofkeye verdiğiniz tepkiler konusunda bilinclenin
4 Dinlemek ve iyi iletişim kurmak ve ofkeyi azaltmak icin şarttır
5 Ofkelenmemize neden olan olumsuz inanışlarınızı değiştirmek icin uğraş verin
6 Gevşemeye yonelik calışmalar yapın
OFKEYLE BAŞA CIKMA
Ofkeyle başa cıkmak icin once ofke kaynaklarını bulmamız gerekir Eğer ofkeniz bir insana yonelikse once neler hissettiğinizi acıklayın Sizi ofkelendiren olayı kısaca ve objektif olarak acıklayın, yorum katmayın Sadece sizi ofkelendiren davranışı ve sizi nasıl etkilediğine acıklayın Tum diğer duygular gibi ofke de tanımlanıp, acıklandığında azalır
Ofke ve saldırganlık yerine empatik anlayışı geliştirmeyi deneyin
En kotu durumlarda bile koşulsuz olumlu bakışı secin
Hissizlik yerine mutluluk oğretilerini secin
Tarafsızlık doktrini yerine değiştiremeyeceğiniz gercekleri kabul etmeyi secin
Duşmanlık yerine Bu bir duşunce şeklidirguclu, enerjik davranışları yapılandırmayı kabul edin
Birey haz alma dunyasını engelleyen herhangi bir durum, olay veya kişi ile karşılaştığında ofke duygusu oluşur İstediğini alamama, haksız davranışlara maruz kaldığını duşunme, arkadaş kaybı, kacırılmış fırsatlar, kavgalar, engellenme, anlaşılmama, saygısızlık vb durumlar ofkelenmemize neden olur Her bireyin ofkelendiği durumlar farklıdır Ayrıca bir birey aynı konuya bazen ofkelenirken bazen ofkelenmeyebilir
Herhangi bir ofke durumunda aşağıdaki beş boyut birlikte calışır
Ofke oluştuğunda duşuncelerimizde, davranışlarımızda, fizyolojik tepkilerde, duygularımızda, iletişim kurarken her zamankinden farklı durumlar ortaya cıkar
1 Duşunce : Bizi ofkelendiren olay, durum ya da kişiyle ilgili mevcut duşuncelerimiz Ornek; Reddedildiğini, engellendiğini, yetersiz olduğunu duşunmek
2 Heyecan : Ofkeyle birlikte hissettiğimiz fizyolojik tepkiler
Ornek; Kalbin hızlı carpması, ateş basması, sık sık ve zor nefes alma, ağrılar gibi tepkiler gorulur
3 İletişim : Ofkemizi cevremize gosterme şeklimiz
Ornek; Sozlu veya sozsuz mesajlarla cevremizi haberdar etmek, ses tonunun yukselmesi, ofkeli bir bakış, kacınma gibi
4 Duygu : Ofkelendiğimiz zaman gosterdiğimiz duygular
Ornek; Kızgınlık, can sıkıntısı, bıkkınlık gibi duyguların yaşanması
5 Davranış : Ofkelendiğimiz zaman gosterdiğimiz davranışlar
Ornek; Bağırmak, eşyaları kırmak, duvarlara vurmak veya saldırgan davranışlarda bulunmak
OFKENİN SONUCLARI
1 Ofke ve Fizyolojik Tepkiler :
Ofkemizi kontrol edemediğimizde olumsuz sonuclarını gormeye başlarız Bunlar; fizyolojik, duşunsel ve davranışsal boyutta yaşanır
Kan şekerinin yukselmesi
Nabzın ve kan basıncının artması
Sık sık ve zor nefes alma
Baş ağrısı
Kas ağrıları, sırt, boyun
2 Ofke ve Zihinsel Tepkiler :
Konsantrasyon bozukluğu
Duşuk performans
Unutkanlık
Uykusuzluk
Dikkatsizlik
3 Ofke ve Davranışsal Tepkiler :
Alkolizm
Sigara tiryakiliği
Huzursuzluk
Acelecilik
İlac kullanımı
Aşırı yemek yeme
OFKEYLE BAŞA CIKMADA ETKİLİ YOLLAR
1 Fizyolojik Uygulamalar
Nefes egzersizi
Kas gevşeme egzersizi
Spor yapmak
2 Zihinsel Tepkiler
Olumlu duşunme
Duygularını paylaşma
3 Davranışsal Tepki
Zamanı etkili kullanma
Etkili iletişim kurma
Duygularını ifade etme
OFKEYİ İFADE ŞEKİLLERİ NELERDİR?
Ofkelendiğimiz konular farklı olduğu gibi ofkemizi ifade etme şekillerimizde farklılıklar gosterir Bazıları saldırgan davranabilirken bazıları da ofkelerini iclerine atarlar
a) Saldırgan davranışlar b) Bastırılmış davranışlar c) Kontrol Etme
a) Saldırgan Davranışlar : Diğer bir ofke ifade şeklide ofke ve kızgınlık kontrol edilmesi en zor duygulardır Ofke bulaşıcı bir duygu olduğu icin karşımızdaki kişinin ofkeli gozukmesi bizimde kontrolumuzu gucleştirir En sık ortaya koyulan yolu da bu duygularımızı dışarı vurmak bağırmak, kızmak, eşyaları kırmak, duvarlara vurmak gibi saldırgan davranışlarda bulunmaktır
b) Bastırılmış Davranışlar : Surekli ofkeyi bastırmak, sanki hic kızmıyormuş gibi gorunmek, sakin kalmak, belli etmemektir Zamanında ifade edilmediği icin birikir birikir ve bir yanardağ gibi patlama şeklinde sonuclanabilir
c) Kontrol Etme: Konunun başında da belirttiğimiz gibi ofke duygusunu hepimiz yaşarız Ben hicbir şeye ofkelenmiyorum veya hic kızmam dediğimizde bir şeylerden kacıyor olabiliriz Once bunun farkına varıp daha sonrada bunu etkili bir bicimde ifade etme yollarını kullanmak gereklidir
c) Ofkemizi Nasıl Kontrol Edeceğiz?
1 Kızgınlığın altında yatan uzuntu ve korkularınızla yuzleşin, tanımaya calışın
2 Empatik anlayışı geliştirin
3 En cok ofkelendiğiniz şeyler ve ofkeye verdiğiniz tepkiler konusunda bilinclenin
4 Dinlemek ve iyi iletişim kurmak ve ofkeyi azaltmak icin şarttır
5 Ofkelenmemize neden olan olumsuz inanışlarınızı değiştirmek icin uğraş verin
6 Gevşemeye yonelik calışmalar yapın
OFKEYLE BAŞA CIKMA
Ofkeyle başa cıkmak icin once ofke kaynaklarını bulmamız gerekir Eğer ofkeniz bir insana yonelikse once neler hissettiğinizi acıklayın Sizi ofkelendiren olayı kısaca ve objektif olarak acıklayın, yorum katmayın Sadece sizi ofkelendiren davranışı ve sizi nasıl etkilediğine acıklayın Tum diğer duygular gibi ofke de tanımlanıp, acıklandığında azalır
Ofke ve saldırganlık yerine empatik anlayışı geliştirmeyi deneyin
En kotu durumlarda bile koşulsuz olumlu bakışı secin
Hissizlik yerine mutluluk oğretilerini secin
Tarafsızlık doktrini yerine değiştiremeyeceğiniz gercekleri kabul etmeyi secin
Duşmanlık yerine Bu bir duşunce şeklidirguclu, enerjik davranışları yapılandırmayı kabul edin
