Organeller Ve Özellikleri

Organeller Ve Özellikleri
0
14

SoruCevap

Yeni Üye
Çözümler
1
Tepkime
44
Yaş
36
Coin
256,937
Organallerin ozellikleri nelerdir
hucre yapısı ve organellerin ozellikleri
Organellerin ozellikleri hakkında bilgi

1 Hucre Zarı :
Butun bitki ve hayvan hucrelerinde bulunan, hucreyi dış ortamdan ayıran ve hucreye şekil veren yapıya hucre zarı denir

Hucre Zarının Ozellikleri :
1 Canlıdır
2 Secici ve gecirgendir Hucre zarından kucuk molekuller (maddeler) (su, madensel tuzlar, vitaminler, oksijen gazı, karbondioksit gazı, glikoz, gliserin, yağ asiti, amino asit, iyonlar) gecer ama buyuk molekuller (maddeler) (nişasta, yağ, protein, karbonhidrat) gecemez Buyuk molekuller (yapı taşlarına kadar) parcalandıktan sonra gecerler
3 Esnektir
4 Saydamdır (Işığı gecirir)
5 Cift katlıdır
6 Protein, yağ ve az miktarda karbonhidrattan oluşmuştur
7 Akışkandır
8 Uzerinde madde alışverişini sağlayan porlar bulunur

Hucre Zarının Gorevleri :
1 Hucreyi dış ortamdan ayırır
2 Hucreyi dış etkilere karşı korur
3 Hucreye madde giriş cıkışını sağlar
4 Hucreye şekil verir
5 Hucreyi dağılmaktan korur
6 Hucrelerin birbirlerini tanımasını sağlar

Hucre Zarının Yapısı :
Hucre zarı, protein, yağ ve az miktarda da karbonhidrattan (molekullerinden) oluşmuştur Hucre zarında iki sıra yağ tabakası arasına gomulmuş protein molekulleri vardır ve bunlar surekli hareket halindedirler Hucre zarının bu modeline akıcı mozaik zar modeli denir (Karbonhidrat molekulleri yağ ve protein molekulleri arasına gomulu haldedir Protein ve karbonhidratların oluşturduğu yapıya glikoprotein denir Glikoproteinler hucrelerin birbirini tanımasını sağlarlar)
Hucre zarının uzerinde por denilen delikler bulunur Porlar hucrede madde giriş cıkışını sağlarlar

Hucre Duvarı (Ceperi) :
Bitki hucrelerinde (bazı bakteriler, mantarlar ve bitkiler), hucre zarının uzerinde seluloz denilen maddenin birikmesiyle oluşan yapıya hucre duvarı (ceperi) denir (Bitki hucrelerinin koşeli olmasının nedeni hucre duvarıdır)

Hucre Duvarının (Ceperinin) Ozellikleri :
1 Yalnız bitki hucrelerinde bulunur, hayvan hucrelerinde bulunmaz
2 Hucre zarının dışında bulunur
3 Kalın, sert ve dayanıklıdır
4 Cansızdır
5 Tam gecirgendir Uzerinde madde gecişine izin veren delikler bulunur
6 Seluloz denilen maddeden yapılmıştır
7 Hucreye şekil verir


2 Sitoplazma :
Hucre zarı ile cekirdek arasını dolduran yumurta akı kıvamındaki renksiz sıvıya sitoplazma denir Sitoplazmanın yapısında % 90 oranında su bulunurken geriye kalan kısmını da protein, karbonhidrat, yağ (asidi), vitamin, madensel tuzlar, enzim, glikoz, salgı (hormon) ve organeller bulunur ( % 65–90 ’ ını su oluşturur ) (Sitoplazma bozulduğunda hucre de olur)

Sitoplazmanın Ozellikleri :
1 Canlıdır
2 Renksizdir
3 Suda cozunmez (suya karışmaz yani kolloid yapıdadır) (Kolloid, parcacık buyukluğu 1–100 mm olan maddedir)
4 Hucre zarından gecemez
5 Yarı saydamdır

Sitoplazmanın Gorevleri :
Sitoplazma hucredeki beslenme, solunum, dolaşım, boşaltım, ureme, sindirim gibi butun yaşamsal faaliyetlerin (canlılık olaylarının) gercekleştiği yerdir Sitoplazmada yaşamsal faaliyetleri gercekleştiren yapılara organel (organcık) denir Sitoplazmada bulunan organellerin gorevleri farklıdır

Sitoplazmada Bulunan Organeller :
Sitoplazmada farklı gorevlere sahip olan; endoplazmik retikulum, ribozom, mitokondri, lizozom, golgi aygıtı (cisimciği), koful, sentrozom, plastitler gibi organeller bulunur

1 Mitokondri :
Bakteriler ve alyuvarlar denilen kan hucresi dışında butun hucrelerde bulunur
Hucre icerisine alınan besin maddelerinin oksijen gazı ile parcalanarak enerji uretilmesini sağlar (Yani hucre icerisinde solunum olayında gorevlidir)
Vucutta enerji ihtiyacı fazla olan karaciğer, kas ve sinir (beyin) hucrelerindeki mitokondri sayısı diğer hucrelerdekinden daha fazladır

2 Koful :
Bitki hucrelerinde buyuk ve az sayıda, hayvan hucrelerinde kucuk ve cok sayıdadır (Genc bitki hucrelerinde kucuk ve cok sayıda, yaşlı bitki hucrelerinde buyuk ve az sayıdadır)
Koful, hucre icerisine alınan su ve besinler ile hucrede oluşan atık maddelerin depolanmasını ve bu atık maddelerin hucre dışına atılmasını sağlar Bu nedenle hucre icerisinde depolamada ve boşaltımda gorevlidir

3 Plastitler :
Hayvan hucrelerinde olmayıp sadece bitki hucrelerinde bulunur Gorevlerine gore kloroplast, kromoplast ve lokoplast olarak uc ceşittir (Mitokondriye benzer Fakat buyuktur Hucre bolunmesinden bağımsız olarak bolunup coğalırlar)

a) Kloroplast :
Bitkilerin yeşil renkli kısımlarında (yaprak ve yeşil govde) bulunan yeşil renkli plastitlerdir Kloroplast, klorofil maddesini (pigmentini) taşır ve fotosentez olayı burada gercekleşir Klorofil maddesi bitkiye yeşil renk verir ve fotosentez olayında gorevlidir
(Yeşil rengi Klorofil a ve b molekullerinden gelir Başka renk molekulleri de vardır ama sayıca azdır)


b) Kromoplast :
Bitkilerin yeşil dışındaki organlarının hucrelerinde bulunur Bitkilerin cicek ve meyvelerine sarı (ksantofil limon) kırmızı (likopin domates) ve turuncu (karoten havuc) renklerini veren plastitlerdir Erik ve elmada başlangıcta yeşil daha sonra kırmızı veya başka renge donuşur Meyve olgunlaşırken yeşil rengi veren kloroplast daha sonra kromoplasta donuşur

c) Lokoplast :
Bitkilerin ışık gormeyen ve toprak altında bulunan kok, govde ve tohumlarında bulunan renksiz plastitlerdir (Patates, turp, yer elması, havuc, elma)
Bol miktarda nişasta (protein ve yağ) depo ederler ( Lokoplastlar bitkilerde nişasta denilen besin maddelerini depolarlar)
(Renk maddesi bulunmaz Ancak ışıkta bırakılırsa lokoplastlar kloroplasta donuşur Orneğin patates ışıkta bırakılırsa kabuğun altından yeşermeye başlar)

4 Endoplazmik Retikulum :
Hucre zarı ile cekirdek arasında uzanan kanalcıklardır (borulardır kanalcık sistemidir)
Hucre icerisinde madde taşınmasını (ve depolanmasını) sağlar
Uzerinde ribozom varsa granullu endoplazmik retikulum, ribozom yoksa granulsuz endoplazmik retikulum olarak adlandırılır

5 Ribozom :
Virusler haric butun hucrelerde bulunur Sitoplazma icerisinde veya endoplazmik retikulum uzerinde yer alır
Hucre icerisinde protein uretiminde (sentezinde) gorevlidir (Karaciğer gibi protein sentezinin cokca yapıldığı hucrelerde ribozom sayısı normalden daha fazla olur) (Mikroskopta parlak tanecik olarak gorunur)

6 Golgi Aygıtı (Cisimciği) :
Hucre icerisinde ter, sut, yağ, gozyaşı, tukuruk, sumuk, gibi salgıları (sıvıları) ureterek bunları bir zarla cevirip paketler (Bu salgıların hucre dışına cıkması icin paketleme yapılır)
Vucutta salgı ureten organların (sut bezi, ter bezi, yağ bezi, gozyaşı bezi, sumuk bezi, tukuruk bezi gibi) hucrelerinde golgi aygıtının sayısı normalden fazladır
(Ust uste yığılmış torbacık şeklindedir Bakteri dışında tum hucrelerde vardır Ribozomda uretilen proteinin yapısını değiştirerek salgı maddesine cevirir Bitkideki selulozu golgi cisimciği salgılar Salgılarını depo eder)

7 Lizozom :
Genellikle hayvan hucrelerinde bulunur, bitki hucrelerinde bulunmaz İnsanlarda akyuvarlar, karaciğer ve dalakta sayısı fazladır ama alyuvarlar hucrelerinde bulunmaz
Hucre icerisinde buyuk besin maddelerinin (molekullerinin) parcalanmasını (sindirilmesini) sağlar Ayrıca hucre icerisinde yaşlanan ve yıpranan organellerin de parcalanmasını sağlar (Lizozomun zar yapısı bozulursa hucre kendi kendini sindirir, parcalar Bu olaya otoliz denir)
(Lizozom sindirim olaylarını salgıladığı enzim sayesinde gercekleştirir)
(Tek zarlı torbacıklardır En cok akyuvarda bulunur Golgi cisimciğindeki depolanmış salgıları ilgili yerlere taşır Bunlar sindirici ozellik taşır Boylece hucre kendi kendini sindirmesini onler)


8 Sentrozom (Sentrioller) :
Bitki hucrelerinde bulunmayıp sadece hayvan hucrelerinde bulunur
Hucre bolunmesinde gorevlidir (Hucre bolunmesi sırasında homolog
kromozomların ayrılmasını ve iğ ipliklerin oluşmasını sağlar)
(İlkel bitkilerde de bulunabilir Hucre bolunmesinde eş kromozomları ayıran iğ ipliklerinin oluşturulmasını sağlar Bolunme esnasında her sentriol eşlenerek yavru hucrelere giderler Ayrıca kamcı ve sil (kirpiksi cisim) oluşturur Demet şeklinde 9 iplikcikten oluşmuştur)

3 Cekirdek :
Hucrenin ortasında bulunan, bir zarla sitoplazmadan ayrılan, hucredeki butun yaşamsal faaliyetleri (buyume, bolunme ve onarım) yoneten ve kontrol eden (sitoplazmadaki en buyuk) kısımdır Cekirdeği alınan hucre yaşayamaz Kırmızı kas hucresi ile karaciğer hucrelerinde birden fazla cekirdek varken bakteriler ve alyuvarlar hucrelerinde cekirdek bulunmaz (Bir zarla sitoplazmadan ayrılmamıştır) (Bakteri, alyuvar ve mavi yeşil algler haric, butun hayvan ve bitki hucrelerinde bulunur)
Cekirdek; cekirdek zarı, cekirdek oz suyu, cekirdekcik ve kromatin iplik olmak uzere 4 kısımdan oluşmuştur

a) Cekirdek Zarı :
Cekirdeği sitoplazmadan ayıran ve hucre zarına benzeyen cift katlı zardır Uzerinde madde giriş cıkışını sağlayan delikler (porlar) bulunur

b) Cekirdek Oz Suyu :
Cekirdeğin icini dolduran ve sitoplazmaya benzeyen sıvıdır (İcinde organik ve inorganik maddeler ile nukleik asitler bulunur)

c) Cekirdekcik :
Cekirdek oz suyu icinde bulunan, bir veya birkac tane olan yapıdır RNA (denilen nukleik asit) ve protein uretiminde (sentezinde) gorevlidir

d) Kromatin İplik :
Cekirdek oz suyu icine dağılmış olan uzun, ince ve iplik şeklindeki yapılardır Bir hucrenin sahip olduğu ozellikler ile ilgili bilgiler kromatin ipliklerde saklıdır (Diskete benzet)
Hucre bolunmesi sırasında kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluştururlar Kromozomlar bir canlıya ait butun ozellikleri taşıyan yapılardır Canlıya ait butun ozellikler, kromozomların uzerinde bulunan genlerde saklıdır Genler birleşerek DNA (Deoksiribo Nukleik Asit) molekulunu oluştururlar DNA molekulu bir canlıya ait butun ozellikleri (sac rengi, sac şekli, goz rengi, kulak yapısı, boy uzunluğu, yaprak genişliği, tuy rengi gibi) belirleyen yapıdır
İnsandaki vucut hucrelerinde 46 kromozom bulunur
(Hucrenin kontrolu, buyume ve gelişimi DNA tarafından yurutulur DNA, organik baz, şeker ve fosfattan oluşmuş cift zincirli buyuk bir molekuldur Cekirdekli hucrelerde, DNA ’lar cekirdekte, kloroplastta ve mitokondrilerde bulunur)
 

Similar threads

  • Kilitli
  • Sabit
💎PREMİUM💎 ÜYE OL 💎 PREMİUM ÜYELER için ayrılmış bölümdür. Ayrıcalık olarak ~ değerli, nadir ve piyasada bulunmayan IPTV paneller paylaşılacaktır, Talepler üzerine geniş kapsamlı taramalar yapılacaktır.... Güncel uygulamaların mevcut olduğu bir çok içeriklerdende faydalanacaksınız... Güncel...
Cevaplar
5
Görüntüleme
2K
Üst Alt