Tıp dünyasında ‘otitis media‘ olarak adlandırılan orta kulak iltihabı, orta kulağın iltihaplanmasına neden olan bir enfeksiyondur Orta kulak, kulağın kulak zarının arkasındaki bölümüdür Ses ulaştığında hareket eden ve sesi kulak zarına ulaştıran 3 minik kemik barındırır
Orta kulağın içi genellikle hava doludur ancak eğer iltihaplanma varsa, bu boşluk sümüksü bir sıvı (mukus) ile dolar
Kulaktaki östaki borusu orta kulağı boğaza bağlayan ve yutkununca açılan küçük kanaldır Bu açılma hareketi havanın rahatça dolaşmasını ve kulağın içi ile dışı arasındaki basınç farkının dengelenmesini sağlar Kulak iltihaplandığı zaman östaki borusu gerektiği gibi açılamaz ve mukus orta kulakta kalır
Bu sıvının, boğaz ya da burun yoluyla gelen bakteri veya virüslerle buluşması enfeksiyona yol açar Pek çocukta orta kulak iltihabı, soğuk algınlığını takiben görülür
Orta kulak iltihabı daha çok 10 yaşın altındaki çocuklarda görülür ama yetişkinleri de etkileyebilir Tek kulağı ya da her iki kulağı birden etkilemesi mümkündür Ailesinde bu rahatsızlık görülenlerde ya da sigara içen kişilerle aynı ortamda bulunanlarda, orta kulak iltihabına yakalanma riski daha yüksektir
Yetişkinlerde üst solunum yolları enfeksiyonları, orta kulak iltihabının başlıca nedenleri arasındadır
Orta kulak iltihabının 3 ana tipi vardır:
Akut orta kulak iltihabı
Kronik orta kulak iltihabı
Orta kulak nezlesi (efüzyonlu otitis media)
Akut Orta Kulak İltihabı Nedenleri
Akut orta kulak iltihabı aniden gelişir ve genellikle 34 gün içerisinde geçer Buradaki akut sözcüğü iltihabın ciddiyetini değil ne kadar sürdüğünü anlatan bir terimdir
Bebeklerde bağışıklık sistemleri henüz enfeksiyonla savaşacak kadar güçlü olmadığı için orta kulak iltihabı oluşabilir Akut orta kulak iltihabında enfeksiyon, soğuk algınlığı ya da boğaz ağrısıyla bağlantılı bakteriler nedeniyle meydana gelir Enfeksiyon irine ve kanamaya yol açabilir ve basınç sonucu kulak zarının patlamasına neden olabilir Ancak çoğu vak’ada kulak zarı kendi kendini iyileştirir
Şiddetli kulak ağrısı, işitme kaybı, ateş ve bulantı akut tipteki orta kulak iltihabının başlıca belirtileri arasındadır
Kronik Orta Kulak İltihabı Nedenleri
Eğer kulak zarı kendi kendine iyileşmezse ya da başa alınan bir darbe sonucu delinmişse, kulak kronik orta kulak iltihabına karşı hassaslaşır Bu tip orta kulak iltihabı, akut tip kadar ağrı yapmaz ancak iyileşmesi daha uzun sürebilir ve enfeksiyon sık sık tekrarlayabilir Kolesteatom adı verilen ve orta kulakta fazla doku üretimine neden olan bir kulak rahatsızlığı da, kronik orta kulak iltihabına neden olabilir
Orta Kulak Nezlesi Nedenleri
Östaki borusunun tıkanması nedeniyle orta kulak nezlesi oluşabilir Bu durumda kulak içindeki basınç dengelenemez Yapışkan bir sıvı orta kulakta birikir ve işitmeyi etkiler Östaki borusu bir enfeksiyon, alerji ya da lenf bezlerinin büyümesi nedeniyle tıkanabilir
Çocuklar orta kulak nezlesine karşı daha hassastır çünkü enfeksiyonla savaşma güçleri yetişkinlere göre daha azdır Ayrıca östaki boruları da daha kısa ve tıkanmaya daha yatkın, yatay bir yapıdadır Alerjisi olan ve saman nezlesine yakalanan çocuklar da daha fazla risk altındadır
İşitme kaybı orta kulak nezlesinin başlıca belirtisidir ama çocuklardaki işitme kaybının gerçek mi yoksa dikkat çekmek için başvurdukları bir numara mı, tespiti zor olabilir
Orta Kulak İltihabı Tedavisi
Tedavi edilmediği takdirde akut ve kronik tipteki orta kulak iltihapları sağırlığa dek varabilecek komplikasyonlara yol açabilir Orta kulak nezlesi nadiren uzun dönemli fiziksel sorunlara yol açar Ancak geçici işitme kaybı çocuğun eğitimsel ve sosyal gelişimi üzerinde olumsuz etki yapabilir Tüm bu nedenlerden dolayı çocukta orta kulak sorunundan şüphelenildiği an bir kulak burun boğaz doktoruna başvurulması gerekir
Akut orta kulak iltihabında genellikle enfeksiyonun kendi kendine geçmesi için bir şans verilir Eğer böyle bir şey olmuyorsa antibiyotik tedavisi uygulanabilir Bazı durumlarda östaki borusunun açılması için burun damlaları ve spreyler de kullanılabilir Ağrı için hap ve kulak damlası reçete edilebilir Eğer kulak zarının patlaması söz konusuysa doktor müdahalesi ile kulaktaki sıvının boşaltılması gerekebilir
Kronik orta kulak iltihabında antibiyotikler yardımıyla enfeksiyon tedavi edilebilir Ancak hastalığın tekrarlamaması için ameliyat daha kalıcı bir çözüm olacaktır
Orta Kulak İltihabına Karşı Önlemler
Boğaz ağrısı, soğuk algınlığı ve nezle benzeri rahatsızlıklara karşı tedbir almak önceliklidir Çocuğun hastalanmaması için tedbirli olmak, başkalarının eşyalarını kullanmamasını tembihlemek ve hastalık olan ortamlardan uzak tutmak denenmelidir Rahatsızlığın engelenemediği hallerde, saman nezlesi ve alerji gibi durumlarda dikkatli olmak ve bu rahatsızlıkları iyi yönetmek, hastaya iyi bakmak bir tedbir olabilir
Sigara dumanına maruz kalmak orta kulak iltihabı riskini arttıran faktörler arasındadır Özellikle bebeklerin ve çocukların sigaradan, sigara dumanı olmuş ortamlardan ve kirli havadan mutlaka uzak tutulmaları gerekir
Yeni doğan bebeklerin en az 6 ay anne sütü ile beslenmeleri, kulak enfeksiyonlarından korunmalarını sağlayabilir
Bebeğin biberonla beslendiği durumlarda, bebeğin yatırılarak, yatay pozisyon da değil de dik bir pozisyonda tutularak beslenmesi tavsiye edilir
Orta kulağın içi genellikle hava doludur ancak eğer iltihaplanma varsa, bu boşluk sümüksü bir sıvı (mukus) ile dolar
Kulaktaki östaki borusu orta kulağı boğaza bağlayan ve yutkununca açılan küçük kanaldır Bu açılma hareketi havanın rahatça dolaşmasını ve kulağın içi ile dışı arasındaki basınç farkının dengelenmesini sağlar Kulak iltihaplandığı zaman östaki borusu gerektiği gibi açılamaz ve mukus orta kulakta kalır
Bu sıvının, boğaz ya da burun yoluyla gelen bakteri veya virüslerle buluşması enfeksiyona yol açar Pek çocukta orta kulak iltihabı, soğuk algınlığını takiben görülür
Orta kulak iltihabı daha çok 10 yaşın altındaki çocuklarda görülür ama yetişkinleri de etkileyebilir Tek kulağı ya da her iki kulağı birden etkilemesi mümkündür Ailesinde bu rahatsızlık görülenlerde ya da sigara içen kişilerle aynı ortamda bulunanlarda, orta kulak iltihabına yakalanma riski daha yüksektir
Yetişkinlerde üst solunum yolları enfeksiyonları, orta kulak iltihabının başlıca nedenleri arasındadır
Orta kulak iltihabının 3 ana tipi vardır:
Akut orta kulak iltihabı
Kronik orta kulak iltihabı
Orta kulak nezlesi (efüzyonlu otitis media)
Akut Orta Kulak İltihabı Nedenleri
Akut orta kulak iltihabı aniden gelişir ve genellikle 34 gün içerisinde geçer Buradaki akut sözcüğü iltihabın ciddiyetini değil ne kadar sürdüğünü anlatan bir terimdir
Bebeklerde bağışıklık sistemleri henüz enfeksiyonla savaşacak kadar güçlü olmadığı için orta kulak iltihabı oluşabilir Akut orta kulak iltihabında enfeksiyon, soğuk algınlığı ya da boğaz ağrısıyla bağlantılı bakteriler nedeniyle meydana gelir Enfeksiyon irine ve kanamaya yol açabilir ve basınç sonucu kulak zarının patlamasına neden olabilir Ancak çoğu vak’ada kulak zarı kendi kendini iyileştirir
Şiddetli kulak ağrısı, işitme kaybı, ateş ve bulantı akut tipteki orta kulak iltihabının başlıca belirtileri arasındadır
Kronik Orta Kulak İltihabı Nedenleri
Eğer kulak zarı kendi kendine iyileşmezse ya da başa alınan bir darbe sonucu delinmişse, kulak kronik orta kulak iltihabına karşı hassaslaşır Bu tip orta kulak iltihabı, akut tip kadar ağrı yapmaz ancak iyileşmesi daha uzun sürebilir ve enfeksiyon sık sık tekrarlayabilir Kolesteatom adı verilen ve orta kulakta fazla doku üretimine neden olan bir kulak rahatsızlığı da, kronik orta kulak iltihabına neden olabilir
Orta Kulak Nezlesi Nedenleri
Östaki borusunun tıkanması nedeniyle orta kulak nezlesi oluşabilir Bu durumda kulak içindeki basınç dengelenemez Yapışkan bir sıvı orta kulakta birikir ve işitmeyi etkiler Östaki borusu bir enfeksiyon, alerji ya da lenf bezlerinin büyümesi nedeniyle tıkanabilir
Çocuklar orta kulak nezlesine karşı daha hassastır çünkü enfeksiyonla savaşma güçleri yetişkinlere göre daha azdır Ayrıca östaki boruları da daha kısa ve tıkanmaya daha yatkın, yatay bir yapıdadır Alerjisi olan ve saman nezlesine yakalanan çocuklar da daha fazla risk altındadır
İşitme kaybı orta kulak nezlesinin başlıca belirtisidir ama çocuklardaki işitme kaybının gerçek mi yoksa dikkat çekmek için başvurdukları bir numara mı, tespiti zor olabilir
Orta Kulak İltihabı Tedavisi
Tedavi edilmediği takdirde akut ve kronik tipteki orta kulak iltihapları sağırlığa dek varabilecek komplikasyonlara yol açabilir Orta kulak nezlesi nadiren uzun dönemli fiziksel sorunlara yol açar Ancak geçici işitme kaybı çocuğun eğitimsel ve sosyal gelişimi üzerinde olumsuz etki yapabilir Tüm bu nedenlerden dolayı çocukta orta kulak sorunundan şüphelenildiği an bir kulak burun boğaz doktoruna başvurulması gerekir
Akut orta kulak iltihabında genellikle enfeksiyonun kendi kendine geçmesi için bir şans verilir Eğer böyle bir şey olmuyorsa antibiyotik tedavisi uygulanabilir Bazı durumlarda östaki borusunun açılması için burun damlaları ve spreyler de kullanılabilir Ağrı için hap ve kulak damlası reçete edilebilir Eğer kulak zarının patlaması söz konusuysa doktor müdahalesi ile kulaktaki sıvının boşaltılması gerekebilir
Kronik orta kulak iltihabında antibiyotikler yardımıyla enfeksiyon tedavi edilebilir Ancak hastalığın tekrarlamaması için ameliyat daha kalıcı bir çözüm olacaktır
Orta Kulak İltihabına Karşı Önlemler
Boğaz ağrısı, soğuk algınlığı ve nezle benzeri rahatsızlıklara karşı tedbir almak önceliklidir Çocuğun hastalanmaması için tedbirli olmak, başkalarının eşyalarını kullanmamasını tembihlemek ve hastalık olan ortamlardan uzak tutmak denenmelidir Rahatsızlığın engelenemediği hallerde, saman nezlesi ve alerji gibi durumlarda dikkatli olmak ve bu rahatsızlıkları iyi yönetmek, hastaya iyi bakmak bir tedbir olabilir
Sigara dumanına maruz kalmak orta kulak iltihabı riskini arttıran faktörler arasındadır Özellikle bebeklerin ve çocukların sigaradan, sigara dumanı olmuş ortamlardan ve kirli havadan mutlaka uzak tutulmaları gerekir
Yeni doğan bebeklerin en az 6 ay anne sütü ile beslenmeleri, kulak enfeksiyonlarından korunmalarını sağlayabilir
Bebeğin biberonla beslendiği durumlarda, bebeğin yatırılarak, yatay pozisyon da değil de dik bir pozisyonda tutularak beslenmesi tavsiye edilir