Osmanlı Devleti’nde Divan-ı Hümayun Hakkında Bilgi
Osmanlı Devleti’nde Divan-ı Hümayun
Osmanlı Devleti’nde Divan-ı Hümayun Nedir?
Osmanlı Devleti’nde padişahın başkanlı*ğında önemli devlet işlerini görüşmek üzere top*lanan meclise “Divan-ı Hümayun” denirdi. Or*han Bey döneminde Divan’ın varlığı kesinlik ka*zanmıştır.
Divan Orhan Bey zamanından Fatih‘in ilk devirlerine kadar her gün toplanırdı. Toplantı*lar sabah namazından sonra başlar ve öğlene ka*dar devam ederdi. 15. yüzyılın ortalarından itiba*ren toplantılar haftada dört güne (Cumartesi Pa*zar Pazartesi Salı) inmiş Pazar ve Salı günleri de arz günleri olarak tespit edilmiştir.
Divan hangi din ve millete ait olursa ol*sun kadın erkek herkese açıktı. Ülkenin herhan*gi bir yerinde haksızlığa uğrayan veya kadılarca haklarında yanlış hüküm verilmiş olanlar vali ve askerî yetkililerden şikâyeti bulunanlar için Divan daima açıktı. Divan’da önce halkın dilek ve şikâ*yetleri dinlenir ondan sonra devlet işleri görüşü*lüp karara bağlanırdı.
Divan’da idari ve örfi işler sadrazam şer’i ve hukuki işler kazasker mali işler defterdar ara*zi işleri de nişancı tarafından görülürdü. Divan üyelerinden başka o gün Divan’a gelmiş bulunan halka da din ve milliyet farkı gözetilmeksizin ye*mek verilirdi.
Divan’da son söz padişaha aitti. Ancak padişah devlet işleri ile ilgili Divan üyelerine danı*şıp fikirlerini alırdı.
Osmanlı Devleti’nin en önemli yönetim organlarından olan Divan-ı Hümayun Yükselme Dönemi’nden sonra bozulmaya başladı. 19. yüzyıl*da II. Mahmut bu teşkilatı kaldırarak yerine Avrupa usulünde düzenlenmiş olan bakanlıkları kurdu.
Egemenliğin Millete Ait Olduğu Devletler
Egemenliğin Bir Kişi
Ya da Gruba Ait Olduğu Devletler
Halk yönetimde tek söz sahibi durumundadır.
Halk ülkeyi yönetme hak*kına sahip değildir. Meşruti yönetimlerde ise bu hak sınırlı olarak verilmiştir.
Halk eşit haklara sahiptir. Toplumsal eşitlik ilkesi benimsenmiştir.
Toplumu oluşturan sınıflar farklı haklara sahiptir. Sosyal alanda eşitsizlik vardır.
İnsan hakları ve özgürlük*leri yasalarla güvence altına alınmıştır.
Düşünce ifade ve inanç özgürlüğüne kısıtlamalar getirilmiştir
Devlet birçok hizmeti hal*kın yararını gözeterek yapar.
Birçok faaliyet halkın istek*lerinden çok yöneticilerin istekleri doğrultusunda ya*pılır.
Osmanlı Devleti’nde Divan-ı Hümayun
Osmanlı Devleti’nde Divan-ı Hümayun Nedir?
Osmanlı Devleti’nde padişahın başkanlı*ğında önemli devlet işlerini görüşmek üzere top*lanan meclise “Divan-ı Hümayun” denirdi. Or*han Bey döneminde Divan’ın varlığı kesinlik ka*zanmıştır.
Divan Orhan Bey zamanından Fatih‘in ilk devirlerine kadar her gün toplanırdı. Toplantı*lar sabah namazından sonra başlar ve öğlene ka*dar devam ederdi. 15. yüzyılın ortalarından itiba*ren toplantılar haftada dört güne (Cumartesi Pa*zar Pazartesi Salı) inmiş Pazar ve Salı günleri de arz günleri olarak tespit edilmiştir.
Divan hangi din ve millete ait olursa ol*sun kadın erkek herkese açıktı. Ülkenin herhan*gi bir yerinde haksızlığa uğrayan veya kadılarca haklarında yanlış hüküm verilmiş olanlar vali ve askerî yetkililerden şikâyeti bulunanlar için Divan daima açıktı. Divan’da önce halkın dilek ve şikâ*yetleri dinlenir ondan sonra devlet işleri görüşü*lüp karara bağlanırdı.
Divan’da idari ve örfi işler sadrazam şer’i ve hukuki işler kazasker mali işler defterdar ara*zi işleri de nişancı tarafından görülürdü. Divan üyelerinden başka o gün Divan’a gelmiş bulunan halka da din ve milliyet farkı gözetilmeksizin ye*mek verilirdi.
Divan’da son söz padişaha aitti. Ancak padişah devlet işleri ile ilgili Divan üyelerine danı*şıp fikirlerini alırdı.
Osmanlı Devleti’nin en önemli yönetim organlarından olan Divan-ı Hümayun Yükselme Dönemi’nden sonra bozulmaya başladı. 19. yüzyıl*da II. Mahmut bu teşkilatı kaldırarak yerine Avrupa usulünde düzenlenmiş olan bakanlıkları kurdu.
Egemenliğin Millete Ait Olduğu Devletler
Egemenliğin Bir Kişi
Ya da Gruba Ait Olduğu Devletler
Halk yönetimde tek söz sahibi durumundadır.
Halk ülkeyi yönetme hak*kına sahip değildir. Meşruti yönetimlerde ise bu hak sınırlı olarak verilmiştir.
Halk eşit haklara sahiptir. Toplumsal eşitlik ilkesi benimsenmiştir.
Toplumu oluşturan sınıflar farklı haklara sahiptir. Sosyal alanda eşitsizlik vardır.
İnsan hakları ve özgürlük*leri yasalarla güvence altına alınmıştır.
Düşünce ifade ve inanç özgürlüğüne kısıtlamalar getirilmiştir
Devlet birçok hizmeti hal*kın yararını gözeterek yapar.
Birçok faaliyet halkın istek*lerinden çok yöneticilerin istekleri doğrultusunda ya*pılır.