Uskup Davud Paşa Hamamı
Davut Paşa Hamamı, Makedonya'nın başkenti Uskup'te ve Taş Kopru'nun yanında bulunan cifte hamamdır II Beyazıt doneminde sadrazamlık yapmış olan Davut Paşa tarafından yaptırılmıştır Gunumuzde sanat galerisi olarak hizmet veren hamam, İsabey Hamamı ile birlikte uskup'te ayakta kalabilen iki tarihi hamamdan birisidir
Carşı Hamamı
Ramazanoğlu Piri Bey tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır Soğukluk, sıcaklık bolumu ve halvet odalarıyla klasik Osmanlı hamam mimarisinin tipik orneklerindendir Giriş kapısındaki taş işciliği ilginctir
Valide Sultan Hamam
Konya Karapınar ilce merkezinde bulunan Valide Sultan Hamamı, XVI yuzyılda Yavuz Sultan Selim ’in annesi Hurrem Sultan tarafından yaptırılmıştır Sultan IISelim Kulliyesi ile beraber yaptırılan hamam da Mimar Sinan eseridir
Gunumuze harap bir halde gelebilen bu hamam, kesme taş ve moloz taştan yapılmıştır Kare planlı bir yapı olup, soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bolumlerinden meydana gelmiştir Uzerini merkezi bir kubbe ortmuştur Hamamın kapı ve pencere alınlıkları sivri kemerli nişler halindedir
Gazi Mehmed Paşa Hamamı
İsa Bey Hamamı (Selcuk) İzmir ili Selcuk ilcesinde, Ayasuluk Kalesi ile St John Kilisesi ’nin bulunduğu tepenin yamacında bulunan bu hamam İsa Bey Camisi ile birlikte yapılmıştır Kitabesi gunumuze gelemediğinden, yapım tarihi kesinlik kazanamamakla beraber caminin yapım kitabesine dayanılarak h 776 (1375) yılında Aydınoğlu İsa Bey tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır
Hamam kesme taş ve tuğladan yapılmış olup, klasik Turk hamamlarının ozelliklerini yansıtmaktadır Soğukluk, ılıklık ve sıcaklıktan meydana gelmiştir Butun bu bolumler pandantifli kubbelerle ortulmuş olup, kubbe kasnaklarında stalaktitli bir friz cepecevre dolaşmaktadır
Hamam gunumuzde iyi bir durumdadır
II Murad Hamamı
Hacı Hamza Hamamı (IIMurat HamamıBelediye Hamamı) (İznik) Mahmut Celebi Camisi ’nin kuzeydoğusunda Maltepe Sokak ile Belediye Sokağın kesiştiği koşede yer alan bu hamamın kitabesi olmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı kesinlik kazanamamıştır Hamamın plan şekli, duvar yapım tekniği ve erkekler kısmının giriş eyvanının Yeşil Cami ’ye, soğukluk kubbe kasnağının Bursa ’daki Eski kaplıcaya benzerliğinden oturu XIVyuzyılın sonu ile XVyuzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır
Osmanlı mimarisi hamam tipleri arasında cifte hamam olarak nitelenen gruptandır Gunumuzde erkekler bolumu hamam olarak işlevini surdurmekte, kadınlar bolumu ise kubbe catlaklarından oturu kullanılmamaktadır Hamamın erkekler kısmına guney yonundeki beş basamaklı bir merenle inilip, sivri bir kemerli kapıdan gecildikten sonra girilmektedir Bu kapının doğusunda bulunan pencereler kapatılmış ve nişe donuşturulmuştur Buradan girilen soğukluk doğu duvarının doğrultusunda olup, uzeri tromplu kubbelerle ortulmuştur Bu bolumun icerisinde de orulerek kapatılmış pencereler, kuzeyinde dikdortgen bir niş, kuzey duvarında da yine iki niş bulunmaktadır Bu bolumun etrafı oturma sekileri ile cevrelenmiştir Soğukluğun batı duvarındaki bir kapıdan ılıklığa gecilmektedir Ilıklık kuzeyde sivri, guneyde capraz tonozlu bolumlerden oluşmakta olup, aynı zamanda guneyde iki hela bulunmaktadır Sıcaklık bolumunun ortasında sekizgen mermer bir gobek taşı, bunun cevresinde de beşik tonozlu, dort eyvanlı, kare planlı halvet vardır Halvetlerin uzeri kubbe ile ortuludur Bu bolumun butun kubbeleri onarımlar sırasında betonla sıvanmış ve ozelliğini yitirmiştir Hamamın batısında kulhan ve su depoları tum cepheyi boydan boya kaplamaktadır
Hamamın kadınlar kısmı erkekler bolumunun kuzeyinde yer almaktadır Bu bolumun soğukluk kısmına da doğudaki beş basamakla inilen bir kapıdan girilmektedir Buradaki sivri kemerli giriş kapısı erkekler bolumune gore daha sadedir Soğukluk 930x930 m olcusunde kare planlıdır Bunun uzeri de tromplu sekizgen kasnaklı bir kubbe ile ortulu olup, uzeri kiremit kaplıdır Soğukluğun batısındaki bir kapıdan dikdortgen planlı ılıklığa gecilmektedir Ilıklığın kuzeyinde bir eyvan, guneyinde de kubbe ile ortulu, bir başka bolum daha bulunmaktadır Ilıklığın guneyindeki bir kapıdan helalara gecilmektedir Diğer bir kapıdan da uzeri stalaktitli bir kubbenin orttuğu kare planlı sıcaklık ve halvete girilmektedir
Hamamın duvarları kaba moloz taştan yapılmıştır Bunun uzerinde bir taş sırasını iki sıra tuğla izlemektedir Bu duvar orgusunun aralarına da yer yer dikey tuğlalar yerleştirilmiştir Koşelerde mermer blok taşlar kullanılmıştır Bu taşların bazıları antik doneme tarihlendirilmektedir Ayrıca pencere kemerlerinde uc sıra tuğla ve bir sıra da kesme taş kullanılmıştır
Nusretiye Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor İstanbul'un sahilinde yer alan ve Barok uslupla inşa edilen Nusretiye Camii, 19 yuzyıl Osmanlı mimarisinin canlı orneği olarak varlığını surduruyor
Yıldız Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor 'Hamidiye Camisi' olarak da bilinen Yıldız camisi Abdulhamid Sani Vakfına Kayıtlı Cami 1885 yılında Sultan II Abdulhamid tarafından yaptırıldı boyuna Dikdortgen planlıharım, hunkar mahfeli ve ve selamlık merasimi icin kabul dairesinden oluşan yapı, eklektisist ozellik gostermektedir harımın uzeri yuksek kasnaklı fazla buyuk olmayan tek kubbe ile ortulu ve diğer Selatin Camilerinden farklı olarak tek minareli
Ortakoy Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor 'ortakoy' Adıyla bilinen ve 1853 yılında Sultan Abdulmecit tarafından yaptırılan Buyuk Mecidiye Camisi'nin mimarı Nikogos Balyan Cami, Sultan mecit Han ve Mehmet Kethuda Vakfına Kayıtlı Vaktiyle bu caminin yerinde Mahmut Ağanın yaptırdığı harap olan mabedin yerine 1721 yılında Sultan III Ahmet zamanında İbrahim Paşa Kethudası Mehmet Ağa tarafından yeni bir mabed yaptırıldı Buda harap olunca gunumuzdeki Ortakoy Camisi inşa ettirildi
Emirgan Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor 'hamidi Evvel Camisi' olarak da bilinen Emirgan Camisi, Emirgan İskelesi'nin karşısında yer alıyor Cami Sultan I Abdulhamid Tarafından 1781 yılında yaptırıldı Onceleri Feridun Paşa Bahcesi adıyla anılan yeri Padişah IV Murat, revan seferinden sonra Emiroğlu yusuf Paşa'ya verdi, o da buraya bir koşk inşa ettirdi Koşk yıkılınca 1 Abdulhamid buraya gunumuzdeki camiyi yaptırdı Duvarları taş ve tuğla, catısı ahşap, minaresi ise tek şerefeli olan caminin buyuk bir hunkar dairesi ile muvakkıthanesi bulunuyor
Dolmabahce Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor İstanbul'un sahilinde yer alan ve Barok uslupla inşa edilen Dolmabahce Camii, 19 yuzyıl Osmanlı mimarisinin canlı orneği olarak varlığını surduruyor
Sultanahmet Meydanı ’ndadır Kanuni Sultan Suleyman ’ın eşi Haseki Hurrem Sultan tarafından 1556 yılında Mimar Sinan ’a yaptırılmıştır Ayasofya Hamamı olarak da anılır Cifte hamam tarzında yapılmıştır Klasik donem Osmanlı mimarisinin onemli orneklerinden birisi olan hamam aynı zamanda istanbuldaki en buyuk hamamdır 1910 yılına kadar hamam olarak kullanılan yapı, 1980 yılında Vakıflar Genel Mudurluğu tarafından restore edilerek Kultur Bakanlığının kullanımına verilmiştir
Haseki Hurrem Sultan Hamamı 1988 yılından itibaren el halıları sergi ve satış yeri olarak kullanılmaktadır
Tahtakale Hamamı
İstanbul Ansiklopedisi yapı hakkında;
“Yapı, 2 Mehmet Donemi (14511481) ’nde inşa edilmiş, İstanbul ’un en eski Osmanlı Eserleri arasındadır Hakkında ilk bilimsel calışma 191617 de H Gluck tarafından yapılmış, o gunlerde harabe halindeki yapının kabaca planı cıkarılmıştır yazar
Aksiyon Dergisi 464 sayısında (2003) tahtakale hamamı hakkında şunlar yazar
“Tahtakale Hamamı, İstanbulun en buyuk ve en eski hamamı olmasına rağmen artık “hamam değil Hamam bircok badireler atlatmış Birinci Dunya Savaşından sonra Vakıflar idaresi tarafından satılması, yeni sahibinin uzun sure hamamı nasıl işleteceğine karar verememesi bunda etkili olmuş 1980″li yıllarda soğuk hava deposu olarak işlev gormuş Tarihi hamam, Eminonu ve İstanbulun buz ihtiyacını karşılarken, peynir stoklamak icin de kullanılmış
Yapı Doğan Kuban tarafından restore edilmiş Gunumuzde iş hanı olarak kullanılıyor
Suleymaniye Hamamı
Suleymaniye kulliyesinin bir parcası olan yapı Mimar Sinan tarafından(Mimar Sinan “kalfalık eserim olarak tanımlar) 1557 yılında yapılmıştır
Cinili Hamam
Sultan Suleyman zamanında Kaptanı Derya makamına getirilen meşhur Barbaros Hayrettin Paşa tarafından yapılmıştır Hamam, Mimar Sinan ’ın yaptığı ilk ve en buyuk hamamlardan biri olması acısından dikkat cekicidir
Banisinden dolayı Hayrettin Paşa ve ya Kaptanpaşa Hamamı olarak ta bilinen yapı, bulunduğu semtten oturu Zeyrek Hamamı ismiyle de anılmaktadır Hayrettin Paşa ’nın Beşiktaş ’taki medresesine gelir sağlamak maksadıyla yaptırdığı bu hamamın tarihi tam olarak bilinmemesine karşın 15401546 yılları arasında inşa edildiği tahmin edilmektedir
Cardaklı Hamamı
Husrev Kethuda (Ortakoy) Hamamı
1550′li yıllarda Veziriazam Kara Ahmet Paşa ’nın kahyası Husrev Kethuda tarafından Mimar Sinan ’a inşaa ettirilmiştir Ortakoyun ayakta kalan en eski yapısıdır
EMİR HAN
Emir Han (Bey Hanı), Orhan Gazi Kulliyesi ’nin bir parcası olarak 1340 yılında yapılmıştır 36 mahzen ve 38 odanın yer aldığı, ortasında şadırvanlı bahcenin bulunduğu, Ulucami ’nin yakınında yer alan Emir Han dun olduğu gibi bugun de hem ticaret hem de kent merkezini oluşturma gorevini devam ettirmektedir Asırlardır iki ulu cınarın bekcilik yaptığı Emir Han ’da tekstil ihtiyaclarınızı giderebilirsiniz
KOZA HAN
Ulucami ve Orhan cami arasında yer alan bu bu iki katlı tarihi han, 149092 ’de Sultan II Bayezit tarafından yaptırılmıştır Bahcenin ortasında alt katı ceşme olan iki katlı mescit bulunur 95 odası bulunan Koza Han, Turkiye ’nin koza alım merkezidir
Handaki dukkanlardan ipek eşarp ve kumaşlar satın alabileceğiniz gibi, bahcesinde cay ve kahvenizi yudumlayarak soluklanabilirsiniz
PİRİNC HAN
1508 yılında Sultan II Bayezit tarafından yaptırılan Pirinc han; buyuk bir avlunun cevresinde iki katlı olarak yapılmış olup toplam 78 oda bulunmaktadır
Han avlusunda cevresi 710 metre olan tarihi cınar ağacının golgesinde dinlenebilirsiniz
İPEK HAN
Sultan Mehmet Celebi tarafından yaptırılmış olup, zemin katta 39, ust katta 41 olmak uzere 80 oda bulunmaktadır
Bursa ’nın carşı merkezinde yer alan, en guzel ve en buyuk yapılarından biri olan İpek Han ’da tekstil ve mefruşat esnafı hizmet vermektedir
GEYVE HAN
Hanlar Bolgesi ’nin en ozgun yapılarından biri olan Geyve Han 15 yuzyılda yaptırılmıştır İki katlı yapıda kare bir avlu cevresinde sıralanmış, alt katında 26, ust katında ise 30 oda vardır Bursa Osmangazi Belediyesi ’nce 2007 ’de restore edilen Han ’ın yaklaşık 100 yıldır kapalı olan Kuzey kapısı da acılmak suretiyle Han ’ın Bursa ile yeni yuzuyle buluşması sağlanmıştır
TUZ HANI
Bursa hanlar Bolgesinde Uzuncarşı ’da Tuzpazarı Caddesi uzerinde yer alan Tuz Hanı 1454 yılında avlu etrafında sıralı iki katlı olarak yaptırılmıştır Ust katta 23, alt katta da 20 adet odası mevcuttur Yapı, Bursa ’nın en kucuk hanlarından biridir
BALİBEY HAN
15 yy sonlarında Fatih Sultan Mehmet doneminin Niğbolu Sancak Beyi Hamza Bey ’in oğlu Balibey tarafından yaptırılan han, Bursa ’nın en onemli tarihi miraslarındandır
Kapalıcarşı ’daki ticari faaliyet icin kent dışından gelen kafilelere hizmet etmesi amacıyla, carşının karşısında bulunan bir alan uzerine yaptırılan 3 katlı hanın icerisinde 64 oda bulunmaktadır
Ataturk Caddesi uzerinde yer alan, orijinali 3 katlı ve 64 odalı olan Balıbey Han aslına uygun olarak Bursa Buyukşehir Belediyesi ’nce 2007 yılında restore edilmiştir Geleneksel Turk kahvehanesi ile turistik bir restoranın hizmet vereceği 500 yıllık tarihi gecmişe sahip Balıbey Han ’da; cini, gumuş, halı, antika, havlu, ipek gibi turistik ve hediyelik eşyaların satışa sunulduğu dukkanlar bulunuyor
2008 Mart ayında şehri ile buluşturulan Balibeyhan icerisinde, Babı Ziyafet Restaurant ve Balibeyhan Kahvehane hizmet vermektedir
BEDESTEN VE KAPALICARŞI
Orhan Gazi ’nin yaptırdığı ve ilk Bedesten olarak bilinen Emir Han ’ın yetersiz kalması uzerine Yıldırım Bayezit tarafından XIV yy ’ın sonunda yapılan 100 dukkanlı Bedesten gunumuzde hem Bursa ’nın hem de Kapalıcarşı ’nın kalbini oluşturmaktadır
Kentin merkezindeki Emir Han, Koza Han, Geyve Han gibi hanların aralarının zaman icinde catı ile kapatılarak oluşturulan Kapalı Carşı; daha sonraları Sahaflar, Aktarlar, Yorgancılar, Sandıkcılar, Kuyumcular, Kavukcular, İplikciler, Sipahiler ve Bakırcıların ilave edilmesiyle genişletilmiştir
Gecmişte alışveriş ve ticaretin nabzının attığı Ulucami ’nin arka tarafındaki Kapalıcarşı ve Bedesten gunumuzde de tum zenginliği ve canlılığı ile hizmet vermeye devam ediyor
IRGANDI KOPRUSU
Gokdere uzerinde, Setbaşı Koprusu ’nden ovaya doğru inildiğinde ilk koprudur 1442 yılında, Irgandı Hoca Muslihiddin ’in babası Pir Ali tarafından yaptırılmıştır
1855 depreminde buyuk hasar goren kopru, son olarak Yunan işgalinde bombalanarak buyuk darbe alır 1940′lı yıllara kadar trafiğe bile kapalı olan kopru, tarihi dokusuna uygun olarak yeniden hayata kazandırılır Nitelik ve ozellik acısından dunya uzerinde yer alan arastalı yani carşılı dort kopruden biri olan kopru, yeni işlevi ile bir yakadan diğer yakaya yalnızca ulaşımı sağlama aracı değil aynı zamanda bir sanat koprusu olma ozelliğini de taşır Bugun Bursa ’da; Abdal, Nilufer, Mihraplı, Setbaşı, Irgandı, Tatarlar gibi bircok tarihi kopru bulunuyor
MİHRAPLI KOPRUSU
Celebi Sultan Mehmed ’in kızı Selcuk Hatun tarafından 15 yuzyılda yaptırılmıştır Nilufer Deresi ’nin iki ana kolu uzerinde kurulmuş, yarım haldeki koprunun muzeye kaldırılmış olan kitabelerinde “Bu kopru, Osman oğlu Orhan oğlu Bayezid oğlu Mehmed ’in kızı, kadınların sultanı, melikelerin melikesi, iyilikleri son dereceye ulaşmış olan Selcuk Hatun ’un emri ile kuruldu Allah iffet ve ismetini devam ettirsin denilmiş ve kopru kalıntısının yetkililerce korunması vasiyet edilmiştir Gunumuzde koprunun hemen yanına yenisi yapılmıştır
NİLUFER KOPRUSU
14 yy ’da Orhan Gazi ’nin eşi Nilufer Hatun tarafından yaptırıldığı icin O ’nun adıyla anılan bir diğer tarihi kopru ise Gecit koyunun guneybatısında bulunan ve bugun kullanılmayan Nilufer Koprusu ’dur Bursa ’nın varlığını surduren en eski yapıtlarından ve bilinen en eski koprusu olan Nilufer Koprusu, kesme taşlarla ve tuğla kullanılarak yapılmıştır Biri buyuk olmak uzere 4 sivri kemerden oluşmakta iken sonraki yıllarda yatağın dolması uzerine tuğladan 4 kucuk kemer daha eklenmiştir
ABDAL KOPRUSU
Yine Nilufer deresi uzerinde yer alan bir başka kopru ise Abdal Koprusudur Gunumuzde Osmangazi ilcesi sınırları icerisinde kalan ve 1669 yılında Bursalı tuccar Abdal Celebi tarafından hayrat olarak yaptırılan Abdal Koprusu, doneminin onemli sivil mimari eserlerinden biridir Kesme taşlardan yapılan bu kopru, 1978 yılından sonra restore edilerek arac trafiğine kapatılmıştır
Davut Paşa Hamamı, Makedonya'nın başkenti Uskup'te ve Taş Kopru'nun yanında bulunan cifte hamamdır II Beyazıt doneminde sadrazamlık yapmış olan Davut Paşa tarafından yaptırılmıştır Gunumuzde sanat galerisi olarak hizmet veren hamam, İsabey Hamamı ile birlikte uskup'te ayakta kalabilen iki tarihi hamamdan birisidir
Carşı Hamamı
Ramazanoğlu Piri Bey tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır Soğukluk, sıcaklık bolumu ve halvet odalarıyla klasik Osmanlı hamam mimarisinin tipik orneklerindendir Giriş kapısındaki taş işciliği ilginctir
Valide Sultan Hamam
Konya Karapınar ilce merkezinde bulunan Valide Sultan Hamamı, XVI yuzyılda Yavuz Sultan Selim ’in annesi Hurrem Sultan tarafından yaptırılmıştır Sultan IISelim Kulliyesi ile beraber yaptırılan hamam da Mimar Sinan eseridir
Gunumuze harap bir halde gelebilen bu hamam, kesme taş ve moloz taştan yapılmıştır Kare planlı bir yapı olup, soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bolumlerinden meydana gelmiştir Uzerini merkezi bir kubbe ortmuştur Hamamın kapı ve pencere alınlıkları sivri kemerli nişler halindedir
Gazi Mehmed Paşa Hamamı
İsa Bey Hamamı (Selcuk) İzmir ili Selcuk ilcesinde, Ayasuluk Kalesi ile St John Kilisesi ’nin bulunduğu tepenin yamacında bulunan bu hamam İsa Bey Camisi ile birlikte yapılmıştır Kitabesi gunumuze gelemediğinden, yapım tarihi kesinlik kazanamamakla beraber caminin yapım kitabesine dayanılarak h 776 (1375) yılında Aydınoğlu İsa Bey tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır
Hamam kesme taş ve tuğladan yapılmış olup, klasik Turk hamamlarının ozelliklerini yansıtmaktadır Soğukluk, ılıklık ve sıcaklıktan meydana gelmiştir Butun bu bolumler pandantifli kubbelerle ortulmuş olup, kubbe kasnaklarında stalaktitli bir friz cepecevre dolaşmaktadır
Hamam gunumuzde iyi bir durumdadır
II Murad Hamamı
Hacı Hamza Hamamı (IIMurat HamamıBelediye Hamamı) (İznik) Mahmut Celebi Camisi ’nin kuzeydoğusunda Maltepe Sokak ile Belediye Sokağın kesiştiği koşede yer alan bu hamamın kitabesi olmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı kesinlik kazanamamıştır Hamamın plan şekli, duvar yapım tekniği ve erkekler kısmının giriş eyvanının Yeşil Cami ’ye, soğukluk kubbe kasnağının Bursa ’daki Eski kaplıcaya benzerliğinden oturu XIVyuzyılın sonu ile XVyuzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır
Osmanlı mimarisi hamam tipleri arasında cifte hamam olarak nitelenen gruptandır Gunumuzde erkekler bolumu hamam olarak işlevini surdurmekte, kadınlar bolumu ise kubbe catlaklarından oturu kullanılmamaktadır Hamamın erkekler kısmına guney yonundeki beş basamaklı bir merenle inilip, sivri bir kemerli kapıdan gecildikten sonra girilmektedir Bu kapının doğusunda bulunan pencereler kapatılmış ve nişe donuşturulmuştur Buradan girilen soğukluk doğu duvarının doğrultusunda olup, uzeri tromplu kubbelerle ortulmuştur Bu bolumun icerisinde de orulerek kapatılmış pencereler, kuzeyinde dikdortgen bir niş, kuzey duvarında da yine iki niş bulunmaktadır Bu bolumun etrafı oturma sekileri ile cevrelenmiştir Soğukluğun batı duvarındaki bir kapıdan ılıklığa gecilmektedir Ilıklık kuzeyde sivri, guneyde capraz tonozlu bolumlerden oluşmakta olup, aynı zamanda guneyde iki hela bulunmaktadır Sıcaklık bolumunun ortasında sekizgen mermer bir gobek taşı, bunun cevresinde de beşik tonozlu, dort eyvanlı, kare planlı halvet vardır Halvetlerin uzeri kubbe ile ortuludur Bu bolumun butun kubbeleri onarımlar sırasında betonla sıvanmış ve ozelliğini yitirmiştir Hamamın batısında kulhan ve su depoları tum cepheyi boydan boya kaplamaktadır
Hamamın kadınlar kısmı erkekler bolumunun kuzeyinde yer almaktadır Bu bolumun soğukluk kısmına da doğudaki beş basamakla inilen bir kapıdan girilmektedir Buradaki sivri kemerli giriş kapısı erkekler bolumune gore daha sadedir Soğukluk 930x930 m olcusunde kare planlıdır Bunun uzeri de tromplu sekizgen kasnaklı bir kubbe ile ortulu olup, uzeri kiremit kaplıdır Soğukluğun batısındaki bir kapıdan dikdortgen planlı ılıklığa gecilmektedir Ilıklığın kuzeyinde bir eyvan, guneyinde de kubbe ile ortulu, bir başka bolum daha bulunmaktadır Ilıklığın guneyindeki bir kapıdan helalara gecilmektedir Diğer bir kapıdan da uzeri stalaktitli bir kubbenin orttuğu kare planlı sıcaklık ve halvete girilmektedir
Hamamın duvarları kaba moloz taştan yapılmıştır Bunun uzerinde bir taş sırasını iki sıra tuğla izlemektedir Bu duvar orgusunun aralarına da yer yer dikey tuğlalar yerleştirilmiştir Koşelerde mermer blok taşlar kullanılmıştır Bu taşların bazıları antik doneme tarihlendirilmektedir Ayrıca pencere kemerlerinde uc sıra tuğla ve bir sıra da kesme taş kullanılmıştır
Nusretiye Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor İstanbul'un sahilinde yer alan ve Barok uslupla inşa edilen Nusretiye Camii, 19 yuzyıl Osmanlı mimarisinin canlı orneği olarak varlığını surduruyor
Yıldız Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor 'Hamidiye Camisi' olarak da bilinen Yıldız camisi Abdulhamid Sani Vakfına Kayıtlı Cami 1885 yılında Sultan II Abdulhamid tarafından yaptırıldı boyuna Dikdortgen planlıharım, hunkar mahfeli ve ve selamlık merasimi icin kabul dairesinden oluşan yapı, eklektisist ozellik gostermektedir harımın uzeri yuksek kasnaklı fazla buyuk olmayan tek kubbe ile ortulu ve diğer Selatin Camilerinden farklı olarak tek minareli
Ortakoy Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor 'ortakoy' Adıyla bilinen ve 1853 yılında Sultan Abdulmecit tarafından yaptırılan Buyuk Mecidiye Camisi'nin mimarı Nikogos Balyan Cami, Sultan mecit Han ve Mehmet Kethuda Vakfına Kayıtlı Vaktiyle bu caminin yerinde Mahmut Ağanın yaptırdığı harap olan mabedin yerine 1721 yılında Sultan III Ahmet zamanında İbrahim Paşa Kethudası Mehmet Ağa tarafından yeni bir mabed yaptırıldı Buda harap olunca gunumuzdeki Ortakoy Camisi inşa ettirildi
Emirgan Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor 'hamidi Evvel Camisi' olarak da bilinen Emirgan Camisi, Emirgan İskelesi'nin karşısında yer alıyor Cami Sultan I Abdulhamid Tarafından 1781 yılında yaptırıldı Onceleri Feridun Paşa Bahcesi adıyla anılan yeri Padişah IV Murat, revan seferinden sonra Emiroğlu yusuf Paşa'ya verdi, o da buraya bir koşk inşa ettirdi Koşk yıkılınca 1 Abdulhamid buraya gunumuzdeki camiyi yaptırdı Duvarları taş ve tuğla, catısı ahşap, minaresi ise tek şerefeli olan caminin buyuk bir hunkar dairesi ile muvakkıthanesi bulunuyor
Dolmabahce Camii
Ortakoy, Yıldız, Emirgan, Dolmabahce ve Nusretiye Osmanlı doneminin son donemine ışık tutan 'Selatin Camileri' olarak dikkat cekiyor İstanbul'un sahilinde yer alan ve Barok uslupla inşa edilen Dolmabahce Camii, 19 yuzyıl Osmanlı mimarisinin canlı orneği olarak varlığını surduruyor
Sultanahmet Meydanı ’ndadır Kanuni Sultan Suleyman ’ın eşi Haseki Hurrem Sultan tarafından 1556 yılında Mimar Sinan ’a yaptırılmıştır Ayasofya Hamamı olarak da anılır Cifte hamam tarzında yapılmıştır Klasik donem Osmanlı mimarisinin onemli orneklerinden birisi olan hamam aynı zamanda istanbuldaki en buyuk hamamdır 1910 yılına kadar hamam olarak kullanılan yapı, 1980 yılında Vakıflar Genel Mudurluğu tarafından restore edilerek Kultur Bakanlığının kullanımına verilmiştir
Haseki Hurrem Sultan Hamamı 1988 yılından itibaren el halıları sergi ve satış yeri olarak kullanılmaktadır
Tahtakale Hamamı
İstanbul Ansiklopedisi yapı hakkında;
“Yapı, 2 Mehmet Donemi (14511481) ’nde inşa edilmiş, İstanbul ’un en eski Osmanlı Eserleri arasındadır Hakkında ilk bilimsel calışma 191617 de H Gluck tarafından yapılmış, o gunlerde harabe halindeki yapının kabaca planı cıkarılmıştır yazar
Aksiyon Dergisi 464 sayısında (2003) tahtakale hamamı hakkında şunlar yazar
“Tahtakale Hamamı, İstanbulun en buyuk ve en eski hamamı olmasına rağmen artık “hamam değil Hamam bircok badireler atlatmış Birinci Dunya Savaşından sonra Vakıflar idaresi tarafından satılması, yeni sahibinin uzun sure hamamı nasıl işleteceğine karar verememesi bunda etkili olmuş 1980″li yıllarda soğuk hava deposu olarak işlev gormuş Tarihi hamam, Eminonu ve İstanbulun buz ihtiyacını karşılarken, peynir stoklamak icin de kullanılmış
Yapı Doğan Kuban tarafından restore edilmiş Gunumuzde iş hanı olarak kullanılıyor
Suleymaniye Hamamı
Suleymaniye kulliyesinin bir parcası olan yapı Mimar Sinan tarafından(Mimar Sinan “kalfalık eserim olarak tanımlar) 1557 yılında yapılmıştır
Cinili Hamam
Sultan Suleyman zamanında Kaptanı Derya makamına getirilen meşhur Barbaros Hayrettin Paşa tarafından yapılmıştır Hamam, Mimar Sinan ’ın yaptığı ilk ve en buyuk hamamlardan biri olması acısından dikkat cekicidir
Banisinden dolayı Hayrettin Paşa ve ya Kaptanpaşa Hamamı olarak ta bilinen yapı, bulunduğu semtten oturu Zeyrek Hamamı ismiyle de anılmaktadır Hayrettin Paşa ’nın Beşiktaş ’taki medresesine gelir sağlamak maksadıyla yaptırdığı bu hamamın tarihi tam olarak bilinmemesine karşın 15401546 yılları arasında inşa edildiği tahmin edilmektedir
Cardaklı Hamamı
Husrev Kethuda (Ortakoy) Hamamı
1550′li yıllarda Veziriazam Kara Ahmet Paşa ’nın kahyası Husrev Kethuda tarafından Mimar Sinan ’a inşaa ettirilmiştir Ortakoyun ayakta kalan en eski yapısıdır
EMİR HAN
Emir Han (Bey Hanı), Orhan Gazi Kulliyesi ’nin bir parcası olarak 1340 yılında yapılmıştır 36 mahzen ve 38 odanın yer aldığı, ortasında şadırvanlı bahcenin bulunduğu, Ulucami ’nin yakınında yer alan Emir Han dun olduğu gibi bugun de hem ticaret hem de kent merkezini oluşturma gorevini devam ettirmektedir Asırlardır iki ulu cınarın bekcilik yaptığı Emir Han ’da tekstil ihtiyaclarınızı giderebilirsiniz
KOZA HAN
Ulucami ve Orhan cami arasında yer alan bu bu iki katlı tarihi han, 149092 ’de Sultan II Bayezit tarafından yaptırılmıştır Bahcenin ortasında alt katı ceşme olan iki katlı mescit bulunur 95 odası bulunan Koza Han, Turkiye ’nin koza alım merkezidir
Handaki dukkanlardan ipek eşarp ve kumaşlar satın alabileceğiniz gibi, bahcesinde cay ve kahvenizi yudumlayarak soluklanabilirsiniz
PİRİNC HAN
1508 yılında Sultan II Bayezit tarafından yaptırılan Pirinc han; buyuk bir avlunun cevresinde iki katlı olarak yapılmış olup toplam 78 oda bulunmaktadır
Han avlusunda cevresi 710 metre olan tarihi cınar ağacının golgesinde dinlenebilirsiniz
İPEK HAN
Sultan Mehmet Celebi tarafından yaptırılmış olup, zemin katta 39, ust katta 41 olmak uzere 80 oda bulunmaktadır
Bursa ’nın carşı merkezinde yer alan, en guzel ve en buyuk yapılarından biri olan İpek Han ’da tekstil ve mefruşat esnafı hizmet vermektedir
GEYVE HAN
Hanlar Bolgesi ’nin en ozgun yapılarından biri olan Geyve Han 15 yuzyılda yaptırılmıştır İki katlı yapıda kare bir avlu cevresinde sıralanmış, alt katında 26, ust katında ise 30 oda vardır Bursa Osmangazi Belediyesi ’nce 2007 ’de restore edilen Han ’ın yaklaşık 100 yıldır kapalı olan Kuzey kapısı da acılmak suretiyle Han ’ın Bursa ile yeni yuzuyle buluşması sağlanmıştır
TUZ HANI
Bursa hanlar Bolgesinde Uzuncarşı ’da Tuzpazarı Caddesi uzerinde yer alan Tuz Hanı 1454 yılında avlu etrafında sıralı iki katlı olarak yaptırılmıştır Ust katta 23, alt katta da 20 adet odası mevcuttur Yapı, Bursa ’nın en kucuk hanlarından biridir
BALİBEY HAN
15 yy sonlarında Fatih Sultan Mehmet doneminin Niğbolu Sancak Beyi Hamza Bey ’in oğlu Balibey tarafından yaptırılan han, Bursa ’nın en onemli tarihi miraslarındandır
Kapalıcarşı ’daki ticari faaliyet icin kent dışından gelen kafilelere hizmet etmesi amacıyla, carşının karşısında bulunan bir alan uzerine yaptırılan 3 katlı hanın icerisinde 64 oda bulunmaktadır
Ataturk Caddesi uzerinde yer alan, orijinali 3 katlı ve 64 odalı olan Balıbey Han aslına uygun olarak Bursa Buyukşehir Belediyesi ’nce 2007 yılında restore edilmiştir Geleneksel Turk kahvehanesi ile turistik bir restoranın hizmet vereceği 500 yıllık tarihi gecmişe sahip Balıbey Han ’da; cini, gumuş, halı, antika, havlu, ipek gibi turistik ve hediyelik eşyaların satışa sunulduğu dukkanlar bulunuyor
2008 Mart ayında şehri ile buluşturulan Balibeyhan icerisinde, Babı Ziyafet Restaurant ve Balibeyhan Kahvehane hizmet vermektedir
BEDESTEN VE KAPALICARŞI
Orhan Gazi ’nin yaptırdığı ve ilk Bedesten olarak bilinen Emir Han ’ın yetersiz kalması uzerine Yıldırım Bayezit tarafından XIV yy ’ın sonunda yapılan 100 dukkanlı Bedesten gunumuzde hem Bursa ’nın hem de Kapalıcarşı ’nın kalbini oluşturmaktadır
Kentin merkezindeki Emir Han, Koza Han, Geyve Han gibi hanların aralarının zaman icinde catı ile kapatılarak oluşturulan Kapalı Carşı; daha sonraları Sahaflar, Aktarlar, Yorgancılar, Sandıkcılar, Kuyumcular, Kavukcular, İplikciler, Sipahiler ve Bakırcıların ilave edilmesiyle genişletilmiştir
Gecmişte alışveriş ve ticaretin nabzının attığı Ulucami ’nin arka tarafındaki Kapalıcarşı ve Bedesten gunumuzde de tum zenginliği ve canlılığı ile hizmet vermeye devam ediyor
IRGANDI KOPRUSU
Gokdere uzerinde, Setbaşı Koprusu ’nden ovaya doğru inildiğinde ilk koprudur 1442 yılında, Irgandı Hoca Muslihiddin ’in babası Pir Ali tarafından yaptırılmıştır
1855 depreminde buyuk hasar goren kopru, son olarak Yunan işgalinde bombalanarak buyuk darbe alır 1940′lı yıllara kadar trafiğe bile kapalı olan kopru, tarihi dokusuna uygun olarak yeniden hayata kazandırılır Nitelik ve ozellik acısından dunya uzerinde yer alan arastalı yani carşılı dort kopruden biri olan kopru, yeni işlevi ile bir yakadan diğer yakaya yalnızca ulaşımı sağlama aracı değil aynı zamanda bir sanat koprusu olma ozelliğini de taşır Bugun Bursa ’da; Abdal, Nilufer, Mihraplı, Setbaşı, Irgandı, Tatarlar gibi bircok tarihi kopru bulunuyor
MİHRAPLI KOPRUSU
Celebi Sultan Mehmed ’in kızı Selcuk Hatun tarafından 15 yuzyılda yaptırılmıştır Nilufer Deresi ’nin iki ana kolu uzerinde kurulmuş, yarım haldeki koprunun muzeye kaldırılmış olan kitabelerinde “Bu kopru, Osman oğlu Orhan oğlu Bayezid oğlu Mehmed ’in kızı, kadınların sultanı, melikelerin melikesi, iyilikleri son dereceye ulaşmış olan Selcuk Hatun ’un emri ile kuruldu Allah iffet ve ismetini devam ettirsin denilmiş ve kopru kalıntısının yetkililerce korunması vasiyet edilmiştir Gunumuzde koprunun hemen yanına yenisi yapılmıştır
NİLUFER KOPRUSU
14 yy ’da Orhan Gazi ’nin eşi Nilufer Hatun tarafından yaptırıldığı icin O ’nun adıyla anılan bir diğer tarihi kopru ise Gecit koyunun guneybatısında bulunan ve bugun kullanılmayan Nilufer Koprusu ’dur Bursa ’nın varlığını surduren en eski yapıtlarından ve bilinen en eski koprusu olan Nilufer Koprusu, kesme taşlarla ve tuğla kullanılarak yapılmıştır Biri buyuk olmak uzere 4 sivri kemerden oluşmakta iken sonraki yıllarda yatağın dolması uzerine tuğladan 4 kucuk kemer daha eklenmiştir
ABDAL KOPRUSU
Yine Nilufer deresi uzerinde yer alan bir başka kopru ise Abdal Koprusudur Gunumuzde Osmangazi ilcesi sınırları icerisinde kalan ve 1669 yılında Bursalı tuccar Abdal Celebi tarafından hayrat olarak yaptırılan Abdal Koprusu, doneminin onemli sivil mimari eserlerinden biridir Kesme taşlardan yapılan bu kopru, 1978 yılından sonra restore edilerek arac trafiğine kapatılmıştır
