Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’nda Yer Aldığı Cepheler Neydi?
Taarruz Cepheleri
Kafkas (Doğu)
Kanal (Süveyş)
Savunma Cepheleri
Çanakkale,
Irak,
SinaFilistinSuriye,
HicazYemen,
Müttefiklerine Yardım Cepheleri
Galiçya,
Makedonya,
Romanya,
Osmanlı Devleti’nin savaştığı ilk cephedir 22 Aralık 1914 Tarihinde
Bu cephede Osmanlı Devleti, Ruslar ve onları destekleyen Ermeniler’le savaştı
Cephe Almanların isteği üzerine açıldı
Cephenin açılma sebebi; Almanya'nın Bakü petrollerini ele geçirmekti; Enver Paşa’nın Orta Asya Türkleri’ni Osmanlı Devleti çatısı altında toplamak istemesi (Pantürkizm düşüncesi); Avusturya’nın Rusya ve İngiltere karşısında rahatlamak istemesi
Savaşı, kış şartlarının ağır olması nedeniyle Osmanlı Devleti kaybetti
Sonucu; Ruslar, Muş, Bitlis, Trabzon, Erzurum ve Erzincan’ı ele geçirdiler; İtilaf Devletleri Çanakkale’yi geçemediler ve Rusya’ya yardım gitmedi Bunun sonucunda Rusya’da ihtilal çıktı ve Rusya savaştan çekilmek zorunda kaldı (BrestLitowsk Antlaşmasını imzalayıp savaştan 3 Mart 1918 tarihinde çekildi Savaşın ardından bu cepheye komutan olarak atanan M Kemal, Rus ilerleyişini durdurdu, Muş ve Bitlis’i geri aldı
NOT: Anadolu’da yaşayan Osmanlı halkı Ermeniler, İngilizler ve Ruslar tarafından ayrı bir devlet kurma vaadiyle Osmanlı’ya karşı kışkırtılmış, Kafkasya cephesinde Türk ordusuna karşı Rusya’nın yanında yer almışlar ve bilge halkına zarar vermişlerdir Osmanlı İmparatorluğu bu isyanlar üzerine 27 Mayıs 1915 tarihinde Sevk ve İskân Kanunu’nu (Tehcir Yasası) çıkmış Bu kanunla bazı Ermeniler, Suriye ve Irak’ın kuzeyine tehcir (göç) ettirilmişlerdir Tehcir sırasında, bazı Ermeniler, salgın hastalıklar, göç esnasında yapılan hırsızlıklar vs nedenlerinden dolayı ölmüşlerdir
Kanal (Süveyş) Cephesi
Almanların isteğinden dolayı 14 Ocak 1915 tarihinde açıldı
Bu cephede Osmanlı Devleti İngilizlerle çarpıştı
Sebebi ; Osmanlı Devleti’nin Mısır’ı geri almak istemesiydi; Süveyş Kanalı’nı ele geçirip, İngilizlerin Hindistan sömürgeleri ile bağlantısını kesmek istemesi
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti nedeni ise iklim koşulları, insan ve malzeme yetersizliği nedeniyle
Irak Cephesi
Cepheyi İngilizler 1914–1917 açmıştır Sebebi; İngiltere'nin Musul (Irak) petrollerinden yararlanmak istemesi; İngiltere’nin kuzeye çıkıp Rusya ile birleşmek istemesi, Türk kuvvetlerinin İran’a girip Hindistan’ı tehdit etmesine engel olmak istemesi (sömürge yollarının güvenliğini sağlamak istemesi); Rusya’ya yardım etmek istemesi
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti
Sonucu; zengin petrol yataklarına sahip Kuzey Irak, İngiltere’nin denetimine girdi
FilistinSuriye
Osmanlı İmparatorluğu, İngiliz ve Araplarla savaştı Osmanlı Devleti, bu savaşı kazanamadı
HicazYemen
Osmanlı Devleti, İngiliz ve Araplarla savaştı
Sebebi; Osmanlı Devleti’nin İngiliz ve Arapların elindeki kutsal yerleri ele geçirmek istemesiydi
Savaşı, Osmanlı Devleti kazanamadı
Çanakkale Cephesi
Cephe İtilaf Devletleri tarafından açılmıştır (1915)
Nedeni; Çanakkale ve İstanbul Boğazları’nı alıp İstanbul’u ele geçirmek; Rusya’ya yardım götürmek; Anadolu ve Rumeli arasındaki bağlantıyı kesmek; Osmanlı’yı savaş dışı bırakmak
Çanakkale Cephesi’nin Sonuçları
Rusya'ya yardım gitmediği için ihtilal çıktı ve Rusya savaştan geri çekildi (Rusya’da Bolşevik İhtilali çıktı, Çarlık rejimi yıkıldı 3 Mart 1918 Tarihinde BrestLitowsk anlaşması imzalandı ve Rusya savaştan geri çekildi
I Dünya Savaşı fazla sürdü ve geniş bir alana yayıldı
Bulgaristan İttifak Devletleri tarafına geçiş yaptı
Yaklaşık 500 bin insan hayatını kaybetti
İtilaf Devletleri amaçlarına ulaşamadılar
Mustafa Kemal Atatürk bu cephedeki başarılarından dolayı tanındı (Kurtuluş Savaşı’nda lider olarak kabul edildi
Türklerin bu cephedeki başarıları diğer devletlere örnek oldu ve bu devletler bağımsızlık mücadelesi başlattı
Osmanlı İmparatorluğu I Dünya Savaşı’nda müttefiklerine yardım etmek amacıyla Sınırları Dışında da savaştı Sınırlarımız Dışında Savaştığımız Cepheler: Romanya, Makedonya, Galiçya'dı
Taarruz Cepheleri
Kafkas (Doğu)
Kanal (Süveyş)
Savunma Cepheleri
Çanakkale,
Irak,
SinaFilistinSuriye,
HicazYemen,
Müttefiklerine Yardım Cepheleri
Galiçya,
Makedonya,
Romanya,
Osmanlı Devleti’nin savaştığı ilk cephedir 22 Aralık 1914 Tarihinde
Bu cephede Osmanlı Devleti, Ruslar ve onları destekleyen Ermeniler’le savaştı
Cephe Almanların isteği üzerine açıldı
Cephenin açılma sebebi; Almanya'nın Bakü petrollerini ele geçirmekti; Enver Paşa’nın Orta Asya Türkleri’ni Osmanlı Devleti çatısı altında toplamak istemesi (Pantürkizm düşüncesi); Avusturya’nın Rusya ve İngiltere karşısında rahatlamak istemesi
Savaşı, kış şartlarının ağır olması nedeniyle Osmanlı Devleti kaybetti
Sonucu; Ruslar, Muş, Bitlis, Trabzon, Erzurum ve Erzincan’ı ele geçirdiler; İtilaf Devletleri Çanakkale’yi geçemediler ve Rusya’ya yardım gitmedi Bunun sonucunda Rusya’da ihtilal çıktı ve Rusya savaştan çekilmek zorunda kaldı (BrestLitowsk Antlaşmasını imzalayıp savaştan 3 Mart 1918 tarihinde çekildi Savaşın ardından bu cepheye komutan olarak atanan M Kemal, Rus ilerleyişini durdurdu, Muş ve Bitlis’i geri aldı
NOT: Anadolu’da yaşayan Osmanlı halkı Ermeniler, İngilizler ve Ruslar tarafından ayrı bir devlet kurma vaadiyle Osmanlı’ya karşı kışkırtılmış, Kafkasya cephesinde Türk ordusuna karşı Rusya’nın yanında yer almışlar ve bilge halkına zarar vermişlerdir Osmanlı İmparatorluğu bu isyanlar üzerine 27 Mayıs 1915 tarihinde Sevk ve İskân Kanunu’nu (Tehcir Yasası) çıkmış Bu kanunla bazı Ermeniler, Suriye ve Irak’ın kuzeyine tehcir (göç) ettirilmişlerdir Tehcir sırasında, bazı Ermeniler, salgın hastalıklar, göç esnasında yapılan hırsızlıklar vs nedenlerinden dolayı ölmüşlerdir
Kanal (Süveyş) Cephesi
Almanların isteğinden dolayı 14 Ocak 1915 tarihinde açıldı
Bu cephede Osmanlı Devleti İngilizlerle çarpıştı
Sebebi ; Osmanlı Devleti’nin Mısır’ı geri almak istemesiydi; Süveyş Kanalı’nı ele geçirip, İngilizlerin Hindistan sömürgeleri ile bağlantısını kesmek istemesi
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti nedeni ise iklim koşulları, insan ve malzeme yetersizliği nedeniyle
Irak Cephesi
Cepheyi İngilizler 1914–1917 açmıştır Sebebi; İngiltere'nin Musul (Irak) petrollerinden yararlanmak istemesi; İngiltere’nin kuzeye çıkıp Rusya ile birleşmek istemesi, Türk kuvvetlerinin İran’a girip Hindistan’ı tehdit etmesine engel olmak istemesi (sömürge yollarının güvenliğini sağlamak istemesi); Rusya’ya yardım etmek istemesi
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti
Sonucu; zengin petrol yataklarına sahip Kuzey Irak, İngiltere’nin denetimine girdi
FilistinSuriye
Osmanlı İmparatorluğu, İngiliz ve Araplarla savaştı Osmanlı Devleti, bu savaşı kazanamadı
HicazYemen
Osmanlı Devleti, İngiliz ve Araplarla savaştı
Sebebi; Osmanlı Devleti’nin İngiliz ve Arapların elindeki kutsal yerleri ele geçirmek istemesiydi
Savaşı, Osmanlı Devleti kazanamadı
Çanakkale Cephesi
Cephe İtilaf Devletleri tarafından açılmıştır (1915)
Nedeni; Çanakkale ve İstanbul Boğazları’nı alıp İstanbul’u ele geçirmek; Rusya’ya yardım götürmek; Anadolu ve Rumeli arasındaki bağlantıyı kesmek; Osmanlı’yı savaş dışı bırakmak
Çanakkale Cephesi’nin Sonuçları
Rusya'ya yardım gitmediği için ihtilal çıktı ve Rusya savaştan geri çekildi (Rusya’da Bolşevik İhtilali çıktı, Çarlık rejimi yıkıldı 3 Mart 1918 Tarihinde BrestLitowsk anlaşması imzalandı ve Rusya savaştan geri çekildi
I Dünya Savaşı fazla sürdü ve geniş bir alana yayıldı
Bulgaristan İttifak Devletleri tarafına geçiş yaptı
Yaklaşık 500 bin insan hayatını kaybetti
İtilaf Devletleri amaçlarına ulaşamadılar
Mustafa Kemal Atatürk bu cephedeki başarılarından dolayı tanındı (Kurtuluş Savaşı’nda lider olarak kabul edildi
Türklerin bu cephedeki başarıları diğer devletlere örnek oldu ve bu devletler bağımsızlık mücadelesi başlattı
Osmanlı İmparatorluğu I Dünya Savaşı’nda müttefiklerine yardım etmek amacıyla Sınırları Dışında da savaştı Sınırlarımız Dışında Savaştığımız Cepheler: Romanya, Makedonya, Galiçya'dı