OSMANLI DEVLETİ’NİN KURULUŞU
Osmanlı Devleti’ni kuranlar Oğuzların Kayı boyundandır. Anadolu Selçukluları zamanında Anadolu’ya gelen Kayılar Ankara’nın batısında Karacadağ’a yerleştirilmişlerdir.
Ertuğrul Gazi zamanında bir uç beyliği olan Kayılar, Bizanslılardan Söğüt ve Domaniç’i alarak yurt edinmişlerdir. Ertuğrul Gazi’den sonra yerine geçen Osman Bey Anadolu Selçukluları iyice zayıflayınca diğer Türk beyleri gibi bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı Devleti’ni kurmuştur (1299).
1. Osman Bey Dönemi (1299 – 1324)
Osman Bey kendisinden daha kuvvetli olan Anadolu beylikleri ile mücadele etmek yerine iyice zayıflamış olan Bizans’a karşı gaza ve cihat politikası takip ederek sınırlarını batı yönünde genişletmiştir.
Osman Bey zamanında Karacahisar, Bilecik, Yarhisar, İnegöl alınmış, bir Bizans ordusu Koyunhisar Savaşı’nda yenilgiye uğratılmıştır. Bursa kuşatmasının devam ettiği bir sırada Osman Bey vefat etmiş, yerine Orhan Bey geçmiştir.
• Anadolu’da siyasi birliğin olmaması, Anadolu beyliklerinin birbirleri ile mücadele halinde olması,
• Bizans’ın iç ve dış baskılar nedeniyle iyice zayıflamış olması,
• Balkanlarda kuvvetli bir devletin olmaması, irili ufaklı birçok Balkan devletçiği arasında sürekli çatışmaların olması, Katolik Macarlarla Venediklilerin Ortodoks Balkan uluslarına baskı yapması
• Osmanlıların ele geçirdikleri yerlerde adil ve hoşgörülü bir yönetim sergilemeleri, buralardaki halkın din, dil ve kültürlerine karışmaması
• Ele geçirilen yerlerdeki boş topraklara Türkmenleri yerleştirmeleri (iskan politikası)
Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve yükselişini kolaylaştırmıştır.
2. Orhan Bey Dönemi (1324- 1361)
Orhan Bey zamanında önce Bursa alınarak başkent yapıldı (1326). Bizans ordusu Maltepe (Pelekanon) Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı. İznik ve İzmit alınarak Bizans’ın Anadolu topraklarının tamamına yakını ele geçirildi.
Orhan Bey Karesioğulları Beyliği’ndeki taht kavgalarından yararlanarak bu beyliği Osmanlı topraklarına kattı. Böylece Anadolu Türk birliğini sağlama yolunda ilk adım atıldı. Karesi beyleri Osmanlı yönetiminde görev aldı. Karesi donanması da Osmanlı donanmasının temellerini oluşturdu. Osmanlıların Rumeli’ye geçmesi kolaylaştı.
Bizans imparatoru Kantakuzen taht kavgaları ile Sırp ve Bulgar saldırılarına karşı Orhan Bey’den sık sık yardım istedi. Bu yardımlara karşılık Gelibolu yarımadasında yer alan Çimpe Kalesini Osmanlılara verdi (1353). Böylece Osmanlılar Rumeli’de toprak sahibi oldular. Bir süre sonra da Çorlu’ya kadar olan yerler ele geçirildi. Buralara Anadolu’dan getirilen Türkmenler yerleştirildi.
3. I. Murat Dönemi (1361- 1389)
Orhan Beyden sonra yerine oğlu I. Murat geçti. I. Murat Ahilerin eline geçen Ankara’yı geri aldı. Ardından Rumeli’deki fetihleri yeniden başlattı. 1363′te alındı. Edirne’yi aldı. Edirne Rumeli’de yapılacak fetihler için askeri üs haline getirilip başkent yapıldı.
Osmanlıların Rumeli’deki ilerlemeleri Balkanlı ulusları ve papayı telaşlandırdı. Macarlar, Sırplar, Bosnalılar ve Eflaklılardan oluşan bir haçlı ordusu Edirne’yi kurtarmak ve Türkleri Balkanlardan atmak için harekete geçti. Bu ordu Osmanlı öncü kuvvetleri tarafından Sırp Sındığı Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı (1464). Bu savaş Türklerin Balkanlara yerleşmesini kolaylaştırdı. Çoğunluğu Sırplardan oluşan bir başka Haçlı ordusu da Çirmen Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı. Bulgarlar ve Sırplar Osmanlı Devleti’ne bağlandı. Balkan devletleri Osmanlıların ilerlemelerinden korku ve telaşa kapıldılar. Macarlar, Sırplar, Bosnalılar, Arnavutlar ve Bulgarlar aralarında anlaşarak kuvvetli bir ordu hazırladılar. I. Murat önce Bulgarları yendi. Ardından Haçlı ordusunu I. Kosova Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğrattı (1389). Zaferden sonra savaş alanını gezen I. Murat yaralı bir Sırp tarafından şehit edildi. I. Kosova Savaşı sonunda Balkanlarda Türklere karşı koyabilecek bir güç kalmadı.
I. Murat Anadolu Türk birliğini sağlamak için de önemli çalışmalar yaptı. Bu konuda barışçı bir yol takip etti. Germiyanoğullarından Kütahya, Tavşanlı ve Simav çeyiz olarak alındı. Hamitoğullarından Isparta, Yalvaç ve Akşehir dolayları parayla satın alındı. Bu durum Karamanoğulları ile ilişkileri bozdu. I. Murat Karamanoğullarını Konya’da yendi. Böylece Anadolu’da Osmanlı üstünlüğü sağlandı.
4. Yıldırım Bayezid Dönemi (1389 – 1402)
I. Murat’ın yerine oğlu Yıldırım Bayezid geçti. Yıldırım Bayezid önce Anadolu’ya geçerek Germiyanoğulları, Aydınoğulları, Saruhanoğulları, Menteşeoğulları, Hamitoğulları beyliklerine son verdi. Karamanoğulları ve Candaroğulları beyliklerini de kendisine bağladı. Kadı Burhaneddin’in ölümü üzerine Sivas ve dolayları da Osmanlılara bağlandı. Böylece Anadolu Türk birliği büyük ölçüde sağlanmış oldu.
Yıldırım Bayezid İstanbul’u da kuşattı. Bu amaçla Anadolu Hisarı’nı yaptırdı. Çok zor durumda kalan Bizanslılar Avrupa ve papadan yardım istediler. Başta Macarlar olmak üzere İngiliz, Fransız, Alman, İtalyan ve diğer Avrupa ülkelerinin de katılmasıyla kuvvetli bir Haçlı ordusu oluşturuldu. Haçlılar Osmanlıları Balkanlardan kesin olarak atmak ve İstanbul’u kurtarmak için yola çıktılar. Bunun üzerine kuşatmayı kaldıran Yıldırım Haçlıları Niğbolu Savaşı’nda yendi. (1396). Böylece Osmanlıların Balkanlardaki durumu daha da kuvvetlendi.
Ankara Savaşı (1402)
Niğbolu Savaşından sonra yıldırım Bayezid İstanbul’u yeniden kuşattı. Ancak bu kez de Çağatay Hanlığı’na son vererek Türkistan’da kuvvetli bir devlet kuran Timur tehlikesi ortaya çıktı.
• Çin seferine çıkmak isteyen Timur’un batısında kuvvetli bir devlet bırakmak istememesi
• Yıldırım Bayezid’in ortadan kaldırdığı Anadolu Türk beyliklerinin beylerinin Timur’a sığınarak onu Osmanlılara karşı kışkırtması
• Timur’dan kaçan Ahmet Celayir ve Kara Yusuf’un Yıldırım Bayezid’e sığınıp onu Timur’a karşı kışkırtması
• Timur’un, Yıldırım Bayezid’den kendisine bağlı olmasını, Ahmet Celayir ve Kara Yusuf’u kendisine vermesini, ayrıca Anadolu beyliklerinin de yeniden kurulmasını istemesi
• Yıldırım Bayezid’in bu istekleri reddetmesi, bu konularda karşılıklı sert mektuplaşmalar
Ankara Savaşı’na neden oldu.
Ankara Ovası’nda yapılan savaşta Kara Tatarların ihaneti yüzünden Osmanlılar yenildi (1402) Yıldırım Bayezid esir düştü. Bir süre sonra da öldü.
Ankara Savaşı’nın Sonuçları
• Bir süre Anadolu’da kalan Timur Anadolu Türk beyliklerinin yeniden kurulmasını sağladı. Osmanlı topraklarını da Yıldırım’ın oğulları arasında paylaştırdı. Böylece gerisinde kuvvetli bir devlet bırakmamaya çalıştı.
• Yıldırım’ın oğulları arasında 11 yıl süren ve Fetret Devri olarak bilinen taht kavgaları yaşandı. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirdi.
• Osmanlıların Balkanlardaki ilerlemeleri durdu ve bazı topraklarını kaybetti.
• İstanbul’un fethi gecikti. Bizans’ın ömrü uzadı.
Bütün bunlara rağmen Osmanlıların Balkanlarda önemli bir kaybı olmadı. Bunda Osmanlıların adil ve hoşgörülü yönetiminden memnun olan Balkanlı ulusların isyan etmemeleri ile Niğbolu Savaşı’nın sonuçları etki oldu.
5. I. Mehmet (Çelebi) Dönemi (1413 – 1421)
I. Mehmet kardeşleri ile yaptığı mücadeleyi kazanarak 1413′te tahta geçti. Devleti dağılmaktan kurtardı. Anadolu’da siyasi birliği yeniden sağlamaya çalıştı. Karamanoğullarını yendi. Venediklilerde ilk deniz savaşı yapıldı. Macaristan’a akınlar yaptırdı.
Timur’un yanından kaçan Mustafa Çelebi isyanını bastırdı. Mustafa Çelebi Bizans’a sığındı.
Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu olan Çelebi Mehmet 1421’de öldü, yerine oğlu I. Murat geçti.
6. II. Murat Dönemi (1421 – 1451)
II. Murat, Bizanslıların desteğiyle yeniden başlayan Mustafa Çelebi isyanını bastırdı. Ardından da İstanbul’u kuşattı. Ancak bu kez de kardeşi küçük Mustafa isyan edince kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı.
II. Murat, Anadolu Türk birliğini yeniden sağlamaya çalıştı. Karamanoğulları ve Candaroğulları beylikleri dışındaki beylikleri ortadan kaldırdı.
II. Murat, Anadolu harekâtından sonra Rumeli’ye yöneldi. Ankara Savaşı’ndan sonra Balkanlarda elden çıkan yerleri geri aldı. Bu durum Macarları telaşlandırdı. Bu sırada Macaristan’a akın yapan bir Türk birliği yenildi. Bu olay Macarların önderliğinde bir Haçlı ordusunun kurulmasına yol açtı. II. Murat Haçlılar karşısında başarılı olamadı ve barış istedi. Macarlarla Edirne-Segedin Antlaşması yapıldı (1444).
Buna göre;
• Tuna nehri iki taraf arasında sınır olacak,
• Bulgaristan Osmanlılara bağlı kalacak, Sırbistan bağımsız bir devlet olacak,
• Eflak Macaristan’a bağlı olacak, ancak Osmanlılara vergi verecek,
• Antlaşma on yıl süreyle yürürlükte kalacaktı.
II. Murat antlaşmadan sonra tahtı oniki yaşındaki oğlu II. Mehmet’e bıraktı. Osmanlı Devleti’nin başına çocuk yaşta birinin geçmesi üzerine Macarlar antlaşmayı bozarak yeniden saldırıya geçtiler. Bunun üzerine devlet adamlarının da isteğiyle yeniden yönetimi ele alan II. Murat Haçlıları Varna’da ağır bir yenilgiye uğrattı (1444). Osmanlılar Balkanlardaki üstünlüğü yeniden sağladılar.
Haçlılar Varna Savaşı’nın intikamını almak için 1448′de yeniden harekete geçtiler. Ancak bu kez de II. Kosova Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğradılar. Varna ve II. Kosova savaşları sonunda;
• Osmanlılar Balkanlara kesin olarak yerleştiler.
• Avrupalılar Osmanlılar karşısında tamamen savunmaya geçtiler.
• Avrupalıların Türkleri Balkanlardan atma ümidi kalmadı.
• Bizans’ın Avrupa’dan karadan yardım alma ümidi kalmadı. İstanbul’un fethi kolaylaştı.
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi (1299 – 1453)
Kuruluş Dönemi Padişahları
Osman Bey
Orhan Bey
I.Murat
I.Bayezit (Yıldırım)
Fetret Dönemi (1402-1413) (Padişahsız geçen dönemdir.)
I.Mehmet (Çelebi)
II.Murat
(II.Mehmet)
Osmanlı Devleti Kurulduğu Sırada Anadolu’nun Durumu
Anadolu’nun Durumu:
Osmanlı Devleti kurulduğu sırada Anadolu siyasi ve ekonomik bakımdan karışık bir durumdaydı. Anadolu’nun bir kısmında İlhanlı Devleti egemen durumdaydı. Bunun yanı sıra Trabzon’da Trabzon Rum İmparatorluğu, Marmara Bölgesi’nde ise Bizans (Doğu Roma) İmparatorluğu bulunmaktaydı.
Anadolu Selçuklu Devleti ise eski gücünü keybetmiş bir durumdaydı.Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasıyla ortaya bazı Türk Beylikleri çıkmıştır.
Bu beyliklerden önemlileri ve kuruldukları yerler şöyledir:
Karamanoğulları – Konya ve çevresi
Germiyanoğulları – kütahya
Karesioğulları – Balıkesir, Çanakkale
Candaroğulları – Kastamonu
Menteşeoğulları – Muğla
Saruhanoğulları – Manisa
Aydınoğulları – Aydın
Hamitoğulları – Isparta
Dulkadiroğullar – Maraş
Osmanoğulları – Söğüt
Ramazanoğulları – Adana
Osmanlılar diğe beyliklere göre küçük bir durumdaydı. Osmanlılar bu nedenle kendisinden daha güçlü olan bu beyliklere mücadele etmemiştir. Bu beyliklerle barış halinde yaşamışlardır.
Balkanların Durumu:
Osmanlı Devleti kurulduğu dönemde Bizans eski gücünü yitirmiş ve taht kavgalarıyla karışıklıllar içerisindeydi.
Bizans tekfurları (vali) eski gücünü kaybeden Bizans’a karşı itaatsiz davranmaktaydı.Bu durum Osmanlı Devleti’nin topraklarını batıya doğru genişletmesinde ve kısa sürede güçlenmesinde etkili olmuştur.
Balkanlarda ise Sırp, Bulgar krallıkları ile Eflak, Bosna ve Arnavutluk gibi prenslikler bulunmaktaydı. Bu krallık ve prenslikler birbirleriyle çekişme halindeydi. Balkan topraklarında siyasi bir birlik yoktu. Balkan topraklarının bu şekilde olmas Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye geçmesi ve Balkanlarda hızlı bir şekilde ilerlemesini kolaylaştırmıştı.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu
Malazgirt Savaşından sonra Anadolu’da kurulan Anadolu Selçuklu Devleti sınırların güvenliğini korumak amacıyla sınır bölgelerine Türkleri yerleştirmiş ve buralarda uç beylikleri oluşturmuştu. Kösedağ Savaşı’nda (1243) Moğollara yenilen Anadolu Selçuklu Devleti zayıflamaya başlayıp yıkılma sürecine girince uç beylikleri bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Bu beyliklerden biri olan Osmanlı Beyliği Oğuzların Bozok kolunun kayı boyuna mensuptur. Anadolu Selçuklu hükümdarı 1. Alaaddin Keykubat zamanında Ankara Karacadağ civarına yerleşen Osmanlı Beyliği Ertuğrul Gazi önderliğinde Bizans’ın elinde bulunan Söğüt ve Domaniç’i ele geçirmiş ve buraya yerleşmişlerdir.
Ertuğrul Gazi’nin ölümünden sonra beyliğin başına oğlu Osman Bey geçti. Anadolu’da İlhanlı Devleti’nin ve Anadolu Selçuklu Devleti’nin gücünün azalmasını fırsat bilen Osman Bey 1299 tarihinde bağımsızlğı ilan etti.
Osmanlı Devleti’nin kısa sürede büyümesini sağlayan nedenler
• Bizans’ın merkezî otoritesinin zayıflaması, Balkanların siyasi açıdan parçalanmış olması, Anadolu’da siyasi birliğin olmaması.
• İlk Osmanlı beylerinin yetenekli oluşu.
• Merkeziyetçi bir yapıya sahip olması.
• İskan Siyeseti.
• Müslüman olmayan halka uygulanan hoşgörü siyaseti ve adaletli yönetim.
Osman Bey Dönemi (1299-1324)
Osman Bey, kendisinden güçlü olan Anadolu Beylikleriyle mücadele etmek yerine eski gücünü kaybetmiş Bizans’a karşı mücadele etmiştir. Bizans tekfurlarından Karacahisar’ı almıştır. İnegöl, Bilecik, Yarhisar ve Yenişehir de bu dönemde Osmanlı topraklarına katıldı. Bizans tekfurları Osman Bey’e karşı birleşerek mücadele etme kararı aldılar.
Koyunhisar Savaşı (1302)
• Osmanlı Devleti ve Bizans tekfurları arasında meydana gelen bir savaştır.
• Yapılan savaşı Osmanlı Devleti kazandı. İzmit, İznik ve Bursa’nın alınması kolay hale geldi.
• Bu savaş Bizans güçleriyle yapılan ilk savaştır.
Orhan Bey (1326-1359)
• Orhan Bey zamanında fetih hareketleri devam etti.1326 yılında Bursa ele geçirildi. Bizans’ın topraklarına karşı yapılan fetih hareketleri devam etti. Bizans bu saldırıları engellemek için harekete geçti.
Maltepe Savaşı (1329)
• Bizans İmparatorluğ’unun Osmanlı akınlarını sona erdirmek amacıyla yapılan savaşı osmanlı Devleti kazandı.
• Savaşın sonucunda İznik ve İzmit ele geçirildi.
Rumeli’ye Geçiş
Osmanlı Devleti aldığı topraklarla sınırlarını hızlı bir şekilde genişletmiş diğer Türk beyliklerinin dikkatini çekmişti.
Bizans İmparatoru Kantakuzen taht kavgalarının yaşandığı bir dönemde kendi durumunu güçlendirmek amacıyla Orhan Bey’den yardım ister.Orhan Bey oğlu Süleyman Paşa’yı Kantakuzen’e yardım için gönderir. Kantakuzen bu yardım sayesinde tahtta kalmaya devam eder.Osmanlı Devleti sonraki zamanlarda da Bizans’ı düşmanlarına karşı korudu. Bu yardımlar sonucunda Bizans Gelibolu’da bulunan Çimpe Kalesi’ni Osmanlı Devleti’ne verdi.
• Çimpe kalesinin alınması Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye yerleşmesini ve Rumeli’de kolayca ilerlemesini sağladı.
• Balkanlarda yapılacak olan fetihlerde Çimpe Kalesi bir üst olarak kullanılmıştır.
Süleyman Paşa Gelibolu, Bolayır ve Tekirdağ kıyılarını ele geçirmiş ve devletin sınırlarını genişletmiştir.
Edirne’nin Fethi (1363)
I. Murat döneminde yapılan Sazlıdere davaşıyla Edirne alındı.
I. Murat, Balkanlarda yapılan fetihleri daha iyi yönetmek amacıyla başkenti Edirne’ye taşımıştır.
Sırpsındığı Savaşı (1364)
Savaşın nedeni ve gelişimi:
• Edirne’nin alınmasıyla telaşa kapılan Avrupa papa’nın öncülüğünde bir Haçlı Ordusu hazırladı. Bu ordu Macarlar, Sırplar, Eflak ve Bosnalılardan oluşuyordu.
• Osmanlı öncü kuvvetleri Hacı İlbey’in ani bir baskınıyla Haçlı ordusunu bozguna uğrattı.İstanbul dışında Trakya’nın büyük bir kısmı osmanlı Devleti’nin eline geçti
• Bu savaş Osmanlı Devleti’nin Haçlı ordusuyla yapıtığı ilk savaştır.
Çirmen Savaşı (1371)
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda yerleşmesini engellemek için yeni bir Haçlı ordusu oluşturuldu. Çirmen’de (1371) yapılan bu savaşı Osmanlı Devleti kazandı.
I. Kosova Savaşı (1389)
• Osmanlı Devleti (I. Murat) ile Haçlı ordusu (Sırplı komutan Lazar) arasında meydana geldi.
Savaşın Nedeni:
• Osmanlı Devleti’nin Sofya, Niş, Manastır’ı alması. Balkanlar’da ilerlemesi.
Savaşaın başlaması ve gelişimi:
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da hızlı bir şekilde ilerlemesi Balkan Devletlerini telaşlandırmıştı. Bu amaçla Sırplar, Arnavutlar, Bulgarlar aralarında bir anlaşma yaparak
Haçlı ordusu meydana getirdiler. I. Murat öncelikle Bulgarlar üzerine bir ordu yollayarak Bulgarları etkisiz hale getirdi.Ardından Sırp komutanı öncülüğünde olan Haçlı ordusunu Kosova Ovasında yaptığı mücadelede yenilgiye uğrattı.
Savaşın Sonuçları:
• I. Murat savaş alanını gezerken bir sırplı tarafından hançerlenerek şehit oldu.Yerine oğlu I. Bayezid geçti.
• Bu savaş Osmanlı Devleti’nin Balkanalrdan kolay kolay atılamayacağını ortaya koydu.
Niğbolu Savaşı (1396)
• Osmanlı Devleti ile Haçlı ordusu arasında meydana geldi.
Savaşın Nedenleri:
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda hızlı bir şekilde ilerlemesi.
Savaşaın başlaması ve gelişimi:
• Macar kralı papa ve Avrupa’dan yardım isteyerek Haçlı ordusunun oluşmasını sağlar. Bu orduya Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalyadan gelen kuvvetler de katılır.Haçlı ordusu Niğbolu Kalesini kuşatır. Bunu haber alan Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını kaldırarak Niğbolu kalesi’ne gider. Düşmanı ağır bit yenilgiye uğratır.
Savaşın Sonuçları:
• Bulgar krallığı ortadan kaldırıldı.
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlardan çıkarmanın mümkün olmadığı ortaya çıktı.
Ankara Savaşı (1402)
• Yıldırım Bayezid ile Timur arasında meydana geldi. Timur Devleti, Irak, İran ve Azerbaycan’ı alarak Osmanlı Devleti’ne komşu olmuş ve güçlü bir orduya sahiptir.
Savaşın Nedenleri:
• Timur tarafından toprakları alınan Karakoyunlu Kara Yusuf ile Celayirli Devleti’nin hükümdarı Ahmet Celayir’in Yıldırım Bayezid’e sığınmıştı. Timur bu kişileri Yıldırım Bayezid’ten isteyen bir mektup yazmıştı. Yıldırım Bayezid de red cevabı verdi. Yıldırım’ın son verdiği Anadolu Beyliklerinin beyleri de Timur’a sığınmışlardı. İki hükümdar arasında hakaret içeren mektuplaşmaların olması savaşı zorunlu duruma getirdi.
Ankara’nın Çubuk Ovasında yapılan savaşı sayıca üstün olan Timur kazandı.Savaş sonunda Yıldırım Bayezit Timur tarafından esir olarak götürüldü.
Savaşın Sonuçları:
• Anadolu beylikleri tekrar kuruldu. Anadolu’da kurulan siyasi birlik tekrar bozuldu.
• Fetih hareketleri duraksadı. Balkanlardaki fetihler geriledi.
• İstanbul’un alınması gecikti.
• Osmanlı Devleti’nde Fetret (Bunalım) dönemi başladı. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirdi.
Fetret (Bunalım) Devri (1402 – 1413)
Ankara Savaşından sonra Timur Yıldırım Bayezid’i yanında götürmüş ve Osmanlı Devleti’nin Yıldırım’ın oğulları arasında paylaştırmıştı. Timur bu şekilde taht kavgaları yaşatarak Osmanlı Devleti’nin parçalanmasını amaçlamıştı. Yaklaşık 11 yıl süren taht kavgaları sırasında padişahsız kalan devlet dağılma tehlikesi geçrimiştir. Kardeşler arasındaki mücadeleyi 1413 yılında Çelebi Mehmet kazanmış ve Osmanlı Devleti’nde Fetret Devri’in sona erdirmiştir.Çelebi Mehmet tahta geçtikten sonra Anadolu siyasi birliğini sağlamak için mücadele etmiştir.Osmanlı Devleti’nin otoritesini tekrar sağlamıştır. ölümünden sonra yerine oğlu II. Murat geçmiştir.
Edirne-Segedin Anlaşması (1444)
• Osmanlı Devleti ve Macarlar arasında imzalandı.
• Osmanlı Devleti’nin II. Murat döneminde Balkanlar’da Macarlara karşı üst üste yenilgiye uğraması nedeniyle zor durumda kalmış ve Edirne-Segedin antlaşmasını imzalamıştır.
Maddeleri:
• Osmanlı Devleti ile Macarlar arasında 10 yıl süreyle savaş yapılamyacak.
• Bulgaristan osmanlı egemenliğini tanıyacak.
• Eflak, Osmanlı Devleti’ne vergi verecek.
Varna Savaşı (1444)
Osmanlı Devleti ile Haçlı Ordusu arasında meydana geldi.
Savaşın Nedeni ve gelişimi:
• Edirne-Segedin anlaşmasından sonra II. Murat tahtı 12 yaşındaki oğlu II. Mehmet’e (Fatih) bırakır. Bu durumu kullanamk isteyen Avrupalı Devletler Edirne-Segedin anlaşamsına uymayarak Haçlı ordusu oluşturdular.Bu orduya Eflak, Leh, Hırvat, Alma ve Venedik kuvvetleri katıldı. Bu durum karşısında II. Murat tekrar tahta geçer ve yapılan savaşı kazanır.
Savaşın Sonuçları:
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlardan atılamayacağını gösterdi.
• Balkanlarda türk egemenliği sağlandı.
II. Kosava Savaşı (1448)
Osmanlı Devleti ile Haçlı Ordusu arasında meydana geldi.
Savaşın Nedeni ve gelişimi:
• Macarlar Varna savaşının intikamını almak için yeniden bir Haçlı ordusu oluşmasını sağladı. Yapılan savaşı II. Murat kazandı.
Savaşın Sonuçları:
• Türkler Balkanlarda kesin olarak yerleşti.
• Avrupalı Devletler Türkleri Balkanlardan atma ümidini kaybetti.
• Bizans’ın Avrupa’dan yardım alma ümidi kalmadı. İstanbul’un alınması kolaylaştı
Osmanlı Devleti’ni kuranlar Oğuzların Kayı boyundandır. Anadolu Selçukluları zamanında Anadolu’ya gelen Kayılar Ankara’nın batısında Karacadağ’a yerleştirilmişlerdir.
Ertuğrul Gazi zamanında bir uç beyliği olan Kayılar, Bizanslılardan Söğüt ve Domaniç’i alarak yurt edinmişlerdir. Ertuğrul Gazi’den sonra yerine geçen Osman Bey Anadolu Selçukluları iyice zayıflayınca diğer Türk beyleri gibi bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı Devleti’ni kurmuştur (1299).
1. Osman Bey Dönemi (1299 – 1324)
Osman Bey kendisinden daha kuvvetli olan Anadolu beylikleri ile mücadele etmek yerine iyice zayıflamış olan Bizans’a karşı gaza ve cihat politikası takip ederek sınırlarını batı yönünde genişletmiştir.
Osman Bey zamanında Karacahisar, Bilecik, Yarhisar, İnegöl alınmış, bir Bizans ordusu Koyunhisar Savaşı’nda yenilgiye uğratılmıştır. Bursa kuşatmasının devam ettiği bir sırada Osman Bey vefat etmiş, yerine Orhan Bey geçmiştir.
• Anadolu’da siyasi birliğin olmaması, Anadolu beyliklerinin birbirleri ile mücadele halinde olması,
• Bizans’ın iç ve dış baskılar nedeniyle iyice zayıflamış olması,
• Balkanlarda kuvvetli bir devletin olmaması, irili ufaklı birçok Balkan devletçiği arasında sürekli çatışmaların olması, Katolik Macarlarla Venediklilerin Ortodoks Balkan uluslarına baskı yapması
• Osmanlıların ele geçirdikleri yerlerde adil ve hoşgörülü bir yönetim sergilemeleri, buralardaki halkın din, dil ve kültürlerine karışmaması
• Ele geçirilen yerlerdeki boş topraklara Türkmenleri yerleştirmeleri (iskan politikası)
Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve yükselişini kolaylaştırmıştır.
2. Orhan Bey Dönemi (1324- 1361)
Orhan Bey zamanında önce Bursa alınarak başkent yapıldı (1326). Bizans ordusu Maltepe (Pelekanon) Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı. İznik ve İzmit alınarak Bizans’ın Anadolu topraklarının tamamına yakını ele geçirildi.
Orhan Bey Karesioğulları Beyliği’ndeki taht kavgalarından yararlanarak bu beyliği Osmanlı topraklarına kattı. Böylece Anadolu Türk birliğini sağlama yolunda ilk adım atıldı. Karesi beyleri Osmanlı yönetiminde görev aldı. Karesi donanması da Osmanlı donanmasının temellerini oluşturdu. Osmanlıların Rumeli’ye geçmesi kolaylaştı.
Bizans imparatoru Kantakuzen taht kavgaları ile Sırp ve Bulgar saldırılarına karşı Orhan Bey’den sık sık yardım istedi. Bu yardımlara karşılık Gelibolu yarımadasında yer alan Çimpe Kalesini Osmanlılara verdi (1353). Böylece Osmanlılar Rumeli’de toprak sahibi oldular. Bir süre sonra da Çorlu’ya kadar olan yerler ele geçirildi. Buralara Anadolu’dan getirilen Türkmenler yerleştirildi.
3. I. Murat Dönemi (1361- 1389)
Orhan Beyden sonra yerine oğlu I. Murat geçti. I. Murat Ahilerin eline geçen Ankara’yı geri aldı. Ardından Rumeli’deki fetihleri yeniden başlattı. 1363′te alındı. Edirne’yi aldı. Edirne Rumeli’de yapılacak fetihler için askeri üs haline getirilip başkent yapıldı.
Osmanlıların Rumeli’deki ilerlemeleri Balkanlı ulusları ve papayı telaşlandırdı. Macarlar, Sırplar, Bosnalılar ve Eflaklılardan oluşan bir haçlı ordusu Edirne’yi kurtarmak ve Türkleri Balkanlardan atmak için harekete geçti. Bu ordu Osmanlı öncü kuvvetleri tarafından Sırp Sındığı Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı (1464). Bu savaş Türklerin Balkanlara yerleşmesini kolaylaştırdı. Çoğunluğu Sırplardan oluşan bir başka Haçlı ordusu da Çirmen Savaşı’nda yenilgiye uğratıldı. Bulgarlar ve Sırplar Osmanlı Devleti’ne bağlandı. Balkan devletleri Osmanlıların ilerlemelerinden korku ve telaşa kapıldılar. Macarlar, Sırplar, Bosnalılar, Arnavutlar ve Bulgarlar aralarında anlaşarak kuvvetli bir ordu hazırladılar. I. Murat önce Bulgarları yendi. Ardından Haçlı ordusunu I. Kosova Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğrattı (1389). Zaferden sonra savaş alanını gezen I. Murat yaralı bir Sırp tarafından şehit edildi. I. Kosova Savaşı sonunda Balkanlarda Türklere karşı koyabilecek bir güç kalmadı.
I. Murat Anadolu Türk birliğini sağlamak için de önemli çalışmalar yaptı. Bu konuda barışçı bir yol takip etti. Germiyanoğullarından Kütahya, Tavşanlı ve Simav çeyiz olarak alındı. Hamitoğullarından Isparta, Yalvaç ve Akşehir dolayları parayla satın alındı. Bu durum Karamanoğulları ile ilişkileri bozdu. I. Murat Karamanoğullarını Konya’da yendi. Böylece Anadolu’da Osmanlı üstünlüğü sağlandı.
4. Yıldırım Bayezid Dönemi (1389 – 1402)
I. Murat’ın yerine oğlu Yıldırım Bayezid geçti. Yıldırım Bayezid önce Anadolu’ya geçerek Germiyanoğulları, Aydınoğulları, Saruhanoğulları, Menteşeoğulları, Hamitoğulları beyliklerine son verdi. Karamanoğulları ve Candaroğulları beyliklerini de kendisine bağladı. Kadı Burhaneddin’in ölümü üzerine Sivas ve dolayları da Osmanlılara bağlandı. Böylece Anadolu Türk birliği büyük ölçüde sağlanmış oldu.
Yıldırım Bayezid İstanbul’u da kuşattı. Bu amaçla Anadolu Hisarı’nı yaptırdı. Çok zor durumda kalan Bizanslılar Avrupa ve papadan yardım istediler. Başta Macarlar olmak üzere İngiliz, Fransız, Alman, İtalyan ve diğer Avrupa ülkelerinin de katılmasıyla kuvvetli bir Haçlı ordusu oluşturuldu. Haçlılar Osmanlıları Balkanlardan kesin olarak atmak ve İstanbul’u kurtarmak için yola çıktılar. Bunun üzerine kuşatmayı kaldıran Yıldırım Haçlıları Niğbolu Savaşı’nda yendi. (1396). Böylece Osmanlıların Balkanlardaki durumu daha da kuvvetlendi.
Ankara Savaşı (1402)
Niğbolu Savaşından sonra yıldırım Bayezid İstanbul’u yeniden kuşattı. Ancak bu kez de Çağatay Hanlığı’na son vererek Türkistan’da kuvvetli bir devlet kuran Timur tehlikesi ortaya çıktı.
• Çin seferine çıkmak isteyen Timur’un batısında kuvvetli bir devlet bırakmak istememesi
• Yıldırım Bayezid’in ortadan kaldırdığı Anadolu Türk beyliklerinin beylerinin Timur’a sığınarak onu Osmanlılara karşı kışkırtması
• Timur’dan kaçan Ahmet Celayir ve Kara Yusuf’un Yıldırım Bayezid’e sığınıp onu Timur’a karşı kışkırtması
• Timur’un, Yıldırım Bayezid’den kendisine bağlı olmasını, Ahmet Celayir ve Kara Yusuf’u kendisine vermesini, ayrıca Anadolu beyliklerinin de yeniden kurulmasını istemesi
• Yıldırım Bayezid’in bu istekleri reddetmesi, bu konularda karşılıklı sert mektuplaşmalar
Ankara Savaşı’na neden oldu.
Ankara Ovası’nda yapılan savaşta Kara Tatarların ihaneti yüzünden Osmanlılar yenildi (1402) Yıldırım Bayezid esir düştü. Bir süre sonra da öldü.
Ankara Savaşı’nın Sonuçları
• Bir süre Anadolu’da kalan Timur Anadolu Türk beyliklerinin yeniden kurulmasını sağladı. Osmanlı topraklarını da Yıldırım’ın oğulları arasında paylaştırdı. Böylece gerisinde kuvvetli bir devlet bırakmamaya çalıştı.
• Yıldırım’ın oğulları arasında 11 yıl süren ve Fetret Devri olarak bilinen taht kavgaları yaşandı. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirdi.
• Osmanlıların Balkanlardaki ilerlemeleri durdu ve bazı topraklarını kaybetti.
• İstanbul’un fethi gecikti. Bizans’ın ömrü uzadı.
Bütün bunlara rağmen Osmanlıların Balkanlarda önemli bir kaybı olmadı. Bunda Osmanlıların adil ve hoşgörülü yönetiminden memnun olan Balkanlı ulusların isyan etmemeleri ile Niğbolu Savaşı’nın sonuçları etki oldu.
5. I. Mehmet (Çelebi) Dönemi (1413 – 1421)
I. Mehmet kardeşleri ile yaptığı mücadeleyi kazanarak 1413′te tahta geçti. Devleti dağılmaktan kurtardı. Anadolu’da siyasi birliği yeniden sağlamaya çalıştı. Karamanoğullarını yendi. Venediklilerde ilk deniz savaşı yapıldı. Macaristan’a akınlar yaptırdı.
Timur’un yanından kaçan Mustafa Çelebi isyanını bastırdı. Mustafa Çelebi Bizans’a sığındı.
Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu olan Çelebi Mehmet 1421’de öldü, yerine oğlu I. Murat geçti.
6. II. Murat Dönemi (1421 – 1451)
II. Murat, Bizanslıların desteğiyle yeniden başlayan Mustafa Çelebi isyanını bastırdı. Ardından da İstanbul’u kuşattı. Ancak bu kez de kardeşi küçük Mustafa isyan edince kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı.
II. Murat, Anadolu Türk birliğini yeniden sağlamaya çalıştı. Karamanoğulları ve Candaroğulları beylikleri dışındaki beylikleri ortadan kaldırdı.
II. Murat, Anadolu harekâtından sonra Rumeli’ye yöneldi. Ankara Savaşı’ndan sonra Balkanlarda elden çıkan yerleri geri aldı. Bu durum Macarları telaşlandırdı. Bu sırada Macaristan’a akın yapan bir Türk birliği yenildi. Bu olay Macarların önderliğinde bir Haçlı ordusunun kurulmasına yol açtı. II. Murat Haçlılar karşısında başarılı olamadı ve barış istedi. Macarlarla Edirne-Segedin Antlaşması yapıldı (1444).
Buna göre;
• Tuna nehri iki taraf arasında sınır olacak,
• Bulgaristan Osmanlılara bağlı kalacak, Sırbistan bağımsız bir devlet olacak,
• Eflak Macaristan’a bağlı olacak, ancak Osmanlılara vergi verecek,
• Antlaşma on yıl süreyle yürürlükte kalacaktı.
II. Murat antlaşmadan sonra tahtı oniki yaşındaki oğlu II. Mehmet’e bıraktı. Osmanlı Devleti’nin başına çocuk yaşta birinin geçmesi üzerine Macarlar antlaşmayı bozarak yeniden saldırıya geçtiler. Bunun üzerine devlet adamlarının da isteğiyle yeniden yönetimi ele alan II. Murat Haçlıları Varna’da ağır bir yenilgiye uğrattı (1444). Osmanlılar Balkanlardaki üstünlüğü yeniden sağladılar.
Haçlılar Varna Savaşı’nın intikamını almak için 1448′de yeniden harekete geçtiler. Ancak bu kez de II. Kosova Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğradılar. Varna ve II. Kosova savaşları sonunda;
• Osmanlılar Balkanlara kesin olarak yerleştiler.
• Avrupalılar Osmanlılar karşısında tamamen savunmaya geçtiler.
• Avrupalıların Türkleri Balkanlardan atma ümidi kalmadı.
• Bizans’ın Avrupa’dan karadan yardım alma ümidi kalmadı. İstanbul’un fethi kolaylaştı.
Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi (1299 – 1453)
Kuruluş Dönemi Padişahları
Osman Bey
Orhan Bey
I.Murat
I.Bayezit (Yıldırım)
Fetret Dönemi (1402-1413) (Padişahsız geçen dönemdir.)
I.Mehmet (Çelebi)
II.Murat
(II.Mehmet)
Osmanlı Devleti Kurulduğu Sırada Anadolu’nun Durumu
Anadolu’nun Durumu:
Osmanlı Devleti kurulduğu sırada Anadolu siyasi ve ekonomik bakımdan karışık bir durumdaydı. Anadolu’nun bir kısmında İlhanlı Devleti egemen durumdaydı. Bunun yanı sıra Trabzon’da Trabzon Rum İmparatorluğu, Marmara Bölgesi’nde ise Bizans (Doğu Roma) İmparatorluğu bulunmaktaydı.
Anadolu Selçuklu Devleti ise eski gücünü keybetmiş bir durumdaydı.Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasıyla ortaya bazı Türk Beylikleri çıkmıştır.
Bu beyliklerden önemlileri ve kuruldukları yerler şöyledir:
Karamanoğulları – Konya ve çevresi
Germiyanoğulları – kütahya
Karesioğulları – Balıkesir, Çanakkale
Candaroğulları – Kastamonu
Menteşeoğulları – Muğla
Saruhanoğulları – Manisa
Aydınoğulları – Aydın
Hamitoğulları – Isparta
Dulkadiroğullar – Maraş
Osmanoğulları – Söğüt
Ramazanoğulları – Adana
Osmanlılar diğe beyliklere göre küçük bir durumdaydı. Osmanlılar bu nedenle kendisinden daha güçlü olan bu beyliklere mücadele etmemiştir. Bu beyliklerle barış halinde yaşamışlardır.
Balkanların Durumu:
Osmanlı Devleti kurulduğu dönemde Bizans eski gücünü yitirmiş ve taht kavgalarıyla karışıklıllar içerisindeydi.
Bizans tekfurları (vali) eski gücünü kaybeden Bizans’a karşı itaatsiz davranmaktaydı.Bu durum Osmanlı Devleti’nin topraklarını batıya doğru genişletmesinde ve kısa sürede güçlenmesinde etkili olmuştur.
Balkanlarda ise Sırp, Bulgar krallıkları ile Eflak, Bosna ve Arnavutluk gibi prenslikler bulunmaktaydı. Bu krallık ve prenslikler birbirleriyle çekişme halindeydi. Balkan topraklarında siyasi bir birlik yoktu. Balkan topraklarının bu şekilde olmas Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye geçmesi ve Balkanlarda hızlı bir şekilde ilerlemesini kolaylaştırmıştı.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu
Malazgirt Savaşından sonra Anadolu’da kurulan Anadolu Selçuklu Devleti sınırların güvenliğini korumak amacıyla sınır bölgelerine Türkleri yerleştirmiş ve buralarda uç beylikleri oluşturmuştu. Kösedağ Savaşı’nda (1243) Moğollara yenilen Anadolu Selçuklu Devleti zayıflamaya başlayıp yıkılma sürecine girince uç beylikleri bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Bu beyliklerden biri olan Osmanlı Beyliği Oğuzların Bozok kolunun kayı boyuna mensuptur. Anadolu Selçuklu hükümdarı 1. Alaaddin Keykubat zamanında Ankara Karacadağ civarına yerleşen Osmanlı Beyliği Ertuğrul Gazi önderliğinde Bizans’ın elinde bulunan Söğüt ve Domaniç’i ele geçirmiş ve buraya yerleşmişlerdir.
Ertuğrul Gazi’nin ölümünden sonra beyliğin başına oğlu Osman Bey geçti. Anadolu’da İlhanlı Devleti’nin ve Anadolu Selçuklu Devleti’nin gücünün azalmasını fırsat bilen Osman Bey 1299 tarihinde bağımsızlğı ilan etti.
Osmanlı Devleti’nin kısa sürede büyümesini sağlayan nedenler
• Bizans’ın merkezî otoritesinin zayıflaması, Balkanların siyasi açıdan parçalanmış olması, Anadolu’da siyasi birliğin olmaması.
• İlk Osmanlı beylerinin yetenekli oluşu.
• Merkeziyetçi bir yapıya sahip olması.
• İskan Siyeseti.
• Müslüman olmayan halka uygulanan hoşgörü siyaseti ve adaletli yönetim.
Osman Bey Dönemi (1299-1324)
Osman Bey, kendisinden güçlü olan Anadolu Beylikleriyle mücadele etmek yerine eski gücünü kaybetmiş Bizans’a karşı mücadele etmiştir. Bizans tekfurlarından Karacahisar’ı almıştır. İnegöl, Bilecik, Yarhisar ve Yenişehir de bu dönemde Osmanlı topraklarına katıldı. Bizans tekfurları Osman Bey’e karşı birleşerek mücadele etme kararı aldılar.
Koyunhisar Savaşı (1302)
• Osmanlı Devleti ve Bizans tekfurları arasında meydana gelen bir savaştır.
• Yapılan savaşı Osmanlı Devleti kazandı. İzmit, İznik ve Bursa’nın alınması kolay hale geldi.
• Bu savaş Bizans güçleriyle yapılan ilk savaştır.
Orhan Bey (1326-1359)
• Orhan Bey zamanında fetih hareketleri devam etti.1326 yılında Bursa ele geçirildi. Bizans’ın topraklarına karşı yapılan fetih hareketleri devam etti. Bizans bu saldırıları engellemek için harekete geçti.
Maltepe Savaşı (1329)
• Bizans İmparatorluğ’unun Osmanlı akınlarını sona erdirmek amacıyla yapılan savaşı osmanlı Devleti kazandı.
• Savaşın sonucunda İznik ve İzmit ele geçirildi.
Rumeli’ye Geçiş
Osmanlı Devleti aldığı topraklarla sınırlarını hızlı bir şekilde genişletmiş diğer Türk beyliklerinin dikkatini çekmişti.
Bizans İmparatoru Kantakuzen taht kavgalarının yaşandığı bir dönemde kendi durumunu güçlendirmek amacıyla Orhan Bey’den yardım ister.Orhan Bey oğlu Süleyman Paşa’yı Kantakuzen’e yardım için gönderir. Kantakuzen bu yardım sayesinde tahtta kalmaya devam eder.Osmanlı Devleti sonraki zamanlarda da Bizans’ı düşmanlarına karşı korudu. Bu yardımlar sonucunda Bizans Gelibolu’da bulunan Çimpe Kalesi’ni Osmanlı Devleti’ne verdi.
• Çimpe kalesinin alınması Osmanlı Devleti’nin Rumeli’ye yerleşmesini ve Rumeli’de kolayca ilerlemesini sağladı.
• Balkanlarda yapılacak olan fetihlerde Çimpe Kalesi bir üst olarak kullanılmıştır.
Süleyman Paşa Gelibolu, Bolayır ve Tekirdağ kıyılarını ele geçirmiş ve devletin sınırlarını genişletmiştir.
Edirne’nin Fethi (1363)
I. Murat döneminde yapılan Sazlıdere davaşıyla Edirne alındı.
I. Murat, Balkanlarda yapılan fetihleri daha iyi yönetmek amacıyla başkenti Edirne’ye taşımıştır.
Sırpsındığı Savaşı (1364)
Savaşın nedeni ve gelişimi:
• Edirne’nin alınmasıyla telaşa kapılan Avrupa papa’nın öncülüğünde bir Haçlı Ordusu hazırladı. Bu ordu Macarlar, Sırplar, Eflak ve Bosnalılardan oluşuyordu.
• Osmanlı öncü kuvvetleri Hacı İlbey’in ani bir baskınıyla Haçlı ordusunu bozguna uğrattı.İstanbul dışında Trakya’nın büyük bir kısmı osmanlı Devleti’nin eline geçti
• Bu savaş Osmanlı Devleti’nin Haçlı ordusuyla yapıtığı ilk savaştır.
Çirmen Savaşı (1371)
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda yerleşmesini engellemek için yeni bir Haçlı ordusu oluşturuldu. Çirmen’de (1371) yapılan bu savaşı Osmanlı Devleti kazandı.
I. Kosova Savaşı (1389)
• Osmanlı Devleti (I. Murat) ile Haçlı ordusu (Sırplı komutan Lazar) arasında meydana geldi.
Savaşın Nedeni:
• Osmanlı Devleti’nin Sofya, Niş, Manastır’ı alması. Balkanlar’da ilerlemesi.
Savaşaın başlaması ve gelişimi:
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’da hızlı bir şekilde ilerlemesi Balkan Devletlerini telaşlandırmıştı. Bu amaçla Sırplar, Arnavutlar, Bulgarlar aralarında bir anlaşma yaparak
Haçlı ordusu meydana getirdiler. I. Murat öncelikle Bulgarlar üzerine bir ordu yollayarak Bulgarları etkisiz hale getirdi.Ardından Sırp komutanı öncülüğünde olan Haçlı ordusunu Kosova Ovasında yaptığı mücadelede yenilgiye uğrattı.
Savaşın Sonuçları:
• I. Murat savaş alanını gezerken bir sırplı tarafından hançerlenerek şehit oldu.Yerine oğlu I. Bayezid geçti.
• Bu savaş Osmanlı Devleti’nin Balkanalrdan kolay kolay atılamayacağını ortaya koydu.
Niğbolu Savaşı (1396)
• Osmanlı Devleti ile Haçlı ordusu arasında meydana geldi.
Savaşın Nedenleri:
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda hızlı bir şekilde ilerlemesi.
Savaşaın başlaması ve gelişimi:
• Macar kralı papa ve Avrupa’dan yardım isteyerek Haçlı ordusunun oluşmasını sağlar. Bu orduya Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalyadan gelen kuvvetler de katılır.Haçlı ordusu Niğbolu Kalesini kuşatır. Bunu haber alan Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını kaldırarak Niğbolu kalesi’ne gider. Düşmanı ağır bit yenilgiye uğratır.
Savaşın Sonuçları:
• Bulgar krallığı ortadan kaldırıldı.
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlardan çıkarmanın mümkün olmadığı ortaya çıktı.
Ankara Savaşı (1402)
• Yıldırım Bayezid ile Timur arasında meydana geldi. Timur Devleti, Irak, İran ve Azerbaycan’ı alarak Osmanlı Devleti’ne komşu olmuş ve güçlü bir orduya sahiptir.
Savaşın Nedenleri:
• Timur tarafından toprakları alınan Karakoyunlu Kara Yusuf ile Celayirli Devleti’nin hükümdarı Ahmet Celayir’in Yıldırım Bayezid’e sığınmıştı. Timur bu kişileri Yıldırım Bayezid’ten isteyen bir mektup yazmıştı. Yıldırım Bayezid de red cevabı verdi. Yıldırım’ın son verdiği Anadolu Beyliklerinin beyleri de Timur’a sığınmışlardı. İki hükümdar arasında hakaret içeren mektuplaşmaların olması savaşı zorunlu duruma getirdi.
Ankara’nın Çubuk Ovasında yapılan savaşı sayıca üstün olan Timur kazandı.Savaş sonunda Yıldırım Bayezit Timur tarafından esir olarak götürüldü.
Savaşın Sonuçları:
• Anadolu beylikleri tekrar kuruldu. Anadolu’da kurulan siyasi birlik tekrar bozuldu.
• Fetih hareketleri duraksadı. Balkanlardaki fetihler geriledi.
• İstanbul’un alınması gecikti.
• Osmanlı Devleti’nde Fetret (Bunalım) dönemi başladı. Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirdi.
Fetret (Bunalım) Devri (1402 – 1413)
Ankara Savaşından sonra Timur Yıldırım Bayezid’i yanında götürmüş ve Osmanlı Devleti’nin Yıldırım’ın oğulları arasında paylaştırmıştı. Timur bu şekilde taht kavgaları yaşatarak Osmanlı Devleti’nin parçalanmasını amaçlamıştı. Yaklaşık 11 yıl süren taht kavgaları sırasında padişahsız kalan devlet dağılma tehlikesi geçrimiştir. Kardeşler arasındaki mücadeleyi 1413 yılında Çelebi Mehmet kazanmış ve Osmanlı Devleti’nde Fetret Devri’in sona erdirmiştir.Çelebi Mehmet tahta geçtikten sonra Anadolu siyasi birliğini sağlamak için mücadele etmiştir.Osmanlı Devleti’nin otoritesini tekrar sağlamıştır. ölümünden sonra yerine oğlu II. Murat geçmiştir.
Edirne-Segedin Anlaşması (1444)
• Osmanlı Devleti ve Macarlar arasında imzalandı.
• Osmanlı Devleti’nin II. Murat döneminde Balkanlar’da Macarlara karşı üst üste yenilgiye uğraması nedeniyle zor durumda kalmış ve Edirne-Segedin antlaşmasını imzalamıştır.
Maddeleri:
• Osmanlı Devleti ile Macarlar arasında 10 yıl süreyle savaş yapılamyacak.
• Bulgaristan osmanlı egemenliğini tanıyacak.
• Eflak, Osmanlı Devleti’ne vergi verecek.
Varna Savaşı (1444)
Osmanlı Devleti ile Haçlı Ordusu arasında meydana geldi.
Savaşın Nedeni ve gelişimi:
• Edirne-Segedin anlaşmasından sonra II. Murat tahtı 12 yaşındaki oğlu II. Mehmet’e (Fatih) bırakır. Bu durumu kullanamk isteyen Avrupalı Devletler Edirne-Segedin anlaşamsına uymayarak Haçlı ordusu oluşturdular.Bu orduya Eflak, Leh, Hırvat, Alma ve Venedik kuvvetleri katıldı. Bu durum karşısında II. Murat tekrar tahta geçer ve yapılan savaşı kazanır.
Savaşın Sonuçları:
• Osmanlı Devleti’nin Balkanlardan atılamayacağını gösterdi.
• Balkanlarda türk egemenliği sağlandı.
II. Kosava Savaşı (1448)
Osmanlı Devleti ile Haçlı Ordusu arasında meydana geldi.
Savaşın Nedeni ve gelişimi:
• Macarlar Varna savaşının intikamını almak için yeniden bir Haçlı ordusu oluşmasını sağladı. Yapılan savaşı II. Murat kazandı.
Savaşın Sonuçları:
• Türkler Balkanlarda kesin olarak yerleşti.
• Avrupalı Devletler Türkleri Balkanlardan atma ümidini kaybetti.
• Bizans’ın Avrupa’dan yardım alma ümidi kalmadı. İstanbul’un alınması kolaylaştı
