Osmanlı ramazan yemekleri
Turkler arasında 11 ayın bir sultanı diye anılan Ramazan ayının kendine ozgu pek cok toresi vardır Biz burada sadece bu torenin sofrasından soz edebileceğiz
Ramazan gunlerinde de sofraların her gun iki turlusu kuruluyor Bir iftar sofrası Oburu sahur sofrası
imagesosmanliramazanyemekleri5ad6b531d9898
İftar sofrası, saati belli olan ve akşam saatlerinde acılan sofradır Genelde oruc acma zamanını ve sofraya daveti şehirlerde ve kasabalarda toplar patlatarak haber verirlerdi insanlara
Top sesini duyanlar aile sofralarının toresine uyarak yerlerine otururlar ve oruc acarlardı Yani butun gunu hicbir şey yemeden gecirenler oruc bozarlardı Ya birkac yudum suyla Ya bir zeytinle
Ramazan sofralarının ilki olan iftar sofrası iki aşamalıdır Birinci aşama İftariyedenilen ilk fasıl, ikincisi de yemeklerin yendiği ikinci fasıl
İftariye, aclığın verdiği hızla yemeklerin ustune atılmayı onlemek uzere tertiplenmiş cerez sofrasıdır bir anlamda Kucuk tabaklarda ve sahanlarda receller, peynirler, zeytinler ve benzeri yiyeceklerden teker teker alınır Bunların yanında fırınlardan yeni cıkmış pideler vardır
İftar sofrası bittikten sonra bir anda kaldırılır O sıra akşam namazının okunma sırasıdır İsteyenler ezanla gelen sese uyarak akşam namazını kılar Sonra, yeniden hazırlanmış olan sofranın başına oturulur Corbadan sonra araya giren yemek normal sofralarda pek olmayan yumurtalı pastırmadır Yalnız pastırma da olabilir Bu pastırmanın pişiriminde bazı ozellikler vardır Soğanlı pişmesi gibi
Saray sofralarında hemen her ramazan gunu var olan pastırma evlerde her gun olur muydu bilemiyorum
Sonra gelen yemekler etle başlar ve genel olarak gullacla biter
Belli saatlerde yenen sahur yemeği ikinci ve orucu karşılama yemeğidir Sabaha karşı yenir Bu yemeğin misafiri olmaz Ev halkı arasında yenir Gunduz, insanı susatmayacak, ama tok tutacak yemekler yapılır Sahur sofrasında mutlaka hoşaf olur Pilav, makarna, borek turleri bu yemeğin tutucu yemekleridir
Hıdırellez gibi, bayram gunleri gibi, ailede olum ayı gibi, duğunler, sunnetler gibi sayılı ozel gunlerde bazılarının ozel bir yemeği vardır, o da pişirilir Ama her zamanki yemek listelerinden secmeler yapılır Ozel gun yemekleri ve tatlıları icinde dikkati ceken en onemli yemek helvadır
Doğum, olum, gurbetten gelme, gurbete gitme, sunnet, hastalıktan kurtulma gibi pek cok olayda ya bir kazanc ve hoşluk sonnuda ya da bir kayıp ve keder nedeniyle Osmanlı evlerinde mutlaka helva pişer ve eşe dosta ya helva dağıtılır ya da helvaya davet edilirdi
Neden helva? Bunu bilemiyorum Ama bu torenlerin baş oyuncusu bakıyorum her zaman HELVA
Osmanlı İmparatorluğuna ilk İngiliz buyuk elcisi olarak gelen Sir Edward Burton'un İstanbul'da şerefine verilen ilk ziyafetin raporunda Kraliceye yazdıkları icin şunlar da var:
Yaklaşık yuz turlu yemek saymış
Gul şerbetinin nefis lezzetini unutamıyormuş
Yemek bitince ellerini buhur suyu denilen, icinde od ağacı, misk, sandalağacı ve cicek suyu bulunan cok guzel kokulu bir suyla yıkamışlar
Bir de: Her padişah, her ramazanda her on yeniceriye bir buyuk tepsi olmak uzere baklava yaptırıyor Her tepsiyi iki yeniceri saraydan alarak yeniceri ocağına getiriyor Ertesi gun bu gumuş tepsiler ve ustune ortulen futalar saraya gonderiliyor
Yeniceriler, yonetimden memnunsalar tepsilerdeki baklavaları kabul ediyorlar ve bitiriyorlar Ama memnun değilseler, baklavalar olduğu gibi geri gonderiliyor
Turkler arasında 11 ayın bir sultanı diye anılan Ramazan ayının kendine ozgu pek cok toresi vardır Biz burada sadece bu torenin sofrasından soz edebileceğiz
Ramazan gunlerinde de sofraların her gun iki turlusu kuruluyor Bir iftar sofrası Oburu sahur sofrası
imagesosmanliramazanyemekleri5ad6b531d9898
İftar sofrası, saati belli olan ve akşam saatlerinde acılan sofradır Genelde oruc acma zamanını ve sofraya daveti şehirlerde ve kasabalarda toplar patlatarak haber verirlerdi insanlara
Top sesini duyanlar aile sofralarının toresine uyarak yerlerine otururlar ve oruc acarlardı Yani butun gunu hicbir şey yemeden gecirenler oruc bozarlardı Ya birkac yudum suyla Ya bir zeytinle
Ramazan sofralarının ilki olan iftar sofrası iki aşamalıdır Birinci aşama İftariyedenilen ilk fasıl, ikincisi de yemeklerin yendiği ikinci fasıl
İftariye, aclığın verdiği hızla yemeklerin ustune atılmayı onlemek uzere tertiplenmiş cerez sofrasıdır bir anlamda Kucuk tabaklarda ve sahanlarda receller, peynirler, zeytinler ve benzeri yiyeceklerden teker teker alınır Bunların yanında fırınlardan yeni cıkmış pideler vardır
İftar sofrası bittikten sonra bir anda kaldırılır O sıra akşam namazının okunma sırasıdır İsteyenler ezanla gelen sese uyarak akşam namazını kılar Sonra, yeniden hazırlanmış olan sofranın başına oturulur Corbadan sonra araya giren yemek normal sofralarda pek olmayan yumurtalı pastırmadır Yalnız pastırma da olabilir Bu pastırmanın pişiriminde bazı ozellikler vardır Soğanlı pişmesi gibi
Saray sofralarında hemen her ramazan gunu var olan pastırma evlerde her gun olur muydu bilemiyorum
Sonra gelen yemekler etle başlar ve genel olarak gullacla biter
Belli saatlerde yenen sahur yemeği ikinci ve orucu karşılama yemeğidir Sabaha karşı yenir Bu yemeğin misafiri olmaz Ev halkı arasında yenir Gunduz, insanı susatmayacak, ama tok tutacak yemekler yapılır Sahur sofrasında mutlaka hoşaf olur Pilav, makarna, borek turleri bu yemeğin tutucu yemekleridir
Hıdırellez gibi, bayram gunleri gibi, ailede olum ayı gibi, duğunler, sunnetler gibi sayılı ozel gunlerde bazılarının ozel bir yemeği vardır, o da pişirilir Ama her zamanki yemek listelerinden secmeler yapılır Ozel gun yemekleri ve tatlıları icinde dikkati ceken en onemli yemek helvadır
Doğum, olum, gurbetten gelme, gurbete gitme, sunnet, hastalıktan kurtulma gibi pek cok olayda ya bir kazanc ve hoşluk sonnuda ya da bir kayıp ve keder nedeniyle Osmanlı evlerinde mutlaka helva pişer ve eşe dosta ya helva dağıtılır ya da helvaya davet edilirdi
Neden helva? Bunu bilemiyorum Ama bu torenlerin baş oyuncusu bakıyorum her zaman HELVA
Osmanlı İmparatorluğuna ilk İngiliz buyuk elcisi olarak gelen Sir Edward Burton'un İstanbul'da şerefine verilen ilk ziyafetin raporunda Kraliceye yazdıkları icin şunlar da var:
Yaklaşık yuz turlu yemek saymış
Gul şerbetinin nefis lezzetini unutamıyormuş
Yemek bitince ellerini buhur suyu denilen, icinde od ağacı, misk, sandalağacı ve cicek suyu bulunan cok guzel kokulu bir suyla yıkamışlar
Bir de: Her padişah, her ramazanda her on yeniceriye bir buyuk tepsi olmak uzere baklava yaptırıyor Her tepsiyi iki yeniceri saraydan alarak yeniceri ocağına getiriyor Ertesi gun bu gumuş tepsiler ve ustune ortulen futalar saraya gonderiliyor
Yeniceriler, yonetimden memnunsalar tepsilerdeki baklavaları kabul ediyorlar ve bitiriyorlar Ama memnun değilseler, baklavalar olduğu gibi geri gonderiliyor