Osmanlı Tarihinde Sık Kullanılan Terimler Ve Anlamları
Emir-i Dad: Örfi hukukun başkanı, Adalet Bakanı
Fetihname: Zafer mektubu Hacip: Vezir
İmaret: Yoksullara yiyecek dağıtılan yer
Kadil-Kudat: Şeri hukukun başkanı
Kadı Leşker: Selçuklularda askeri davala ra bakan kişi
Melik: Hanedan üyesi şehzade olup eya letleri yönetirler
Menşur : Yüksek rütbeli devlet görevlileri nin atamalarını içeren padişah fermanı-dır(veziriik, beylerbeyliği)
Muhtesip: Zabıta
Naip: Vekil
Emir-i Sevahil: Donanma komutanı
Reis ül Bahr: Donanma komutanı
Atabey : Sultan çocuklarını eğiten kişi
Pervaneci: Arazi defterlerini tutan iktaları dağıtan kişi
Medrese: Eğitim
öğretim hizmetlerinin
yapıldığı yer
Hat (yazı sanatı): Arap harflerini malzeme olarak kullanan yüzey sanatı, sanatı kap*samında ela alınmaktadır.
Kabartma: Taş, kil, metal, ahşap, gibi malzeme yüzeylerinin oyulması yöntemiyle yapılan sanat eseri
Kümbet: Silindirik ya da çokgen planlı bir gövde üzerine konik biçimde yada pirami dal bir külahla örtülü olarak yapılmış Türk ve iran mezar yapısı
Minyatür: Çoğunlukla eski yazma kitaplar da görülen, ışık-gölge ve derinlik duygusu yansıtmayan küçük, renkli resim sanatı.
Çini: Duvar kaplaması olarak kullanılan renkli ve genellikle bezeli ve sırlı, ince fakat saydam olmayan toprak işleri.
Çanak – çömlek : Pişmiş topraktan yapı lan her türlü kullanım eşyası. Seramik.
Malikhane: Devlet görevlilerine, üstün hizmet karşılığı olarak verilen toprak
Mecelle: Osmanlılar zamanında ilk medeni kanun
Nazır: Bakan
Narh: Temel tüketim mallarıntn tespiti
Sedaret Kedhudası:19. yy’da İçişleri Ba kanı
Reisülküttap:19. yy’da Dışişleri Bakanı
Sanayi-i Nefise Mektebi: Osman Hamdi Bey’in kurduğu güzel sanatlar fakültesi
Sahn-ı Seman: Fatih’in yaptırdığı medrese
Sebil: Hayır için su dağıtılan yer.
Serdar-ı Ekrem: Vezir-i Azamın orduya başkomutanlık yaptığı zaman aldığı unvan
Sıbyan Mektebi: İlkokul (mahalle mektebi)
Şura-yı Devlet: Danıştay
Teb’a: Halk
Encümen-i Daniş: 1851de dil ve tarih alanında çalışmalar yapmak ve ders kitap ları yazmak için kuruldu.
Ulufe: Yeniçerilere 3 ayda bir dağıtılan maaş
Tuğra: Padişah imzası
Voyvoda: Balkanlardaki valiler için kullanı lan bir terim
Yeniçeri Ağası: Yeniçeri ocağının baş komutanı
Tereke: Ölen kişilere ait miras
Mutassarrıf: Tanzimat’tan sonra sancak beyliği kaldırılarak yerine tayin edilen me*murlara verilen unvan
Mekteb-i Mülkiye: 1859da kurulan bu günkü siyasal bilgiler fakültesi , j£t*-/fna£arn
İptidaiye: Yeni usul ilkokul
Hatt-ı Hümayun: Padişahın el yazısı
Ferman: Padişahın resmi emri
Redif: ıı. Mahmut’un kurduğu askeri bir sınıf
Şadırvan: Etrafında bulunan çeşitli mus luklardan ve fıskiyelerden su akan havuz tarzında kubbeli çeşme
Subaşı: Emniyet müdürü
Mevat Arazi: Kıraç ve ölü arazilerdir, geli^ getirmezler.
Hat: Yazı
Hüsn-ü Hat: Güzel yazı
İhtisap Ağası: Loncaları kadı adına denet leyen kişi
Kethüda: Loncayı dtşarıda temsil eder hükümetle ilişkileri görüşürdü
Muhzır Ağa: İstanbul’da sivil kuralları çiğneyen yeniçeriler ve diğer askerler ara sında düzeni sağlardı
Kasr-ı Adi: Fatih’ten sonra padişahların divan toplantılarını dinledikleri penceredir
Payitaht: Başkent
Şirket-i Hayriye: iik açılan deniz şirketi (1850-Abdulmecid)
Bank-ı Dersaadet: ilk açılan Osmanlı bankası (1847)
Kafes Sistemi: Şehzadelerin sancaklara çıkması yasaklanarak sarayda hapis hayatı yaşamaya başlamalarıdır ilk_defa _L_Ahmet döneminde uygulanmaya başladı
Emir-i Dad: Örfi hukukun başkanı, Adalet Bakanı
Fetihname: Zafer mektubu Hacip: Vezir
İmaret: Yoksullara yiyecek dağıtılan yer
Kadil-Kudat: Şeri hukukun başkanı
Kadı Leşker: Selçuklularda askeri davala ra bakan kişi
Melik: Hanedan üyesi şehzade olup eya letleri yönetirler
Menşur : Yüksek rütbeli devlet görevlileri nin atamalarını içeren padişah fermanı-dır(veziriik, beylerbeyliği)
Muhtesip: Zabıta
Naip: Vekil
Emir-i Sevahil: Donanma komutanı
Reis ül Bahr: Donanma komutanı
Atabey : Sultan çocuklarını eğiten kişi
Pervaneci: Arazi defterlerini tutan iktaları dağıtan kişi
Medrese: Eğitim
öğretim hizmetlerinin
yapıldığı yer
Hat (yazı sanatı): Arap harflerini malzeme olarak kullanan yüzey sanatı, sanatı kap*samında ela alınmaktadır.
Kabartma: Taş, kil, metal, ahşap, gibi malzeme yüzeylerinin oyulması yöntemiyle yapılan sanat eseri
Kümbet: Silindirik ya da çokgen planlı bir gövde üzerine konik biçimde yada pirami dal bir külahla örtülü olarak yapılmış Türk ve iran mezar yapısı
Minyatür: Çoğunlukla eski yazma kitaplar da görülen, ışık-gölge ve derinlik duygusu yansıtmayan küçük, renkli resim sanatı.
Çini: Duvar kaplaması olarak kullanılan renkli ve genellikle bezeli ve sırlı, ince fakat saydam olmayan toprak işleri.
Çanak – çömlek : Pişmiş topraktan yapı lan her türlü kullanım eşyası. Seramik.
Malikhane: Devlet görevlilerine, üstün hizmet karşılığı olarak verilen toprak
Mecelle: Osmanlılar zamanında ilk medeni kanun
Nazır: Bakan
Narh: Temel tüketim mallarıntn tespiti
Sedaret Kedhudası:19. yy’da İçişleri Ba kanı
Reisülküttap:19. yy’da Dışişleri Bakanı
Sanayi-i Nefise Mektebi: Osman Hamdi Bey’in kurduğu güzel sanatlar fakültesi
Sahn-ı Seman: Fatih’in yaptırdığı medrese
Sebil: Hayır için su dağıtılan yer.
Serdar-ı Ekrem: Vezir-i Azamın orduya başkomutanlık yaptığı zaman aldığı unvan
Sıbyan Mektebi: İlkokul (mahalle mektebi)
Şura-yı Devlet: Danıştay
Teb’a: Halk
Encümen-i Daniş: 1851de dil ve tarih alanında çalışmalar yapmak ve ders kitap ları yazmak için kuruldu.
Ulufe: Yeniçerilere 3 ayda bir dağıtılan maaş
Tuğra: Padişah imzası
Voyvoda: Balkanlardaki valiler için kullanı lan bir terim
Yeniçeri Ağası: Yeniçeri ocağının baş komutanı
Tereke: Ölen kişilere ait miras
Mutassarrıf: Tanzimat’tan sonra sancak beyliği kaldırılarak yerine tayin edilen me*murlara verilen unvan
Mekteb-i Mülkiye: 1859da kurulan bu günkü siyasal bilgiler fakültesi , j£t*-/fna£arn
İptidaiye: Yeni usul ilkokul
Hatt-ı Hümayun: Padişahın el yazısı
Ferman: Padişahın resmi emri
Redif: ıı. Mahmut’un kurduğu askeri bir sınıf
Şadırvan: Etrafında bulunan çeşitli mus luklardan ve fıskiyelerden su akan havuz tarzında kubbeli çeşme
Subaşı: Emniyet müdürü
Mevat Arazi: Kıraç ve ölü arazilerdir, geli^ getirmezler.
Hat: Yazı
Hüsn-ü Hat: Güzel yazı
İhtisap Ağası: Loncaları kadı adına denet leyen kişi
Kethüda: Loncayı dtşarıda temsil eder hükümetle ilişkileri görüşürdü
Muhzır Ağa: İstanbul’da sivil kuralları çiğneyen yeniçeriler ve diğer askerler ara sında düzeni sağlardı
Kasr-ı Adi: Fatih’ten sonra padişahların divan toplantılarını dinledikleri penceredir
Payitaht: Başkent
Şirket-i Hayriye: iik açılan deniz şirketi (1850-Abdulmecid)
Bank-ı Dersaadet: ilk açılan Osmanlı bankası (1847)
Kafes Sistemi: Şehzadelerin sancaklara çıkması yasaklanarak sarayda hapis hayatı yaşamaya başlamalarıdır ilk_defa _L_Ahmet döneminde uygulanmaya başladı