ÖSS'de Çıkmış Biyoloji Soruları (1997-2009) Arası
1997
1. Birim molekülleri ( monomerleri ) geçirebilen bir bağırsak zarı içine su, glikoz, protein, nişasta ve amino asit koyulup bağlanmış ve izotonik tuz çözeltisi içinde bir süre bekletilmiştir.
Bu sürenin sonunda;
I. glikoz
II. protein
III. nişasta
IV. amino asit
V. çözünmüş tuz
moleküllerinden bulunduğu ortamdan diğerine difüzyonla geçebilenler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) I, II ve III
B ) I, III ve V
C ) I, IV ve V
D ) II, III ve V
E ) II, IV ve V
2. Bir küf mantarı glikoz, tuz ve vitamin içeren agarlı normal besi ortamında gelişip çoğalabilmektedir. Bundan anlaşıldığına göre, mantar genlerinin kontrolünde bu besinlerden yirmi çeşit amino asidi ve bu amino asitlerden proteinlerini sentezleyebilmektedir. Bu mantarın, sporla çoğalma sırasında, sporları X ışınlarına tutulduktan sonra, normal besi ortamında gelişip çoğalmadığı, ortama ayrıca amino asitler hazır olarak ilave edildikten sonra ise çoğalıp gelişebildiği görülmüştür.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A ) Bu mantarın normalde glikoz sentezi yapan genleri yoktur.
B ) Bu mantar çoğalabilmek için, besi ortamına ortamına konulan proteinleri de doğrudan kullanabilir.
C ) Bu mantar katalizör olarak kullanacağı vitamini hazır alır.
D ) Normal besi ortamındaki tuzların bir kısmı azotludur.
E ) Sporları X ışınına tutulduğunda, mantarın protein sentezinde sorumlu genleri zedelenmemiştir.
3. Bitkiler genel olarak uygun ışık şiddetinde ve ortalama 330 C de yoğun biçimde fotosentez yapıp en fazla miktarda oksijen ve glikoz üretebilmektedir.
Buna göre, ılıman bölgede yaşayan ve yaprak döken bitkilerin, aşağıdaki dönemlerin hangisinde dışarıdan aldıkları oksijen miktarı en fazladır?
A ) Kışın, gündüz
B ) Sonbaharda, gündüz
C ) Kışın, gece
D ) Yazın, gece
E ) Yazın, gündüz
4. Canlılar, akrabalıklarına göre sınıflandırılırken, aralarında sistematik özellikler bakımından en çok benzerlik olandan başlayarak daha az benzerlik olana doğru sıralama yapılır.Türkiye'nin Yardım MerkeziYukarıda tabloda K, G, F, L, M türlerinin, temel 10 sistematik özellikten hangilerini taşıdıkları + işaretiyle gösterilmiştir. Buna göre; K ye en yakın türler aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) L ve M
B ) G ve L
C ) F ve M
D ) F ve L
E ) E ve G
5. Aşağıdaki grafik bir ekosistemde X, Y, Z türlerine ait böceklerin belirli sıcaklık aralarındaki populasyon büyüklüklerini göstermektedir.
Bu grafikteki bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine doğrudan varılamaz?
A ) X ve Y türlerinin optimum sıcaklık değerleri birbirine yakındır.
B ) Z türü, düşük sıcaklığa, Y türünden daha dayanıklıdır.
C ) X türünün populasyon büyüklüğünün en az olmasının nedeni, gelişmeye diğerlerinden daha yüksek sıcaklıkta başlamasıdır.
D ) Y ve Z türleri en yüksek populasyon büyüklüğüne farklı sıcaklıklarda ulaşırlar.
E ) X türü, yüksek
6. Kapalı bir ekosistemde oksijen üretim miktarı t1 süresi sonunda azaldığı; aynı süre içinde besinlerini farklı yollarla elde eden canlı gruplarının birey sayılarında değişmeler olduğu gözlenmiştir.
Bu değişmeleri gösteren aşağıdaki grafiklerden hangisi, ortamda oksijen üretim miktarındaki azalmanın nedenini açıklar?
Türkiye'nin Yardım Merkezi
7.Bir geyik populasyonu koşulların tümünün uygun olduğu bir ortamda bulunmaktadır. Bir süre sonra geyiklerin insanlar tarafından avlanması nedeniyle populasyonun birey sayısı ve besinlerinin miktarında değişmeler görülmüştür. Aşağıdaki I. grafik geyiklerin aşırı avlanma dengeli avlanma ve av yasağı durumlarında populasyon büyüklüklerini, II. grafik ise bu durumlara bağlı olarak besin miktarlarındaki değişmeleri göstermektedir.
Buna göre farklı avlanma durumlarında geyiklerin bulundukları ortamda besin miktarlarındaki değişmeler gösteren eğrilerin numaraları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
8. İnsanların duyuların alınmasından sorumlu yapılarda, duyu reseptörleriyle ilgili olarak,
I. Doğrudan dış çevreye açık olma
II. Eşik şiddetindeki uyarılarla uyarılma
III. Geniş bir yüzeye sahip olma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A ) Yalnız I
B ) Yalnız II
C ) Yalnız III
D ) I ve II
E ) II ve III
9.Canlılardaki bütün özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin belirli bir özellikten sorumlu olduğu bilinmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kromozomlar birden fazla gen taşır. hipotezine bir kanıt olabilir?
A ) Eşey hücrelerinde genelde türe özgü kromozom sayısının yarısı kadar kromozom bulunur.
B ) Bir üzerindeki bir genin aleli ( eşi ) o , kromozomun homologunda ( eşinde ) yer alır.
C ) Bazı canlılarda türe özgü sayıdan daha fazla kromozom bulunur.
D ) Eşey kromozomlarında eşeysel özelliklerden başka özelliklerde taşınır.
E ) Döllenme sonucu oluşan zigotta, alel ( eş ) genler bir araya gelir.
10.Ananın 0, babanın AB kan grubundan olduğu bilinen bir ailede, isimleri Ayşe, Hasan, Fatma olan çocuklar vardır.
Bu çocukların kan gruplarının fenotipleri;
durumlarının hangilerindeki gibi ise üçünün de öz kardeş oldukları söylenebilir?
A ) I ve III
B ) I ve V
C ) II ve III
D ) II ve IV
E ) III ve IV
Cevap Anahtarı: C, B, D, C, C, E, E, B, D, D.
1999
1. "Bitkilerde nişastanın yıkımını sağlayan enzimler vardır" hipotezini doğrulamak için düzenlenen deneyde, bitki özütünün, aşağıdaki karışımlardan hangisinin bulunduğu tüpe konulması gerekir?
A)Nişasta ayıracı + Nişasta yıkan enzim
B)Nişasta yıkan enzim + Monosakkarit ayıracı
C)Nişasta + Monosakkarit ayıracı
D)Monosakkarit + Nişasta yıkan enzim
E)Monosakkarit + Monosakkarit ayıracı
2. Bitkilerde gerçekleşen solunum ve fotosentez olayları dikkate alındığında, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A)Bitkiler gündüz O2 tüketir.
B)Bitkiler hem gece hem gündüz CO2 üretir.
C)Bitkiler gündüz CO2 kullanır.
D)Bitkiler gündüz O2 kullanmaz.
E)Bitkiler gece özümlemelerinde CO2 kullanmaz.
3.Biri ışık geçiren, diğeri ışık geçirmeyen iki ayrı şişeye, aynı miktarda deniz suyu ve şişelerin her birine bitkisel özellikli bir tür planktondan eşit sayıda birey konulmuştur. Şişelerin ağzı kapatılmış ve şişeler ışıklı bir ortamda, normal şartlar altında planktonun birkaç döl verebilmesine yeterli olan bir süre tutulmuştur.
Bu sürenin sonunda, iki şişe arasında,
I.Planktonların birey sayısı
II. Glikoz sayısı
III. Deniz suyundaki O2 miktarı
IV. Deniz suyundaki CO2 miktarı
niceliklerinden hangileri bakımından fark olması beklenir?
A)Yalnız I ve II
B)Yalnız II ve IV
C)Yalnız I - II - III
D)Yalnız I - III - IV
E)Hepsi
4.Fotosentez hızını etkileyen bir etken fotosentez için en yüksek değerin üzerine çıktığında ya da fotosentez için en düşük değerin altına düştüğünde fotosentez süreci durur. Bu etken, fotosentez için en uygun değer olduğunda, fotosentez süresinin hızı en yüksektir.turkeyarena.com
Aşağıdaki grafiklerde, bitkilerde fotosentez hızını etkileyen ışık şiddeti ve sıcaklığın bu değerleri, numaralarla gösterilmiştir.
Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde verilen değişme yönlerinin her ikisi de fotosentez hızının artmasına neden olur? (Işık şiddeti ve sıcaklığın, fotosentez hızına etkilerinin birbiriyle ilişkisi olmadığı varsayılacaktır.)
Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki
değişme yönü değişme yönü
A)4ten 5e 1den 2ye
B)1den 2ye 2den 3e
C)2den 3e 3ten 2ye
D)5ten 6ya 4ten 5e
E)3ten 2ye 4ten 6ya
5. Hücrelerde gerçekleşen
I. Bir molekül glikojenin CO2 ve H2O'ya yıkımı
II. Bir molekül ATP'nin ADP'ye yıkımı
III. Bir molekül glikozun etil alkol ve CO2'ye yıkımı
IV. Bir molekül glikozun CO2 ve H2O yıkımı
olayları, aşağıdakilerden hangisinde en az enerji üretilenden en çok enerji üretilene doğru sıralanmıştır?
A)I - III - IV - II
B)I - IV - II - III
C)II - III - IV - I
D)III - I - II - IV
E)IV - II - III - I
1997
1. Birim molekülleri ( monomerleri ) geçirebilen bir bağırsak zarı içine su, glikoz, protein, nişasta ve amino asit koyulup bağlanmış ve izotonik tuz çözeltisi içinde bir süre bekletilmiştir.
Bu sürenin sonunda;
I. glikoz
II. protein
III. nişasta
IV. amino asit
V. çözünmüş tuz
moleküllerinden bulunduğu ortamdan diğerine difüzyonla geçebilenler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) I, II ve III
B ) I, III ve V
C ) I, IV ve V
D ) II, III ve V
E ) II, IV ve V
2. Bir küf mantarı glikoz, tuz ve vitamin içeren agarlı normal besi ortamında gelişip çoğalabilmektedir. Bundan anlaşıldığına göre, mantar genlerinin kontrolünde bu besinlerden yirmi çeşit amino asidi ve bu amino asitlerden proteinlerini sentezleyebilmektedir. Bu mantarın, sporla çoğalma sırasında, sporları X ışınlarına tutulduktan sonra, normal besi ortamında gelişip çoğalmadığı, ortama ayrıca amino asitler hazır olarak ilave edildikten sonra ise çoğalıp gelişebildiği görülmüştür.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A ) Bu mantarın normalde glikoz sentezi yapan genleri yoktur.
B ) Bu mantar çoğalabilmek için, besi ortamına ortamına konulan proteinleri de doğrudan kullanabilir.
C ) Bu mantar katalizör olarak kullanacağı vitamini hazır alır.
D ) Normal besi ortamındaki tuzların bir kısmı azotludur.
E ) Sporları X ışınına tutulduğunda, mantarın protein sentezinde sorumlu genleri zedelenmemiştir.
3. Bitkiler genel olarak uygun ışık şiddetinde ve ortalama 330 C de yoğun biçimde fotosentez yapıp en fazla miktarda oksijen ve glikoz üretebilmektedir.
Buna göre, ılıman bölgede yaşayan ve yaprak döken bitkilerin, aşağıdaki dönemlerin hangisinde dışarıdan aldıkları oksijen miktarı en fazladır?
A ) Kışın, gündüz
B ) Sonbaharda, gündüz
C ) Kışın, gece
D ) Yazın, gece
E ) Yazın, gündüz
4. Canlılar, akrabalıklarına göre sınıflandırılırken, aralarında sistematik özellikler bakımından en çok benzerlik olandan başlayarak daha az benzerlik olana doğru sıralama yapılır.Türkiye'nin Yardım MerkeziYukarıda tabloda K, G, F, L, M türlerinin, temel 10 sistematik özellikten hangilerini taşıdıkları + işaretiyle gösterilmiştir. Buna göre; K ye en yakın türler aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) L ve M
B ) G ve L
C ) F ve M
D ) F ve L
E ) E ve G
5. Aşağıdaki grafik bir ekosistemde X, Y, Z türlerine ait böceklerin belirli sıcaklık aralarındaki populasyon büyüklüklerini göstermektedir.
Bu grafikteki bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine doğrudan varılamaz?
A ) X ve Y türlerinin optimum sıcaklık değerleri birbirine yakındır.
B ) Z türü, düşük sıcaklığa, Y türünden daha dayanıklıdır.
C ) X türünün populasyon büyüklüğünün en az olmasının nedeni, gelişmeye diğerlerinden daha yüksek sıcaklıkta başlamasıdır.
D ) Y ve Z türleri en yüksek populasyon büyüklüğüne farklı sıcaklıklarda ulaşırlar.
E ) X türü, yüksek
6. Kapalı bir ekosistemde oksijen üretim miktarı t1 süresi sonunda azaldığı; aynı süre içinde besinlerini farklı yollarla elde eden canlı gruplarının birey sayılarında değişmeler olduğu gözlenmiştir.
Bu değişmeleri gösteren aşağıdaki grafiklerden hangisi, ortamda oksijen üretim miktarındaki azalmanın nedenini açıklar?
Türkiye'nin Yardım Merkezi
7.Bir geyik populasyonu koşulların tümünün uygun olduğu bir ortamda bulunmaktadır. Bir süre sonra geyiklerin insanlar tarafından avlanması nedeniyle populasyonun birey sayısı ve besinlerinin miktarında değişmeler görülmüştür. Aşağıdaki I. grafik geyiklerin aşırı avlanma dengeli avlanma ve av yasağı durumlarında populasyon büyüklüklerini, II. grafik ise bu durumlara bağlı olarak besin miktarlarındaki değişmeleri göstermektedir.
Buna göre farklı avlanma durumlarında geyiklerin bulundukları ortamda besin miktarlarındaki değişmeler gösteren eğrilerin numaraları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
8. İnsanların duyuların alınmasından sorumlu yapılarda, duyu reseptörleriyle ilgili olarak,
I. Doğrudan dış çevreye açık olma
II. Eşik şiddetindeki uyarılarla uyarılma
III. Geniş bir yüzeye sahip olma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A ) Yalnız I
B ) Yalnız II
C ) Yalnız III
D ) I ve II
E ) II ve III
9.Canlılardaki bütün özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin belirli bir özellikten sorumlu olduğu bilinmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kromozomlar birden fazla gen taşır. hipotezine bir kanıt olabilir?
A ) Eşey hücrelerinde genelde türe özgü kromozom sayısının yarısı kadar kromozom bulunur.
B ) Bir üzerindeki bir genin aleli ( eşi ) o , kromozomun homologunda ( eşinde ) yer alır.
C ) Bazı canlılarda türe özgü sayıdan daha fazla kromozom bulunur.
D ) Eşey kromozomlarında eşeysel özelliklerden başka özelliklerde taşınır.
E ) Döllenme sonucu oluşan zigotta, alel ( eş ) genler bir araya gelir.
10.Ananın 0, babanın AB kan grubundan olduğu bilinen bir ailede, isimleri Ayşe, Hasan, Fatma olan çocuklar vardır.
Bu çocukların kan gruplarının fenotipleri;
durumlarının hangilerindeki gibi ise üçünün de öz kardeş oldukları söylenebilir?
A ) I ve III
B ) I ve V
C ) II ve III
D ) II ve IV
E ) III ve IV
Cevap Anahtarı: C, B, D, C, C, E, E, B, D, D.
1999
1. "Bitkilerde nişastanın yıkımını sağlayan enzimler vardır" hipotezini doğrulamak için düzenlenen deneyde, bitki özütünün, aşağıdaki karışımlardan hangisinin bulunduğu tüpe konulması gerekir?
A)Nişasta ayıracı + Nişasta yıkan enzim
B)Nişasta yıkan enzim + Monosakkarit ayıracı
C)Nişasta + Monosakkarit ayıracı
D)Monosakkarit + Nişasta yıkan enzim
E)Monosakkarit + Monosakkarit ayıracı
2. Bitkilerde gerçekleşen solunum ve fotosentez olayları dikkate alındığında, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A)Bitkiler gündüz O2 tüketir.
B)Bitkiler hem gece hem gündüz CO2 üretir.
C)Bitkiler gündüz CO2 kullanır.
D)Bitkiler gündüz O2 kullanmaz.
E)Bitkiler gece özümlemelerinde CO2 kullanmaz.
3.Biri ışık geçiren, diğeri ışık geçirmeyen iki ayrı şişeye, aynı miktarda deniz suyu ve şişelerin her birine bitkisel özellikli bir tür planktondan eşit sayıda birey konulmuştur. Şişelerin ağzı kapatılmış ve şişeler ışıklı bir ortamda, normal şartlar altında planktonun birkaç döl verebilmesine yeterli olan bir süre tutulmuştur.
Bu sürenin sonunda, iki şişe arasında,
I.Planktonların birey sayısı
II. Glikoz sayısı
III. Deniz suyundaki O2 miktarı
IV. Deniz suyundaki CO2 miktarı
niceliklerinden hangileri bakımından fark olması beklenir?
A)Yalnız I ve II
B)Yalnız II ve IV
C)Yalnız I - II - III
D)Yalnız I - III - IV
E)Hepsi
4.Fotosentez hızını etkileyen bir etken fotosentez için en yüksek değerin üzerine çıktığında ya da fotosentez için en düşük değerin altına düştüğünde fotosentez süreci durur. Bu etken, fotosentez için en uygun değer olduğunda, fotosentez süresinin hızı en yüksektir.turkeyarena.com
Aşağıdaki grafiklerde, bitkilerde fotosentez hızını etkileyen ışık şiddeti ve sıcaklığın bu değerleri, numaralarla gösterilmiştir.
Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde verilen değişme yönlerinin her ikisi de fotosentez hızının artmasına neden olur? (Işık şiddeti ve sıcaklığın, fotosentez hızına etkilerinin birbiriyle ilişkisi olmadığı varsayılacaktır.)
Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki
değişme yönü değişme yönü
A)4ten 5e 1den 2ye
B)1den 2ye 2den 3e
C)2den 3e 3ten 2ye
D)5ten 6ya 4ten 5e
E)3ten 2ye 4ten 6ya
5. Hücrelerde gerçekleşen
I. Bir molekül glikojenin CO2 ve H2O'ya yıkımı
II. Bir molekül ATP'nin ADP'ye yıkımı
III. Bir molekül glikozun etil alkol ve CO2'ye yıkımı
IV. Bir molekül glikozun CO2 ve H2O yıkımı
olayları, aşağıdakilerden hangisinde en az enerji üretilenden en çok enerji üretilene doğru sıralanmıştır?
A)I - III - IV - II
B)I - IV - II - III
C)II - III - IV - I
D)III - I - II - IV
E)IV - II - III - I
