Birden ve beklenmedik formda başlayan ya da daha seyrek olarak kalabalık mekanlar üzere bilinen ortamlarda (agorafobik panik bozukluk) ortaya çıkan ve giderek şiddetlenerek bireyi dehşete düşüren panik ataklar, göğüs ağrısı, çarpıntı, terleme ve nefes darlığı üzere belirtiler yüzünden kalp bunalımı ile karıştırılabiliyor. Şahıslar kendilerine beğenilmeyen bir şey olacak kaygısıyla hastane ve etrafında günlerini geçirebiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Ercan Abay, panik bozukluk ve panik atak hakkında bilgilendiriyor.
Panik atak evreleri
Panik atak, umumiyetle beklenmedik bir formda başlayan ve yineleyici, kişisi dehşete düşüren ağır sorun nöbetleridir. Panik atak sırasında yaşanan nöbetler umumide 10-30 dakika arasında zaten geçebiliyor.
Tek başına atak panik atak olarak değerlendirilirken tekrarlayan panik ataklarla ve ataklar arası periyotlarda tekrar olacağı halinde beklenti korkuları ile giden tabloya panik bozukluk tanısı konmaktadır.
Illette birinci belirtiler birdenbire başlayan göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, nefes alamama, terleme, titreme, üşüme, bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, düşecek ya da bayılacakmış üzere olma, uyuşma olarak sıralanmaktadır. Birey, o anlarda “kalp krizi” geçirdiğini ya da felç geçirmekte olduğunu zannedip “ölüm korkusu” ya da çıldırıp “delireceği korkusu” yaşamaktadır.
Hastalık hastası olma evresi
Bu evrelerde bireye acil servislerde fizikî hastalık bulunmadığından ötürü sakinleştirici yapılıp, konutuna gönderilmektedir. Bir müddetliğine rahatlayan kişi, bir mühlet sonra yeni bir atak geçirmektedir. Her atakta hastaneye giden hasta, bir müddet sonra kalbinde ya da dimağında olumsuz bir hastalık olduğuna inanmaktadır. Fakat bireyde, tabiplerin yaptıkları incelemelerde bedensel bir hastalık saptanmamaktadır.
Kalp bunalımı geçirme korkusu başlıyor
Ataklar devam ettikçe bireyler gergin, huzursuz ve telaşlı bir biçimde yeni bir atak geçirmeyi beklemektedir. Bu atakların birden fazla hengam meçhul devir ve konumlarda gelmesi kaygıyı artırmaktadır. Ataklar sıklaştıkça, kalp bunalımı geçirip ölme, denetimini kaybedip çıldırma endişeleri pekişmektedir. Bireyler daha sonrasında hanede kimsenin olmadığı bir devranda kalp bunalımı geçirmekten ya da denetimini kaybederek çıldırıp intihar etmekten şiddetle korkmakta ve bu fikirlerden ötürü ağır bir üzüntü duymaktadırlar.
Hastanede ya da hastane bahçesinde geçen günler
Kimseler bir vade sonra ataklara sebep olacağını düşündükleri yiyecek ve içecekleri tüketmez olurlar ve ataklarını bastırmak için alkol, husus ya da ilaç kullanmaktadırlar. Hasta bireylerden kimileri etraflarına zarar vereceği dehşetiyle kendilerini kısıtlama yoluna gitmektedirler. Bu insanlar, gerektiğinde acil yardımı çabuk almak için bütün günlerini hastanede ya da bahçesinde geçirerek bu ortamlarda kendilerini inançta hissetmektedirler.
Aşağıda saydığımız belirtilerden en az 4'ü sizde varsa, panik atak hastası olabilirsiniz
Göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da süratli vurması,
Terleme, uyuşma ya da karıncalanma,
Nefes darlığı ya da boğulur üzere olma, soluğun kesilmesi,
Baş dönmesi, sersemlik, bayılacak üzere olma,
Üşüme, ürperme ya da ateş basması, çıldırma korkusu,
Bulantı, karın ağrısı, titreme ya da sarsılma, vefat korkusu
Kendini, etrafındakileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme.
Panik atak sebepleri
Toplulukta yüzde 3-4 nispetinde görülen panik bozukluk umumiyetle 20-35 yaş arasında başlamaktadır. Panik atakların sık yaşanmasıyla oluşan panik bozukluk, beynimizdeki hudut hücrelerinden salgılanan kimi kimyasalların (serotonin, noradrenalin gibi) anormal çalışmasından oluşmaktadır. Hastalarda bir müddet sonra panik atağın geleceğini sandıkları konumlara gidememe üzere sıkıntılar yani agorafobi de oluşmaktadır.
Panik bozukluk tedavisi
Panik bozuklukta iki çeşit tedavi (ilaç tedavisi ve psikoterapi) birlikte uygulanmaktadır.
1. İlaç tedavisi: Insanda dimağ had hücrelerindeki bozuk olan biyokimyasal aktiviteyi düzenleyen ilaçlarla en az bir-iki yıl devam eder.
2. Psikoterapi tedavisi: Hastalara panik atak belirtilerinden korkmamaları için fikir değişikliğine gitmelerinin (bilişsel yine yapılandırma gibi) sağlandığı ve nefes ve kas egzersizlerini de içeren bilişsel davranışçı psikoterapiler uygulanmaktadır.
Panik atak evreleri
Panik atak, umumiyetle beklenmedik bir formda başlayan ve yineleyici, kişisi dehşete düşüren ağır sorun nöbetleridir. Panik atak sırasında yaşanan nöbetler umumide 10-30 dakika arasında zaten geçebiliyor.
Tek başına atak panik atak olarak değerlendirilirken tekrarlayan panik ataklarla ve ataklar arası periyotlarda tekrar olacağı halinde beklenti korkuları ile giden tabloya panik bozukluk tanısı konmaktadır.
Illette birinci belirtiler birdenbire başlayan göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, nefes alamama, terleme, titreme, üşüme, bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, düşecek ya da bayılacakmış üzere olma, uyuşma olarak sıralanmaktadır. Birey, o anlarda “kalp krizi” geçirdiğini ya da felç geçirmekte olduğunu zannedip “ölüm korkusu” ya da çıldırıp “delireceği korkusu” yaşamaktadır.
Hastalık hastası olma evresi
Bu evrelerde bireye acil servislerde fizikî hastalık bulunmadığından ötürü sakinleştirici yapılıp, konutuna gönderilmektedir. Bir müddetliğine rahatlayan kişi, bir mühlet sonra yeni bir atak geçirmektedir. Her atakta hastaneye giden hasta, bir müddet sonra kalbinde ya da dimağında olumsuz bir hastalık olduğuna inanmaktadır. Fakat bireyde, tabiplerin yaptıkları incelemelerde bedensel bir hastalık saptanmamaktadır.
Kalp bunalımı geçirme korkusu başlıyor
Ataklar devam ettikçe bireyler gergin, huzursuz ve telaşlı bir biçimde yeni bir atak geçirmeyi beklemektedir. Bu atakların birden fazla hengam meçhul devir ve konumlarda gelmesi kaygıyı artırmaktadır. Ataklar sıklaştıkça, kalp bunalımı geçirip ölme, denetimini kaybedip çıldırma endişeleri pekişmektedir. Bireyler daha sonrasında hanede kimsenin olmadığı bir devranda kalp bunalımı geçirmekten ya da denetimini kaybederek çıldırıp intihar etmekten şiddetle korkmakta ve bu fikirlerden ötürü ağır bir üzüntü duymaktadırlar.
Hastanede ya da hastane bahçesinde geçen günler
Kimseler bir vade sonra ataklara sebep olacağını düşündükleri yiyecek ve içecekleri tüketmez olurlar ve ataklarını bastırmak için alkol, husus ya da ilaç kullanmaktadırlar. Hasta bireylerden kimileri etraflarına zarar vereceği dehşetiyle kendilerini kısıtlama yoluna gitmektedirler. Bu insanlar, gerektiğinde acil yardımı çabuk almak için bütün günlerini hastanede ya da bahçesinde geçirerek bu ortamlarda kendilerini inançta hissetmektedirler.
Aşağıda saydığımız belirtilerden en az 4'ü sizde varsa, panik atak hastası olabilirsiniz
Göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da süratli vurması,
Terleme, uyuşma ya da karıncalanma,
Nefes darlığı ya da boğulur üzere olma, soluğun kesilmesi,
Baş dönmesi, sersemlik, bayılacak üzere olma,
Üşüme, ürperme ya da ateş basması, çıldırma korkusu,
Bulantı, karın ağrısı, titreme ya da sarsılma, vefat korkusu
Kendini, etrafındakileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme.
Panik atak sebepleri
Toplulukta yüzde 3-4 nispetinde görülen panik bozukluk umumiyetle 20-35 yaş arasında başlamaktadır. Panik atakların sık yaşanmasıyla oluşan panik bozukluk, beynimizdeki hudut hücrelerinden salgılanan kimi kimyasalların (serotonin, noradrenalin gibi) anormal çalışmasından oluşmaktadır. Hastalarda bir müddet sonra panik atağın geleceğini sandıkları konumlara gidememe üzere sıkıntılar yani agorafobi de oluşmaktadır.
Panik bozukluk tedavisi
Panik bozuklukta iki çeşit tedavi (ilaç tedavisi ve psikoterapi) birlikte uygulanmaktadır.
1. İlaç tedavisi: Insanda dimağ had hücrelerindeki bozuk olan biyokimyasal aktiviteyi düzenleyen ilaçlarla en az bir-iki yıl devam eder.
2. Psikoterapi tedavisi: Hastalara panik atak belirtilerinden korkmamaları için fikir değişikliğine gitmelerinin (bilişsel yine yapılandırma gibi) sağlandığı ve nefes ve kas egzersizlerini de içeren bilişsel davranışçı psikoterapiler uygulanmaktadır.
