Parizyen TrompeterParizyen Trompeter
1- Frise Parisien'in büyüklügü en az 19 cm olmalidir.Yukariya dogru bir sinir konulmamistir.Italya ve Güney Amerika'daki bazi kuslarin büyüklügü zaman zaman 24 cm.yi bulmustur.Asil bir yapida olmali,bunun yani sira modeli ve tüyleride degerlendirilmektedir.Bu özelliklere sahip olanlara 10 puan verilmektedir.
2- Tüyler uzun yumusak,narin yapida tek tek gelismis,genis ve araliksiz görülmelidir.Intensiv (A) kuslarin tüyleri daha incedir.Bu yüzden bunlarin modeli B kuslarinki gibi dolgun degildir.Fakat tüyleri gergin ve renkleri daha parlaktir.Bütün renkler geçerli olup,sadece kirmizi renkli(FAKTÖRLÜ)ler gecerli degildir.Tüyleri için 10 puan verilmektedir.
3- Frise Parisien'in durusu dik olmali, bu esnada bacaklari neredeyse düzdür.Kus agirligi nedeni ile çogu zaman hafif büksede hata olarak degerlendirilmez.Sadece kusun karni tünege yaslanirsa veya vücut çok düz tutulmaktaysa hatali sayilmaktadir.Kafadan kuyruga kadar üst taraf düz bir cizgi olusturmalidir.Dik ve muntazam bir durus için 10 puan verilmektedir.
4- Mantosu (Manteau)sirtin modelidir.Uzun ve düz bir tüy ayrimi modeli ikiye ayirmaktadir.Tüyler uzun ve dolgun olarak omuzlari örtmektedir.Bazi kuslarin tüylerin sirt üzerindeki ayirimindan itibaren büyümemektedir.Onlarin tüyleri çok orta bir yerinden uzamakta ve böylece her tarafa her yere dagilmakta,ayni papatya çiçeginin açmasi gibi,çiçek yapraklarinin açmasi seklinde her yana dagilmaktadir.Bu modele buket(bouguet) veya roset(rosace) denilmekte olup,tüy ayiriminda daha degerli görülerek,yüksek puan verilmektedir.Manto puani 10 üzerinden degerlendirilir.
5- Gögüs modeli(japot)Fransiz'cada gömlek kivircigi anlamina gelmektedir.Bu model asiller sinifina dahil rokoko insanlarinin gömlekleri gibi öne dogru kivrilmalidir.Gögüs tüyleri iki yandan gelerek ortada sepet seklinde birlesmelidir.Esit ve simetrik olarak gögsü ve karni kapatmalidir.Degeri 10 puandir.
6- Destek tüyleri veya yan modeli(flonguartes)ayni zamanda yüzgeçler(nageoires)yan taraftan dolgun bir sekilde yukariya dogru uzanmaktadir.Bunlarin her iki taraftada simetrik bir biçimde olmasi gerekmektedir.Yan model çok önemli olup degeri 15 puandir.
7- Kafasi çok küçük olmamali,genis ve yuvarlak olmali.Modelleri çesitli olup, var olmasi sarttir.
CALOTTE: En güzel kafa basligi modelidir.Kafanin yan arka tarafindan tüyler arka kafayla birlesmektedir.
CASGUE: Bu modelin adi sapkadir.Tüyler kafanin yan tarafindan yukariya dogru uzayip,yay gibi öbür tarafa düsmektedir.
FAVORITE: Burada tüyler iki yanaktan uzun ve dolgun olarak uzamaktadir.
Kafa ve modeli 7 puanla degerlendilir.
8- Boyun modeline (bavatte)denilmekte çogu zaman bunlar normal uzunlukta dalgali tüylerdir.Bu tüylerin en güzel sekli,yan taraftan yakaya veya boyun kivirciklarina(calorette)dogru uzayanidir.Boyun tüyleri yan tarafa ve yukariya dogru uzanmaktadir.Kafadan vücut modeline gecis olarak mükemmeldir.Boyun modeli için sadece 3 puan verilmektedir.
9- Horoz tüyler olarak adlandirilan(olive tüyler)tüyler yan taraftan ,kuyruk tüylerinin üstünden asagi dogru sarkmaktadir.Bu tüylerin genis ve uzun olmasi gerekmektedir.Puan degeri 5 dir.
10- Kanatlar uzun kapali ve vücuda yapisik olarak tutulmalidir.Bu durumda 5 puan verilmektedir.
11- Bacaklar uzun ve kuvvetlidir.Baldirlarin iyi tüylenmis olmasi gereklidir.Ayaklar kuvvetli ve tünegi iyi sarmalidir.Tirnaklar genelde düzensiz, helozonik olarak büyümektedir. Bacaklar, ayaklar, tirnaklar 5 puan kazandirmaktadir.
12- Uzun kapali ve çatallanmamis bir kuyruk 5 puan getirmektedir.
13- Genel degerlendirmede kondisyona,asillige ve temizligine bakilmaktadir.Kafesinde bakimli olmasi sarttir.Genel degerlendirme puani 5 dir.
PARİSİEN TROMPETER
Parisienlerin atalari bugünkü north hollandislerdir. 1870 lerde ilk frise parisienler yetistirildi.Su anda C.O.M. standartlarinda parisien kivirciklari Fransizlarin yetistirdigi bir irk olarak kabul edilir.Standartlarda son söz Fransiz Federasyonu'na aittir.Parisien kanaryalar arasinda 13 bölümden puanlanan tek kustur.Bu 13 bölümden genel kondisyonu hariç tutarsak parisieni parisien yapmak için 12 parçayi tam olarak bir puzzle da birlestirmek gerekir.
1)KAFA (7 PUAN):
Oval bir kafa olmali arkada enseden gelen bir kukuleta yukariya dogru sivrilip çikmali,kafanin ön kismi yanlara dogru taranmis olmali.yanaklari sanki bir sey yemis gibi kabarik durmalidir.bunlara favori denir.Kafa sekilleri 3'e ayrilir.
A) ELMA: En çok tutulan kafa seklidir,enseden yukari uzanan bir kukuleta bulunmalidir.
B)KASK: Bu tip yarismalarda pek tutulmaz ama damizlikta sarttir.Çok düz durur ön ve üst kisim tarali gibidir.
C)KOMBINE: Iki modelin birlesimidir.Kukuleta çok yüksek degildir,ense tüyleri iki yana dogru uzar.ön kismi taralidir.tutulan bir kafa seklidir.
2)BOYUN (3 PUAN):
Tasma veya papaz boyunlugu gibi kafanin etrafini çepeçevre sarar.Tam ve kesintisiz olmalidir.Vücuda yapisik gibi durmalidir.
3)GÖGÜS - bögür - (10 puan):
Gögüs tüyleri sanki soldan saga, sagdan sola hareket eder gibi yatik el yazisi gibidir.Tüyler istiridye kabuguna benzeyip çok simetrik olmalidir.Gögüs tüylerinin hacimli olmasi istenen bir özelliktir.
4)YÜZGEÇLER - yanlar - (15 PUAN):
Uzun ,büyük,genis,gelismis tüylerden olusmali yukariya dogru ve kanat hizasina kadar yükselmelidir.Yanlar muhakkak iki tarafta simetrik bir sekilde olmalidir.Tek tarafli yan degerlendirilmez.
5)SIRT - manto - omuz - buket - (10 PUAN):
Sirt ;manto,omuz ve buketten olusur.Simetrik bir sekilde iki yana dogru yatan sik ve gür tüylerden olusur.Yanlara dogru bir apolet gibi yükselir,mutlaka simetrik olup güzel bir buketle bitmelidir.Kusun omuzlarindan kanat uçlarina dogru olan bölümü bir tam kabul edersek bu bölümün %66 si manto tüyleri %34 ü buket tüyleri olmalidir.Buket tüyleri ipek gibi olup kanatlarin bittigi yerden kuyruga dogru olmalidir.Kanat bindiren kuslarda buket genellikle görünmez bu sebeple kanat bindiren kuslari damizliktan çikarmak gerekir.
6)HOROZ TÜYLERI VE ZEYTIN TÜYLERI (5 PUAN):
Zeytin tüyleri,horoz tüylerinden önceki ,kanatlarin altindan sarkan ,horoz tüylerine göre epeyce kisa olan zeytin tanesi seklindeki tüylerdir.Horoz tüyleri ise hayli uzun kuyrugun iç yanina sarkan kalin tüylerdir.
7)KUYRUK (5 PUAN):
Uzun genis tüylerden olusmalidir.Uca dogru dikdörtgen bir hal almalidir.Temiz bir kuyruk tercih edilir.Bu yüzden kusa temiz bakilmalidir.Zira uzun bir kuyrugu tasimak zor oldugu için çabuk kirlenir.
8)KANATLAR (5 PUAN):
Uzun düzgün ve güzel durmalidir.Çapraz duran kanatlar,buketi yok ettigi gibi hem buket puanini hem de kanat puanini düsürür.yetistiricilerin çok dikkat etmesi gerekir..Düzgün kanatlar damizlik için çok önemlidir.
9)AYAKLAR VE TIRNAKLAR (5 PUAN):
Ayaklar uzun,kuvvetli ve temiz olmali.Baldirlar bol tüylü olmali,tirnaklar kivrik veya düz olabilir.Son yillarda kivrik tirnaklar kuslarin kafeslerine takilmalari sebebi ile hayvanlari koruma dernekleri ile kanarya yetistiricilerini karsi karsiya getirmistir.Bu nedenle bu kivrimli tirnaklardan düz tirnaklara dönüs baslamistir.ama su anda tirbuson gibi tirnaklar istenmektedir.
10)BOY (10 PUAN ):
En az 19 cm olmalidir.Üst siniri yoktur.Boylu kuslar parisien vasfi tasidiklari zaman büyük avantaj elde ederler.
11)TÜYLER (10 PUAN):
Uzun,ipeksi,hacimli ve kaliteli olmalidir.Parlak tüyler her zaman avantaj saglar.
12)DURUS (10 PUAN):
Kus tünekte 50 derece açi ile durmalidir.Bu açi söyle hesaplanir;kusun gözünden kuyruguna dogru sanal bir çizgi varsayalim ,diger bir çizgiyi de kusun durdugu tünekten kusun kuyruguna dogru bir çizgi çizelim ,bu iki çizginin birlestigi noktadaki açi 50 derece olmalidir.Bunun yani sira kus kendinden emin ,gururlu ve görkemli durmalidir.Tünekte yatan veya çok dik duran kus tercih edilmez.
13)GENEL KONDISYON (5 PUAN):
Kusun yarisma kafesinin temizliginden, kusun hareketlerinden, kusun vücut uyumundan, kusun simetrisinden, kusun temizliginden, kendini sergilemesine, jürinin sahsi görüsüne kadar genis bir yelpazeyi olusturan bölümdür.
1- Frise Parisien'in büyüklügü en az 19 cm olmalidir.Yukariya dogru bir sinir konulmamistir.Italya ve Güney Amerika'daki bazi kuslarin büyüklügü zaman zaman 24 cm.yi bulmustur.Asil bir yapida olmali,bunun yani sira modeli ve tüyleride degerlendirilmektedir.Bu özelliklere sahip olanlara 10 puan verilmektedir.
2- Tüyler uzun yumusak,narin yapida tek tek gelismis,genis ve araliksiz görülmelidir.Intensiv (A) kuslarin tüyleri daha incedir.Bu yüzden bunlarin modeli B kuslarinki gibi dolgun degildir.Fakat tüyleri gergin ve renkleri daha parlaktir.Bütün renkler geçerli olup,sadece kirmizi renkli(FAKTÖRLÜ)ler gecerli degildir.Tüyleri için 10 puan verilmektedir.
3- Frise Parisien'in durusu dik olmali, bu esnada bacaklari neredeyse düzdür.Kus agirligi nedeni ile çogu zaman hafif büksede hata olarak degerlendirilmez.Sadece kusun karni tünege yaslanirsa veya vücut çok düz tutulmaktaysa hatali sayilmaktadir.Kafadan kuyruga kadar üst taraf düz bir cizgi olusturmalidir.Dik ve muntazam bir durus için 10 puan verilmektedir.
4- Mantosu (Manteau)sirtin modelidir.Uzun ve düz bir tüy ayrimi modeli ikiye ayirmaktadir.Tüyler uzun ve dolgun olarak omuzlari örtmektedir.Bazi kuslarin tüylerin sirt üzerindeki ayirimindan itibaren büyümemektedir.Onlarin tüyleri çok orta bir yerinden uzamakta ve böylece her tarafa her yere dagilmakta,ayni papatya çiçeginin açmasi gibi,çiçek yapraklarinin açmasi seklinde her yana dagilmaktadir.Bu modele buket(bouguet) veya roset(rosace) denilmekte olup,tüy ayiriminda daha degerli görülerek,yüksek puan verilmektedir.Manto puani 10 üzerinden degerlendirilir.
5- Gögüs modeli(japot)Fransiz'cada gömlek kivircigi anlamina gelmektedir.Bu model asiller sinifina dahil rokoko insanlarinin gömlekleri gibi öne dogru kivrilmalidir.Gögüs tüyleri iki yandan gelerek ortada sepet seklinde birlesmelidir.Esit ve simetrik olarak gögsü ve karni kapatmalidir.Degeri 10 puandir.
6- Destek tüyleri veya yan modeli(flonguartes)ayni zamanda yüzgeçler(nageoires)yan taraftan dolgun bir sekilde yukariya dogru uzanmaktadir.Bunlarin her iki taraftada simetrik bir biçimde olmasi gerekmektedir.Yan model çok önemli olup degeri 15 puandir.
7- Kafasi çok küçük olmamali,genis ve yuvarlak olmali.Modelleri çesitli olup, var olmasi sarttir.
CALOTTE: En güzel kafa basligi modelidir.Kafanin yan arka tarafindan tüyler arka kafayla birlesmektedir.
CASGUE: Bu modelin adi sapkadir.Tüyler kafanin yan tarafindan yukariya dogru uzayip,yay gibi öbür tarafa düsmektedir.
FAVORITE: Burada tüyler iki yanaktan uzun ve dolgun olarak uzamaktadir.
Kafa ve modeli 7 puanla degerlendilir.
8- Boyun modeline (bavatte)denilmekte çogu zaman bunlar normal uzunlukta dalgali tüylerdir.Bu tüylerin en güzel sekli,yan taraftan yakaya veya boyun kivirciklarina(calorette)dogru uzayanidir.Boyun tüyleri yan tarafa ve yukariya dogru uzanmaktadir.Kafadan vücut modeline gecis olarak mükemmeldir.Boyun modeli için sadece 3 puan verilmektedir.
9- Horoz tüyler olarak adlandirilan(olive tüyler)tüyler yan taraftan ,kuyruk tüylerinin üstünden asagi dogru sarkmaktadir.Bu tüylerin genis ve uzun olmasi gerekmektedir.Puan degeri 5 dir.
10- Kanatlar uzun kapali ve vücuda yapisik olarak tutulmalidir.Bu durumda 5 puan verilmektedir.
11- Bacaklar uzun ve kuvvetlidir.Baldirlarin iyi tüylenmis olmasi gereklidir.Ayaklar kuvvetli ve tünegi iyi sarmalidir.Tirnaklar genelde düzensiz, helozonik olarak büyümektedir. Bacaklar, ayaklar, tirnaklar 5 puan kazandirmaktadir.
12- Uzun kapali ve çatallanmamis bir kuyruk 5 puan getirmektedir.
13- Genel degerlendirmede kondisyona,asillige ve temizligine bakilmaktadir.Kafesinde bakimli olmasi sarttir.Genel degerlendirme puani 5 dir.
PARİSİEN TROMPETER
Parisienlerin atalari bugünkü north hollandislerdir. 1870 lerde ilk frise parisienler yetistirildi.Su anda C.O.M. standartlarinda parisien kivirciklari Fransizlarin yetistirdigi bir irk olarak kabul edilir.Standartlarda son söz Fransiz Federasyonu'na aittir.Parisien kanaryalar arasinda 13 bölümden puanlanan tek kustur.Bu 13 bölümden genel kondisyonu hariç tutarsak parisieni parisien yapmak için 12 parçayi tam olarak bir puzzle da birlestirmek gerekir.
1)KAFA (7 PUAN):
Oval bir kafa olmali arkada enseden gelen bir kukuleta yukariya dogru sivrilip çikmali,kafanin ön kismi yanlara dogru taranmis olmali.yanaklari sanki bir sey yemis gibi kabarik durmalidir.bunlara favori denir.Kafa sekilleri 3'e ayrilir.
A) ELMA: En çok tutulan kafa seklidir,enseden yukari uzanan bir kukuleta bulunmalidir.
B)KASK: Bu tip yarismalarda pek tutulmaz ama damizlikta sarttir.Çok düz durur ön ve üst kisim tarali gibidir.
C)KOMBINE: Iki modelin birlesimidir.Kukuleta çok yüksek degildir,ense tüyleri iki yana dogru uzar.ön kismi taralidir.tutulan bir kafa seklidir.
2)BOYUN (3 PUAN):
Tasma veya papaz boyunlugu gibi kafanin etrafini çepeçevre sarar.Tam ve kesintisiz olmalidir.Vücuda yapisik gibi durmalidir.
3)GÖGÜS - bögür - (10 puan):
Gögüs tüyleri sanki soldan saga, sagdan sola hareket eder gibi yatik el yazisi gibidir.Tüyler istiridye kabuguna benzeyip çok simetrik olmalidir.Gögüs tüylerinin hacimli olmasi istenen bir özelliktir.
4)YÜZGEÇLER - yanlar - (15 PUAN):
Uzun ,büyük,genis,gelismis tüylerden olusmali yukariya dogru ve kanat hizasina kadar yükselmelidir.Yanlar muhakkak iki tarafta simetrik bir sekilde olmalidir.Tek tarafli yan degerlendirilmez.
5)SIRT - manto - omuz - buket - (10 PUAN):
Sirt ;manto,omuz ve buketten olusur.Simetrik bir sekilde iki yana dogru yatan sik ve gür tüylerden olusur.Yanlara dogru bir apolet gibi yükselir,mutlaka simetrik olup güzel bir buketle bitmelidir.Kusun omuzlarindan kanat uçlarina dogru olan bölümü bir tam kabul edersek bu bölümün %66 si manto tüyleri %34 ü buket tüyleri olmalidir.Buket tüyleri ipek gibi olup kanatlarin bittigi yerden kuyruga dogru olmalidir.Kanat bindiren kuslarda buket genellikle görünmez bu sebeple kanat bindiren kuslari damizliktan çikarmak gerekir.
6)HOROZ TÜYLERI VE ZEYTIN TÜYLERI (5 PUAN):
Zeytin tüyleri,horoz tüylerinden önceki ,kanatlarin altindan sarkan ,horoz tüylerine göre epeyce kisa olan zeytin tanesi seklindeki tüylerdir.Horoz tüyleri ise hayli uzun kuyrugun iç yanina sarkan kalin tüylerdir.
7)KUYRUK (5 PUAN):
Uzun genis tüylerden olusmalidir.Uca dogru dikdörtgen bir hal almalidir.Temiz bir kuyruk tercih edilir.Bu yüzden kusa temiz bakilmalidir.Zira uzun bir kuyrugu tasimak zor oldugu için çabuk kirlenir.
8)KANATLAR (5 PUAN):
Uzun düzgün ve güzel durmalidir.Çapraz duran kanatlar,buketi yok ettigi gibi hem buket puanini hem de kanat puanini düsürür.yetistiricilerin çok dikkat etmesi gerekir..Düzgün kanatlar damizlik için çok önemlidir.
9)AYAKLAR VE TIRNAKLAR (5 PUAN):
Ayaklar uzun,kuvvetli ve temiz olmali.Baldirlar bol tüylü olmali,tirnaklar kivrik veya düz olabilir.Son yillarda kivrik tirnaklar kuslarin kafeslerine takilmalari sebebi ile hayvanlari koruma dernekleri ile kanarya yetistiricilerini karsi karsiya getirmistir.Bu nedenle bu kivrimli tirnaklardan düz tirnaklara dönüs baslamistir.ama su anda tirbuson gibi tirnaklar istenmektedir.
10)BOY (10 PUAN ):
En az 19 cm olmalidir.Üst siniri yoktur.Boylu kuslar parisien vasfi tasidiklari zaman büyük avantaj elde ederler.
11)TÜYLER (10 PUAN):
Uzun,ipeksi,hacimli ve kaliteli olmalidir.Parlak tüyler her zaman avantaj saglar.
12)DURUS (10 PUAN):
Kus tünekte 50 derece açi ile durmalidir.Bu açi söyle hesaplanir;kusun gözünden kuyruguna dogru sanal bir çizgi varsayalim ,diger bir çizgiyi de kusun durdugu tünekten kusun kuyruguna dogru bir çizgi çizelim ,bu iki çizginin birlestigi noktadaki açi 50 derece olmalidir.Bunun yani sira kus kendinden emin ,gururlu ve görkemli durmalidir.Tünekte yatan veya çok dik duran kus tercih edilmez.
13)GENEL KONDISYON (5 PUAN):
Kusun yarisma kafesinin temizliginden, kusun hareketlerinden, kusun vücut uyumundan, kusun simetrisinden, kusun temizliginden, kendini sergilemesine, jürinin sahsi görüsüne kadar genis bir yelpazeyi olusturan bölümdür.
