Piknik yaparken “kene” tehlikesine karşı önleminizi alın

[SoruCevap]

Havaların ısınması ve tabiatın canlanması ile birlikte pek çok insan park ve bahçelerde şık havanın tadını çıkarmaya başladı. Fakat tedbir almadan yeşillik sahalara çıkanlar, istenilmeyen sürprizlerle karşılaşabiliyor. Zira bu aylarda kene ısırmalarına bağlı “Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi” vakaları artış gösteriyor.

Virüs hayati tehlikeye neden oluyor

Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi’ne neden olan “Nairovirus” keneler, arasında enfeksiyon yaparak yayılır. Keneler, küçükbaş hayvanlardan kan emerken aldıkları virüsleri büyükbaş hayvanlara ve kişilere bulaştırır. Virüs, hayvanlarda belirtisiz bir enfeksiyona sebep olurken; kişilerde irtihalle sonuçlanan, kanamalarla seyreden önemli bir illete neden olmaktadır.

Risk grubundakiler dikkat!

1- Kırsal kesimde yaşayan, hayvanlarla münasebeti olanlara, kırsal kesimde münhasıran çalılıklar ve otların olduğu taraflarda piknik, av yahut çeşitli gayelerle bulunanlara bulaşabilmektedir.
2- Veterinerler, avcılar, kasaplar ve çiftçilerde, meslek illeti olarak görülebilir. Ayrıyeten bu hayvanların etlerinin hazırlanması sırasında konut hanımlarına ve bu işle uğraşanlara bulaşma riski yüksektir.

3- Hekim, hemşire ve sıhhat memuru ve laborantlar üzere sıhhat vazifelileri ile konutta hasta bakan hasta yakınlarına bu yolla bulaşabilmektedir.

Yüksek ateş, baş ağrısı ve kusma görülebilir

Bir kenenin beşerden kan emmesi ile hastalık belirtilerinin ortaya çıkması arasında ortalama 2, (1-3) günlük bir kuluçka vakti geçmektedir. Marazın birinci belirtileri iştahsızlık, baş ağrısı, yüksek ateş, yaygın kas ağrıları, mide ağrısı, kusma ve bazen de ishal şikayetleri ile kendisini gösterir. Birkaç gün içinde gözlerde ve yüzde kızarıklık, göğüste noktasal kanamalar, vücutta yaygın cilt altı kanamaları, burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan bulunması üzere önemli kanama bozukluğu bulguları görülebilir.

Akciğer, karaciğer ve böbrek yetmezliğine sebep olabilir

Ağır vakalarda, marazın beşinci gününden sonra karaciğer ve böbrek yetmezliği ile akciğer yetmezliği ve santral had sistemi bozuklukları gelişebilir. Hastalar ekseriyetle marazın 2. haftasında karaciğer, akciğer yahut böbrek yetmezliği tablosu ya da DIC (yaygın damar içi pıhtılaşma bozukluğu) nedeni ile kaybedilirler.

Vakit kaybetmeden doktora başvurun

Bu illette etkene yönelik bir tedavi ajanı olarak ilaçlardan faydalanılabilir. Hastalara destekleyici tedavi yapılarak organizma illeti atlatana kadar bozulan fizyolojik dengeyi korumak ve hastanın muhtaçlığı olan destek sağlanmalıdır. Bu gayeyle yapılacak tedavi teşebbüsleri arasında; likit ve elektrolit istikrarının korunması, pıhtılaşma bozukluğu gelişenlere taze kan ve pıhtılaşma faktörü verilmesi, ağızdan beslenemeyen hastaların makul tekniklerle beslenmelerinin sağlanması, yüksek olan ateşin denetim altına alınması ve şikayetlerin giderilmesi için gereken tedavilerin yapılması sayılabilir. Denetim altında tutulan hastalardı düzgünleşme süreci 10. günden sonra başlar bu süreç birtakım vakalarda dört haftaya kadar uzayabilmektedir.

Açık renkli elbiseler giyin

Marazdan korunmak için bir seri tedbir alınmalıdır. Bunlar şu halde özetlenebilir:

· Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’nden korunmak öncelikle illete neden olan virüsü taşıyan kenelerden uzak durmak ile mümkündür. Kene cephesinden kuşkulu ve tehlikeli olan ortamlardan uzak durulmalıdır.

· Hayvan barınakları yahut kenelerin yaşayabileceği ortamlarda, çıplak ayakla dolaşılmamalı, kısa giysiler giyilmemeli, mümkünse açık renkli (kenelerin kolaylıkla fark edilebilmeleri açısından), uzun kollu ve uzun paçalı giysiler giyilmelidir.

· Vücuda yapışan keneler katiyen ezilmeden ve kenenin ağız kısmı koparılmadan (bir pensle sağa sola oynatarak, çivi çıkarır gibi) alınmalıdır.

· Kenelerin üstüne kimyasal dökülmesi, kibrit ile yakılması üzere süreçler kenelerin hastalık etkenlerini aktarma riskini artırabilir. Bu usul pratiklerden kaçınılmalıdır.

· Ormanlarda çalışan çalışanların ve ava çıkanların lastik çizme giymeleri yahut pantolonlarının paçalarını çorap içine sokmaları kenelerden esirgeyici olabilmektedir.

· Gerek kişileri gerekse hayvanları kenelerden korumak için böcek kaçıran ilaçlar dikkatli bir halde kullanılmalıdır.

· Hayvan barınakları kenelerin yaşamasına imkan vermeyecek halde yapılmalı, çatlaklar ve yarıklar tamir edilerek badana yapılmalıdır.

· Kene bulunan hayvan barınakları ilaçlanmalıdır.

· Hastalarla temastan kaçınılmalı, zarurî olarak temas edenler ise kesinlikle gerekli önlemleri almalıdırlar.

· Hasta kimselere ilişkin eşyalar tutarlı formda dezenfekte edilmelidir.