Psikanalizm ve Feminizm nedir,
Psikanalizm ve Feminizm hakkında bilgi,
Psikanalizm Feminizm
Psikanaliz kadın erkek ayrımını psikolojik olarak acıklamaya calışmaktadır Freud 'un kadın ve erkeğin aile icinde rollerini belirlemek amacıyla yap tığı deneysel calışması daha da onemlisi cocuğun yetişme surecinde gecirdiği cinsel kimlik surecini betimlemesi, cağdaş feminist teorinin en onemli temel taşlarından birini oluşturmaktadır Freud kadın hakları hareketinin duzeltmeyi amacladığı duıurrılaı7 yalnızca teşhis etmektedir
Freud'a gore, Oidipal donemde cinsel arzuları uyanan cocukta annesine yoğun bir cinsel istek ve bağlılık gelişir Onun bu isteği babasını kendisinin karşıtı rakibi olarak gormesine yol acar Babasını rakibi olarak gormesi aynı zamanda onda iğdiş (hadım) edilme korkusunu da geliştirirı4 İğdiş edilme korkusu erkek cocukta annesiyle cinsel bağ kurma arzusundan baskın cık maktadır Bu durum erkek cocuğun babasıyla guclu bir bicimde ozdeşleşerek babayı ve boylelikle de diğer erkeklerle de ilişki olarak fallik (erkek cinsel organı) gucu ve iktidarı annelik bağına tercih etmesiyle gercekleşirKısacası bu devre cocuğun karşıt cinsteki ebeveyne yonelik cinsel fanteziler7 ve bunların bastırılmaya uğramalarıdır
Bu Viktoryan burjuva evlerinde cin selliğin derin bir şekilde bastırılmasının bir parcası olarak acıklanmaktadır Penise, cocuğun cinselliğinin simgesi ve gelecekteki gucun kaynağı ya da kız cocukların durumunda ise guc yoksulluğu olarak da onem vermektedir lerı6 Freud'a gore de, erkek ureme organı biyolojik bakımdan da kadın ureme organından ustundur Feministler Freud 'un goruşlerinin, libidonun eril olması gibi on kabullerinin erkek yanlısı olduğuna inanmaktadırlar Karen Horney, Freud 'un goruşlerini eril ozseverlikolarak nitelemekte ve onun goruşlerini eleştirmektedir: Psikanaliz, erkek bir dahinin yaratısıdır ve onun duşuncelerini geliştiren hemen hemen herkes erkektir Bu nedenle kadın psikolojisişimdiye kadar sadece erkek bakış acısından ele alındı ve kadınların psikolojisi aslında erkeklerin arzu ve duş kırıklıklarının bir tortusunu oluşturur Horney, asıl ihtiyacımızın kadın psikolojisinin otantik bir betimlemesini oluşturmak icin bu eril duşunme tarzındankendimizi kurtarmamız gerektiğini savunur
Shulamith Firestone Cinselliğin Diyalektiği'' isimli kitabında, Freud'un salt bilimsel geleneğe uygun olarak ruhsal oluşumları toplumsal bağlamlarını hic dikkate almadan gozlemlediğini savunmaktadır Oedipus kompleksi ataerkil aile duzeninin egemenlik ortamında gecerlidir Freud'un bu kompleksi ataerkil toplumdaki cekirdek ailede yetişen normal bireylerde gorulen bir kompleks olarak gorduğunu, fakat ataerkinin cekirdek aile yapısında var olan eşitsizlikleri azdıran bir toplumsal duzen olduğunu unutmamız gerekir Erkeklerin daha az egemen oldukları toplumlarda Oedipus Kompleksi'nin etkilerinin azaldığını gosteren bazı kanıtlar vardır Ataerkil zayıflaması da bircok kulturel değişimlere yol acacağı anlamına gelmektedir Juliet Mitchell Michell Lacan, ataerkil duzeni sembolik fallus duzeniolarak tanımlamıştı ve kadın bu sembolik duzenden (dil, yasa, kulturel duzen vs) dışlanmıştır
Bu duzende kadınlar ve onların gercekleri reddedilip yok edilmektedir Kadınlar, soylemin sınırlarında, sembolik alanın dışındayer aldıkları icin farklı bir mekanda kalmaktadırlar Bu alanda fallusun sembolik duzenini cozmeye calışan yıkıcılar olarak durmaktadırlar Aynı zamanda kadınlar kendi oteki deneyim alanlarına ilişkin değer ve goruşlerini olumlamak zorundadırlar, ataerkil duzen olum yonelimli, onlarınki ise hayatı olumlayan yondedir Kadınlar bu sembolik duzeni olumlar ve bu duzene girerlerse Xaviere Gauthier 'e gore şizofrenik olmakta ve farkına varmadan ikinci cinsiyet denilen cinsiyete donuşmektedirler J Kristeva ise kadının sembolik olan karşısında yaşadığı ikileme dikkat cekmektedir Ya bunun icine girecek ve işlev sel erkeklere donuşecektir, ya da fallik olarak kabul edilen her şeyden kacarak sessiz denizaltı canlısının cesaretine sığınacak ve boylece tarihte yer almaktan vazgececektirFransız feministler kadının oteki olarak kendi soylemini geliştirmesinin ataerkil duzeni altust edeceğini savunmaktadırlar Ayrıca erotik preoedipal donemi anneyi baskı altına alınmamış kadınsı imgelimin kaynağı olarak gormektedirler Sonucta kulturun kıyısında yer alan kadınların kendi kulturlerini oluşturmaları ancak kulturel bir devrim meselesi olmaktadır
Psikanalist yaklaşımı benimseyen feministler, butun kadınları erkeklerden başka, ancak birbirine benzer olarak ele almaktadırlar Farklı kultur, tabaka ve toplumlardaki kadınların yaşam deneyimleri, duygulan, değerleri ve psikolojileri arasındaki farklılıkları gormezlikten gelinmekte, bu farklılıkların bazen aynı toplumdaki kadınerkek farklılığından bile daha belirgin olabileceği uzerinde durulmamaktadır Batıda kadının toplumsal kimliğini kazanma sureci farklı teorik yaklaşımlarla acıklanmaya calışılırken, Turk toplumunda ise kadın ve erkeğin kimlik kazanma sureci Osmanlı toplumsal yapısının izlerini taşıyarak kendine ozgu bir gelişim gostermektedir
Alıntı
Psikanalizm ve Feminizm hakkında bilgi,
Psikanalizm Feminizm
Psikanaliz kadın erkek ayrımını psikolojik olarak acıklamaya calışmaktadır Freud 'un kadın ve erkeğin aile icinde rollerini belirlemek amacıyla yap tığı deneysel calışması daha da onemlisi cocuğun yetişme surecinde gecirdiği cinsel kimlik surecini betimlemesi, cağdaş feminist teorinin en onemli temel taşlarından birini oluşturmaktadır Freud kadın hakları hareketinin duzeltmeyi amacladığı duıurrılaı7 yalnızca teşhis etmektedir
Freud'a gore, Oidipal donemde cinsel arzuları uyanan cocukta annesine yoğun bir cinsel istek ve bağlılık gelişir Onun bu isteği babasını kendisinin karşıtı rakibi olarak gormesine yol acar Babasını rakibi olarak gormesi aynı zamanda onda iğdiş (hadım) edilme korkusunu da geliştirirı4 İğdiş edilme korkusu erkek cocukta annesiyle cinsel bağ kurma arzusundan baskın cık maktadır Bu durum erkek cocuğun babasıyla guclu bir bicimde ozdeşleşerek babayı ve boylelikle de diğer erkeklerle de ilişki olarak fallik (erkek cinsel organı) gucu ve iktidarı annelik bağına tercih etmesiyle gercekleşirKısacası bu devre cocuğun karşıt cinsteki ebeveyne yonelik cinsel fanteziler7 ve bunların bastırılmaya uğramalarıdır
Bu Viktoryan burjuva evlerinde cin selliğin derin bir şekilde bastırılmasının bir parcası olarak acıklanmaktadır Penise, cocuğun cinselliğinin simgesi ve gelecekteki gucun kaynağı ya da kız cocukların durumunda ise guc yoksulluğu olarak da onem vermektedir lerı6 Freud'a gore de, erkek ureme organı biyolojik bakımdan da kadın ureme organından ustundur Feministler Freud 'un goruşlerinin, libidonun eril olması gibi on kabullerinin erkek yanlısı olduğuna inanmaktadırlar Karen Horney, Freud 'un goruşlerini eril ozseverlikolarak nitelemekte ve onun goruşlerini eleştirmektedir: Psikanaliz, erkek bir dahinin yaratısıdır ve onun duşuncelerini geliştiren hemen hemen herkes erkektir Bu nedenle kadın psikolojisişimdiye kadar sadece erkek bakış acısından ele alındı ve kadınların psikolojisi aslında erkeklerin arzu ve duş kırıklıklarının bir tortusunu oluşturur Horney, asıl ihtiyacımızın kadın psikolojisinin otantik bir betimlemesini oluşturmak icin bu eril duşunme tarzındankendimizi kurtarmamız gerektiğini savunur
Shulamith Firestone Cinselliğin Diyalektiği'' isimli kitabında, Freud'un salt bilimsel geleneğe uygun olarak ruhsal oluşumları toplumsal bağlamlarını hic dikkate almadan gozlemlediğini savunmaktadır Oedipus kompleksi ataerkil aile duzeninin egemenlik ortamında gecerlidir Freud'un bu kompleksi ataerkil toplumdaki cekirdek ailede yetişen normal bireylerde gorulen bir kompleks olarak gorduğunu, fakat ataerkinin cekirdek aile yapısında var olan eşitsizlikleri azdıran bir toplumsal duzen olduğunu unutmamız gerekir Erkeklerin daha az egemen oldukları toplumlarda Oedipus Kompleksi'nin etkilerinin azaldığını gosteren bazı kanıtlar vardır Ataerkil zayıflaması da bircok kulturel değişimlere yol acacağı anlamına gelmektedir Juliet Mitchell Michell Lacan, ataerkil duzeni sembolik fallus duzeniolarak tanımlamıştı ve kadın bu sembolik duzenden (dil, yasa, kulturel duzen vs) dışlanmıştır
Bu duzende kadınlar ve onların gercekleri reddedilip yok edilmektedir Kadınlar, soylemin sınırlarında, sembolik alanın dışındayer aldıkları icin farklı bir mekanda kalmaktadırlar Bu alanda fallusun sembolik duzenini cozmeye calışan yıkıcılar olarak durmaktadırlar Aynı zamanda kadınlar kendi oteki deneyim alanlarına ilişkin değer ve goruşlerini olumlamak zorundadırlar, ataerkil duzen olum yonelimli, onlarınki ise hayatı olumlayan yondedir Kadınlar bu sembolik duzeni olumlar ve bu duzene girerlerse Xaviere Gauthier 'e gore şizofrenik olmakta ve farkına varmadan ikinci cinsiyet denilen cinsiyete donuşmektedirler J Kristeva ise kadının sembolik olan karşısında yaşadığı ikileme dikkat cekmektedir Ya bunun icine girecek ve işlev sel erkeklere donuşecektir, ya da fallik olarak kabul edilen her şeyden kacarak sessiz denizaltı canlısının cesaretine sığınacak ve boylece tarihte yer almaktan vazgececektirFransız feministler kadının oteki olarak kendi soylemini geliştirmesinin ataerkil duzeni altust edeceğini savunmaktadırlar Ayrıca erotik preoedipal donemi anneyi baskı altına alınmamış kadınsı imgelimin kaynağı olarak gormektedirler Sonucta kulturun kıyısında yer alan kadınların kendi kulturlerini oluşturmaları ancak kulturel bir devrim meselesi olmaktadır
Psikanalist yaklaşımı benimseyen feministler, butun kadınları erkeklerden başka, ancak birbirine benzer olarak ele almaktadırlar Farklı kultur, tabaka ve toplumlardaki kadınların yaşam deneyimleri, duygulan, değerleri ve psikolojileri arasındaki farklılıkları gormezlikten gelinmekte, bu farklılıkların bazen aynı toplumdaki kadınerkek farklılığından bile daha belirgin olabileceği uzerinde durulmamaktadır Batıda kadının toplumsal kimliğini kazanma sureci farklı teorik yaklaşımlarla acıklanmaya calışılırken, Turk toplumunda ise kadın ve erkeğin kimlik kazanma sureci Osmanlı toplumsal yapısının izlerini taşıyarak kendine ozgu bir gelişim gostermektedir
Alıntı