Ruzgar Enerjisinden Nerelerde ve Nasıl Yararlanılır?
Ruzgar Enerjisi nasıl bir yerden gelir?
Tum yenilenebilir enerji turleri (gelgit enerjisi ve jeotermal haric) ve fosil yakıt enerjisi dahi sonuc olarak guneşten kaynaklanır Guneş yeryuzune saatte 100000000000000 kW enerji gonderir Başka deyişle yeryuzu, 10 uzeri 18 watt kadar guc kazanır
Guneşten gelen enerjinin %12'si ruzgar enerjisine donuşur Bu, yeryuzundeki tum bitkilerin biyolojik kutleye donuşturduğu enerjinin 50 100 katıdır
Sıcaklık farkları hava akımını oluşturur
Ekvator cizgisi yakınındaki bolgeler dunyanın diğer bolgelerine gore daha fazla ısınır Bu sıcak bolgeler, kızıl otesi fotoğraflarda sıcak renklerle (karalarda kırmızı, turuncu ve deniz yuzeyinde sarı) gorunur
Sıcak hava soğuk havadan hafiftir ve yaklaşık 10km'ye ulaşıncaya kadar gokyuzune yukselir Bu sıcak hava kutlesi hareket ederek Kuzey ve Guney Kutbuna yaklaşınca aşağı coker ve ekvatora geri doner
Coriolis Kuvveti
Dunya donduğu icin kuzey yarıkure uzerindeki her hareket, kendi konumumuza gore sağa doğru (guney yarıkure icin sola) yonelir Bu belirgin bukucu kuvvet Coriolis Kuvveti (Coriolis Force) olarak bilinir Bu kuvveti keşfeden Fransız Matematikci Gustave Gaspard Coriolis'in ismiyle anılmaktadır (1792 1843)
Kuzey yarıkure uzerinde hareket edenbir parcacığın sağa doğru doneceği pek acık gorunmeyebilir Bu olayı şoyle canlandırabiliriz:
Uc kısmı guneye doğru hareket eden bir koni duşunun ve dunyanın donduğu gerceğini de eklersek, koninin sanki sağa doğru kaydığını goruruz
Coriolis Kuvveti gozle gorulebilir bir olaydır Tren yolu hatlarının bir tarafı diğerinden daha hızlı aşınır Nehir yataklarının bir tarafı diğerinden daha derine iner (hangi taraf olduğu bulunduğumuz yarıkureye bağlıdır ve kuzey yarıkurede hareket eden bir parcacıklar sağa yonelir)
Kuzey yarıkurede ruzgar, bir alcak basınc alanına yaklaştıkca saat yonune ters yon alır Guney yarıkurede ise ruzgar, alcak basınc alanları etrafında saat yonunde doner
Ruzgarın Gucu
Ruzgar hızı, bir ruzgar turbininin elektriğe cevirebileceği enerji miktarı acısından onemlidir Ruzgarın enerji iceriği, ortalama ruzgar hızının kupu oranında değişir Yani ruzgar hızı 2 katına cıkarsa, 8 kat enerji icerir
Oyleyse, ruzgarın enerji iceriği ruzgar hızının kubu oranında değişir Gunluk yaşamdan, bir otomobilin hızı 2 katına cıkarsa frenlemesi ve durdurulması icin 4 kat enerji gerektiğini farkedebilirsiniz (Aslında bu Newton'un 2 hareket yasasıdır)
Ruzgar turbini orneğinde, ruzgarın hızını 2 katına cıkarırsak her saniye pervaneden gecen dilim sayısını da 2 kat artar ve bu dilimlerin her biri otomobilin frenlemesi orneğinden anlaşıldığı gibi 4 kat enerji icerir
Neden Ruzgar Enerjis i
Ruzgar enerjisi gunumuzde, 21 yuzyılda ve onların otesinde encok gelecek vadeden teknolojilerden bir tanesidir Burada ruzgar enerjisi uzerinde en cok sorulan sorular hakkında bazı kısa cevaplar bulacaksınız:
Ruzgar Enerjisi Temizdir
Ruzgar turbinlerinden herhangi bir cevre kirliliği olmaz Modern bir 600 kW gucundeki ruzgar turbini ortalama bir yerde, bir yılda genellikle komurle iletilen diğer elektrik santrallarının 1200 ton karbondioksidinin yerine gececektir
20 yıllık bir işletme suresi icinde (ortalama bir yerde) bir ruzgar turbini tarafından uretilen enerji imalatı, bakımı, faaliyeti, demontajı ve parcalanması icin gerekli olan enerjinin sekiz misli fazladır
Başka bir deyişle, genellikle bir ruzgar turbinini imal etmek ve calıştırmak icin gerekli olan enerjiyi geri kazanmak icin sadece iki ya da uc ay yeterli olacaktır
Ruzgar Enerjisi Yoğundur
Ruzgardaki enerji gercekten de surdurulebilir bir kaynaktır Ruzgar hic bitmeyen bir şeydir
Halihazırda, ruzgar enerjisi Danimarka elektrik tuketiminin %311'ini karşılamakta ve bu rakkamın 2008 yılında yuzde 40 mertebesine yukselmesi beklenmektedir
Avrupayı cevreleyen sığ denizlerin uzerindeki ruzgar kaynakları, teori olarak Avrupa'nın kullandığı tum elektriği bircok misli ile karşılar niteliktedir
Ruzgar Enerjisi Farklıdır
Ruzgar turbinleri boyutlar ve uretim kapasiteleri acısından cok buyumuşlerdir
1980'lerden kalma tipik bir Danimarka malı ruzgar turbini, 26 kW gucunde bir generatore ve 10,5 metrelik bir pervane capına sahiptir Modern bir ruzgar turbini 43 metrelik bir pervane capına ve 600 kW gucunde bir generatore ulaşmaktadır Yılda 1 ile 2 milyon kWsaat enerji uretmektedir Bu da Avrupa'da 300 ile 500 konutun yıllık elektrik tuketimine eşit bulunmaktadır Son nesil ruzgar turbinlerinin 1000 1500 kW generatoru ve 50 60 metrelik pervane capı bulunmaktadır Galler'in Carno bolgesinde bulunan, Avrupa'nın geniş ruzgar turbini parkı, 20000 konutun ihtiyacına eşit bir enerji uretmektedir
Avrupa'da 1997 itibariyle, 3000 MW'dan fazla ruzgar enerjisi, beş milyon kadar kişinin elektrik ihtiyacını karşılayacak şekilde devrede bulunmaktadır
Ruzgar enerjisi, ruzgarı oluşturan hava akımının sahip olduğu hareket (kinetik) enerjisidir Bu enerjinin bir bolumu yararlı olan mekanik veya elektrik enerjisine donuşturulebilir
Ruzgarın gucunden yararlanılmaya başlanması cok eski donemlere dayanır Ruzgar gucunden ilk yararlanma şekli olarak yelkenli gemiler ve yel değirmenleri gosterilebilir Daha sonra tahıl oğutme, su pompalama, ağac kesme işleri icin de ruzgar gucunden yararlanılmıştır Gunumuzde daha cok elektrik uretmek amacıyla kullanılmaktadır
Fosil, nukleer ve diğer yontemlerde atmosfere zararlı gazlar salınmakta, bu gazlar havayı ve suyu kirletmektedir Ruzgardan enerji elde edilmesi sırasında ise bu zararlı gazların hicbiri atmosfere salınmaz, dolayısıyla ruzgar enerjisi temiz bir enerjidir, yarattığı tek kirlilik gurultudur Pervanelerin donerken cıkardığı sesler gunumuzde buyuk olcude azaltılmıştır
Ustunlukleri
* Atmosferi kirletici etkiye sahip gazların salınmaması,
* Temiz bir enerji kaynağı olması,
* Kaynağının tukenmemesi (guneş, dunya ve atmosfer olduğu surece),
* Ruzgar tesislerinin kurulumu ve işletilmesinin diğer tesislere gore daha kolay olması,
* Enerji uretim maliyetlerinin duşuk olması,
* Guvenilirliğinin artması,
* Bolgesel olması ve dolayısıyla kişilerin kendi elektriğini uretebilmesi
Ruzgar Enerjisi nasıl bir yerden gelir?
Tum yenilenebilir enerji turleri (gelgit enerjisi ve jeotermal haric) ve fosil yakıt enerjisi dahi sonuc olarak guneşten kaynaklanır Guneş yeryuzune saatte 100000000000000 kW enerji gonderir Başka deyişle yeryuzu, 10 uzeri 18 watt kadar guc kazanır
Guneşten gelen enerjinin %12'si ruzgar enerjisine donuşur Bu, yeryuzundeki tum bitkilerin biyolojik kutleye donuşturduğu enerjinin 50 100 katıdır
Sıcaklık farkları hava akımını oluşturur
Ekvator cizgisi yakınındaki bolgeler dunyanın diğer bolgelerine gore daha fazla ısınır Bu sıcak bolgeler, kızıl otesi fotoğraflarda sıcak renklerle (karalarda kırmızı, turuncu ve deniz yuzeyinde sarı) gorunur
Sıcak hava soğuk havadan hafiftir ve yaklaşık 10km'ye ulaşıncaya kadar gokyuzune yukselir Bu sıcak hava kutlesi hareket ederek Kuzey ve Guney Kutbuna yaklaşınca aşağı coker ve ekvatora geri doner
Coriolis Kuvveti
Dunya donduğu icin kuzey yarıkure uzerindeki her hareket, kendi konumumuza gore sağa doğru (guney yarıkure icin sola) yonelir Bu belirgin bukucu kuvvet Coriolis Kuvveti (Coriolis Force) olarak bilinir Bu kuvveti keşfeden Fransız Matematikci Gustave Gaspard Coriolis'in ismiyle anılmaktadır (1792 1843)
Kuzey yarıkure uzerinde hareket edenbir parcacığın sağa doğru doneceği pek acık gorunmeyebilir Bu olayı şoyle canlandırabiliriz:
Uc kısmı guneye doğru hareket eden bir koni duşunun ve dunyanın donduğu gerceğini de eklersek, koninin sanki sağa doğru kaydığını goruruz
Coriolis Kuvveti gozle gorulebilir bir olaydır Tren yolu hatlarının bir tarafı diğerinden daha hızlı aşınır Nehir yataklarının bir tarafı diğerinden daha derine iner (hangi taraf olduğu bulunduğumuz yarıkureye bağlıdır ve kuzey yarıkurede hareket eden bir parcacıklar sağa yonelir)
Kuzey yarıkurede ruzgar, bir alcak basınc alanına yaklaştıkca saat yonune ters yon alır Guney yarıkurede ise ruzgar, alcak basınc alanları etrafında saat yonunde doner
Ruzgarın Gucu
Ruzgar hızı, bir ruzgar turbininin elektriğe cevirebileceği enerji miktarı acısından onemlidir Ruzgarın enerji iceriği, ortalama ruzgar hızının kupu oranında değişir Yani ruzgar hızı 2 katına cıkarsa, 8 kat enerji icerir
Oyleyse, ruzgarın enerji iceriği ruzgar hızının kubu oranında değişir Gunluk yaşamdan, bir otomobilin hızı 2 katına cıkarsa frenlemesi ve durdurulması icin 4 kat enerji gerektiğini farkedebilirsiniz (Aslında bu Newton'un 2 hareket yasasıdır)
Ruzgar turbini orneğinde, ruzgarın hızını 2 katına cıkarırsak her saniye pervaneden gecen dilim sayısını da 2 kat artar ve bu dilimlerin her biri otomobilin frenlemesi orneğinden anlaşıldığı gibi 4 kat enerji icerir
Neden Ruzgar Enerjis i
Ruzgar enerjisi gunumuzde, 21 yuzyılda ve onların otesinde encok gelecek vadeden teknolojilerden bir tanesidir Burada ruzgar enerjisi uzerinde en cok sorulan sorular hakkında bazı kısa cevaplar bulacaksınız:
Ruzgar Enerjisi Temizdir
Ruzgar turbinlerinden herhangi bir cevre kirliliği olmaz Modern bir 600 kW gucundeki ruzgar turbini ortalama bir yerde, bir yılda genellikle komurle iletilen diğer elektrik santrallarının 1200 ton karbondioksidinin yerine gececektir
20 yıllık bir işletme suresi icinde (ortalama bir yerde) bir ruzgar turbini tarafından uretilen enerji imalatı, bakımı, faaliyeti, demontajı ve parcalanması icin gerekli olan enerjinin sekiz misli fazladır
Başka bir deyişle, genellikle bir ruzgar turbinini imal etmek ve calıştırmak icin gerekli olan enerjiyi geri kazanmak icin sadece iki ya da uc ay yeterli olacaktır
Ruzgar Enerjisi Yoğundur
Ruzgardaki enerji gercekten de surdurulebilir bir kaynaktır Ruzgar hic bitmeyen bir şeydir
Halihazırda, ruzgar enerjisi Danimarka elektrik tuketiminin %311'ini karşılamakta ve bu rakkamın 2008 yılında yuzde 40 mertebesine yukselmesi beklenmektedir
Avrupayı cevreleyen sığ denizlerin uzerindeki ruzgar kaynakları, teori olarak Avrupa'nın kullandığı tum elektriği bircok misli ile karşılar niteliktedir
Ruzgar Enerjisi Farklıdır
Ruzgar turbinleri boyutlar ve uretim kapasiteleri acısından cok buyumuşlerdir
1980'lerden kalma tipik bir Danimarka malı ruzgar turbini, 26 kW gucunde bir generatore ve 10,5 metrelik bir pervane capına sahiptir Modern bir ruzgar turbini 43 metrelik bir pervane capına ve 600 kW gucunde bir generatore ulaşmaktadır Yılda 1 ile 2 milyon kWsaat enerji uretmektedir Bu da Avrupa'da 300 ile 500 konutun yıllık elektrik tuketimine eşit bulunmaktadır Son nesil ruzgar turbinlerinin 1000 1500 kW generatoru ve 50 60 metrelik pervane capı bulunmaktadır Galler'in Carno bolgesinde bulunan, Avrupa'nın geniş ruzgar turbini parkı, 20000 konutun ihtiyacına eşit bir enerji uretmektedir
Avrupa'da 1997 itibariyle, 3000 MW'dan fazla ruzgar enerjisi, beş milyon kadar kişinin elektrik ihtiyacını karşılayacak şekilde devrede bulunmaktadır
Ruzgar enerjisi, ruzgarı oluşturan hava akımının sahip olduğu hareket (kinetik) enerjisidir Bu enerjinin bir bolumu yararlı olan mekanik veya elektrik enerjisine donuşturulebilir
Ruzgarın gucunden yararlanılmaya başlanması cok eski donemlere dayanır Ruzgar gucunden ilk yararlanma şekli olarak yelkenli gemiler ve yel değirmenleri gosterilebilir Daha sonra tahıl oğutme, su pompalama, ağac kesme işleri icin de ruzgar gucunden yararlanılmıştır Gunumuzde daha cok elektrik uretmek amacıyla kullanılmaktadır
Fosil, nukleer ve diğer yontemlerde atmosfere zararlı gazlar salınmakta, bu gazlar havayı ve suyu kirletmektedir Ruzgardan enerji elde edilmesi sırasında ise bu zararlı gazların hicbiri atmosfere salınmaz, dolayısıyla ruzgar enerjisi temiz bir enerjidir, yarattığı tek kirlilik gurultudur Pervanelerin donerken cıkardığı sesler gunumuzde buyuk olcude azaltılmıştır
Ustunlukleri
* Atmosferi kirletici etkiye sahip gazların salınmaması,
* Temiz bir enerji kaynağı olması,
* Kaynağının tukenmemesi (guneş, dunya ve atmosfer olduğu surece),
* Ruzgar tesislerinin kurulumu ve işletilmesinin diğer tesislere gore daha kolay olması,
* Enerji uretim maliyetlerinin duşuk olması,
* Guvenilirliğinin artması,
* Bolgesel olması ve dolayısıyla kişilerin kendi elektriğini uretebilmesi
