Sabahtan namazına nasıl kalkabiliriz
Zamanında uyuyun
Sabahleyin namazına kalkabilmek için ilk olarak yapmanız gereken, geç saatlere kalmadan vaktinde uyumaktır Herkesin kendine göre bir uyku programı vardır Birine kadar geç olan diğerine tarafından erken olabilir Sizin için sıradan uyku vakti ne zamandır, günde kaç saat uyursanız dinlenmiş olursunuz, kaçta yatarsanız kalkmanız mümkündür?
Beş zaman olarak emredilen namazların hepsi de kıymetli ve ehemmiyetlidir Birisi diğerinin yerine geçmez Yalnız, bir kısmı daha erdemli ve daha sevaplıdır Sabah namazı da bunlardan birisidir Cenabı Hak bir âyette meâlen “Resulüm, sen onların söylediklerine sabret Güneşin doğmasından önce de, batmasından önce de Rabbini hamd ile tesbih et, gecenin bir kısım saatleriyle, gündüzün de tesbih et ama Allah rızasına eresin buyurmuştur 1
Müfessirler bu âyette “hamd ile tesbihderi maksadın namaz olduğunu bildirirler Güneşin doğmasından önceki tesbih, sabahtan namazına dikkat çekici etmektedir
Sabah namazının ehemmiyeti ve fazileti uyku vaktine tesadüf ettiği içindir Herkesin uyku gibi tatlı ve nefse güzel gelen bir şeyi bırakıp her şeyin Yaratıcısına yönelmek, Ona yalvarmak, huşû ile secdeye gitmek, nihayetsiz âciz, yoksul ve kuvvetsiz iken, baki kudret, zenginlik ve baskı sahibi olan âlemlerin Rabbine direnmek, Onu tesbih ve hamdetmek, Ona tâzimde bulunmak, kudsî bir lezzete, ulvî bir hazza insanı mazhar eder Bu mazhariyetle beraber Allah ’ın huzuruna kabul edilmenin, ona muhatap ve arkadaş olmanın, ayrıca mukaddes bir vazifeyi yerine getirmenin rahatlığı ve huzuru insanın tüm benliğini kaplayacaktır
Sabah namazı uyku saatine rastladığından uyanmak nefse ağır gelmektedir İslâm âlimleri, uykusu ağır olan kimselerin erken yatıp namaz için uyanmalarını tavsiye etmişlerdir Geç saatlere değin oyalanıp namazı geçirmelerini dürüst bulmamışlardır
Sırf kasdî olarak veya ihmalden yahut gaflet ve mühimsememekten nedeniyle kazaya kalan namazların meşru mazereti olamaz Böyle hareketler, ihmaller insanı günaha sokar İnsanın ilk hesaba çekileceği amelinin namaz olması, bir süre namazını kazaya bırakmanın mahsus ve seve seve meydana gelmişse cezâyı netice vermesi, işlediğimiz musibet zerre dek bile olsa ihmal edilmeyip bize gösterileceği hakikati, bizi tekrar tekrar dikkate ve ihtiyata sevk etmelidir
Sabah namazına kalkabilmek için her türlü tedbiri almak gerekir Hattâ bir sefer sırasında, Peygamberimiz (asm) Hz Bilâl ’i sabahleyin namazı için nöbetçi bırakmıştır
Doğrusu dinimizde zorluk yoktur İbadetlerimizi yapmak çok kolaydır Sadece yapacağımız şey, dikkatli ve kurnaz olmaktır Sırf dikkatsizlik yüzünden namazı kılmamak bize fazla pahalıya mülk olur sabahtan namazını kıldığımız gün daha canlı ve şevkli oluruz Kılmadığımız gün ise dünyevî işlerimizde bile bir gönülsüzlük, terslik olduğu gibi psikolojik yapımızda da tedirginlik meydana gelir Meselenin uhrevî mesuliyeti ise daha acıklıdır
Gece yatağa girerken maddî önlem olarak çalar saati kurmanın yanına, mânevî tedbir olarak da “İnnâ âtaynâ ve “Âyetelkürsi gibi sûreleri okumak ve dua etmek uyanmamıza takviye edecektir Çünkü Cenabı Hakkın bu meslek için vazifelendirdiği melekler vardır
Zaten belli başlı mesele, kalkmayı şuur altına yerleştirmektir Dünyevî minik bir fayda için gerektiğinde uyumayan kaldığımızı, mühim bir meslek arzuladığımız vakit uyandığımızı dikkate alırsak, yalnızca sünneti zeka “dünya ve içindekilerden daha uğurlu2 olan bir ibadet için nelere katlanabileceğimizi düşünmek öyle güç değildir Kaldı ki bu sözü Peygamberimiz (sav) sabahleyin namazının sadece sünneti için söylemiştir
Sabahleyin namazının önceden ilgili bir husus daha var ki, o da güneşin doğmasına o kadar az bir zaman kaldığında yapacağımız şeylerdir Böyle bir halde süre fazla darsa anında abdest edinmek lâzımdır Tuvalete çıkmak gibi diğer şeylerle süre kaybetmek câiz değildir Zira namazın vakti çıkmak üzeredir
Yine zaman için abdestte sadece farz olan âzaları yıkayıp temizlemek, farzı eda yapabilmek için iki rekât sünneti terk etmek caiz olduğu gibi, fazla dar vakitlerde vâcibdir *
Zamanında uyuyun
Sabahleyin namazına kalkabilmek için ilk olarak yapmanız gereken, geç saatlere kalmadan vaktinde uyumaktır Herkesin kendine göre bir uyku programı vardır Birine kadar geç olan diğerine tarafından erken olabilir Sizin için sıradan uyku vakti ne zamandır, günde kaç saat uyursanız dinlenmiş olursunuz, kaçta yatarsanız kalkmanız mümkündür?
Beş zaman olarak emredilen namazların hepsi de kıymetli ve ehemmiyetlidir Birisi diğerinin yerine geçmez Yalnız, bir kısmı daha erdemli ve daha sevaplıdır Sabah namazı da bunlardan birisidir Cenabı Hak bir âyette meâlen “Resulüm, sen onların söylediklerine sabret Güneşin doğmasından önce de, batmasından önce de Rabbini hamd ile tesbih et, gecenin bir kısım saatleriyle, gündüzün de tesbih et ama Allah rızasına eresin buyurmuştur 1
Müfessirler bu âyette “hamd ile tesbihderi maksadın namaz olduğunu bildirirler Güneşin doğmasından önceki tesbih, sabahtan namazına dikkat çekici etmektedir
Sabah namazının ehemmiyeti ve fazileti uyku vaktine tesadüf ettiği içindir Herkesin uyku gibi tatlı ve nefse güzel gelen bir şeyi bırakıp her şeyin Yaratıcısına yönelmek, Ona yalvarmak, huşû ile secdeye gitmek, nihayetsiz âciz, yoksul ve kuvvetsiz iken, baki kudret, zenginlik ve baskı sahibi olan âlemlerin Rabbine direnmek, Onu tesbih ve hamdetmek, Ona tâzimde bulunmak, kudsî bir lezzete, ulvî bir hazza insanı mazhar eder Bu mazhariyetle beraber Allah ’ın huzuruna kabul edilmenin, ona muhatap ve arkadaş olmanın, ayrıca mukaddes bir vazifeyi yerine getirmenin rahatlığı ve huzuru insanın tüm benliğini kaplayacaktır
Sabah namazı uyku saatine rastladığından uyanmak nefse ağır gelmektedir İslâm âlimleri, uykusu ağır olan kimselerin erken yatıp namaz için uyanmalarını tavsiye etmişlerdir Geç saatlere değin oyalanıp namazı geçirmelerini dürüst bulmamışlardır
Sırf kasdî olarak veya ihmalden yahut gaflet ve mühimsememekten nedeniyle kazaya kalan namazların meşru mazereti olamaz Böyle hareketler, ihmaller insanı günaha sokar İnsanın ilk hesaba çekileceği amelinin namaz olması, bir süre namazını kazaya bırakmanın mahsus ve seve seve meydana gelmişse cezâyı netice vermesi, işlediğimiz musibet zerre dek bile olsa ihmal edilmeyip bize gösterileceği hakikati, bizi tekrar tekrar dikkate ve ihtiyata sevk etmelidir
Sabah namazına kalkabilmek için her türlü tedbiri almak gerekir Hattâ bir sefer sırasında, Peygamberimiz (asm) Hz Bilâl ’i sabahleyin namazı için nöbetçi bırakmıştır
Doğrusu dinimizde zorluk yoktur İbadetlerimizi yapmak çok kolaydır Sadece yapacağımız şey, dikkatli ve kurnaz olmaktır Sırf dikkatsizlik yüzünden namazı kılmamak bize fazla pahalıya mülk olur sabahtan namazını kıldığımız gün daha canlı ve şevkli oluruz Kılmadığımız gün ise dünyevî işlerimizde bile bir gönülsüzlük, terslik olduğu gibi psikolojik yapımızda da tedirginlik meydana gelir Meselenin uhrevî mesuliyeti ise daha acıklıdır
Gece yatağa girerken maddî önlem olarak çalar saati kurmanın yanına, mânevî tedbir olarak da “İnnâ âtaynâ ve “Âyetelkürsi gibi sûreleri okumak ve dua etmek uyanmamıza takviye edecektir Çünkü Cenabı Hakkın bu meslek için vazifelendirdiği melekler vardır
Zaten belli başlı mesele, kalkmayı şuur altına yerleştirmektir Dünyevî minik bir fayda için gerektiğinde uyumayan kaldığımızı, mühim bir meslek arzuladığımız vakit uyandığımızı dikkate alırsak, yalnızca sünneti zeka “dünya ve içindekilerden daha uğurlu2 olan bir ibadet için nelere katlanabileceğimizi düşünmek öyle güç değildir Kaldı ki bu sözü Peygamberimiz (sav) sabahleyin namazının sadece sünneti için söylemiştir
Sabahleyin namazının önceden ilgili bir husus daha var ki, o da güneşin doğmasına o kadar az bir zaman kaldığında yapacağımız şeylerdir Böyle bir halde süre fazla darsa anında abdest edinmek lâzımdır Tuvalete çıkmak gibi diğer şeylerle süre kaybetmek câiz değildir Zira namazın vakti çıkmak üzeredir
Yine zaman için abdestte sadece farz olan âzaları yıkayıp temizlemek, farzı eda yapabilmek için iki rekât sünneti terk etmek caiz olduğu gibi, fazla dar vakitlerde vâcibdir *