Safra kesesi, karaciğerin derhal altında bulunan küçük, kese gibisi bir organdır. Karaciğer tarafından üretilen yeşil-kahverengi bir likit olan safrayı (ödü) koruma eder. Safra, yağları ve başka unsurları sindirmeye yardım eder. Safrada, safra tuzu, kolesterol ve bilirubin pigmentleri üzere atıklar bulunur. Kolesterol yahut safra tuzları sertleşip taş gibisi bir unsur oluşturduğunda safra taşları ortaya çıkar. Safra taşları, safra kesesi yahut safra kanallarındaki çakıl gibisi, sert çökeltilerdir. Safra taşları tıkanmaya neden olarak safra kanalı, karaciğer yahut pankreasta önemli bir enfeksiyona yol açar. Tıkanmış safra kanalının belirtileri, safra kesesi atağı olarak bilinir. Tipik bir safra kesesi atağında, sağ üst karında mütemadi ağrı, sağ omzun altında ağrı, ateş, bulantı, kusma, sarılık, uykusuzluk, geğirme ve hazımsızlık üzere safra kesesi belirtileri olur.
Safra keselerinin risk faktörleri: Cinsiyet, yaş, obezite, süratli kilo kaybı, hamilelik, hormon terapisi ve veladet denetim hapları, Crohn marazıyla artan serum trigliserit seviyeleridir. Umum olarak, bayanlarda erkeklerden daha ziyade safra taşı riski var. Safra taşı oluşma ihtimali yaşla birlikte artar. Bunun yanı sıra, yağlı besinler içeren ve düşük lifli bir beslenme, safra taşlarının oluşmasına ekte bulunur. Ne var ki, süratli kilo kaybı ve ölçüsüz düşük kalorili diyetler, safra kimyasını bozarak safra taşlarının oluşmasına yol açabilir. Beslenmede aşikâr değişiklikler, safra taşı belirtilerini önlemeye yardımcı olabilir.
DİYET TEKLIFLERI
✓Yemeklerinizde baharat kullanmayınız.
✓Yemeklerinizi kavurarak ve kızartarak pişirmeyiniz.
✓Çok yağlı börek, çörek, hamur işi ve hamur tatlılarını tüketmeyiniz.
✓Bir günde yemeklerle bir arada 3 tatlı kaşığından çokça yağ almayınız.
✓Alkollü içecek tüketmeyiniz.
✓Süt, yoğurt ve peynirde light eserleri kullanınız
✓Yemeklerinizde hayvansal kaynaklı katı yağlar tarafına, bitkisel kaynaklı likit yağlar tüketmeyi tercih ediniz.
✓Yağlı al etler yanına yağsız ya da az yağlı beyaz et tercih ediniz. Çok az yağlı dana, kuzu eti yiyebilirsiniz.
✓Yemek aralarında bol ölçüde likit tüketiniz
✓Gaz yapıcı azıkları ve posalı besinleri tercih etmeyiniz
✓Az az ve sık sık yemek yiyiniz
✓Yiyeceklerinizi yavaş yiyiniz ve güzel çiğneyiniz
✓Elma sirkesi ağrı kesici tesire sahiptir.1 tatlı kaşığını geçmeyecek biçimde tüketilebilir.
YENİLMESİ SAKINCALI YİYECEKLER
✓Yumurta ve yumurta içeren besinleri tüketmeyiniz.
✓Sucuk, salam, sosis, pastırma, yağlı etler, yağlı balık, tavuğun yağlı kısmı, hazırlanmış ve bekletilmiş etler
✓Kahve ve kakao
✓Kuruyemişler ve yağlı tohumlar
✓Yağlı azıklar: kaymak, krema, çikolata, pasta, kek, helva,lokum, tahin ve benzerleri
✓Sakatatlar: karaciğer, dimağ, böbrek, dalak, lisan, yürek, işkembe vb....
✓Gaz yapıcı yiyecekler: kuru baklagiller, barbunya, nout, kuru fasulye, kereviz, karnabahar, lahana üzere sebzeler
✓Konserveler ve içeriği bilinmeyen hazır besinler
✓Soğan, sarımsak, salçalı, baharatlı yiyecekler
✓Alkollü içecekler ve meşrubatlar ( meyve suları ekseriyetle gaz yapar)
ÖRNEK MENÜ
KAHVALTI : Çay ( şekerli)
Beyaz peynir ( yağsız)
Yumurta beyazı
Bal yahut reçel
2-3 dilim Ekmek
ÖĞLEN : Etli zerzevat yemeği ( susuz)
Pirinç pilavı yahut makarna
Cacık
Meyve yahut komposto
Ekmek
AKŞAM : Çorba
Izgara yahut fırında köfte
Yoğurt ( kaymaksız)
Salata ( yağsız)
Ekmek
ARALAR: Meyve + 1-2 ceviz yahut 6-8 badem yahut Meyve+ Light Süt/yoğurt
Safra keselerinin risk faktörleri: Cinsiyet, yaş, obezite, süratli kilo kaybı, hamilelik, hormon terapisi ve veladet denetim hapları, Crohn marazıyla artan serum trigliserit seviyeleridir. Umum olarak, bayanlarda erkeklerden daha ziyade safra taşı riski var. Safra taşı oluşma ihtimali yaşla birlikte artar. Bunun yanı sıra, yağlı besinler içeren ve düşük lifli bir beslenme, safra taşlarının oluşmasına ekte bulunur. Ne var ki, süratli kilo kaybı ve ölçüsüz düşük kalorili diyetler, safra kimyasını bozarak safra taşlarının oluşmasına yol açabilir. Beslenmede aşikâr değişiklikler, safra taşı belirtilerini önlemeye yardımcı olabilir.
DİYET TEKLIFLERI
✓Yemeklerinizde baharat kullanmayınız.
✓Yemeklerinizi kavurarak ve kızartarak pişirmeyiniz.
✓Çok yağlı börek, çörek, hamur işi ve hamur tatlılarını tüketmeyiniz.
✓Bir günde yemeklerle bir arada 3 tatlı kaşığından çokça yağ almayınız.
✓Alkollü içecek tüketmeyiniz.
✓Süt, yoğurt ve peynirde light eserleri kullanınız
✓Yemeklerinizde hayvansal kaynaklı katı yağlar tarafına, bitkisel kaynaklı likit yağlar tüketmeyi tercih ediniz.
✓Yağlı al etler yanına yağsız ya da az yağlı beyaz et tercih ediniz. Çok az yağlı dana, kuzu eti yiyebilirsiniz.
✓Yemek aralarında bol ölçüde likit tüketiniz
✓Gaz yapıcı azıkları ve posalı besinleri tercih etmeyiniz
✓Az az ve sık sık yemek yiyiniz
✓Yiyeceklerinizi yavaş yiyiniz ve güzel çiğneyiniz
✓Elma sirkesi ağrı kesici tesire sahiptir.1 tatlı kaşığını geçmeyecek biçimde tüketilebilir.
YENİLMESİ SAKINCALI YİYECEKLER
✓Yumurta ve yumurta içeren besinleri tüketmeyiniz.
✓Sucuk, salam, sosis, pastırma, yağlı etler, yağlı balık, tavuğun yağlı kısmı, hazırlanmış ve bekletilmiş etler
✓Kahve ve kakao
✓Kuruyemişler ve yağlı tohumlar
✓Yağlı azıklar: kaymak, krema, çikolata, pasta, kek, helva,lokum, tahin ve benzerleri
✓Sakatatlar: karaciğer, dimağ, böbrek, dalak, lisan, yürek, işkembe vb....
✓Gaz yapıcı yiyecekler: kuru baklagiller, barbunya, nout, kuru fasulye, kereviz, karnabahar, lahana üzere sebzeler
✓Konserveler ve içeriği bilinmeyen hazır besinler
✓Soğan, sarımsak, salçalı, baharatlı yiyecekler
✓Alkollü içecekler ve meşrubatlar ( meyve suları ekseriyetle gaz yapar)
ÖRNEK MENÜ
KAHVALTI : Çay ( şekerli)
Beyaz peynir ( yağsız)
Yumurta beyazı
Bal yahut reçel
2-3 dilim Ekmek
ÖĞLEN : Etli zerzevat yemeği ( susuz)
Pirinç pilavı yahut makarna
Cacık
Meyve yahut komposto
Ekmek
AKŞAM : Çorba
Izgara yahut fırında köfte
Yoğurt ( kaymaksız)
Salata ( yağsız)
Ekmek
ARALAR: Meyve + 1-2 ceviz yahut 6-8 badem yahut Meyve+ Light Süt/yoğurt
