Sağlıklı Nasıl Beslenilir
Nasıl Sağlıklı Beslenilir
Yeterli ve Dengeli Beslenme
Vucudun buyumesi, dokuların yenilenmesi ve calışması icin gerekli olan besin oğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve vucutta uygun şekilde kullanılması yeterli ve dengeli beslenme dir Besin oğeleri vucudun gereksinmeleri duzeyinde alınamazsa, yeterli enerji oluşmadığı ve vucut dokuları yapılamadığından yetersiz beslenme durumu oluşur
Birey yeterince yemesine karşın, uygun secim yapamadığı ya da yanlış pişirme yontemi uyguladığı zaman bu besin oğelerinin bazılarını alamayabilir Bu durumda, o besin oğesinin vucut calışmasındaki işlevi yerine getirilemediğinden yine sağlık bozukluğu oluşur Bu durum da dengesiz beslenmedir
Gunluk Alınması Gereken Besinler:
Yeterli ve dengeli beslenmek icin değişik yaş, cinsiyet ve ozel durumlardaki bireylerin enerji ve besin oğeleri gereksinmeleri farklıdır
Besinlerimiz, icerdikleri besin oğelerinin turleri ve miktarları yonunden farklıdır Bazı besinler proteinden, bazıları karbonhidrattan zengindir Bu nedenle, besinlerimizi, besleyici değerleri yonunden 4 grup altında toplayabiliriz Bu grup icinde yer alan besinler, birbirinin yerini tutar Gunluk beslenmemizde her gruptan besin bulunur ve bunların miktarları gereksinmemize uygun olursa, yeterli ve dengeli besleniriz:
Grup 1:
Sut ve sutten yapılan yiyecekler: Bu grup kalsiyum icin en iyi kaynaktır Sut, yoğurt, peynir, cokelek, sut ile yapılan tatlılar bu gruba girer Bu gruptaki yiyeceklerin herhangi birinden veya bir kacından gunde 2 porsiyon yenilmelidir En az bir buyuk su bardağı sut veya yoğurt, iki kibrit kutusu buyuklukte peynir, bir kucuk kase muhallebi veya sutlac bir porsiyon kabul edilir Bu gruptaki yiyecekler ozellikle buyumekte olan cocuklar, gebe ve emzikli kadınlar ile yaşlılar icin onemlidir Yetişkin ve normal durumda olan kişilere gunde iki porsiyon, cocuklar, gebeemzikli kadınlar ve yaşlılar 34 porsiyon almalıdır
Grup 2:
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru nohut, fasulye, mercimek, ve bu besinlerden yapılan urunler: Bu gruptaki besinler protein, B vitaminleri ve demirden zengindir Enerji de verirler Herhangi birinden ya da bir kacından her gun 2 porsiyon yenilmelidir Bu grup besinler, oğle ve akşam birinci yemeği oluşturur Oğunlerden birinde kurubaklagil, birinde etli sebze yemeği yeterlidir Etin yerine balık veya tavuk da yenilebilir Gencler, gebeemzikli kadınlar bu gruptan 3 porsiyon almalıdır
Grup 3:
Taze sebze ve meyveler: C vitamini, bircok vitamin ve mineral gereksinmemizi bu gruptan karşılarız Karnabahar, kereviz, patlıcan, enginar, pancar, kabak, domates, salatalık, biber, yeşil yapraklı sebze ve otlar, havuc, her turlu meyveler bu gruba girer Bu gruptaki yiyeceklerin herhangi birinden veya bir kacının karışımından her gun 57 porsiyon yenilmelidir
Grup 4:
Tahıllar ve tahıllardan yapılan yiyecekler: Bu grup temel enerji kaynağımızı oluşturur Ekmek, makarna, şehriye, pirinc, bulgur, kuskus, borekler, un ve irmikten yapılan tatlılar bu gruptandır Ekmek, her oğun yediğimiz yiyecektirYetişkin bir kişi icin oğunlerde bile 12 orta dilim ekmek yeterlidir Hareketi fazla olan kişiler bunun iki uc katını yiyeceği gibi, daha cok oturarak iş yapan kişilerin bir porsiyondan fazla yemelerine gerek yoktur Hareketli kişiler yaptıkları işin derecesine gore 23 porsiyon yiyebilirler Bu gruptan gunde 46 porsiyon yenilmelidir
Bu gruplarda belirtilmeyen, fakat yiyeceklerimize lezzet vermek icin kullandığımız yağlar, şeker, salca ve baharat vardır Şeker ve şekerli tatlılar vucuda sadece enerji sağladığından bunların fazla tuketilmesi şişmanlığa neden olur Beden hareketi cok olan işciler ve sporcular her yemekte tatlı yiyebilirlerGunluk yediğimiz yağların aşağı yukarı yarısı, yiyeceklerimizin bileşiminden gelir Ozellikle etle pişirilen yemeklere ilaveten yağ koymaya gerek yoktur Katı ve sıvı yağlardan dengeli bir şekilde yenmelidir Gunluk bir kişinin alacağı yağ miktarı 2030 g (23 silme yemek kaşığı) kadardır Bu yağın 13 u bitkisel sıvı yağlar, 13u zeytin yağı, 13 u katı yağ olmalıdır
kaynak:saglikgovtr
Nasıl Sağlıklı Beslenilir
Yeterli ve Dengeli Beslenme
Vucudun buyumesi, dokuların yenilenmesi ve calışması icin gerekli olan besin oğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve vucutta uygun şekilde kullanılması yeterli ve dengeli beslenme dir Besin oğeleri vucudun gereksinmeleri duzeyinde alınamazsa, yeterli enerji oluşmadığı ve vucut dokuları yapılamadığından yetersiz beslenme durumu oluşur
Birey yeterince yemesine karşın, uygun secim yapamadığı ya da yanlış pişirme yontemi uyguladığı zaman bu besin oğelerinin bazılarını alamayabilir Bu durumda, o besin oğesinin vucut calışmasındaki işlevi yerine getirilemediğinden yine sağlık bozukluğu oluşur Bu durum da dengesiz beslenmedir
Gunluk Alınması Gereken Besinler:
Yeterli ve dengeli beslenmek icin değişik yaş, cinsiyet ve ozel durumlardaki bireylerin enerji ve besin oğeleri gereksinmeleri farklıdır
Besinlerimiz, icerdikleri besin oğelerinin turleri ve miktarları yonunden farklıdır Bazı besinler proteinden, bazıları karbonhidrattan zengindir Bu nedenle, besinlerimizi, besleyici değerleri yonunden 4 grup altında toplayabiliriz Bu grup icinde yer alan besinler, birbirinin yerini tutar Gunluk beslenmemizde her gruptan besin bulunur ve bunların miktarları gereksinmemize uygun olursa, yeterli ve dengeli besleniriz:
Grup 1:
Sut ve sutten yapılan yiyecekler: Bu grup kalsiyum icin en iyi kaynaktır Sut, yoğurt, peynir, cokelek, sut ile yapılan tatlılar bu gruba girer Bu gruptaki yiyeceklerin herhangi birinden veya bir kacından gunde 2 porsiyon yenilmelidir En az bir buyuk su bardağı sut veya yoğurt, iki kibrit kutusu buyuklukte peynir, bir kucuk kase muhallebi veya sutlac bir porsiyon kabul edilir Bu gruptaki yiyecekler ozellikle buyumekte olan cocuklar, gebe ve emzikli kadınlar ile yaşlılar icin onemlidir Yetişkin ve normal durumda olan kişilere gunde iki porsiyon, cocuklar, gebeemzikli kadınlar ve yaşlılar 34 porsiyon almalıdır
Grup 2:
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru nohut, fasulye, mercimek, ve bu besinlerden yapılan urunler: Bu gruptaki besinler protein, B vitaminleri ve demirden zengindir Enerji de verirler Herhangi birinden ya da bir kacından her gun 2 porsiyon yenilmelidir Bu grup besinler, oğle ve akşam birinci yemeği oluşturur Oğunlerden birinde kurubaklagil, birinde etli sebze yemeği yeterlidir Etin yerine balık veya tavuk da yenilebilir Gencler, gebeemzikli kadınlar bu gruptan 3 porsiyon almalıdır
Grup 3:
Taze sebze ve meyveler: C vitamini, bircok vitamin ve mineral gereksinmemizi bu gruptan karşılarız Karnabahar, kereviz, patlıcan, enginar, pancar, kabak, domates, salatalık, biber, yeşil yapraklı sebze ve otlar, havuc, her turlu meyveler bu gruba girer Bu gruptaki yiyeceklerin herhangi birinden veya bir kacının karışımından her gun 57 porsiyon yenilmelidir
Grup 4:
Tahıllar ve tahıllardan yapılan yiyecekler: Bu grup temel enerji kaynağımızı oluşturur Ekmek, makarna, şehriye, pirinc, bulgur, kuskus, borekler, un ve irmikten yapılan tatlılar bu gruptandır Ekmek, her oğun yediğimiz yiyecektirYetişkin bir kişi icin oğunlerde bile 12 orta dilim ekmek yeterlidir Hareketi fazla olan kişiler bunun iki uc katını yiyeceği gibi, daha cok oturarak iş yapan kişilerin bir porsiyondan fazla yemelerine gerek yoktur Hareketli kişiler yaptıkları işin derecesine gore 23 porsiyon yiyebilirler Bu gruptan gunde 46 porsiyon yenilmelidir
Bu gruplarda belirtilmeyen, fakat yiyeceklerimize lezzet vermek icin kullandığımız yağlar, şeker, salca ve baharat vardır Şeker ve şekerli tatlılar vucuda sadece enerji sağladığından bunların fazla tuketilmesi şişmanlığa neden olur Beden hareketi cok olan işciler ve sporcular her yemekte tatlı yiyebilirlerGunluk yediğimiz yağların aşağı yukarı yarısı, yiyeceklerimizin bileşiminden gelir Ozellikle etle pişirilen yemeklere ilaveten yağ koymaya gerek yoktur Katı ve sıvı yağlardan dengeli bir şekilde yenmelidir Gunluk bir kişinin alacağı yağ miktarı 2030 g (23 silme yemek kaşığı) kadardır Bu yağın 13 u bitkisel sıvı yağlar, 13u zeytin yağı, 13 u katı yağ olmalıdır
kaynak:saglikgovtr