Selam vermenin faziletleri
Selam nedir,Dinimizde selam vermenin hukmu
Barış, rahatlık, esenlik; muslumanların birbirleriyle karşılaştıkları zaman, karşılıklı olarak sağlık ve esenlik dileklerini sunmaları, yani birinin diğerine Selamun aleykum(Selam sizin uzerinize olsun, Allah her turlu kazadan ve beladan korusun!) demesi; diğerinin ise: Ve aleykumu'sselam ve rahmetullahi ve berekatuh(Allah'ın selamı, rahmet ve bereketi sizin de Uzerinize olsun!) şeklinde cevap vermesi anlamına gelen bir İslam ahlakı terimi
Muslumanlar arasında, bir dostluk ve iyi niyet işareti olan selamı vermek sunnet; almak ise farzdır
Hz Peygamber (sas)'in selam ile ilgili hukum ve talimatı şoyledir: Kucukler buyuklere, binekli atlı veya arabalı olanlar yayalara, yuruyenler, oturanlara; arkadan gelenler yetişince ondekilere; iki grup karşılaştığı zaman, az olanlar cok olanlara once selam verirler(Buhari, İsti'zan, 47; Muslim, Selam, I) Gruplar arası selamlaşmada ise, grubun birinden bir kişinin selam vermesi, diğer gruptan da bir kişinin alması yeterlidir (Ebu Davud, Edeb, 141) Şayet gruptan hic kimse selamı almazsa, o grupta bulunan herkes gunahkar olur
İslami adaba gore bir gruptan ayrılırken ayrılan kişi tarafından da selam verilmesi gerekmektedir (Ebu Davud, Edeb, 139)
Bir kimseden selam getiren birisine:
Aleyhi ve aleyke'sselam!şeklinde cevap verilir Bir mektuba yazılmış bir selam icin ise: Ve aleyke'sselamdenilir yahut; cevabı mektupta bu ifade yazılır
Selam verirken veya alırken, eğilmek doğru değildir Selam verildiği takdirde alamayacak durumda olanlara ise, selam vermek doğru değildir Mesela, namaz kılanlara, Kur'anı Kerim okuyanlara, hutbe dinleyenlere, ilimle meşgul olanlara, yemek yiyenlere selam verilmez Dolayısıyla bu durumda iken verilen selamı almamanın bir sorumluluğu yoktur
Aynı şekilde musluman olmayanlara selam verilmez Ehli Kitaptan birisi selam verdiği takdirde ise, yalnızca Ve aleykum!denilir, (Riyazu'sSalihin Tercumesi, II, 242243)
İslam toplumu icinde selamı yaymak, hem Allah'ın istihbabi bir emri ve hem de Hz Peygamberin sunnetidir Bir ayette yuce Rabbimiz şoyle buyurur: Ey inananlar! Evlerinizden başka evlere izin almadan, seslenip sahiplerine selam vermeden girmeyiniz Eğer duşunurseniz bu, sizin icin daha iyidir(enNUr, 2427) Bir başka ayette de yuce Rabbimiz şoyle buyurur: Size bir selam verildiği zaman, ondan daha iyisiyle selam verin veya aynıyla karşılık verin(enNisa, 486) Bu ayetlerden selamı yaymanınonemli bir sunnet olduğu acıkca anlaşılmaktadır
Hz Peygamber (sas) de, bircok hadislerinde selamın onemi ve yaygınlaştırılmasının gereği uzerinde durmuştur Bir sahabi Hz Peygamber (sas)'e: İslamın hangi işi daha hayırlıdırdiye sorduğunda, RasUlullah şoyle buyurmuştur: Yemek yedirmen, tanıdığına ve tanımadığına selam vermendir(Buhari, İman, 620) Yine Peygamber Efendimiz (sas) şoyle buyurmuşlardır: İman etmedikce Cennete giremezsiniz: birbirinizi sevmedikce, olgun bir imana sahip olamazsınız Size, yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir şeyi haber vereyim mi? Aranızda selamı yayınız!(Muslim, Îman, 93) Şuphesiz ki, Allah katında insanların en iyisi, once selam verendir(EbU DavUd, Edeb, 133) hadisinden ise, selam vermede acele etmenin daha sevap olduğu anlaşılmaktadır
Gerek ayetlerden ve gerekse hadislerden anlaşıldığına gore selamı yaymak, insanlar arasında dostluk, sevgi ve barışın yaygınlaştırılması, muslumanların kalplerinin birbirlerine ısındırılması bakımından son derece onemlidir O halde, İslam toplumunda dost ve ahbaplarla, arkadaş, tanıdık kısaca butun muslumanlarla sevgi, saygı ve samimiyet duygularının geliştirilebilmesi icin, karşılıklı olarak selam veripalmak gereklidir Selam, yalnızca dışarıda, sokakta, iş yerlerinde verilipalınmaz; evde de selam verilipalınmalıdır Peygamber Efendimiz bu konuda da, yanında buyuttuğu Enes (ra)'e şoyle buyurmuştur:
Oğlum! Ailenin yanına girdiğinde selam ver ki, sana ve ev halkına bereket olsun(Tirmizi, İstizan, 20) O halde, kendi evimize geldiğimizde, kendimize ve evdekilere selam vermemiz gerekiyor (enNUr, 2461) Akşam yatıp, sabahleyin kalkıldığında da, evde bulunan herkese karşılıklı selam veripalmak gerekmektedir Boyle davranmakla, karşılıklı olarak muslumanların birbirlerine sağlık, huzur, barış ve esenlik dilemesi gercekleşmiş olur Bir aile ve toplum fertlerinin, birbirlerine bundan daha iyi dilekte bulunmaları duşunulemez
islam ansiklopedisi
Mustafa OCAL
Selam nedir,Dinimizde selam vermenin hukmu
Barış, rahatlık, esenlik; muslumanların birbirleriyle karşılaştıkları zaman, karşılıklı olarak sağlık ve esenlik dileklerini sunmaları, yani birinin diğerine Selamun aleykum(Selam sizin uzerinize olsun, Allah her turlu kazadan ve beladan korusun!) demesi; diğerinin ise: Ve aleykumu'sselam ve rahmetullahi ve berekatuh(Allah'ın selamı, rahmet ve bereketi sizin de Uzerinize olsun!) şeklinde cevap vermesi anlamına gelen bir İslam ahlakı terimi
Muslumanlar arasında, bir dostluk ve iyi niyet işareti olan selamı vermek sunnet; almak ise farzdır
Hz Peygamber (sas)'in selam ile ilgili hukum ve talimatı şoyledir: Kucukler buyuklere, binekli atlı veya arabalı olanlar yayalara, yuruyenler, oturanlara; arkadan gelenler yetişince ondekilere; iki grup karşılaştığı zaman, az olanlar cok olanlara once selam verirler(Buhari, İsti'zan, 47; Muslim, Selam, I) Gruplar arası selamlaşmada ise, grubun birinden bir kişinin selam vermesi, diğer gruptan da bir kişinin alması yeterlidir (Ebu Davud, Edeb, 141) Şayet gruptan hic kimse selamı almazsa, o grupta bulunan herkes gunahkar olur
İslami adaba gore bir gruptan ayrılırken ayrılan kişi tarafından da selam verilmesi gerekmektedir (Ebu Davud, Edeb, 139)
Bir kimseden selam getiren birisine:
Aleyhi ve aleyke'sselam!şeklinde cevap verilir Bir mektuba yazılmış bir selam icin ise: Ve aleyke'sselamdenilir yahut; cevabı mektupta bu ifade yazılır
Selam verirken veya alırken, eğilmek doğru değildir Selam verildiği takdirde alamayacak durumda olanlara ise, selam vermek doğru değildir Mesela, namaz kılanlara, Kur'anı Kerim okuyanlara, hutbe dinleyenlere, ilimle meşgul olanlara, yemek yiyenlere selam verilmez Dolayısıyla bu durumda iken verilen selamı almamanın bir sorumluluğu yoktur
Aynı şekilde musluman olmayanlara selam verilmez Ehli Kitaptan birisi selam verdiği takdirde ise, yalnızca Ve aleykum!denilir, (Riyazu'sSalihin Tercumesi, II, 242243)
İslam toplumu icinde selamı yaymak, hem Allah'ın istihbabi bir emri ve hem de Hz Peygamberin sunnetidir Bir ayette yuce Rabbimiz şoyle buyurur: Ey inananlar! Evlerinizden başka evlere izin almadan, seslenip sahiplerine selam vermeden girmeyiniz Eğer duşunurseniz bu, sizin icin daha iyidir(enNUr, 2427) Bir başka ayette de yuce Rabbimiz şoyle buyurur: Size bir selam verildiği zaman, ondan daha iyisiyle selam verin veya aynıyla karşılık verin(enNisa, 486) Bu ayetlerden selamı yaymanınonemli bir sunnet olduğu acıkca anlaşılmaktadır
Hz Peygamber (sas) de, bircok hadislerinde selamın onemi ve yaygınlaştırılmasının gereği uzerinde durmuştur Bir sahabi Hz Peygamber (sas)'e: İslamın hangi işi daha hayırlıdırdiye sorduğunda, RasUlullah şoyle buyurmuştur: Yemek yedirmen, tanıdığına ve tanımadığına selam vermendir(Buhari, İman, 620) Yine Peygamber Efendimiz (sas) şoyle buyurmuşlardır: İman etmedikce Cennete giremezsiniz: birbirinizi sevmedikce, olgun bir imana sahip olamazsınız Size, yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir şeyi haber vereyim mi? Aranızda selamı yayınız!(Muslim, Îman, 93) Şuphesiz ki, Allah katında insanların en iyisi, once selam verendir(EbU DavUd, Edeb, 133) hadisinden ise, selam vermede acele etmenin daha sevap olduğu anlaşılmaktadır
Gerek ayetlerden ve gerekse hadislerden anlaşıldığına gore selamı yaymak, insanlar arasında dostluk, sevgi ve barışın yaygınlaştırılması, muslumanların kalplerinin birbirlerine ısındırılması bakımından son derece onemlidir O halde, İslam toplumunda dost ve ahbaplarla, arkadaş, tanıdık kısaca butun muslumanlarla sevgi, saygı ve samimiyet duygularının geliştirilebilmesi icin, karşılıklı olarak selam veripalmak gereklidir Selam, yalnızca dışarıda, sokakta, iş yerlerinde verilipalınmaz; evde de selam verilipalınmalıdır Peygamber Efendimiz bu konuda da, yanında buyuttuğu Enes (ra)'e şoyle buyurmuştur:
Oğlum! Ailenin yanına girdiğinde selam ver ki, sana ve ev halkına bereket olsun(Tirmizi, İstizan, 20) O halde, kendi evimize geldiğimizde, kendimize ve evdekilere selam vermemiz gerekiyor (enNUr, 2461) Akşam yatıp, sabahleyin kalkıldığında da, evde bulunan herkese karşılıklı selam veripalmak gerekmektedir Boyle davranmakla, karşılıklı olarak muslumanların birbirlerine sağlık, huzur, barış ve esenlik dilemesi gercekleşmiş olur Bir aile ve toplum fertlerinin, birbirlerine bundan daha iyi dilekte bulunmaları duşunulemez
islam ansiklopedisi
Mustafa OCAL