Sevgiyle İbadet Edebilmek
İcimizde Saklı Muhabbet
Kalp Nasıl Arınır?
Sevmek, insanın en onemli ozelliklerinden biridir Oyle ki, insan sevdiği icin her şeyi yapar, dağı bile delmek ona zor gelmez İbadetlerimize de birazcık sevgi katabilsek Rabbimize daha yakın olacağız Peki acaba bunun yolu ne?
Alemlerin Rabbi Yuce Allaha ibadet etmek herkes icin bir yukumluluk, bir farzdır Aynı şekilde her kişinin ibadetini guzelleştirmesi, elinden gelenin iyisini yapması da gerekir Yeterince guzel ibadet edemiyorum diye kulluk vazifesini terk etmek şeytanın bir oyunudur ve yasaklanmıştır
Bununla birlikte, ibadet muhabbetullah yani Allah sevgisi ağacının meyvesi gibidir Ağac nasılsa meyve de oyle olur Kul ne kadar muhabbetli ise ibadeti de o kadar gonulden ve sahici olur Bu nedenle muhabbetullahı artırmak icin caba gostermek lazımdır
İcimizde Saklı Muhabbet
Dunyaya gonderilişimizin sebebi kulluktur Yani Cenabı Hakkın emir ve yasaklarına itaat etmektir Allah Tealanın rızasına ermenin bundan başka da yolu yok İtaat ilahi rızaya, rıza cennet ve Cemalullaha vesiledir
Kalbi uyanık, tefekkur sahibi bir insanın Cenabı Hakka itaati sevgiyle boyun eğiştir Zaten sevgi olmadan itaat tatsız ve ağır gelir insana Kılınan namaz, tutulan oruc, verilen sadaka, sevgi varsa zevk verir, adeta kalbi kanatlandırır Değilse zahmet ve meşakkate donuşur
Aslında Allah sevgisi her insanın fıtratında mevcuttur Fakat bu fıtri ozellik hakkı verilmediği, beslenmediği icin bozulmuş, bu da itaati etkilemiştir Ancak arınmış kalpler bu sevgiyi yeniden kazanmıştır Bu yuzden kalbin durumuna bağlı olarak insanların sevgisi ve itaati de farklılık gosterir
İmam Gazali rha Bilmiş ol ki, diyor, ahirette en cok mesut olanlar (dunyadayken) Allahı en cok sevenlerdir Cunku ahiret demek, Allah Tealaya yonelmek, Ona kavuşma saadetine ermek demektir Uzun bir bekleyişten sonra gelen ebedi vuslattan daha guzel ne olabilir? Ancak bu nimetler, sevginin derecesiyle olculur Sevgi ne kadar kuvvetli olursa, saadet de o nispette artar Kul, Allah sevgisini ancak dunyada kazanır (İhya, 4568)
Kendimize Soz Gecirebilsek
Ne var ki dunyalık arzu ve ihtiraslarının esiri olan azgın nefse bu durumu anlatmak, onu Allah Tealaya gereği gibi itaat etmesi hususunda ikna etmek hayli cetin bir iştir Zira o sanki başını toprağa gommuş, heva ve hevesine neredeyse tapacak kadar duşkunleşmiş ve ahmaklaşmıştır Onun gerceği gormesini beklemek, ağustos sıcağında kar yağmasını beklemek olur
Mademki nefs hakikate boyle goz yumup kulak tıkamaktadır, o halde ilahi tecellilerin yeri olan kalbe yonelerek onu nefsin elinden kurtarmak, arındırmaya calışmak lazımdır Kalp nefsin tozundan toprağından temizlendiğinde, nefse soz gecirmek mumkun hale gelir Bir başka ifadeyle, kalp teslim alınırsa, tasavvuf erbabının soylediği gibi nefs mecazi anlamda olur
Nefsin olmesi demek onun ortadan kalkması değildir; tezkiye olması, yani hor ve hakir gorulen kotu sıfatlarından arınıp, ovulen ve istenilen sıfatlarla donanmasıdır Gavsı Hizani ks Hazretleri şoyle buyurmuştur: Nefsin olumu ve oldurulmesi, ilahi emirlere boyun eğerek sıfatlarının değişmesinden ibarettir (Minah)
Kuranı Kerimde de Gercek kurtuluş bulmuştur onu temizleyip parlatan, ziyan etmiştir onu kirleten ve gomen (Şems, 910) diye nefsin arındırılmasına işaret buyrulur
Butun bunlar buyuk nimetlerdir ve buyuk nimetler her zaman buyuk kulfetlerden sonra elde edilir Dunyevi bir aşk icin onlarca zorluğa katlanan insanın, aşkların en buyuğu olan Allah aşkına ermek adına bu kadar kulfeti goze alması cok değildir
Kalp Nasıl Arınır?
Tasavvuf yolunun buyukleri, kalbin arındırılıp saf hale getirilmesine buyuk onem verirler Cunku kalp bunca zaman nefse tabi olmakla gaflet karanlığına gomulmuş ve basiret gozunu kaybetmiştir Eğer tedavi edilirse ilahi nur ve feyzleri muşahade şerefine erecektir
Maneviyat buyuklerinin bu tedavi icin onerdikleri en onemli uc işlem şoyledir: Masivayı kalpten gidermek, zikre sarılmak ve rabıta Bu uc işlemde asıl olan masivayı gidermektir Diğerleri masivadan rahatca kurtulmaya vesiledir
Masivayı kalpten gidermek:
Kalbi asıl sahibinin yani Cenabı Hakkın feyz ve nurlarına acabilmek icin, Onun yuce varlığının dışındaki şeyleri yani masivayı gonulden cıkarmak gerekir
İmam Rabbani ks Hazretlerinin de buyurduğu gibi, dunya ve ahiret iki kuma gibidir, biri memnun edilirse diğeri darılıp gider Masivayla dolu kalp ilahi sevginin yerleşmesine engeldir Sevgi kalbe yerleşmeyince de itaat zayıf olur 19 yuzyıl şairlerimizden Şemi şoyle soyluyor:
Sur cıkar gayrı gonulden ta tecelli kıla Hak Padişah konmaz saraya hane mamur olmadan
Zikrullaha sarılmak:
Zikir, kalpten masivayı gidererek gaflet uykusundan uyanmanın vazgecilmez yoludur Buyukler, kulu Yuce Allaha bağlayan en kısa ve en kolay yolun zikirden gectiğini soylemişlerdir
Gavsı Sani ks Hazretleri bir sohbetlerinde buyurmuştur ki: Zikir kalbin gıdasıdır; gıdasını almayan kalp zayıflar, sonra olur Kalp ancak zikir ile beslenir, kuvvetlenir, tatlanır, manen hayat bulur (Arifler Yolunun Edepleri, 98)
Bilesiniz ki kalpler ancak Allahı anmakla huzur bulur (Rad, 28) ayeti kerimesi bu gerceğe işarettir
Yalnız, zikrin tesirinin cabuk ve kuvvetli olması icin buyuklerin tarif ettiği usule uyulmalıdır Yani kamil bir murşidin rehberliğine başvurulmalıdır
Rabıtaya devam etmek:
Rabıta, tasavvuf yoluna ait bir tur terbiye metodudur Masiva ile dolu kalbi, kamil murşide Cenabı Hak tarafından bahşedilmiş manevi feyzle yıkamaktır Daha genel anlamıyla, bir Allah dostunu model olarak secip, onun izlerinden yurumektir
Kamil murşidin kalbi Cenabı Hakkın tecelli mekanıdır Rabıta ile Hakkın nazar ettiği yere bakmak, orayla irtibat kurmak, guneşin aksettiği aynaya bakmak gibidir Faydası buyuktur
Rabbini Seven Kul
Hakiki manada Allah sevgisini tatmış bir kulun kalbinde ne masivaya ne de gaflete yol bulunur O Rabbinden, Rabbi de ondan razıdır Mahlukata karşı herkesten daha halim, herkesten daha merhametli ve şefkatlidir Yaratılana karşı sevgisi Yaratana olan muhabbetinden ileri gelir
O, halka karşı cok mutevazi, fakat halk icinde bile Hakla beraberdir Her anı yeni bir vuslata acılır İbadet ve taate oylesine tutkundur ki, hadisi kutside bildirildiği gibi bu onu Yuce Allahın sevgisine mahzar kılarak adeta işiten kulağı, goren gozu, konuşan dili haline getirir (Buhari) Kurtuluş icin bize gereken de bu değil mi?
Kurşat Salih YAMAN
semerkand dergisi
mart 2008
İcimizde Saklı Muhabbet
Kalp Nasıl Arınır?
Sevmek, insanın en onemli ozelliklerinden biridir Oyle ki, insan sevdiği icin her şeyi yapar, dağı bile delmek ona zor gelmez İbadetlerimize de birazcık sevgi katabilsek Rabbimize daha yakın olacağız Peki acaba bunun yolu ne?
Alemlerin Rabbi Yuce Allaha ibadet etmek herkes icin bir yukumluluk, bir farzdır Aynı şekilde her kişinin ibadetini guzelleştirmesi, elinden gelenin iyisini yapması da gerekir Yeterince guzel ibadet edemiyorum diye kulluk vazifesini terk etmek şeytanın bir oyunudur ve yasaklanmıştır
Bununla birlikte, ibadet muhabbetullah yani Allah sevgisi ağacının meyvesi gibidir Ağac nasılsa meyve de oyle olur Kul ne kadar muhabbetli ise ibadeti de o kadar gonulden ve sahici olur Bu nedenle muhabbetullahı artırmak icin caba gostermek lazımdır
İcimizde Saklı Muhabbet
Dunyaya gonderilişimizin sebebi kulluktur Yani Cenabı Hakkın emir ve yasaklarına itaat etmektir Allah Tealanın rızasına ermenin bundan başka da yolu yok İtaat ilahi rızaya, rıza cennet ve Cemalullaha vesiledir
Kalbi uyanık, tefekkur sahibi bir insanın Cenabı Hakka itaati sevgiyle boyun eğiştir Zaten sevgi olmadan itaat tatsız ve ağır gelir insana Kılınan namaz, tutulan oruc, verilen sadaka, sevgi varsa zevk verir, adeta kalbi kanatlandırır Değilse zahmet ve meşakkate donuşur
Aslında Allah sevgisi her insanın fıtratında mevcuttur Fakat bu fıtri ozellik hakkı verilmediği, beslenmediği icin bozulmuş, bu da itaati etkilemiştir Ancak arınmış kalpler bu sevgiyi yeniden kazanmıştır Bu yuzden kalbin durumuna bağlı olarak insanların sevgisi ve itaati de farklılık gosterir
İmam Gazali rha Bilmiş ol ki, diyor, ahirette en cok mesut olanlar (dunyadayken) Allahı en cok sevenlerdir Cunku ahiret demek, Allah Tealaya yonelmek, Ona kavuşma saadetine ermek demektir Uzun bir bekleyişten sonra gelen ebedi vuslattan daha guzel ne olabilir? Ancak bu nimetler, sevginin derecesiyle olculur Sevgi ne kadar kuvvetli olursa, saadet de o nispette artar Kul, Allah sevgisini ancak dunyada kazanır (İhya, 4568)
Kendimize Soz Gecirebilsek
Ne var ki dunyalık arzu ve ihtiraslarının esiri olan azgın nefse bu durumu anlatmak, onu Allah Tealaya gereği gibi itaat etmesi hususunda ikna etmek hayli cetin bir iştir Zira o sanki başını toprağa gommuş, heva ve hevesine neredeyse tapacak kadar duşkunleşmiş ve ahmaklaşmıştır Onun gerceği gormesini beklemek, ağustos sıcağında kar yağmasını beklemek olur
Mademki nefs hakikate boyle goz yumup kulak tıkamaktadır, o halde ilahi tecellilerin yeri olan kalbe yonelerek onu nefsin elinden kurtarmak, arındırmaya calışmak lazımdır Kalp nefsin tozundan toprağından temizlendiğinde, nefse soz gecirmek mumkun hale gelir Bir başka ifadeyle, kalp teslim alınırsa, tasavvuf erbabının soylediği gibi nefs mecazi anlamda olur
Nefsin olmesi demek onun ortadan kalkması değildir; tezkiye olması, yani hor ve hakir gorulen kotu sıfatlarından arınıp, ovulen ve istenilen sıfatlarla donanmasıdır Gavsı Hizani ks Hazretleri şoyle buyurmuştur: Nefsin olumu ve oldurulmesi, ilahi emirlere boyun eğerek sıfatlarının değişmesinden ibarettir (Minah)
Kuranı Kerimde de Gercek kurtuluş bulmuştur onu temizleyip parlatan, ziyan etmiştir onu kirleten ve gomen (Şems, 910) diye nefsin arındırılmasına işaret buyrulur
Butun bunlar buyuk nimetlerdir ve buyuk nimetler her zaman buyuk kulfetlerden sonra elde edilir Dunyevi bir aşk icin onlarca zorluğa katlanan insanın, aşkların en buyuğu olan Allah aşkına ermek adına bu kadar kulfeti goze alması cok değildir
Kalp Nasıl Arınır?
Tasavvuf yolunun buyukleri, kalbin arındırılıp saf hale getirilmesine buyuk onem verirler Cunku kalp bunca zaman nefse tabi olmakla gaflet karanlığına gomulmuş ve basiret gozunu kaybetmiştir Eğer tedavi edilirse ilahi nur ve feyzleri muşahade şerefine erecektir
Maneviyat buyuklerinin bu tedavi icin onerdikleri en onemli uc işlem şoyledir: Masivayı kalpten gidermek, zikre sarılmak ve rabıta Bu uc işlemde asıl olan masivayı gidermektir Diğerleri masivadan rahatca kurtulmaya vesiledir
Masivayı kalpten gidermek:
Kalbi asıl sahibinin yani Cenabı Hakkın feyz ve nurlarına acabilmek icin, Onun yuce varlığının dışındaki şeyleri yani masivayı gonulden cıkarmak gerekir
İmam Rabbani ks Hazretlerinin de buyurduğu gibi, dunya ve ahiret iki kuma gibidir, biri memnun edilirse diğeri darılıp gider Masivayla dolu kalp ilahi sevginin yerleşmesine engeldir Sevgi kalbe yerleşmeyince de itaat zayıf olur 19 yuzyıl şairlerimizden Şemi şoyle soyluyor:
Sur cıkar gayrı gonulden ta tecelli kıla Hak Padişah konmaz saraya hane mamur olmadan
Zikrullaha sarılmak:
Zikir, kalpten masivayı gidererek gaflet uykusundan uyanmanın vazgecilmez yoludur Buyukler, kulu Yuce Allaha bağlayan en kısa ve en kolay yolun zikirden gectiğini soylemişlerdir
Gavsı Sani ks Hazretleri bir sohbetlerinde buyurmuştur ki: Zikir kalbin gıdasıdır; gıdasını almayan kalp zayıflar, sonra olur Kalp ancak zikir ile beslenir, kuvvetlenir, tatlanır, manen hayat bulur (Arifler Yolunun Edepleri, 98)
Bilesiniz ki kalpler ancak Allahı anmakla huzur bulur (Rad, 28) ayeti kerimesi bu gerceğe işarettir
Yalnız, zikrin tesirinin cabuk ve kuvvetli olması icin buyuklerin tarif ettiği usule uyulmalıdır Yani kamil bir murşidin rehberliğine başvurulmalıdır
Rabıtaya devam etmek:
Rabıta, tasavvuf yoluna ait bir tur terbiye metodudur Masiva ile dolu kalbi, kamil murşide Cenabı Hak tarafından bahşedilmiş manevi feyzle yıkamaktır Daha genel anlamıyla, bir Allah dostunu model olarak secip, onun izlerinden yurumektir
Kamil murşidin kalbi Cenabı Hakkın tecelli mekanıdır Rabıta ile Hakkın nazar ettiği yere bakmak, orayla irtibat kurmak, guneşin aksettiği aynaya bakmak gibidir Faydası buyuktur
Rabbini Seven Kul
Hakiki manada Allah sevgisini tatmış bir kulun kalbinde ne masivaya ne de gaflete yol bulunur O Rabbinden, Rabbi de ondan razıdır Mahlukata karşı herkesten daha halim, herkesten daha merhametli ve şefkatlidir Yaratılana karşı sevgisi Yaratana olan muhabbetinden ileri gelir
O, halka karşı cok mutevazi, fakat halk icinde bile Hakla beraberdir Her anı yeni bir vuslata acılır İbadet ve taate oylesine tutkundur ki, hadisi kutside bildirildiği gibi bu onu Yuce Allahın sevgisine mahzar kılarak adeta işiten kulağı, goren gozu, konuşan dili haline getirir (Buhari) Kurtuluş icin bize gereken de bu değil mi?
Kurşat Salih YAMAN
semerkand dergisi
mart 2008
