Sevr Antlaşması ve Maddeleri - Sevr Antlaşması Hakkında - Sevr antlaşmasının Sonuçları - Sevr Antlaşmasının Tarihi
SEVR ANTLAŞMASI (10 AĞUSTOS 1920) VE SEVR ANTLAŞMASI’NIN MADDELERİ, SEVR ANTLAŞMASI’NIN SONUÇLARI
I.Dünya Savaşı'nda mağlup olan devletlerle yapılacak barış antlaşmalarının şartları Paris Barış Konferansı'nda (18 Ocak 1919) kararlaştırılmıştı. Ancak Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında kesin bir barış antlaşmasının yapılması gecikmişti.
İtilaf Devletlerinin Osmanlı Devleti ile yapacakları antlaşmayı geciktirmelerinin nedenleri;
• I.Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri arasında gizli paylaşım antlaşmaları yapılmıştı. Antlaşmaya göre, Boğazlar ve çevresi ile Doğu Anadolu Rusya'ya verilmişti. Ancak Rusya'nın savaştan çekilmesi ve İtilaf Devletlerine cephe alması.
• Boğazların yeni durumunun belirlenmesi.
• Yine savaş sırasında İtalya'ya söz verilen İzmir ve Batı Anadolu’nun Yunanlılara verilmesinden dolayı ortaya çıkan anlaşmazlığın giderilmesi
• Türk halkının işgaller karşısında tepkisinin hesap edilmemiş olması,
Yukarıdaki nedenlerden dolayı kesin barış anlaşmasının imzalanması gecikmiştir. Ancak Milli Mücadele'nin organize olmaya başlaması ve TBMM'nin açılması antlaşmanın hazırlanmasını hızlandırmıştır.
Hazırlanan antlaşmanın metni, İtalya'nın San Remo kentinde yapılan konferansta sonra son şeklini aldı. İtilaf Devletleri antlaşma şartlarını bildirmek için Osmanlı Devleti'ni Paris yakınlarında yapılan barış konferansına davet ettiler (22 Nisan 1920).
Çok ağır şartlar içeren bir antlaşma taslağı hazırlanmıştı. Konferansa katılan Osmanlı heyeti antlaşma şartlarını görünce dehşete kapıldı. Antlaşma şartlarına itiraz ettiler. Ancak İtilaf Devletleri antlaşma şartlarını değiştirmeyi kabul etmediler. Ayrıca Osmanlı Devleti'ni barış antlaşmasını imzalamaya zorlamak için ,
Yunanlılar; Bursa, Balıkesir ve Edirne’yi işgal etti.
İngilizler;Bandırma ve Mudanya'ya asker çıkardı.
Bunun üzerine Osmanlı Devleti antlaşmayı kabul etmek zorunda kaldı. Paris'e gönderilen Osmanlı Heyeti Sevr Antlaşması'nı imzaladı (1 0 Ağustos 1920).
Sevr Antlaşması'nın Maddeleri
1. Osmanlı Devleti'nin başkenti İstanbul olmaya devam edecek, fakat Osmanlılar antlaşma maddelerine uymaz, azınlık haklarını korumazlarsa İstanbul Türklerden alınacak.
2. .Boğazlar savaş zamanında bile bütün devletlerin gemilerine açık olacak. Boğazların yönetimi “Boğazlar Komisyonu”na bırakılacak.
3. Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermeni devleti kurulacak
4. Ege Bölgesi'nin büyük bir bölümü ile İstanbul dışındaki bütün Trakya, Yunanlılara verilecek.
5. Antalya ve Konya yöresi İtalyanlara verilecekti.
6. Adana, Malatya ve Sivas dolaylarını birleştiren bölgeler, Fransızlara verilecek.
7. Suriye ve Lübnan Fransızlara verilecek.
8. Arabistan ve Irak İngilizlere verilecek.
9. Osmanlı askeri gücü sınırlı sayıda olacak ve bu ordunun elinde ağır silahlar bulunmayacak.
10. Azınlıklara her alanda geniş haklar tanınacak.
11. Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacak.
Sevr Antlaşması'nın Sonuçları
1. Osmanlı anayasasına göre uluslar arası bir antlaşmanın geçerli olabilmesi için Meclis-i Mebusa'nın antlaşmayı onaylaması gerekiyordu. Ancak meclis padişah tarafından kapatılmış olduğu için böyle bir durum mümkün değildi. Antlaşmayı yetkisiz bir kurum olan Saltanat Şurası imzalamıştı.Bu nedenle imzalanan antlaşma hukuki bir geçerlilik kazanamamıştır.
2. TBMM, Sevr Antlaşması'nı imzalayan ve onaylayanları vatan haini ilan etmiştir.
3. Sevr Antlaşması Türk halkının mücadele isteğini arttırmıştır.
4. Sevr, I.Dünya Savaşı'ndan sonra uygulamaya konulamayan tek antlaşmadır.
Uygulamaya konulamaması bakımından Sevr Antlaşması, 93 Harbi'nden sonra imzalanan Ayastefanos Antlaşması (1878) ile benzerlik gösterir.
SEVR ANTLAŞMASI (10 AĞUSTOS 1920) VE SEVR ANTLAŞMASI’NIN MADDELERİ, SEVR ANTLAŞMASI’NIN SONUÇLARI
I.Dünya Savaşı'nda mağlup olan devletlerle yapılacak barış antlaşmalarının şartları Paris Barış Konferansı'nda (18 Ocak 1919) kararlaştırılmıştı. Ancak Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında kesin bir barış antlaşmasının yapılması gecikmişti.
İtilaf Devletlerinin Osmanlı Devleti ile yapacakları antlaşmayı geciktirmelerinin nedenleri;
• I.Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri arasında gizli paylaşım antlaşmaları yapılmıştı. Antlaşmaya göre, Boğazlar ve çevresi ile Doğu Anadolu Rusya'ya verilmişti. Ancak Rusya'nın savaştan çekilmesi ve İtilaf Devletlerine cephe alması.
• Boğazların yeni durumunun belirlenmesi.
• Yine savaş sırasında İtalya'ya söz verilen İzmir ve Batı Anadolu’nun Yunanlılara verilmesinden dolayı ortaya çıkan anlaşmazlığın giderilmesi
• Türk halkının işgaller karşısında tepkisinin hesap edilmemiş olması,
Yukarıdaki nedenlerden dolayı kesin barış anlaşmasının imzalanması gecikmiştir. Ancak Milli Mücadele'nin organize olmaya başlaması ve TBMM'nin açılması antlaşmanın hazırlanmasını hızlandırmıştır.
Hazırlanan antlaşmanın metni, İtalya'nın San Remo kentinde yapılan konferansta sonra son şeklini aldı. İtilaf Devletleri antlaşma şartlarını bildirmek için Osmanlı Devleti'ni Paris yakınlarında yapılan barış konferansına davet ettiler (22 Nisan 1920).
Çok ağır şartlar içeren bir antlaşma taslağı hazırlanmıştı. Konferansa katılan Osmanlı heyeti antlaşma şartlarını görünce dehşete kapıldı. Antlaşma şartlarına itiraz ettiler. Ancak İtilaf Devletleri antlaşma şartlarını değiştirmeyi kabul etmediler. Ayrıca Osmanlı Devleti'ni barış antlaşmasını imzalamaya zorlamak için ,
Yunanlılar; Bursa, Balıkesir ve Edirne’yi işgal etti.
İngilizler;Bandırma ve Mudanya'ya asker çıkardı.
Bunun üzerine Osmanlı Devleti antlaşmayı kabul etmek zorunda kaldı. Paris'e gönderilen Osmanlı Heyeti Sevr Antlaşması'nı imzaladı (1 0 Ağustos 1920).
Sevr Antlaşması'nın Maddeleri
1. Osmanlı Devleti'nin başkenti İstanbul olmaya devam edecek, fakat Osmanlılar antlaşma maddelerine uymaz, azınlık haklarını korumazlarsa İstanbul Türklerden alınacak.
2. .Boğazlar savaş zamanında bile bütün devletlerin gemilerine açık olacak. Boğazların yönetimi “Boğazlar Komisyonu”na bırakılacak.
3. Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermeni devleti kurulacak
4. Ege Bölgesi'nin büyük bir bölümü ile İstanbul dışındaki bütün Trakya, Yunanlılara verilecek.
5. Antalya ve Konya yöresi İtalyanlara verilecekti.
6. Adana, Malatya ve Sivas dolaylarını birleştiren bölgeler, Fransızlara verilecek.
7. Suriye ve Lübnan Fransızlara verilecek.
8. Arabistan ve Irak İngilizlere verilecek.
9. Osmanlı askeri gücü sınırlı sayıda olacak ve bu ordunun elinde ağır silahlar bulunmayacak.
10. Azınlıklara her alanda geniş haklar tanınacak.
11. Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacak.
Sevr Antlaşması'nın Sonuçları
1. Osmanlı anayasasına göre uluslar arası bir antlaşmanın geçerli olabilmesi için Meclis-i Mebusa'nın antlaşmayı onaylaması gerekiyordu. Ancak meclis padişah tarafından kapatılmış olduğu için böyle bir durum mümkün değildi. Antlaşmayı yetkisiz bir kurum olan Saltanat Şurası imzalamıştı.Bu nedenle imzalanan antlaşma hukuki bir geçerlilik kazanamamıştır.
2. TBMM, Sevr Antlaşması'nı imzalayan ve onaylayanları vatan haini ilan etmiştir.
3. Sevr Antlaşması Türk halkının mücadele isteğini arttırmıştır.
4. Sevr, I.Dünya Savaşı'ndan sonra uygulamaya konulamayan tek antlaşmadır.
Uygulamaya konulamaması bakımından Sevr Antlaşması, 93 Harbi'nden sonra imzalanan Ayastefanos Antlaşması (1878) ile benzerlik gösterir.