Toplumsal bir sorun olan şiddetin ruhsal kökenleri olduğunu belirten Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şiddetin beşerdeki öfke hissinin denetim bozukluğu ile ilgili olduğunu kaydediyor. Narsisizmi yüksek olan bireylerin eleştirildiği vakit karşısındakine şiddet uyguladıklarını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şiddet uygulayan kişinin özgüveni yoktur. Şiddet zayıflık işaretidir” dedi. Şiddetin öğrenilen bir davranış olduğunu vurgulayan Tarhan, ailede yaşanan şiddet örneğinin sanal oyunlardaki şiddete oranla çocuğu çok fazla etkilediğine dikkat çekti.
Üsküdar Üniversitesi Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sıkça gündeme gelen ve toplumsal bir sorun olan şiddetin ruhsal kökenleri ve psikopatolojik tesirlerini kıymetlendirdi.
Beşerde iki ana temel hissin olduğunu, bunlardan birinin cinsel dürtüler ikincisinin ise saldırganlık dürtüleri olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu iki his da şiddetin sebeplerinden üzere gözüküyor. Şiddetin toplumsal öğrenmeyle olması gerekiyor. Yalnızca diğerlerine karşı değil, insan kendisine karşı da şiddet uygulayabilir. Bir kimse kendi kendine iç dünyasında da şiddet uygulayabilir. Bir hadise vardı; yıllar evvel kolunu kesiyordu ve kanına ekmek batırıp yiyordu. Patolojik bir şiddet örneği ve o kişi bundan zevk alıyordu. İnsan değişik bir varlık. Hiçbir hayvanda bunu göremezsiniz” dedi.
Şiddet hissinin beşerde çeşitli biçimlerde ortaya çıkabildiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İçsel temel güçlerimiz var. Bunlar kullanma bozukluğu olarak çıkıyor. Toplumda şiddet kabul görüyorsa bunlar artıyor. Mesela şiddetin kabul gören bir alanı var; küfür etmek mesela. Futbol alanlarında şiddet kabul görüyor” diye konuştu.
Günümüzde şiddet neden arttı?
Şiddetin ruhsal, fizikî ve duygusal şiddet olarak cinslerinin bulunduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, günümüzde tüm dünyada şiddet olaylarının artış gösterdiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Kişiye mobing uygulamak, kişiyi yok saymak ve bunu sistemli bir formda yapmak ruhsal şiddettir. Aile içinde yapılırsa domestik şiddet deniyor. ABD’de istatistik datalar var. Acil servislere başvuran hastaların ’si aile içi şiddetten başvurmuş. Bizim acil servislerimizle ilgili bilgim yok fakat varsa da % 17 kadar olduğunu düşünmüyorum. Bu da şiddetin global bir sorun olduğunu gösteriyor. Pekala, neden günümüzde şiddet arttı? Evvelce beşerler daha yırtıcıydı daha ilkeldi. Şiddet insanın tabiatında var.
Narsisizm, şiddeti artırıyor
Şiddeti artıran bir sebep ise narsisizm. Kişinin egosu o kadar yüksek oluyor ki. Mesela yurtta tıpkı odada kalan iki arkadaş var. Birisi ‘Ortak buzdolabındaki çikolatayı neden yedin?’ diye başkasına şiddet uygulayabiliyor. Narsisizmde kişinin hareketlerine yorum yapıldığında narsisizmi yüksek olan kişi karşı tarafı düşman üzere görüyor. Tenkide kapalı olma şiddetin en temel sebebidir. Narsisizmi yüksek olan şahıslar şiddete eğilimli oluyor ve eleştirildiği vakit karşısındakine şiddet uyguluyor. Lakin eğitimli narsisistler diğerine şiddet uygulatıyor.”
Şiddet uygulayan kişi korkaktır
Hayvana şiddet, eşyaya şiddet uygulamanın ve vurup kırıcı olmanın da şiddet manasına geldiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şiddetin objesi değerli. Narsisist kişi çoklukla şiddeti kendinden daha güçsüz durumda olan şahıslara uygular. Öfkelenir, acısını gidermek için çocuğuna ya da hayvana şiddet uygular. Şiddetin taraf değiştirdiği hisler da ekseriyetle kişinin öfkelendiği, şahsa karşı reaksiyonunu denetim edemediği durumlarda ortaya çıkar. Şiddet uygulayanlar art planda korkak şahıslardır. Şiddet uygulayan kişinin özgüveni yoktur. Bağırarak ya da vurarak ‘Ben varım, ben güçlüyüm’ demeye çalışır. Şiddet zayıflık işaretidir. Uygarlaşmış beşerler haklarını şiddete başvurmadan ve ikna metodu kullanarak ararlar. Hislerini kelamla söz etme hüneri olan beşerler şiddete başvurmazlar. Mezarlıkta ıslık çalan beşerler vardır. Dersiniz ki ‘Ne cesaretli adam hiç korkmuyor!’ Aslında onlar kaygılarıyla baş etmek için dehşetlerinin üstüne bu türlü sarfiyatlar. Şiddet beşerdeki öfke hissinin denetim bozukluğu ile ilgilidir” diye konuştu.
Saldırganlık hissinin tıpkı cinsellik üzere doğuştan geldiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Saldırganlık duygusu rastgele bir tehdit anında insanın kendisini müdafaası için verilmiş histir. Ancak insan bu duyguyu berbata kullanıyor. Hayvanlarda da var ancak aslan toksa saldırmaz. Hayvanın inançlı alanına girmedikten sonra hayvan saldırmaz. Lakin insan bu türlü değil. İnsan her yeri kendi alanı üzere görüyor” dedi.
Konutta canlı şiddet örneği çocuğu etkiliyor
Çocuklardaki şiddet eğilimine de değinen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evde canlı şiddet varsa çocuk onu yansıtıyor. Kardeşini dövme ya da oyuncak fırlatma formunda ortaya çıkabiliyor. Oyunlardaki şiddet çocuğu konuttaki kadar etkilemiyor. Anne ve babanın oyunlardaki şiddetin ziyanlarını, makûs bir şey olduğunu çocuğa anlatması lazım. Saldırganlık genetik ancak şiddet toplumsal öğrenmeyle ortaya çıkıyor. Şiddette rol model önemli” diye konuştu.
Şiddete şiddetle cevap verilmemeli
Bağırıp çağıran kişinin her an şiddet uygulayabildiğini, bu kişi için savaş alanının şiddet uygulamak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Eşlerden birisi bağırıyor diyelim. ‘O bağırıyorsa sen de bağır, tabak çanak fırlat’ formundaki anlayışı yanlış. 1960’lı yıllarda feminizm anlayışı bu istikametteydi. Bu anlayış değiştirildi. Bağıran insan hisseden beyinle hareket eder. Siz o kişiyi düşünen beyne çekin. Bağırıp çağıran şahsa ‘Niye bağırıp çağırıyorsun? Seni anlamıyorum’ derseniz o da sesini düşürür. Acil servislerde biz bunu çok görüyoruz. Acil servise gelen hastaların birden fazla hem fiziken hem ruhen yaralı. Dehşet ve kaygı içinde. Yaralı dokuya dokunursanız insan hoplar ancak sağlam yaraya dokunulduğunda bir şey olmaz. İnsan da ruhen yarasına dokunulmasın istiyor” diye konuştu.
Şiddet önlenebilir mi?
Şiddetin önlenmesinin ve şiddetin tedavi edilmesinin mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şiddetin sebebini bulmak gerekiyor. Kişi depresyonda iken öfke denetimi yapamıyor. Birtakım şahıslar içine kapanır kimi şahıslar öfkelenir. Yeni nesil antidepresanlarla tedavi ediyoruz. Bu türlü bir olay vardı. Danışanımız bir öğretmendi. Baktık beyinde serotonin azalmasına işaret eden hisler var. Bu çeşit hadiselerin değerli bir kısmı tedavi edilebiliyor ancak ferdi olarak tedavi görmesi gerekiyor. Biz bu şahıslara his tabiri eğitimi veriyoruz. Kişi bunu öğrendiği vakit hislerini şiddet yoluyla değil de sözel olarak tabir etmeyi başarabiliyor” diye konuştu.
Üsküdar Üniversitesi Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sıkça gündeme gelen ve toplumsal bir sorun olan şiddetin ruhsal kökenleri ve psikopatolojik tesirlerini kıymetlendirdi.
Beşerde iki ana temel hissin olduğunu, bunlardan birinin cinsel dürtüler ikincisinin ise saldırganlık dürtüleri olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu iki his da şiddetin sebeplerinden üzere gözüküyor. Şiddetin toplumsal öğrenmeyle olması gerekiyor. Yalnızca diğerlerine karşı değil, insan kendisine karşı da şiddet uygulayabilir. Bir kimse kendi kendine iç dünyasında da şiddet uygulayabilir. Bir hadise vardı; yıllar evvel kolunu kesiyordu ve kanına ekmek batırıp yiyordu. Patolojik bir şiddet örneği ve o kişi bundan zevk alıyordu. İnsan değişik bir varlık. Hiçbir hayvanda bunu göremezsiniz” dedi.
Şiddet hissinin beşerde çeşitli biçimlerde ortaya çıkabildiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İçsel temel güçlerimiz var. Bunlar kullanma bozukluğu olarak çıkıyor. Toplumda şiddet kabul görüyorsa bunlar artıyor. Mesela şiddetin kabul gören bir alanı var; küfür etmek mesela. Futbol alanlarında şiddet kabul görüyor” diye konuştu.
Günümüzde şiddet neden arttı?
Şiddetin ruhsal, fizikî ve duygusal şiddet olarak cinslerinin bulunduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, günümüzde tüm dünyada şiddet olaylarının artış gösterdiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Kişiye mobing uygulamak, kişiyi yok saymak ve bunu sistemli bir formda yapmak ruhsal şiddettir. Aile içinde yapılırsa domestik şiddet deniyor. ABD’de istatistik datalar var. Acil servislere başvuran hastaların ’si aile içi şiddetten başvurmuş. Bizim acil servislerimizle ilgili bilgim yok fakat varsa da % 17 kadar olduğunu düşünmüyorum. Bu da şiddetin global bir sorun olduğunu gösteriyor. Pekala, neden günümüzde şiddet arttı? Evvelce beşerler daha yırtıcıydı daha ilkeldi. Şiddet insanın tabiatında var.
Narsisizm, şiddeti artırıyor
Şiddeti artıran bir sebep ise narsisizm. Kişinin egosu o kadar yüksek oluyor ki. Mesela yurtta tıpkı odada kalan iki arkadaş var. Birisi ‘Ortak buzdolabındaki çikolatayı neden yedin?’ diye başkasına şiddet uygulayabiliyor. Narsisizmde kişinin hareketlerine yorum yapıldığında narsisizmi yüksek olan kişi karşı tarafı düşman üzere görüyor. Tenkide kapalı olma şiddetin en temel sebebidir. Narsisizmi yüksek olan şahıslar şiddete eğilimli oluyor ve eleştirildiği vakit karşısındakine şiddet uyguluyor. Lakin eğitimli narsisistler diğerine şiddet uygulatıyor.”
Şiddet uygulayan kişi korkaktır
Hayvana şiddet, eşyaya şiddet uygulamanın ve vurup kırıcı olmanın da şiddet manasına geldiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şiddetin objesi değerli. Narsisist kişi çoklukla şiddeti kendinden daha güçsüz durumda olan şahıslara uygular. Öfkelenir, acısını gidermek için çocuğuna ya da hayvana şiddet uygular. Şiddetin taraf değiştirdiği hisler da ekseriyetle kişinin öfkelendiği, şahsa karşı reaksiyonunu denetim edemediği durumlarda ortaya çıkar. Şiddet uygulayanlar art planda korkak şahıslardır. Şiddet uygulayan kişinin özgüveni yoktur. Bağırarak ya da vurarak ‘Ben varım, ben güçlüyüm’ demeye çalışır. Şiddet zayıflık işaretidir. Uygarlaşmış beşerler haklarını şiddete başvurmadan ve ikna metodu kullanarak ararlar. Hislerini kelamla söz etme hüneri olan beşerler şiddete başvurmazlar. Mezarlıkta ıslık çalan beşerler vardır. Dersiniz ki ‘Ne cesaretli adam hiç korkmuyor!’ Aslında onlar kaygılarıyla baş etmek için dehşetlerinin üstüne bu türlü sarfiyatlar. Şiddet beşerdeki öfke hissinin denetim bozukluğu ile ilgilidir” diye konuştu.
Saldırganlık hissinin tıpkı cinsellik üzere doğuştan geldiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Saldırganlık duygusu rastgele bir tehdit anında insanın kendisini müdafaası için verilmiş histir. Ancak insan bu duyguyu berbata kullanıyor. Hayvanlarda da var ancak aslan toksa saldırmaz. Hayvanın inançlı alanına girmedikten sonra hayvan saldırmaz. Lakin insan bu türlü değil. İnsan her yeri kendi alanı üzere görüyor” dedi.
Konutta canlı şiddet örneği çocuğu etkiliyor
Çocuklardaki şiddet eğilimine de değinen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evde canlı şiddet varsa çocuk onu yansıtıyor. Kardeşini dövme ya da oyuncak fırlatma formunda ortaya çıkabiliyor. Oyunlardaki şiddet çocuğu konuttaki kadar etkilemiyor. Anne ve babanın oyunlardaki şiddetin ziyanlarını, makûs bir şey olduğunu çocuğa anlatması lazım. Saldırganlık genetik ancak şiddet toplumsal öğrenmeyle ortaya çıkıyor. Şiddette rol model önemli” diye konuştu.
Şiddete şiddetle cevap verilmemeli
Bağırıp çağıran kişinin her an şiddet uygulayabildiğini, bu kişi için savaş alanının şiddet uygulamak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Eşlerden birisi bağırıyor diyelim. ‘O bağırıyorsa sen de bağır, tabak çanak fırlat’ formundaki anlayışı yanlış. 1960’lı yıllarda feminizm anlayışı bu istikametteydi. Bu anlayış değiştirildi. Bağıran insan hisseden beyinle hareket eder. Siz o kişiyi düşünen beyne çekin. Bağırıp çağıran şahsa ‘Niye bağırıp çağırıyorsun? Seni anlamıyorum’ derseniz o da sesini düşürür. Acil servislerde biz bunu çok görüyoruz. Acil servise gelen hastaların birden fazla hem fiziken hem ruhen yaralı. Dehşet ve kaygı içinde. Yaralı dokuya dokunursanız insan hoplar ancak sağlam yaraya dokunulduğunda bir şey olmaz. İnsan da ruhen yarasına dokunulmasın istiyor” diye konuştu.
Şiddet önlenebilir mi?
Şiddetin önlenmesinin ve şiddetin tedavi edilmesinin mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şiddetin sebebini bulmak gerekiyor. Kişi depresyonda iken öfke denetimi yapamıyor. Birtakım şahıslar içine kapanır kimi şahıslar öfkelenir. Yeni nesil antidepresanlarla tedavi ediyoruz. Bu türlü bir olay vardı. Danışanımız bir öğretmendi. Baktık beyinde serotonin azalmasına işaret eden hisler var. Bu çeşit hadiselerin değerli bir kısmı tedavi edilebiliyor ancak ferdi olarak tedavi görmesi gerekiyor. Biz bu şahıslara his tabiri eğitimi veriyoruz. Kişi bunu öğrendiği vakit hislerini şiddet yoluyla değil de sözel olarak tabir etmeyi başarabiliyor” diye konuştu.