Sosyal ( toplumsal ) gercekciler

[SoruCevap]

SOSYAL GERCEKCİLER
1951 ’den sonra bazı yazarlar ulkenin icinde bulunduğu sosyal değişimi butun yonleriyle eserlerine yansıtmaya calışır Bunun sonucu olarak Anadolu ’nun koylerinin ve şehirlerinin sorunları roman ve hikayelerin konusu olmuştur Bu sanatcılar, sorunları ele alırken kendi siyasi goruşlerini eserlerine yansıtmaya başlamışlar, boylelikle toplumsal gercekci akım ortaya cıkmıştır Bu anlayış roman ve hikayenin yanı sıra şiirde de etkili olmuştur

Bu yazarların etkisiyle eserlerin dil ve anlatımında buyuk değişimler olmuştur Eserlerde sade bir dil kullanmışlar, konuşma diline ağırlık vermişler, kahramanlarını yoresel ağızla konuşturarak, guclu betimlemeler yapmışlardır

Bu sanatcılardan bazıları şunlardır:

Kemal Tahir
Orhan Kemal(Raşit Oğutcu)
Sabahattin Ali
Yaşar Kemal(Kemal Sadık Goğceli)


Sabahattin Ali(1907–1948)

 Cumhuriyet Doneminin ilk yıllarındaki sosyal gercekci edebiyatın ilk temsilcisidir
 İlk toplumsal gercekci oykuleri Resimli Ay dergisinde yayınlanmıştır Şiirler, hikayeler, romanlar yazmış, ceviriler yapmıştır Asıl ununu oyku ve romanlarıyla sağlamıştır
 Aydınların ve kentlilerin Anadolu insanına karşı takındığı tavrı eleştirmiş, Anadolu insanına yaklaşımıyla edebiyata yeni bir boyut kazandırmıştır
 Konularını toplumsal eşitsizliklerden alan romanlar yazmış, ezilen insanların acılarını, somurulmelerini dile getirmiştir
 1937 ’de yayınlanan Kuyucaklı Yusuf romanı, gercekci romanının en ozgun orneklerindendir
 Anadolu koy hayatından aldığı acıklı konuları realist hatta naturalist bir yontemle işlemiştir
 Romanlarında uzun konuşmalara yer veren yazar, oykulerinde konuşmaları kısa tutmuştur
Eserleri:
Şiir: Dağlar ve Ruzgar, Kurbağaların Serenadı, Oteki Şiirler, Tum Şiirleri
Roman: Kuyucaklı Yusuf, İcimizdeki Şeytan, Kurk Mantolu Madonna
Oyku: Değirmen, Kağnı, Ses, Yeni Dunya, Sırca Koşk, Esirler
Yaşar Kemal (1922 … )

 Asıl adı Kemal Sadık Goğceli'dir Dort yaşlarında babasını kaybetmiş, aynı yıllarda bir kaza sonucu bir gozunu kaybetmiştir
 Adana Ortaokulunu son sınıfta bırakmak zorunda kalmış, pamuk tarlalarında ırgatlık, pirinc tarlala¬rında su bekciliği, inşaat kontrol memurluğu gibi işlerde calışmıştır
 Anadolu insanının ya¬şamını folklorla birleştirerek anlatmış, asıl ununu Cukurova yo¬resini ve bu yorede yaşayan koylulerin yaşamını anlattığı hi¬kaye ve romanlarıyla sağlamıştır
 Romanlarında toplumsal celişkileri ve catışmaları, bunların insan uzerindeki etkilerini, feodal ilişkilere dayanan bir duzeni ve bu duzenle birlikte değerlerin yıkılışını anlatmıştır
 Halk geleneğinde yaşayan eşkıya tipini cizdiği, haksızlığa karşı dağa cıkan bir gencin oykusu olan İnce Memed adlı eser, bircok dile cevrilmiştir Yazar bu eseriyle Nobel Odulune aday gosterilmiştir
 Doğainsan ilişkisini, insanı insan yapan tutkuları, duşleri destansı uslubuyla sergilemiştir
 Zengin bir sozcuk dağarcığına kendine ozgu canlı, şiirsel bir anlatıma sahip olan yazar kısa ve ozlu cumleler kullanmıştır
 Eserlerinde halkın kullandığı sozcuklere de yer vermiştir Bunların coğu yoresel isimler ve deyimlerdir
 Eserlerinin coğunda efsanelerden ve halk hikayelerinden yararlanmıştır
Eserleri:

Roman: Teneke, İnce Memed (4 Cilt), Orta Direk, Yer Demir Gok Bakır, Olmez Otu, Demirciler Carşısı Cinayeti, Yusufcuk Yusuf, Yılanı Oldurseler, Kimsecik, Kale Kapısı, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana

Hikaye: Sarı Sıcak, Yanan Ormanlarda Elli Gun, Cukurova Yana Yana, Peri Bacaları

Efsane: Uc Anadolu Efsanesi, Ağrı Dağı Efsanesi, Bin boğalar Efsanesi

Orhan Kemal (1914 1970)

 Asıl adı Mehmet Raşit Oğutcu' dur Yazılarında Orhan Kemal takma adını kullanmıştır Ailesinin Suriye ’ye goc etmesinden dolayı oğrenimini yarıda bırakmış, Adana ’ya donunce bir sure işcilik yapmıştır
 Edebiyata şiirle başlayan Orhan Kemal, calışmalarını hikaye alanında yoğunlaştırmıştır
 1952'de Vatangazetesinde yayınlanan Murtazaadlı eseriyle tanınmıştır
 1957 yılından sonra sadece roman yazmaya başlamıştır Kardeş Payıadlı eseriyle Sait Faik Hikaye Odulu almıştır
 Eserlerinde yaşamın gucluklerini, bu guclukler altında ezilen insanları, gecim sıkıntılarını anlatmıştır
 Kendi hayatından kesitler sunduğu ilk romanlarında işci cevrelerini, sa¬nayileşen Turkiye'nin toplum yapısını, işciişveren ilişkilerini, koyden kente gocun yarattığı so¬runları yansıtmıştır
 Gercekci yazarların başında yer alan Orhan Kemal, 1940 sonrası toplumsal gercekciliğin de oncusudur
 Eserlerinde karşılıklı konuşma tekniğini başarıyla uygulamıştır
 Onceleri ağız ve şive ozelliklerine yer verirken sonraları bunu cok az kullanmaya başlamıştır
 Yalın, sussuz bir anla¬tımı vardır
Eserleri:
Hikaye: Ekmek Kavgası, Sarhoşlar, Camaşırcının kızı, 72 Koğuş, Grev, Arka Sokak, Kar¬deş Payı,
Babil Kulesi, Dunyada Harp Vardı, İşsiz, Once Ekmek

Roman: Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Cemile, Bereketli Topraklar Uzerinde, Devlet Kuşu, Vukuat Var,
Gavurun Kızı, Dunya Evi, El Kızı, Eskici ve Oğulları, Gurbet Kuşları, Mahalle Kavgası

Kemal Tahir (1910–1973)

 Cumhuriyet doneminin sosyal gercekci yazarlarından olan Kemal Tahir, İstanbul'da doğmuştur
 Sanat hayatına mustear isimlerle ceviriler yaparak başlamış, şiir denemelerinden sonra, dedektif ve macera romanları yazmıştır
 Gol İnsanları adındaki dort uzun hikayeden oluşan eseriyle tanınmıştır
 Eserlerinde anlaşılır bir dil ve yalın bir anlatım kullan¬maya ozen gostermiş, kişileri, daha cok temsil ettikleri yorelerin ağzı ile konuşturmuştur
 Konularını cezaevi yaşamından, Kurtuluş Savaşı' ndan, tarihten, eşkıya hikayelerinden ve koy hayatından almıştır
 Romanlarında guclu bir gozlem tekniğiyle sosyal sorunları incelemiş ve eleş¬tirmiş, tasvirler uzerinde onemle durmuştur
 Turk romanı, işcimizle koylumuzun gerceklerinden cıkargoruşunu savunarak koyu ve koy insanının yaşamını, koylerin geri kalmışlığını, sorunlarını ele almıştır
 Ko¬nuları yalnız sanatcı gozuyle değil, bilimsel bir yontemle incelemiş, tezli romancılığımızın gelişme¬sinde etkili olmuştur
 Osmanlı sosyal hayatı ve devlet yapısı uzerinde onemle durmuş, bu konudaki goruşlerine yer verdiği Devlet Ana romanıyla 1967 ’de TDK odulunu almıştır

Eserleri:
Sağırdere, Esir Şehrin İnsanları, Kor Duman, Rahmet Yolları Kesti, Yedi Cınar Yaylası, Koyun Kamburu, Esir Şehrin Mahpusu, Yorgun Savaşcı, Bozkırdaki Cekirdek, Devlet Ana, Kurt Kanunu