Takvim Nedir, Takvimin İcadı
Gecen zamanı olcmek icin, hareketleri duzenli olan ve kolaylıkla gozlemlenebilen iki yıldızdan yararlanılır: bunlardan biri Ay, oteki Guneş'tir Ay'ın 29,5 gunde bir tekrarlanan ve l yılda 12 evreden oluşan bir hareketi vardır Guneş ise, mevsimlere gore değişen bir yuksekliğe ulaşır ve hareketini 365 gun 6 saatte tamamlar Bu nedenle de ay ve guneş takvimleri yapılmıştır
Ay takviminde, Ay'ın evrelerini izleyen 29 ve 30 gunluk almaşık 12 ay vardır; bu 12 ay, 354 gunluk bir ay yılı oluşturur Ancak bu yıl mevsimlerin ritmine uymaz (11 gun kısa) Guneş takviminde ise yıl, tersine, mevsimlerin ritmini izler, ancak aylar (30 ya da 31 gunluk), Ay'ın evrelerine denk duşmez (l gun fazla)
JULYEN TAKVİMİ
MO 46'da Julius Sezar, astronomları, Guneş'in hareketine tam anlamıyla uyabilen bir takvim yapmakla gorevlendirdi Guneş yılı işte o zaman 365 gun 6 saat olarak hesaplandı «Julyen» adı verilen bu takvim bu nedenle 365 gunden, 4 yılda bir de 366 gunden (artık yıl) oluşur
Ancak bu takvim tam anlamıyla kusursuz bir takvim değildir Yer, Guneş cevresindeki dolanımını 365 gun 5 saat 48 dakika ve 46 saniyede tamamlar Şu halde Julyen takvimi 11 dakika 14 saniye kadar uzundur Bu fark ilk bakışta onemsiz gibi gorunurse de her yıl tekrarlanınca 100 yılda 18 saatlik, 400 yılda da 3 gunluk bir farka yol acar
GREGORYEN TAKVİMİ (TAKVİMİ GARBİ)
XVI yy da, aradaki bu fark 10 gune ulaşmıştı (ilkbahar 21 yerine 11 martta başlıyordu) İşte bu nedenle papa Gregorius XIII, bu hatayı duzeltmek icin 4 ekim 1582'den sonraki gunun 15 ekim 1582 olmasına karar verdi Ayrıca bu farkın yeniden oluşmasını onlemek icin artık yılların dort yılda bir tekrarlanmasına karar verildi Artık yıllar 00 ile biten yıllar dışındakilerdi Boyle yıllar da 400'e bolunebilirlerse artık olabilirdi Sozgelimi 1600 artık yıldı, 2000 de artık yıl olacaktır; ancak, 1700, 1800, 1900 yıllar artık sayılmadı 400 yıldaki 3 gunluk hata da boylece giderilmiş oldu «Gregoryen» diye bilinen bu takvim bugun butun dunyada kullanılmaktadır
Yılın on iki ayı ve bu ayların gun sayısı şoyledir: ocak (31), şubat (28 veya 29), mart (31), nisan (30), mayıs (31), haziran (30), temmuz (31), ağustos (31), eylul (30), ekim (31), kasım (30), aralık (31) Yıl, her biri kavuşum ayının dortte birine denk 52 haftaya bolunmuştur
DİĞER TAKVİMLER
Bircok toplum resmi olarak Gregoryen takvimini kullanıyorsa da, dini tarihler icin daha eski ve geleneksel bir takvimden yararlanılır Sozgelimi Muslumanların bir ay takvimi vardır; şu halde Musluman takvimi yılı, Hıristiyan takviminin yılından 11 gun eksiktir Musluman takviminin birinci yılının ilk gunu 16 temmuz 622'ye tekabul eder O tarihte Hz Muhammet Mekke'den Medine'ye Hicret etmiştir Museviler ise, MS IV yyda, ayları (30 ve 29 gunluk) Ay'ın hareketine gore hesaplanmış bir takvimi kullanmağa başladılar 12 ay 354 gun tuttuğu icin bu takvime zaman zaman bir 13'uncu ay eklenir
TURK TAKVİMLERİ
Turkler İslam dinini kabul etmeden once, guneş yılına dayanan ve yılları sayıyla değil de hayvan adlarıyla belirtilen bir takvim kullanırlardı (on iki hayvanlı takvim) İslamlığın kabulunden sonra hicrikameri denen Musluman takvimini (alaturka takvim de denir) benimsediler Sonra Osmanlılarda Mahmut I zamanında hicri takvimle birlikte rumi takvim de kullanılmağa başladı Mali veya hicrişemsi takvim de denen bu takvim gene Hicret'ten başlatılıyordu Turkiye Cumhuriyeti'nde bunların hepsi bırakılarak Gregoryen esasına uygun miladi takvim benimsendi (26 aralık 1925)
Gecen zamanı olcmek icin, hareketleri duzenli olan ve kolaylıkla gozlemlenebilen iki yıldızdan yararlanılır: bunlardan biri Ay, oteki Guneş'tir Ay'ın 29,5 gunde bir tekrarlanan ve l yılda 12 evreden oluşan bir hareketi vardır Guneş ise, mevsimlere gore değişen bir yuksekliğe ulaşır ve hareketini 365 gun 6 saatte tamamlar Bu nedenle de ay ve guneş takvimleri yapılmıştır
Ay takviminde, Ay'ın evrelerini izleyen 29 ve 30 gunluk almaşık 12 ay vardır; bu 12 ay, 354 gunluk bir ay yılı oluşturur Ancak bu yıl mevsimlerin ritmine uymaz (11 gun kısa) Guneş takviminde ise yıl, tersine, mevsimlerin ritmini izler, ancak aylar (30 ya da 31 gunluk), Ay'ın evrelerine denk duşmez (l gun fazla)
JULYEN TAKVİMİ
MO 46'da Julius Sezar, astronomları, Guneş'in hareketine tam anlamıyla uyabilen bir takvim yapmakla gorevlendirdi Guneş yılı işte o zaman 365 gun 6 saat olarak hesaplandı «Julyen» adı verilen bu takvim bu nedenle 365 gunden, 4 yılda bir de 366 gunden (artık yıl) oluşur
Ancak bu takvim tam anlamıyla kusursuz bir takvim değildir Yer, Guneş cevresindeki dolanımını 365 gun 5 saat 48 dakika ve 46 saniyede tamamlar Şu halde Julyen takvimi 11 dakika 14 saniye kadar uzundur Bu fark ilk bakışta onemsiz gibi gorunurse de her yıl tekrarlanınca 100 yılda 18 saatlik, 400 yılda da 3 gunluk bir farka yol acar
GREGORYEN TAKVİMİ (TAKVİMİ GARBİ)
XVI yy da, aradaki bu fark 10 gune ulaşmıştı (ilkbahar 21 yerine 11 martta başlıyordu) İşte bu nedenle papa Gregorius XIII, bu hatayı duzeltmek icin 4 ekim 1582'den sonraki gunun 15 ekim 1582 olmasına karar verdi Ayrıca bu farkın yeniden oluşmasını onlemek icin artık yılların dort yılda bir tekrarlanmasına karar verildi Artık yıllar 00 ile biten yıllar dışındakilerdi Boyle yıllar da 400'e bolunebilirlerse artık olabilirdi Sozgelimi 1600 artık yıldı, 2000 de artık yıl olacaktır; ancak, 1700, 1800, 1900 yıllar artık sayılmadı 400 yıldaki 3 gunluk hata da boylece giderilmiş oldu «Gregoryen» diye bilinen bu takvim bugun butun dunyada kullanılmaktadır
Yılın on iki ayı ve bu ayların gun sayısı şoyledir: ocak (31), şubat (28 veya 29), mart (31), nisan (30), mayıs (31), haziran (30), temmuz (31), ağustos (31), eylul (30), ekim (31), kasım (30), aralık (31) Yıl, her biri kavuşum ayının dortte birine denk 52 haftaya bolunmuştur
DİĞER TAKVİMLER
Bircok toplum resmi olarak Gregoryen takvimini kullanıyorsa da, dini tarihler icin daha eski ve geleneksel bir takvimden yararlanılır Sozgelimi Muslumanların bir ay takvimi vardır; şu halde Musluman takvimi yılı, Hıristiyan takviminin yılından 11 gun eksiktir Musluman takviminin birinci yılının ilk gunu 16 temmuz 622'ye tekabul eder O tarihte Hz Muhammet Mekke'den Medine'ye Hicret etmiştir Museviler ise, MS IV yyda, ayları (30 ve 29 gunluk) Ay'ın hareketine gore hesaplanmış bir takvimi kullanmağa başladılar 12 ay 354 gun tuttuğu icin bu takvime zaman zaman bir 13'uncu ay eklenir
TURK TAKVİMLERİ
Turkler İslam dinini kabul etmeden once, guneş yılına dayanan ve yılları sayıyla değil de hayvan adlarıyla belirtilen bir takvim kullanırlardı (on iki hayvanlı takvim) İslamlığın kabulunden sonra hicrikameri denen Musluman takvimini (alaturka takvim de denir) benimsediler Sonra Osmanlılarda Mahmut I zamanında hicri takvimle birlikte rumi takvim de kullanılmağa başladı Mali veya hicrişemsi takvim de denen bu takvim gene Hicret'ten başlatılıyordu Turkiye Cumhuriyeti'nde bunların hepsi bırakılarak Gregoryen esasına uygun miladi takvim benimsendi (26 aralık 1925)