Tarih boyunca ırk, avlanma, savunma ve hamle gibi ihtiyaçlardan*nedeniyle silah arayışında bulunmuşlardır Tabanca türü olarak ilklerden biri ise, yay aracıdır Tatar yayı da, yay silahının türlerinden biri olarak tarihte kullanılmıştır
Tatar yayı, özellikle uzaktan mesafe silahı olarak kullanılmıştır Bu yay türünün oluşumu ise, ergonomik yapıdaki bir tahtaya bir yayınlama yerleştirilmesiyle oluşur Tatar yayındaki egzersiz prensibi ise, olağan yay mantığıyla fazla benzerdir Tahta cisim üzerinde bulunan ok, tetiği çekilmesiyle hedefe dürüst ilerler Bu yay türü, Tatar ’lar tarafından Osmanlı Devleti ’ne kazandırılmıştır* Tatar yayını gerebilmek için, yayda küçük bir vinç mekanizması kullanılır Bu vinç mekanizması, kurmalı yay terimi eklemiştir
Tatar yayının öteki normal yaylara oranla en önemli özelliği, bu yayınlama zırh delebilme gücünde ok fırlatmasıdır Bu özellik, tatar yayına farklı bir bedel ve siklet katmaya yetmiştir Bu yayın gücü o kadar kuvvetliydi ki, tatar yayı bir şövalyeyi fazla rahat bir şekilde öldürebilirdi Tatar yayının bu özelliği, bu yaya Ortaçağ döneminde ölümcül bir tabanca kavramını kazandırmıştır Yayınlama bu tanımı almasına karşın, yayın birtakım dezavantajları da bulunmaktaydı Tatar yayı, sadece yakın mesafelerde çok iyi sonuçlar vermekteydi Uzakta hedefler, bu yayın kullanımına yerinde değildir
Öteki bir adıyla kurmalı yayın dezavantajlarından birisi de, bu yayın iki atış için uygun olamamasıdır Ilk ok fırlatıldıktan daha sonra, tahtaya yeni bir ok yerleştirilir ve mekanizmanın kurulumu sağlanır Bu zaman de adeta yarım dakikaya tekabül etmektedir* Lakin bu yay türünün de çeşitleri bulunmaktadır Çin ’de kullanılan ve otomatik kurmalı yapıda olan yay türü, dakikada 10 ok atabilme gücüne sahiptir Bu nitelik, Tatar yayına farklı bir nitelik katmıştır
Kurmalı yayınlama keşfedilme tarihi ise tam olarak belirlenememektedir Yayın keşfedilme yeri de, bilinmezliğini korumaktadır Ortaya atılan tahminler, kurmalı yayın İÖ 600 ’lü yıllarda Çinliler tarafından keşfedildiğini söylemektedir Bu silah türü, Roma ve Yunan dönemlerinde de bilinmekteydi
Kurmalı Yay ve Avrupa
Kurmalı yayı bu denli ünlü eden ve o dönemde popüler yapanlar ise, Avrupalılardır Yay, Ortaçağ döneminde ölümcül bir tabanca olarak adlandırılmış ve bu dönemde bu yayı Normanlar kullanılmıştır aynı zamanda yayın bazı milletler kadar olumsuzlukları da yaşanmıştır Tarihte yaşanan ünlü Crecy savaşında, Tatar yayı Fransızlara mağlubiyeti getirmiştir Bu savaş, İngiliz ve Fransız orduları aralarında yapılmıştır ve savaşta Fransızlar sayıca üstündür Fakat savaşı İngilizler kazanmıştır Bu savaşta Fransızlar Tatar yayı, İngilizler ise Longow adı verilen ve dakikada 67 ok atabilen yaylardan kullanmışlardır
Tatar yayını önemli kılan bir öteki nokta ise, bu yayın başvuru kolaylığıdır Bu yay türü kullanım kolaylığından dolayı, genç, yaşlı, çocuk ve kadınlarca kullanılabiliyordu Tetiği çekmek ve nişan olmak, Tatar yayını kullanabilmek için yeterliydi Fakat bayağı yayı göstermek, yıllar süren bir eğitim istiyordu bu nedenle Tatar yayı, herkesçe kullanılmıştır
Bu denli kayda değer özelliklere sahip olan kurmalı yayınlama kullanımı, tarihte bir emirle son bulmuştur Bir Fransız Kralı bu yayla öldürülmüş ve Papa, Tatar Yayını iblis icadı olarak nitelendirerek yayınlama kullanımını yasaklamıştır
Diğer Bölgelerde Kurmalı Yay
Avrupa ’ya oranla kurmalı yay, Asya ’da daha öbür yöntem ve amaçlarla kullanılmıştır Asya ’da kurmalı yayın, yere sabit versiyonları kullanılmıştır ve daha fazla kuşatma amacı gütmüştür Buralarda kullanılan yaylar, normallerine tarafından büyükçe yapılmıştır* Haçlı savaşlarında Haçlıların, Türk ve Arap atlılarına Tatar yayları baştan sona karşı koymaları Araplar ’ı oldukça etkilemiştir Ve Araplar etkilendikleri bu yayı daha da geliştirerek, geliştirdikleri yayı Avrupalılar üstünde kullanmışlardır İslam orduları da, kaleleri bu yaylarla korumuşlardır
Çin ’de Kurmalı Yaylar
Çin ’de bu yay epeyce geliştirilerek, otomatik yapıya getirilmiştir Otomatikleşmiş kurmalı yayalara ait ise, Chukonu adı verilmiştir Chukonu, sıradan yapıdaki bir kurmalı eklenmiş olan kol ve şarjörden oluşur Kolun ileriye içten olan hareketi, şarjördeki okların sırayla atılmasını sağlar Bu yay türü, çok ağır olduğu için kucakta taşınmaktaydı* Bu siklet, Çinlilerin kurmalı yayına bazı dezavantajlar getirmiştir En büyük dezavantaj ise, nişan almanın zorlaşmasıdır Ama mekanizme kurma derdi olmadığı için, bu öyle önemsenmemiştir Bu silah oldukça etkili olmasında nedeniyle, Çin kalelerinin savunmasında fazla artı işlev görmüştür
Günümüz Dünyasında Kurmalı Yaylar
Günümüzdeki kurmalı yaylar, daha fazla avcılık faaliyetlerinde hizmet etmektedir Yan bu yay eskiye oranla koskocoman değişimlere uğramıştır Örneğin silaha dürbün takılmıştır bununla birlikte lazerli türleri de piyasada yer almaktadır Günümüzde yapılan Tatar yayları, Carbon Fiber ’den yapılır ve çok şiddetle üretilir aynı zamanda günümüz kurmalı yayı, modern silahlar gibi sesli değil, oldukça sessiz çalışmaktadır Yayınlama bu özellikleri sebebiyle, yayın kullanımına değişik ülkelerde sınırlılıklar getirilmiştir
Tatar yayı, özellikle uzaktan mesafe silahı olarak kullanılmıştır Bu yay türünün oluşumu ise, ergonomik yapıdaki bir tahtaya bir yayınlama yerleştirilmesiyle oluşur Tatar yayındaki egzersiz prensibi ise, olağan yay mantığıyla fazla benzerdir Tahta cisim üzerinde bulunan ok, tetiği çekilmesiyle hedefe dürüst ilerler Bu yay türü, Tatar ’lar tarafından Osmanlı Devleti ’ne kazandırılmıştır* Tatar yayını gerebilmek için, yayda küçük bir vinç mekanizması kullanılır Bu vinç mekanizması, kurmalı yay terimi eklemiştir
Tatar yayının öteki normal yaylara oranla en önemli özelliği, bu yayınlama zırh delebilme gücünde ok fırlatmasıdır Bu özellik, tatar yayına farklı bir bedel ve siklet katmaya yetmiştir Bu yayın gücü o kadar kuvvetliydi ki, tatar yayı bir şövalyeyi fazla rahat bir şekilde öldürebilirdi Tatar yayının bu özelliği, bu yaya Ortaçağ döneminde ölümcül bir tabanca kavramını kazandırmıştır Yayınlama bu tanımı almasına karşın, yayın birtakım dezavantajları da bulunmaktaydı Tatar yayı, sadece yakın mesafelerde çok iyi sonuçlar vermekteydi Uzakta hedefler, bu yayın kullanımına yerinde değildir
Öteki bir adıyla kurmalı yayın dezavantajlarından birisi de, bu yayın iki atış için uygun olamamasıdır Ilk ok fırlatıldıktan daha sonra, tahtaya yeni bir ok yerleştirilir ve mekanizmanın kurulumu sağlanır Bu zaman de adeta yarım dakikaya tekabül etmektedir* Lakin bu yay türünün de çeşitleri bulunmaktadır Çin ’de kullanılan ve otomatik kurmalı yapıda olan yay türü, dakikada 10 ok atabilme gücüne sahiptir Bu nitelik, Tatar yayına farklı bir nitelik katmıştır
Kurmalı yayınlama keşfedilme tarihi ise tam olarak belirlenememektedir Yayın keşfedilme yeri de, bilinmezliğini korumaktadır Ortaya atılan tahminler, kurmalı yayın İÖ 600 ’lü yıllarda Çinliler tarafından keşfedildiğini söylemektedir Bu silah türü, Roma ve Yunan dönemlerinde de bilinmekteydi
Kurmalı Yay ve Avrupa
Kurmalı yayı bu denli ünlü eden ve o dönemde popüler yapanlar ise, Avrupalılardır Yay, Ortaçağ döneminde ölümcül bir tabanca olarak adlandırılmış ve bu dönemde bu yayı Normanlar kullanılmıştır aynı zamanda yayın bazı milletler kadar olumsuzlukları da yaşanmıştır Tarihte yaşanan ünlü Crecy savaşında, Tatar yayı Fransızlara mağlubiyeti getirmiştir Bu savaş, İngiliz ve Fransız orduları aralarında yapılmıştır ve savaşta Fransızlar sayıca üstündür Fakat savaşı İngilizler kazanmıştır Bu savaşta Fransızlar Tatar yayı, İngilizler ise Longow adı verilen ve dakikada 67 ok atabilen yaylardan kullanmışlardır
Tatar yayını önemli kılan bir öteki nokta ise, bu yayın başvuru kolaylığıdır Bu yay türü kullanım kolaylığından dolayı, genç, yaşlı, çocuk ve kadınlarca kullanılabiliyordu Tetiği çekmek ve nişan olmak, Tatar yayını kullanabilmek için yeterliydi Fakat bayağı yayı göstermek, yıllar süren bir eğitim istiyordu bu nedenle Tatar yayı, herkesçe kullanılmıştır
Bu denli kayda değer özelliklere sahip olan kurmalı yayınlama kullanımı, tarihte bir emirle son bulmuştur Bir Fransız Kralı bu yayla öldürülmüş ve Papa, Tatar Yayını iblis icadı olarak nitelendirerek yayınlama kullanımını yasaklamıştır
Diğer Bölgelerde Kurmalı Yay
Avrupa ’ya oranla kurmalı yay, Asya ’da daha öbür yöntem ve amaçlarla kullanılmıştır Asya ’da kurmalı yayın, yere sabit versiyonları kullanılmıştır ve daha fazla kuşatma amacı gütmüştür Buralarda kullanılan yaylar, normallerine tarafından büyükçe yapılmıştır* Haçlı savaşlarında Haçlıların, Türk ve Arap atlılarına Tatar yayları baştan sona karşı koymaları Araplar ’ı oldukça etkilemiştir Ve Araplar etkilendikleri bu yayı daha da geliştirerek, geliştirdikleri yayı Avrupalılar üstünde kullanmışlardır İslam orduları da, kaleleri bu yaylarla korumuşlardır
Çin ’de Kurmalı Yaylar
Çin ’de bu yay epeyce geliştirilerek, otomatik yapıya getirilmiştir Otomatikleşmiş kurmalı yayalara ait ise, Chukonu adı verilmiştir Chukonu, sıradan yapıdaki bir kurmalı eklenmiş olan kol ve şarjörden oluşur Kolun ileriye içten olan hareketi, şarjördeki okların sırayla atılmasını sağlar Bu yay türü, çok ağır olduğu için kucakta taşınmaktaydı* Bu siklet, Çinlilerin kurmalı yayına bazı dezavantajlar getirmiştir En büyük dezavantaj ise, nişan almanın zorlaşmasıdır Ama mekanizme kurma derdi olmadığı için, bu öyle önemsenmemiştir Bu silah oldukça etkili olmasında nedeniyle, Çin kalelerinin savunmasında fazla artı işlev görmüştür
Günümüz Dünyasında Kurmalı Yaylar
Günümüzdeki kurmalı yaylar, daha fazla avcılık faaliyetlerinde hizmet etmektedir Yan bu yay eskiye oranla koskocoman değişimlere uğramıştır Örneğin silaha dürbün takılmıştır bununla birlikte lazerli türleri de piyasada yer almaktadır Günümüzde yapılan Tatar yayları, Carbon Fiber ’den yapılır ve çok şiddetle üretilir aynı zamanda günümüz kurmalı yayı, modern silahlar gibi sesli değil, oldukça sessiz çalışmaktadır Yayınlama bu özellikleri sebebiyle, yayın kullanımına değişik ülkelerde sınırlılıklar getirilmiştir
