Testosteron her iki cinsiyette de bulunan lakin erkeklerde seviyesi çok daha yüksek olan bir seks hormonudur. Ergenlik periyodunda üretimi artar ve 30 yaşından sonra azalmaya başlar. Otuz yaşından sonra erkeklekrde testosteron seviyesinde her yıl yaklaşık yüzde 1’lik azalma olur. Testoteron seviyesindeki azalma yaşlanmanın doğal bir sonucudur.
Pekala bu hormondaki doğal düşüş ne manaya gelir? Erkeklik hormonunun azalmasına hangi belirtiler eşlik eder? Bu yazımızda testoron düşüklüğü ve tesirlerini ele alacağız. Testosteron azalması bilhassa orta yaş ve üzerindeki erkekler için çok kıymetli bir bahis çünkü testosteron erkeklerde aşağıda sıraladığımız birçok beden işlevinin sürdürülmesine yardımcı olur:
• Cinsel dürtü ve istek • Sperm üretimi • Kas kütlesi / kas gücü • Yağ kütlesinin bedendeki dağılımı • Kemik yoğunluğu • Alyuvar üretimi
Testosteron bu kadar çok işlevi etkilediğinden, onun azalması erkeklerde birçok vakit yaşlanma ya da andropoz belirtileri denen manalı fizikî ve duygusal değişimlere yol açabilir. O nedenle, bu türlü bir durumdan kuşkulanıldığında testosteron seviyelerinin tayini ve hekim denetiminde uygulanacak bir tedavi ve hayat üslubu planı, erkeklerin daha verimli ve enerjik bir orta yaş periyodu geçirmesini sağlayacaktır.
Düşük Testosteronun Sinyali Olabilen 9 Belirti:
Cinsel Fonksiyon Testosteron seviyelerinin düşmesiyle birlikte erkekler en büyük tasalarından olan cinsel istek ve performansın azalmasıyla karşı karşıya kalabilirler. Erkekler yaşlandıkça cinsel fonksiyonla ilgili bir dizi semptom yaşayabilirler ve bunlar erkeklik hormonunun azalmasına bağlı olabilir:
• Cinsel dilekte azalma • Uykuda ve sabahları meydana gelen resen ereksiyonların azalması • Kısırlık
Erektil Disfonksiyon (ED) ya da sertleşme bozukluğu denen durum testosteron üretiminin yetersiz olmasının sık rastlanan bir sonucudur. Testosteron düşüklüğüne sertbeşme sıkıntısının eşlik ettiği olgularda hormon replasman terapisi, yani hormon verilmesi sertleşme bozukluğunun düzelmesine yardımcı olabilir.
Testosteron erkeklerde cinsel dürtülerin ve libido yüksekliğinin baş sorumlusu olan hormondur. Testosteron düşüklüğü, libido düşüklüğünü, sertleşme azalmasını ve sperm sayısında bir ölçü azalmayı beraberinde getirir. Bu tesirlerin hiç biri, ya da hepsi ansızın ortaya çıkmaz, çoklukla vakit içerisinde artarak kendini aşikâr eder. Ayrıyeten testosteron düşüklüğü dışında öteki nedenleri de olabilir.
Fizikî Değişimler Testosteron düzeyleriniz düşükse bedeninizde bir dizi fizikî değişim oluşabilir. Testosteron seviyelerinin kâfi olması kas kütlesinin sürdürülmesine, sakal çıkması ve beden kıllanmasının artmasına ve beden sınırlarının erkeksi bir görünümüne sahihp olmasını sağlayan bir faktördür. Testosteron seviyelerinin düşmesi ise aşağıdaki fizikî değişimlere yol açabilir.
• Bedenin yağ kütlesinde artış • Kas kütlesinin / gücünün azalması • Kemik sağlamlığında azalma • Beden kıllarında azalma • Göğüs dokusunda şişme/hassasiyet • Yüz kızarması • Yorgunlukta artış • Kolesterol metabolizması üzerindeki tesirler
Uyku Bozuklukları Güç seviyelerinde düşüklüğe neden olabilmesinin yanı sıra düşük testosteron seviyeleri uykusuzluğa ve uyku örüntüsünde öbür değişimlere neden olabilir. Fakat dikkat edilmesi gereken bir nokta, testosteron replasman terapisinin uyku apnesine neden olabilmesidir. Uyku apnesi uyku sırasında nefes almanın tekrarlayan bir biçimde durup başlamasıyla karakterize olan önemli bir meseledir. Uykuda kıymetli bozulmalara neden olabilir. Öte yandan, uyku apnesinin sonucunda meydana gelen olaylar zinciri, testesteron seviyelerinin düşmesine yol açabilir. Lakin bireyde uyku apnesi olmasa bile düşük testosteron ile uyku saatlerinin azalması ortasında güçlü bir bağıntı vardır. Bunun nedeni bilinmemektedir.
Duygusal Değişimler Fizikî değişimlerin yanı sıra düşük testosteron seviyeleri his durumunu etkileyebilir. Bu durum üzüntü yahut depresyon hislerine yol açabilir. Genel yeterlilik halinde bir azalma, bellek ve odaklanma problemleri, motivasyon ve özgüven azalması yaşanabilir. Testosteron duygusal düzenlemeyi etkileyen bir hormondur. Depresyon erkeklerde düşük testosteron seviyeleriyle temaslıdır. Bu depresif ruh hali sonluluk, alınganlık, cinsel dürtülerde azalma ve yorgunluğun bir kombinasyonu olarak kendini gösterebilir.
Başka Nedenler Üstte saydığımız belirtilerin her biri, testosteron seviyesindeki düşüklüğün bir sonucu olabileceği üzere bunlar tıpkı vakitte, yaşlanmanın olağan yan tesirleri olabilir. Aşağıdaki durumlarda da kelam konusu semptomlara neden olabilir:
• Tiroid hastalıkları • Testis hastalıkları • Enfeksiyonlar • Tip 2 Diyabet • İlaçların yan tesirleri • Kalp damar hastalıkları • Alkol ve Sigara alışkanlığı • Hipofiz bezinden kaynaklanan sıkıntılar • Kronik gerilim
Semptomların nedenlerini tam olarak belirlemek için tabip denetiminde üstteki durumlara yönelik laboratuar testlerinin ve diğer tetkiklerin yapılması hakikat olur. Testosteron seviyelerini belirlemenin en inançlı ve tek yolu kan testi yaptırmaktır. Harvard Tıp Fakültesi (HMS) 65 yaş üzerindeki erkeklerde testosteron seviyesi amacının 300–450 ng/dL (nanogram/desilitre) olmasını tavsiye etmektir. Bu paha o yaş kümesindeki erkeklerdeki olağan hududun orta noktasıdır.
Tedavi Planı Testosteron düşüklüğünün sebebinden bağımsız olarak testosteron seviyelerini artırmak ve bu duruma bağlı belirtileri azaltmak için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur:
Testosteron terapisi Testosteron takviyesi, testosteron düşüklüğü yaşayam erkeklerde bir seçenektir. Farklı yollardan uygulanabilir: birkaç haftada bir kas içerisine enjeksiyon; cilde uygulanan flastar yahut jel formunda; ağız içerisine uygulama; kalça cildi altına yerleştirilen pellet formunda uygulamalar mevcuttur. Prostat kanseri riski yüksek olan erkeklere testosteron terapisi uygulanmaz. Terapiye kesinlikle tabip denetiminde başlanması ve sürdürülmesi gerekir. Testosteron terapisi ile birlikte ve/veya testosteronu doğal yollardan artırmak hedefli birtakım hayat üslubu değişiklikleri yararlı olacaktır:
• Kilo verilmesi: Yağ kütlesinin azaltılarak kilo denetimi testosteronun düşmesini yavaşlatabilir. • Fizikî aktivitenin artırılması: Sistemli idman testosteron seviyeleri üzerinde olumlu tesir yapar. • Erektil disfonksiyon tedavisi: Sertleşme bozukluğunun tedavisi cinsel performansı artırır. • Uykuya yardımcı takviyeler: Uygun doğal dayanaklar ve hipnoterapi ile uyku kalitesi artırılabilir. • Fitoterapi: Uygun bitkisel kürler doğal yoldan testosteron üretimini uyarabilir. • Beslenme: Uygun besin dayanakları ve besinler erkek yaşlanmasına bağlı meselelerde yararlıdır.
Özet Düşük testosteronla ilgili olabilecek sıkıntılar yaşıyorsanız hekiminize danışın. Ayırıcı teşhis için yapılacak testosteron ve diğer kan testleriyle bu belirtilerinizi anlayabilir, farklı tedavi seçenekleriyle testosteron seviyelerinizi artırabilirsiniz. Hekiminiz testosteron düşüklüğü yahut bununla ilgili belirtilere neden olabilecek altta yatan nedeni belirlemede size yardımcı olacaktır.
Pekala bu hormondaki doğal düşüş ne manaya gelir? Erkeklik hormonunun azalmasına hangi belirtiler eşlik eder? Bu yazımızda testoron düşüklüğü ve tesirlerini ele alacağız. Testosteron azalması bilhassa orta yaş ve üzerindeki erkekler için çok kıymetli bir bahis çünkü testosteron erkeklerde aşağıda sıraladığımız birçok beden işlevinin sürdürülmesine yardımcı olur:
• Cinsel dürtü ve istek • Sperm üretimi • Kas kütlesi / kas gücü • Yağ kütlesinin bedendeki dağılımı • Kemik yoğunluğu • Alyuvar üretimi
Testosteron bu kadar çok işlevi etkilediğinden, onun azalması erkeklerde birçok vakit yaşlanma ya da andropoz belirtileri denen manalı fizikî ve duygusal değişimlere yol açabilir. O nedenle, bu türlü bir durumdan kuşkulanıldığında testosteron seviyelerinin tayini ve hekim denetiminde uygulanacak bir tedavi ve hayat üslubu planı, erkeklerin daha verimli ve enerjik bir orta yaş periyodu geçirmesini sağlayacaktır.
Düşük Testosteronun Sinyali Olabilen 9 Belirti:
Cinsel Fonksiyon Testosteron seviyelerinin düşmesiyle birlikte erkekler en büyük tasalarından olan cinsel istek ve performansın azalmasıyla karşı karşıya kalabilirler. Erkekler yaşlandıkça cinsel fonksiyonla ilgili bir dizi semptom yaşayabilirler ve bunlar erkeklik hormonunun azalmasına bağlı olabilir:
• Cinsel dilekte azalma • Uykuda ve sabahları meydana gelen resen ereksiyonların azalması • Kısırlık
Erektil Disfonksiyon (ED) ya da sertleşme bozukluğu denen durum testosteron üretiminin yetersiz olmasının sık rastlanan bir sonucudur. Testosteron düşüklüğüne sertbeşme sıkıntısının eşlik ettiği olgularda hormon replasman terapisi, yani hormon verilmesi sertleşme bozukluğunun düzelmesine yardımcı olabilir.
Testosteron erkeklerde cinsel dürtülerin ve libido yüksekliğinin baş sorumlusu olan hormondur. Testosteron düşüklüğü, libido düşüklüğünü, sertleşme azalmasını ve sperm sayısında bir ölçü azalmayı beraberinde getirir. Bu tesirlerin hiç biri, ya da hepsi ansızın ortaya çıkmaz, çoklukla vakit içerisinde artarak kendini aşikâr eder. Ayrıyeten testosteron düşüklüğü dışında öteki nedenleri de olabilir.
Fizikî Değişimler Testosteron düzeyleriniz düşükse bedeninizde bir dizi fizikî değişim oluşabilir. Testosteron seviyelerinin kâfi olması kas kütlesinin sürdürülmesine, sakal çıkması ve beden kıllanmasının artmasına ve beden sınırlarının erkeksi bir görünümüne sahihp olmasını sağlayan bir faktördür. Testosteron seviyelerinin düşmesi ise aşağıdaki fizikî değişimlere yol açabilir.
• Bedenin yağ kütlesinde artış • Kas kütlesinin / gücünün azalması • Kemik sağlamlığında azalma • Beden kıllarında azalma • Göğüs dokusunda şişme/hassasiyet • Yüz kızarması • Yorgunlukta artış • Kolesterol metabolizması üzerindeki tesirler
Uyku Bozuklukları Güç seviyelerinde düşüklüğe neden olabilmesinin yanı sıra düşük testosteron seviyeleri uykusuzluğa ve uyku örüntüsünde öbür değişimlere neden olabilir. Fakat dikkat edilmesi gereken bir nokta, testosteron replasman terapisinin uyku apnesine neden olabilmesidir. Uyku apnesi uyku sırasında nefes almanın tekrarlayan bir biçimde durup başlamasıyla karakterize olan önemli bir meseledir. Uykuda kıymetli bozulmalara neden olabilir. Öte yandan, uyku apnesinin sonucunda meydana gelen olaylar zinciri, testesteron seviyelerinin düşmesine yol açabilir. Lakin bireyde uyku apnesi olmasa bile düşük testosteron ile uyku saatlerinin azalması ortasında güçlü bir bağıntı vardır. Bunun nedeni bilinmemektedir.
Duygusal Değişimler Fizikî değişimlerin yanı sıra düşük testosteron seviyeleri his durumunu etkileyebilir. Bu durum üzüntü yahut depresyon hislerine yol açabilir. Genel yeterlilik halinde bir azalma, bellek ve odaklanma problemleri, motivasyon ve özgüven azalması yaşanabilir. Testosteron duygusal düzenlemeyi etkileyen bir hormondur. Depresyon erkeklerde düşük testosteron seviyeleriyle temaslıdır. Bu depresif ruh hali sonluluk, alınganlık, cinsel dürtülerde azalma ve yorgunluğun bir kombinasyonu olarak kendini gösterebilir.
Başka Nedenler Üstte saydığımız belirtilerin her biri, testosteron seviyesindeki düşüklüğün bir sonucu olabileceği üzere bunlar tıpkı vakitte, yaşlanmanın olağan yan tesirleri olabilir. Aşağıdaki durumlarda da kelam konusu semptomlara neden olabilir:
• Tiroid hastalıkları • Testis hastalıkları • Enfeksiyonlar • Tip 2 Diyabet • İlaçların yan tesirleri • Kalp damar hastalıkları • Alkol ve Sigara alışkanlığı • Hipofiz bezinden kaynaklanan sıkıntılar • Kronik gerilim
Semptomların nedenlerini tam olarak belirlemek için tabip denetiminde üstteki durumlara yönelik laboratuar testlerinin ve diğer tetkiklerin yapılması hakikat olur. Testosteron seviyelerini belirlemenin en inançlı ve tek yolu kan testi yaptırmaktır. Harvard Tıp Fakültesi (HMS) 65 yaş üzerindeki erkeklerde testosteron seviyesi amacının 300–450 ng/dL (nanogram/desilitre) olmasını tavsiye etmektir. Bu paha o yaş kümesindeki erkeklerdeki olağan hududun orta noktasıdır.
Tedavi Planı Testosteron düşüklüğünün sebebinden bağımsız olarak testosteron seviyelerini artırmak ve bu duruma bağlı belirtileri azaltmak için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur:
Testosteron terapisi Testosteron takviyesi, testosteron düşüklüğü yaşayam erkeklerde bir seçenektir. Farklı yollardan uygulanabilir: birkaç haftada bir kas içerisine enjeksiyon; cilde uygulanan flastar yahut jel formunda; ağız içerisine uygulama; kalça cildi altına yerleştirilen pellet formunda uygulamalar mevcuttur. Prostat kanseri riski yüksek olan erkeklere testosteron terapisi uygulanmaz. Terapiye kesinlikle tabip denetiminde başlanması ve sürdürülmesi gerekir. Testosteron terapisi ile birlikte ve/veya testosteronu doğal yollardan artırmak hedefli birtakım hayat üslubu değişiklikleri yararlı olacaktır:
• Kilo verilmesi: Yağ kütlesinin azaltılarak kilo denetimi testosteronun düşmesini yavaşlatabilir. • Fizikî aktivitenin artırılması: Sistemli idman testosteron seviyeleri üzerinde olumlu tesir yapar. • Erektil disfonksiyon tedavisi: Sertleşme bozukluğunun tedavisi cinsel performansı artırır. • Uykuya yardımcı takviyeler: Uygun doğal dayanaklar ve hipnoterapi ile uyku kalitesi artırılabilir. • Fitoterapi: Uygun bitkisel kürler doğal yoldan testosteron üretimini uyarabilir. • Beslenme: Uygun besin dayanakları ve besinler erkek yaşlanmasına bağlı meselelerde yararlıdır.
Özet Düşük testosteronla ilgili olabilecek sıkıntılar yaşıyorsanız hekiminize danışın. Ayırıcı teşhis için yapılacak testosteron ve diğer kan testleriyle bu belirtilerinizi anlayabilir, farklı tedavi seçenekleriyle testosteron seviyelerinizi artırabilirsiniz. Hekiminiz testosteron düşüklüğü yahut bununla ilgili belirtilere neden olabilecek altta yatan nedeni belirlemede size yardımcı olacaktır.