Tırnak Yeme Nasıl Bir Davranıştır?
Tırnak yeme, yaygın bir gerilim azaltma davranışıdır. Rastgele bir gerilim, heyecan, sıkkın bir durum yahut boş hengamında tırnağınızı ağzınızda bulursunuz. Ayrıyeten aileden öğrenilerek edinilen bir davranış olarak da başlayabilir. Tırnak yeme davranışı, parmak çıtlatma, burun çekme, saç yolma yahut çekme, diş gıcırdatma üzere ruhsal alışkanlıklardandır.
Tırnak yeme; tırnağı, tırnak etini diş ile koparma ve kemirme hareketidir. Evlatlar umumide kopardıkları tırnağı yemezler.
Tırnağınızı ne devir yemeye başladığınızı fark etmezsiniz. Okuma, televizyon seyretme, telefonda konuşma üzere bir aktivite içindeyken bu davranışı düşünmeden tırnak yersiniz. Tırnak yeme davranışı, tırnağın etrafındaki kütikülü ve yumuşak dokuyu ısırmayı da kapsar.
Kimler Tırnak Nokta?
Her yaştan insan tırnak nokta. Yaşları 10-18 arasındaki evlatların yarısı tırnaklarını en az bir kere yemiştir. Tırnak yeme en çok ergenlikte artar.
18-22 yaşındaki genç erişkinler tırnaklarını mahal. 30 yaşında sahih kişilerin birden fazla tırnak yemeyi bırakır, az bir kısmı yetişkinlikte de tırnak yemeye devam eder. 10 yaşından sonra erkekler kızlardan daha çokça tırnak yeme alışkanlığındadır.
Çocukluk çağında 2-3 yaşından sonra tırnak yeme davranışı başlar. Çok nadir olarak 5 aydan sonraki erken periyotlarda de görülebilir. Bu periyotlar bizim oral devir dediğimiz elini ağzına götürme, parmak emme, tırnak yeme üzere davranışların doğal olarak yaşandığı bir periyottur. Evlat çevreyi kendi vücudunu öğrenmeye ve etrafla etkileşime girerken bazen zorlanır, bazen kendi vücudunun bir kısmını oyalamak,rahatlık ve güvenlik duyma gereksinimleri ile tırnak yemeye başlayabilir.
Tırnak Yeme Nasıl Alışkanlık Haline gelir?
Ailelerin evladın davranışlarını düzeltmeye, denetim etmeye çalıştığı bu yüzden elini ağzına almaması, tırnak yememesi için de ikazların başladığı bir devirdir ayrıyeten da…Uyarılan ve dikkatin bu davranış üzerine ağırlaştığını hissetmesi üzerine de evlatta tırnak yeme davranışı pekişmeye ve bir alışkanlık haline gelmeye başlayabilir.
‘Elini ağzını götürme kızım, pis olursun’
‘Ayıp ayıp elini ağzından çek’
‘Kötü evlat olursun karnın ağrır’
‘Karnın mikropla dolar’
‘Elini ağzından çekersen /tırnak yemezsen sana ikram alıcam’
Üzere ikazlar maatteessüf hem berbat iletiler içermekte, hem davranışın olumsuzluğunu ziyade abartarak çocuğunuzdan istediğiniz davranışı anlamamasına neden olmaktadır.
Yani elhasıl bu cümleleri tekrarlıyorsanız maatteessüf evladınızın tırnak yemesini kesmiyor velev bu davranışın pekişmesini sağlıyorsunuz.
-- Birinci başta uyarılıp sonra hür kalan evlatlar ilgi çekmek için tırnak yemeye yahut elini ağzına almaya devam etmektedir. Yani bazen evlatlar ailelerinin ilgilerini çekmek için bu davranışı devam ettirirler.
--Bir farklı nedeni de evladın ve ailenin hayatını etkileyen duygusal vukuatlartırnak yeme davranışlarının başlamasına neden olabilir. Mesela; ananın işe başlaması, yeni bir kardeşin olmasıyla ilginin bölünmesi, azalması, sevdiği birinin hastalanması yahut kaybı, ana pederin boşanması, hanede anne-babanın kavgalarına maruz kalmak, ailenin ağırlıkçı eleştirel tavrı, mektebe başlamayla birlikte ders başarısızlığı, arkadaşlarına entegrasyon sağlayamama…gibi.
--Tırnak yeme davranışı ergenliğe geçişle birlikte de başlayabilir. Içtimaî, duygusal, fizikî, içsel birsürü yerde değişimler yaşayan evlat kendini rahatlatma davranışı olarak tırnak yeme davranışına başlayabilir. Derslerle ilgili telaşları olması, imtihan telaşı, çekingenlik, akranlarıyla ve ailesiyle sorun yaşayan evlat bu devirde tırnak yeme davranışı gösterebilir.
--Ailede tırnak yenmesi evladın bu davranışı rol model olarak alması cepheden bu davranışın tetikleyicisi olabilmektedir. Evladı tırnak yiyen ailelerin birçoklarında ana,baba, dede ,amca kardeşlerde de bu davranışın olduğunu bilmekteyiz. Velev birtakım çalışmalarda bu davranışların genetik olarak da geçtiği hakkında çalışmalar bulunmaktadır.
Tırnak Yeme Nasıl Azaltılır/Kesilir?
Erken yaşta başlayan tırnak yemelerde bu davranış üzerine durulmamalı, uyarılmamalıdır. Ailede uyaran varsa uyarmaması cihetinden bilgilendirilir.
Bu davranışın üzerine durmak, evlatla inatlaşmak, azarlamak, ödüllendirmek, eline vurmak ve bu durumdan rahatsız olduğunuzu belirli etmek (davranışlarımızla istemeden) üzere tavırlar bırakılmalı.
Hangi devirlerde elini ağzını aldığı gözlenerek o vakitlerde evladın elini, ağzını oyalayacak öbür ilgi yahut davranışlar kazandırılabilir. Yatağa yatarken oyuncağa sarılması, televizyon seyrederken meyve yedirmek, sakız çiğnetmek, eline ip vererek oyalatmak, üzere. Ama bölgesine koyulan davranışın kazanılması ve eski davranışın bırakılması içinvaktegereksinim vardır, bunu unutmayın.
Evladınızın tırnak yemeyle birlikte vesair inatlaşma davranışları yani ebeveyn-çocuk bağlantılarında sorun varsa evlat psikiyatristi yahut psikologlarlabaşvurularak muhaberenin artırılması ve alakanın düzenlenmesi ismine tavsiyeler yahut görüşmeler gerekebilir.
Tırnak yeme ile birlikte çekingenlik, mektepte kendini gösterememe, derslerde mesele yaşama, hırçınlıkları, uyku iştah sorunları varsa en yakın evlat psikiyatrisi mütehassısına başvurup altta yatan durumların tespiti ve tedavisi yapılmalıdır. Evladınız depresyon, dert bozukluğu, dikkat eksikliği, hiperaktivite sendromu, algılama güçlüğü çekiyor olabilir.
8-10 yaşını geçmiş çocuklarda tırnak yeme davranışı için yalnızca evlatla birlikte davranışın sıklığı, bu davranışla ilgili düşündükleri, aldığı reaksiyonlar, kendini söz becerisinin artırılması ve davranışın konumuna gayrı davranışlar koyma formunda hem bilişsel hem de davranışsal terapi tatbikleri işe yarayabilir.
Son aile ve evlat; tırnak yemenin evlat için ve kişi için alışılagelmiş bir davranış olduğunu anlaması ve kendisindeki bu davranışın alışılagelmiş olduğunu fark etmesi en kıymetli tedavi adımıdır.
Uz.Dr. SELCEN ESENYEL
Evlat Ve Ergen Psikiyatristi
Tırnak yeme, yaygın bir gerilim azaltma davranışıdır. Rastgele bir gerilim, heyecan, sıkkın bir durum yahut boş hengamında tırnağınızı ağzınızda bulursunuz. Ayrıyeten aileden öğrenilerek edinilen bir davranış olarak da başlayabilir. Tırnak yeme davranışı, parmak çıtlatma, burun çekme, saç yolma yahut çekme, diş gıcırdatma üzere ruhsal alışkanlıklardandır.
Tırnak yeme; tırnağı, tırnak etini diş ile koparma ve kemirme hareketidir. Evlatlar umumide kopardıkları tırnağı yemezler.
Tırnağınızı ne devir yemeye başladığınızı fark etmezsiniz. Okuma, televizyon seyretme, telefonda konuşma üzere bir aktivite içindeyken bu davranışı düşünmeden tırnak yersiniz. Tırnak yeme davranışı, tırnağın etrafındaki kütikülü ve yumuşak dokuyu ısırmayı da kapsar.
Kimler Tırnak Nokta?
Her yaştan insan tırnak nokta. Yaşları 10-18 arasındaki evlatların yarısı tırnaklarını en az bir kere yemiştir. Tırnak yeme en çok ergenlikte artar.
18-22 yaşındaki genç erişkinler tırnaklarını mahal. 30 yaşında sahih kişilerin birden fazla tırnak yemeyi bırakır, az bir kısmı yetişkinlikte de tırnak yemeye devam eder. 10 yaşından sonra erkekler kızlardan daha çokça tırnak yeme alışkanlığındadır.
Çocukluk çağında 2-3 yaşından sonra tırnak yeme davranışı başlar. Çok nadir olarak 5 aydan sonraki erken periyotlarda de görülebilir. Bu periyotlar bizim oral devir dediğimiz elini ağzına götürme, parmak emme, tırnak yeme üzere davranışların doğal olarak yaşandığı bir periyottur. Evlat çevreyi kendi vücudunu öğrenmeye ve etrafla etkileşime girerken bazen zorlanır, bazen kendi vücudunun bir kısmını oyalamak,rahatlık ve güvenlik duyma gereksinimleri ile tırnak yemeye başlayabilir.
Tırnak Yeme Nasıl Alışkanlık Haline gelir?
Ailelerin evladın davranışlarını düzeltmeye, denetim etmeye çalıştığı bu yüzden elini ağzına almaması, tırnak yememesi için de ikazların başladığı bir devirdir ayrıyeten da…Uyarılan ve dikkatin bu davranış üzerine ağırlaştığını hissetmesi üzerine de evlatta tırnak yeme davranışı pekişmeye ve bir alışkanlık haline gelmeye başlayabilir.
‘Elini ağzını götürme kızım, pis olursun’
‘Ayıp ayıp elini ağzından çek’
‘Kötü evlat olursun karnın ağrır’
‘Karnın mikropla dolar’
‘Elini ağzından çekersen /tırnak yemezsen sana ikram alıcam’
Üzere ikazlar maatteessüf hem berbat iletiler içermekte, hem davranışın olumsuzluğunu ziyade abartarak çocuğunuzdan istediğiniz davranışı anlamamasına neden olmaktadır.
Yani elhasıl bu cümleleri tekrarlıyorsanız maatteessüf evladınızın tırnak yemesini kesmiyor velev bu davranışın pekişmesini sağlıyorsunuz.
-- Birinci başta uyarılıp sonra hür kalan evlatlar ilgi çekmek için tırnak yemeye yahut elini ağzına almaya devam etmektedir. Yani bazen evlatlar ailelerinin ilgilerini çekmek için bu davranışı devam ettirirler.
--Bir farklı nedeni de evladın ve ailenin hayatını etkileyen duygusal vukuatlartırnak yeme davranışlarının başlamasına neden olabilir. Mesela; ananın işe başlaması, yeni bir kardeşin olmasıyla ilginin bölünmesi, azalması, sevdiği birinin hastalanması yahut kaybı, ana pederin boşanması, hanede anne-babanın kavgalarına maruz kalmak, ailenin ağırlıkçı eleştirel tavrı, mektebe başlamayla birlikte ders başarısızlığı, arkadaşlarına entegrasyon sağlayamama…gibi.
--Tırnak yeme davranışı ergenliğe geçişle birlikte de başlayabilir. Içtimaî, duygusal, fizikî, içsel birsürü yerde değişimler yaşayan evlat kendini rahatlatma davranışı olarak tırnak yeme davranışına başlayabilir. Derslerle ilgili telaşları olması, imtihan telaşı, çekingenlik, akranlarıyla ve ailesiyle sorun yaşayan evlat bu devirde tırnak yeme davranışı gösterebilir.
--Ailede tırnak yenmesi evladın bu davranışı rol model olarak alması cepheden bu davranışın tetikleyicisi olabilmektedir. Evladı tırnak yiyen ailelerin birçoklarında ana,baba, dede ,amca kardeşlerde de bu davranışın olduğunu bilmekteyiz. Velev birtakım çalışmalarda bu davranışların genetik olarak da geçtiği hakkında çalışmalar bulunmaktadır.
Tırnak Yeme Nasıl Azaltılır/Kesilir?
Erken yaşta başlayan tırnak yemelerde bu davranış üzerine durulmamalı, uyarılmamalıdır. Ailede uyaran varsa uyarmaması cihetinden bilgilendirilir.
Bu davranışın üzerine durmak, evlatla inatlaşmak, azarlamak, ödüllendirmek, eline vurmak ve bu durumdan rahatsız olduğunuzu belirli etmek (davranışlarımızla istemeden) üzere tavırlar bırakılmalı.
Hangi devirlerde elini ağzını aldığı gözlenerek o vakitlerde evladın elini, ağzını oyalayacak öbür ilgi yahut davranışlar kazandırılabilir. Yatağa yatarken oyuncağa sarılması, televizyon seyrederken meyve yedirmek, sakız çiğnetmek, eline ip vererek oyalatmak, üzere. Ama bölgesine koyulan davranışın kazanılması ve eski davranışın bırakılması içinvaktegereksinim vardır, bunu unutmayın.
Evladınızın tırnak yemeyle birlikte vesair inatlaşma davranışları yani ebeveyn-çocuk bağlantılarında sorun varsa evlat psikiyatristi yahut psikologlarlabaşvurularak muhaberenin artırılması ve alakanın düzenlenmesi ismine tavsiyeler yahut görüşmeler gerekebilir.
Tırnak yeme ile birlikte çekingenlik, mektepte kendini gösterememe, derslerde mesele yaşama, hırçınlıkları, uyku iştah sorunları varsa en yakın evlat psikiyatrisi mütehassısına başvurup altta yatan durumların tespiti ve tedavisi yapılmalıdır. Evladınız depresyon, dert bozukluğu, dikkat eksikliği, hiperaktivite sendromu, algılama güçlüğü çekiyor olabilir.
8-10 yaşını geçmiş çocuklarda tırnak yeme davranışı için yalnızca evlatla birlikte davranışın sıklığı, bu davranışla ilgili düşündükleri, aldığı reaksiyonlar, kendini söz becerisinin artırılması ve davranışın konumuna gayrı davranışlar koyma formunda hem bilişsel hem de davranışsal terapi tatbikleri işe yarayabilir.
Son aile ve evlat; tırnak yemenin evlat için ve kişi için alışılagelmiş bir davranış olduğunu anlaması ve kendisindeki bu davranışın alışılagelmiş olduğunu fark etmesi en kıymetli tedavi adımıdır.
Uz.Dr. SELCEN ESENYEL
Evlat Ve Ergen Psikiyatristi
