Kaşgarlı Mahmut'a göre Tamgalar
BOYLARIN BİLGİLERİ
Kınık kavmi: cürre karcığay, yani çakırdoğanın erkeği (Farsça cürre = kuşların erkeği)
Kayı kavmi: sungur (Reşidüddin’in listesinde şahin olarak geçer), yani şahinlerin en büyüğü olan akdoğan.
Bayındır kavmi: Laçin (Reşidüddin’in listesinde şahin olarak geçer), gezgin şahin.
Yuva kavmi: tuygun, yani yaşlı erkek çakırdoğan. Prof. Bazin Özbekçedeki karşılığını bulmuştur: kari erkek karciyağ.
Salur kavmi: bürgüt, yani kral kartal.
Afşar kavmi: Çure-Laçin, yani erkek
Begitli kavmi: bahri, yani küçük balıkçıl kartal ya da balık-kartal.
Büdüz kavmi: italyu (tam olarak köpekleri alan anlamındadır), av için yetiştirilen dişi ya da kutsal doğan.
Bayat kavmi: ükü, yani grandük.
Yazgır kavmi: turumtay (Reşidüddin’inde çakır olarak geçer), yani bozdoğan.
Eymür kavmi: adı bilinmeyen bu kuşa yani delicedoğan denebilir.
Karabölük kavmi: küyenek sarı, yani küçük sarı kerkenez (küye’nin nek’le kısaltılmışı).
Akbölük kavmi: küyenek, yani kerkenez.
Iğdır kavmi: karcığay, yani çakırdoğan.
Yüregir kavmi: biku, yani gecekuşu.
Tukirka kavmi: kızıl karcığay, yani kızıl çakırdoğan.
Ulanyundluk kavmi: yağalbay, yani gece çakırdoğanı.
Tüger kavmi: küçügen, yani kuzuların büyük çakırdoğanı.
Becenek kavmi: ala toğunak,yani haşarat yiyen boz saksağan.
Culavdar kavmi: buğdaınık. Kononov’un bunu Humay olarak yorumlaması yanlıştır. Bu kuş da humay gibi Kırgız halkbiliminde yer alan efsanevi bir kuştur. Adı buğdaykuşu olduğu düşünülüyor.
Çepni kavmi: humay. Farsçası hüma olan efsanevi bir kuştur. Bir önceki kuşta olduğu gibi yine bir hata yapılmıştır, fakat bu kez hatayı Ebulgazi yapmıştır. Efsanevi kuşların burada yeri yoktur. Gerçekte ongon’ları kumay, yani kar çakırdoğanıdır.
Carukluk kavmi: sarı karcığay, yani sarı çakırdoğan.
Karkin kavmi: sü büğürti, yani balıkçılkartal, akkuyruklu kartal.
Yaşar kavmi: kirğu, yani atmaca
BOYLARIN BİLGİLERİ
Kınık kavmi: cürre karcığay, yani çakırdoğanın erkeği (Farsça cürre = kuşların erkeği)
Kayı kavmi: sungur (Reşidüddin’in listesinde şahin olarak geçer), yani şahinlerin en büyüğü olan akdoğan.
Bayındır kavmi: Laçin (Reşidüddin’in listesinde şahin olarak geçer), gezgin şahin.
Yuva kavmi: tuygun, yani yaşlı erkek çakırdoğan. Prof. Bazin Özbekçedeki karşılığını bulmuştur: kari erkek karciyağ.
Salur kavmi: bürgüt, yani kral kartal.
Afşar kavmi: Çure-Laçin, yani erkek
Begitli kavmi: bahri, yani küçük balıkçıl kartal ya da balık-kartal.
Büdüz kavmi: italyu (tam olarak köpekleri alan anlamındadır), av için yetiştirilen dişi ya da kutsal doğan.
Bayat kavmi: ükü, yani grandük.
Yazgır kavmi: turumtay (Reşidüddin’inde çakır olarak geçer), yani bozdoğan.
Eymür kavmi: adı bilinmeyen bu kuşa yani delicedoğan denebilir.
Karabölük kavmi: küyenek sarı, yani küçük sarı kerkenez (küye’nin nek’le kısaltılmışı).
Akbölük kavmi: küyenek, yani kerkenez.
Iğdır kavmi: karcığay, yani çakırdoğan.
Yüregir kavmi: biku, yani gecekuşu.
Tukirka kavmi: kızıl karcığay, yani kızıl çakırdoğan.
Ulanyundluk kavmi: yağalbay, yani gece çakırdoğanı.
Tüger kavmi: küçügen, yani kuzuların büyük çakırdoğanı.
Becenek kavmi: ala toğunak,yani haşarat yiyen boz saksağan.
Culavdar kavmi: buğdaınık. Kononov’un bunu Humay olarak yorumlaması yanlıştır. Bu kuş da humay gibi Kırgız halkbiliminde yer alan efsanevi bir kuştur. Adı buğdaykuşu olduğu düşünülüyor.
Çepni kavmi: humay. Farsçası hüma olan efsanevi bir kuştur. Bir önceki kuşta olduğu gibi yine bir hata yapılmıştır, fakat bu kez hatayı Ebulgazi yapmıştır. Efsanevi kuşların burada yeri yoktur. Gerçekte ongon’ları kumay, yani kar çakırdoğanıdır.
Carukluk kavmi: sarı karcığay, yani sarı çakırdoğan.
Karkin kavmi: sü büğürti, yani balıkçılkartal, akkuyruklu kartal.
Yaşar kavmi: kirğu, yani atmaca