Turkler hakkında bilgi turk devletleri, Gecmişten gunumuze Turk devletleri Turk,Turkler,Turk Tarihi Turkler ,Turkler veya Turkiye Turkleri,
TurkTurklerTurk Tarihi
Turkler
Turkler veya Turkiye Turkleri, coğunlukla Turkiye ve Osmanlı İmparatorluğu'nun eski topraklarında yaşayan, Turk halkıdır Turkiye Cumhuriyeti sınırlarının dışında yaşayan Turkler( Oğuzlar ), bugunku Turkiye ile değil, Osmanlı İmparatorluğu ile bağlantılı oldukları icin Osmanlı Turkleri olarak da tabir edilirler
Bazı araştırmacılara gore, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılmasından onceki donemlerde elinde bulundurduğu coğrafi alanlar (başlıca Kosova, Makedonya, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Kıbrıs, Gurcistan, Irak, Suriye) uzerinde İmparatorluk yıkıldıktan sonra kalan buyuk Turk azınlıklar da Turklersınıfına girer Bununla birlikte Avrupa'ya Turkiye ’den goc ederek yerleşmiş olan Turk gocmen toplulukları (ozellikle Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda, Avusturya, Belcika ve Lihtenştayn'da bulunanlar) ve Kuzey Amerika ve Avusturalya'daki Turk gocmenler de Turklergrubuna girerler
Turk Adı
“Turk (veya Turuk, Torok, Tork) şeklinde gecer
“TurkTuruk sozunun anlamı kaynaklara gore “turemek, miğfer, guclu kuvvetli olarak verilmektedir
Turk Tarihinin Başlangıcı
Dunya uzerinde yaşayan insan topluluklarının milletleşme sureci onların avcıtoplayıcılıktan ciftcicobancılığa gecilmesi ile başlar Turkleri oluşturacak insan topluluklarının MO 6000 ’lerde koyun yetiştiriciliğine başladığı duşunulmektedir Bu tarih atlı gocebe Turk kulturunun başlangıcı olarak kabul edilebilir Bu değişiklikler ile ilk Turk kulturu olan Anav kulturu ortaya cıkmıştır
Turklerin atalarının MO 2500 ile MO 1700 yılları arasındaki Afanasiyevo kulturu ile başlayan ve MO 1700 ile MO 1200 yılları arasındaki Andronovo Kulturu ile devam eden dolikosefal mongolitlerle ortak yonleri bulunmayan Brakifesal ırka dayandıığını savunurlar Bu ırkın savaşcı ve gocebe kulture sahip olduğu, MO 1700 yılları sonrasında kitleler halinde Altay Dağları ile Tanrı Dağları arasındaki bolgeye yayıldığı bilinmektedir Bilinen ilk Turk devleti İskitlerdi
Anadolu ’dan Turklerin Gecişi
Balkanlar ’ın guneyinden, Anadolu'dan Turklerin Balkanlar ’a gelip yerleşmesi, 1260'lara kadar iner Kuzey Karadeniz bolgesinden gelen Turk orakları, zamanla Hristiyanlığı kabul edip yerli Slavlarla karıştıkları halde, Anadolu'dan gelen Musluman Turkler, kendi din ve kulturlerini saklamayı başarmışlardır İlk yerleşme, 1261'de Moğollardan kacıp Bizans'a sığınan Selcuk Sultanı İzzeddin Keykavus'la gercekleşmiştir Moğol idaresinden kacan otuzkırk Turkmen obası, kutsal kişi Sarı Saltuk Baba ile İzzeddin Keykavus'un yanına gelmiş ve Bizans imparatoru tarafından Kuzey Dobruca ’ya yerleştirilmiştir (1263) Başlangıcta, Musluman Altın Ordu emiri guclu Nogay'ın himayesi altına giren bu Anadolu Turkmen grubu, burada BabaSaltuk kasabası ile başka kasabalar kurmuşlardır 1332'de buradan gecen İbn Battuta, Baba kasabasını Turklerin oturduğu bir şehirolarak anar
Anadolu'da İlk Donem
10 yuzyılda Orta Asya'dan, coklukla İran uzerinden Anadolu topraklarına yerleşen OğuzTurkmen başta olmak uzere pek cok boy Turk adı altında toplanmıştır Turk adı Orta Asya'da Turk ırkına mensup ve Turkce konuşan toplulukların Gokturkler doneminden beri ortak adıdır Anadolu'da gittikce azalan yerli nufus yerini Turklere bırakmaya başlamış ve 10 yuzyılda kurulan Turkmen beylikleri sayesinde tum Anadolu'da Turkce konuşan topluluklar egemen toplum olmuştur
Anadolu'ya ilk olarak Hun, Sabir, Hazar gibi Turk kavimleri akın yapmış olsa da bu akınlar genelde askeri amaclı olmuştur Ancak 9 ve 10 yuzyılda Karadeniz'in kuzeyinden Balkanlar'a gelen Kıpcak, Pecenek, Uz adlı Turk kavimleri Anadolu'ya Bizans eliyle gecirilmiş ve yerleştirilmiştir Asıl Anadolu'nun Turk yurdu haline donuşmesi, doğudan gelen OğuzTurkmen gocleriyle olmuştur
Buyuk Selcuklu Donemi
Gocmen Turklerde bozkırdaki ırmakları geciş buyuk onem arz ediyordu Oğuzname'de salı keşfeden kişi boyun onemli bir atası sayılmaktadır Hanedanın atası olan Selcuk Bey tarafından temeli atılan bu devlet Bağdat'ı kendine başkent yaparak Abbasi halifesinin koruyucusu konumuna erişti 1092 yılında Selcuklu hukumdarı Melikşah'ın olumunden sonra bolunmeye uğradı
Selcuklular tarafından kurulan diğer devletler Kirman Selcuklu Devleti, Irak Selcuklu Devleti, Suriye Selcuklu Devleti ve Anadolu Selcuklu Devleti'dir 10401157 yılları arasında hukum suren Buyuk Selcuklular, en guclu oldukları donemde Harezm, Horasan, İran, Irak, Suriye, Arap Yarımadası ve Doğu Anadolu'ya egemen olmuş bir Turk devletidir Kapladıkları alan doğuda Balkaş ve Issık Golleri, Tarım Havzası; batıda Ege ve Akdeniz sahilleri, kuzeyde Aral Golu, Hazar Denizi, Kafkasya, Karadeniz; guneyde Arabistan dahil Umman Denizi'ne kadar ulaşıyordu (10000000 km2)
Anadolu Selcuklu Devleti
Anadolu Selcuklu Devleti, Selcukluların Anadolu ’da kurduğu devlettir
Turklerin Anadolu ’ya yerleşmesi 1071 ’deki Malazgirt Savaşı ’ndan sonra hızlandı Selcuklu komutanı Kutalmışoğlu Suleyman Şah Anadolu ’daki fetihleri batıya yayarak 1075'te İznik ’i Bizans ’tan aldı ve burayı başkent yaparak bağımsızlığını ilan etti Boylece kurulan Anadolu Selcuklu Devleti, İlhanlıların son Anadolu Selcuklu sultanını tahttan indirdikleri 1308'e kadar varlığını surdurdu
Osmanlı Donemi
Osmanlı İmparatorluğu veya Osmanlı Devleti ’nin kurucusu ve Osmanlı Hanedanı ’nın atası olan Osman Gazi, Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır Devlet, Bilecik ’e yakın Soğut ’te kurulmuştur Osmanlı Devleti'nin bağımsız bir devlet olarak tarih sahnesine cıkması 1299 yılında olmuştur
Osmanlı sınırları
Ulkenin sınırları batıda Cebelitarık Boğazı (ve 1553'te Fas kıyıları'na, doğuda Hazar Denizi ve Basra Korfezi'ne, kuzeyde Avusturya, Macaristan ve Ukrayna'nın bir bolumune ve guneyde Sudan, Eritre, Somali ve Yemen'e uzanmaktaydı Osmanlı İmparatorluğu 29 eyaletten ve vergiye bağlanmış Boğdan, Erdel ve Eflak prensliklerinden oluşmaktaydı Devlet zaman zaman denizaşırı topraklarda da soz sahibi olmuştur Atlantik Okyanusu'ndaki kısa sureli toprak kazanımları Lanzarote (1585), Madeira (1617), Vestmannaeyjar (1627) ve Lundy64 (1655) bu duruma ornek olarak gosterilebilir
Devlet altı yuzyıl boyunca Doğu dunyası ile Batı dunyası arasında bir kopru işlevi gormuştur Hakimiyeti altında bulunan topraklarda yaşayan halklar zaman zaman, toplu ya da yerel ayaklanmalar ile Osmanlı iktidarına karşı cıkmışlardır Genel olarak din, dil ve ırk ayrımından uzak durduğu icin yuzyıllarca bircok devleti ve milleti hakimiyeti altında tutmayı başarmıştır Osmanlı İmparatorluğu, eski Turk orf ve adetlerinin ve İslam kulturunun yukumluluklerinin doğrultusunda bir yonetim şekli belirlemiştir
Turkiye Cumhuriyeti Donemi
Turkiye, resmi adıyla Turkiye Cumhuriyeti, başkenti Ankara olan ve Eski Dunya karaları denilen Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birbirine en cok yaklaştığı noktada bulunan ulkedir Ulke topraklarının bir bolumu Anadolu Yarımadası'nda, bir bolumu ise Balkan Yarımadası'nın uzantısı olan Trakya'da bulunur
Turkiye, Osmanlı İmparatorluğu'nun I Dunya Savaşı sonunda yenilmesinden sonra, Osmanlı İmparatorluğu'nun yerine kurulan ardıl devletler icinde tek bağımsız devlet olarak devletin Turk nufus coğunluğuna sahip toprakları uzerinde Mustafa Kemal Ataturk onderliğindeki halkın buyuk mucadelesi ile kurulmuştur Arnold Joseph Toynbee gibi bazı tarihciler ise Turkiye'nin (başlıca ardıl olmak bir yana) tek ardıl devlet sayılması gerektiğini savunurlar 29 Ekim 1923 tarihinde cumhuriyeti ilan eden Turkiye Buyuk Millet Meclisi, Turkiye Cumhuriyeti devletinin kurucu iradesinin sahibidir
Turklerin ve Turkculuğun yapısı
1939 tarihinde yayımlanan Yurt Bilgisi ders kitabından; Turk ırkı Brakisefal ’dir Dunya uzerinde buyuk bir tarih ve medeniyet yaratmış ve yaşatmış olan Turk ırkı benliğini en ziyade korumuş bir millettir Turkler, tarihten onceki ve sonraki zamanlarda, yayıldıkları, goctukleri geniş ulkelerde rast geldikleri ve yurtlarına komşu oldukları ırklarla karışmak mecburiyetinde kalmışlardır Fakat bu karışmalar Turk ırkının kendine mahsus benliğini, vasfını kaybettirmemiştir Ancak uzun zamanlar cokluk olan ırkların arasına karıştıkları vakit bazı yerlerde o ırkların icinde adlarını sanlarını ve dillerini unutmuşlardır Turk Milleti bu suretle karıştığı ırkları yukseltmiş ve ilerletmiştir Buyuk Turk ırkı, kendine mahsus ad ve sanile ve ortaklaşa (muşterek) dili, kulturu, tarihi, anı (hatıra) larıyla, bugunku millet tarifine uygun buyuk bir varlıktır
Turklerin Nufus Yapısı
“Turk tabiri bugun temelde iki duzeyi belirtir İlk kısımda veya dar anlamıyla eski Osmanlı İmparatorluğu topraklarında ve yeni goclerle ceşitli kıtalarda yaşayan Turkler (Turkiye Turkleri, Osmanlı Turkleri) belirtilir İkinci kısımda veya geniş anlamıyla ise dunyadaki butun Turk gruplarını belirtir Bu ikinci kısım asli olarak Doğu Avrupa, Balkanlar, Turkiye, Orta Doğu, Kafkaslar, İran, Orta Asya, Sibirya, Doğu Turkistan, Moğolistan bolgesinde yaşar
Burada, “Turkler tabiri dar anlamıyla ele alınmıştır
Turkiye ’de Etnik Yapı
2007 yılında Milliyet Gazetesi'nin Konda Araştırma Şirketine yaptırdığı ve şirketin denekler ile tum Turkiye capında 47958 kişiyle evlerinde yuz yuze yaptığı bir anket neticesinde Turkiye'nin etnik yapısı deneklerin kendilerini tanımlamalarına gore şu şekilde ortaya cıkmıştır
Araştırmada kullanılan kimlik grupları
Turk 81,33
Yerel kimlik 1,54
Laz 0,28
Turkmen 0,24
Yoruk 0,18
Anadolu Turk boyları 0,03
Asya Turkleri 0,08
Tatar 0,04
Azeri 0,03
Orta Asya Turk boyları 0,01
Kafkas kokenliler 0,27
Cerkes 0,19
Gurcu 0,08
Cecen 0,004
Balkan kokenliler 0,22
Boşnak 0,06
Bulgaristan Turku 0,04
Gocmenler 0,4
Muhacir 0,22
Balkan Gocmeni 0,16
Yurt dışı bolge adı 0,02
Musluman Turk 1,02
Musluman 0,58
Musluman Turk 0,44
Alevi 0,35
Genel tanımlayanlar 0,36
Turkiyeli 0,23
Dunyalı 0,12
Osmanlı 0,01
KurtZaza 9,02
Kurt 8,61
Zaza 0,41
Arap 0,75
Arap 0,75
Musluman olmayanlar 0,1
Ermeni 0,08
Rum ve Hıristiyan 0,01
Yahudi 0,004
Suryani 0,004
Roman 0,03
Diğer ulkelerden 0,05
Avrupalı 0,02
Diğer Asya Ulkelerinden 0,01
Rus 0,01
İranlı 0,004
AmerikaAfrika 0,004
TC vatandaşı 4,45
Turklerin Dini
Turk etnisitesini oluşturan grubun buyuk coğunluğu İslamiyet ’in Hanefi mezhebindendir (%75 civarında) İkinci buyuk grubu, Alevi mezhebine bağlı olanlar (%15 civarında) oluşturur Turkiye ’de %9 civarında da Şafi vardır
Dunyadaki Turkiye Turklerinin inanclı olanları Musluman ’dırlar Muslumanlığın ceşitli mezheplerine bağlıdırlar Muslumanlık dışında bir dini inanış oldukca istisnaidir
Turkiye Turklerinin haricinde Turk boyları icinde bugun İslamiyet dışında, Ortodoksluk, Şamanizm, Budizm, Musevilik gibi inanclar da gorulur
Turk Dilleri
Turkiye Turkcesi, varlığı tam olarak ispatlanamamış ortak Altay dil ailesine bağlı Turk dillerinin Oğuz obeğine uye bir dildir Turkiye Turkcesi dunyada en fazla konuşulan 15 dildir
Resmi Durum
Turkiye Turkcesi Turkiye, Kıbrıs, Irak, Balkanlar, Orta Asya ve Orta Avrupa ulkeleri başta olmak uzere geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır Ayrıca bu dil, Turkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmi; Romanya, Makedonya, Kosova ve Irak'ın ise tanınmış resmi bolgesel dilidir
Aynı obek olan Oğuz obeğinde bulunan Azerice ve Turkmence, İran, Azerbaycan, Afganistan, Gurcistan ve Turkmenistan'da konuşulur
Lehce ve Ağızlar
Bugun Turk dilinin bircok lehcesi vardır Sovyetler Birliği doneminde bu devletin sınırları icindeki Turk halklarının her birinin kullandığı ağızlar, yazı dili yapılmıştır Boylece bir yapay uygulama ile bircok “dil kurulmuştur Bu şekilde oluşturulanlarla beraber bugun dunyada şu yazı dilleri vardır:
Turkiye Turkcesi
Azerice
Turkmence
Ozbekce
Kazakca
Kırgızca
Yeni Uygurca
Kırım Turkcesi
Gagavuzca
Cuvaşca
Tatarca
Başkurtca
Tuvaca
Altayca
Hakasca
Karayca
KaracayBalkarca
Yakutca
Turkiye Turkcesi bolgesi temelde iki ağız bolgesine ayrılır: Anadolu ağızları ve Rumeli ağızları Anadolu ağızları, Anadolu toprakları ve civarındaki Turkce ağızlarını kapsar, Rumeli ağızları Balkanlar ’daki Turkce ağızlarını kapsar
Turk mimarisi
Erken donem Anadolu Turk mimarisi Turk kavimlerinin Anadolu ’ya goc etmeye başladığı donem ile Osmanlı Beyliği ’nin kurulduğu donem arasındaki mimariyi inceler Osmanlı ve Cumhuriyet donemi mimarileri de ozel bir onem arz etmektedir
Turklerin cok değişik coğrafi koşullar, değişik kultur cevreleri icinde, uzun zaman aralığında oluşturduğu mimari eserler soz konusu edildiğinde, Anadolu Turk mimarisine ozel bir yer tutmaktadır
Beylikler Mimarisi
Hasankeyf
Divriği Ulu Camii ve Daruşşifası
Malabadi Koprusu
İsa Bey Camii
Yivli Minare
Selcuklu Mimarisi
Gok Medrese
Sultanhanı
Alarahan
İshaklı Kervansarayı
Sarıhan Kervansaray
Selime Sultan Turbesi
Hunad Hatun Kulliyesi
Tutuşiye Medresesi
Anadolu Selcuklu Mimarisi
Akkopru
Karatay Medresesi
Cifte Minareli Medrese
Eğri Minare
Sultan Alaeddin Camii
Sultan Han
İnce Minareli Medrese
Osmanlı Mimarisi
Nusretiye Camii, Ortakoy Camii,Dolmabahce Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Sadullah Paşa Yalısı, Kuleli Kışlası,Pertevniyal Valide Sultan Camii, Laleli Camii, Fatih Mezarı,Topkapı Sarayı,Sultanahmet Camii,Selimiye Camii,Sokullu Mehmet Paşa Camii,Drina koprusu,Kanuni Sultan Suleyman Koprusu,Fatih Camii
Turk Mutfağı
Turk mutfağı Turklerin milli mutfağıdır Osmanlı kulturunun mirascısı olan Turk mutfağı hem Balkan ve Ortadoğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir Ayrıca Turk mutfağı yorelere gore de farklılıklar gosterir Karadeniz mutfağı, Guneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi bircok yoreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler
Turk Sporu
Turk spor tarihi Yaşar Doğu, Tanju Colak, Cemal Kamacı, Naim Suleymanoğlu, Hamza Yerlikaya, Halil Mutlu, Nevin Yanıt, Nurcan Taylan, Sureyya Ayhan gibi milli sporcuların başarılarına rağmen toplumda (ozellikle Turkiye ’de) spor yapma yaygınlığı ve spora ayrılan butce cok geridir En kabul goren spor futboldur Geleneksel yağlı gureşi, cirit ve at yarışları ata sporu olarak surerken avcılık, binicilik, kılıc, okculuk, boks, atletizm, halter de dunya ve olimpiyat dallarında uluslararası başarı gosterilmektedir
TurkTurklerTurk Tarihi
Turkler
Turkler veya Turkiye Turkleri, coğunlukla Turkiye ve Osmanlı İmparatorluğu'nun eski topraklarında yaşayan, Turk halkıdır Turkiye Cumhuriyeti sınırlarının dışında yaşayan Turkler( Oğuzlar ), bugunku Turkiye ile değil, Osmanlı İmparatorluğu ile bağlantılı oldukları icin Osmanlı Turkleri olarak da tabir edilirler
Bazı araştırmacılara gore, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılmasından onceki donemlerde elinde bulundurduğu coğrafi alanlar (başlıca Kosova, Makedonya, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Kıbrıs, Gurcistan, Irak, Suriye) uzerinde İmparatorluk yıkıldıktan sonra kalan buyuk Turk azınlıklar da Turklersınıfına girer Bununla birlikte Avrupa'ya Turkiye ’den goc ederek yerleşmiş olan Turk gocmen toplulukları (ozellikle Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda, Avusturya, Belcika ve Lihtenştayn'da bulunanlar) ve Kuzey Amerika ve Avusturalya'daki Turk gocmenler de Turklergrubuna girerler
Turk Adı
“Turk (veya Turuk, Torok, Tork) şeklinde gecer
“TurkTuruk sozunun anlamı kaynaklara gore “turemek, miğfer, guclu kuvvetli olarak verilmektedir
Turk Tarihinin Başlangıcı
Dunya uzerinde yaşayan insan topluluklarının milletleşme sureci onların avcıtoplayıcılıktan ciftcicobancılığa gecilmesi ile başlar Turkleri oluşturacak insan topluluklarının MO 6000 ’lerde koyun yetiştiriciliğine başladığı duşunulmektedir Bu tarih atlı gocebe Turk kulturunun başlangıcı olarak kabul edilebilir Bu değişiklikler ile ilk Turk kulturu olan Anav kulturu ortaya cıkmıştır
Turklerin atalarının MO 2500 ile MO 1700 yılları arasındaki Afanasiyevo kulturu ile başlayan ve MO 1700 ile MO 1200 yılları arasındaki Andronovo Kulturu ile devam eden dolikosefal mongolitlerle ortak yonleri bulunmayan Brakifesal ırka dayandıığını savunurlar Bu ırkın savaşcı ve gocebe kulture sahip olduğu, MO 1700 yılları sonrasında kitleler halinde Altay Dağları ile Tanrı Dağları arasındaki bolgeye yayıldığı bilinmektedir Bilinen ilk Turk devleti İskitlerdi
Anadolu ’dan Turklerin Gecişi
Balkanlar ’ın guneyinden, Anadolu'dan Turklerin Balkanlar ’a gelip yerleşmesi, 1260'lara kadar iner Kuzey Karadeniz bolgesinden gelen Turk orakları, zamanla Hristiyanlığı kabul edip yerli Slavlarla karıştıkları halde, Anadolu'dan gelen Musluman Turkler, kendi din ve kulturlerini saklamayı başarmışlardır İlk yerleşme, 1261'de Moğollardan kacıp Bizans'a sığınan Selcuk Sultanı İzzeddin Keykavus'la gercekleşmiştir Moğol idaresinden kacan otuzkırk Turkmen obası, kutsal kişi Sarı Saltuk Baba ile İzzeddin Keykavus'un yanına gelmiş ve Bizans imparatoru tarafından Kuzey Dobruca ’ya yerleştirilmiştir (1263) Başlangıcta, Musluman Altın Ordu emiri guclu Nogay'ın himayesi altına giren bu Anadolu Turkmen grubu, burada BabaSaltuk kasabası ile başka kasabalar kurmuşlardır 1332'de buradan gecen İbn Battuta, Baba kasabasını Turklerin oturduğu bir şehirolarak anar
Anadolu'da İlk Donem
10 yuzyılda Orta Asya'dan, coklukla İran uzerinden Anadolu topraklarına yerleşen OğuzTurkmen başta olmak uzere pek cok boy Turk adı altında toplanmıştır Turk adı Orta Asya'da Turk ırkına mensup ve Turkce konuşan toplulukların Gokturkler doneminden beri ortak adıdır Anadolu'da gittikce azalan yerli nufus yerini Turklere bırakmaya başlamış ve 10 yuzyılda kurulan Turkmen beylikleri sayesinde tum Anadolu'da Turkce konuşan topluluklar egemen toplum olmuştur
Anadolu'ya ilk olarak Hun, Sabir, Hazar gibi Turk kavimleri akın yapmış olsa da bu akınlar genelde askeri amaclı olmuştur Ancak 9 ve 10 yuzyılda Karadeniz'in kuzeyinden Balkanlar'a gelen Kıpcak, Pecenek, Uz adlı Turk kavimleri Anadolu'ya Bizans eliyle gecirilmiş ve yerleştirilmiştir Asıl Anadolu'nun Turk yurdu haline donuşmesi, doğudan gelen OğuzTurkmen gocleriyle olmuştur
Buyuk Selcuklu Donemi
Gocmen Turklerde bozkırdaki ırmakları geciş buyuk onem arz ediyordu Oğuzname'de salı keşfeden kişi boyun onemli bir atası sayılmaktadır Hanedanın atası olan Selcuk Bey tarafından temeli atılan bu devlet Bağdat'ı kendine başkent yaparak Abbasi halifesinin koruyucusu konumuna erişti 1092 yılında Selcuklu hukumdarı Melikşah'ın olumunden sonra bolunmeye uğradı
Selcuklular tarafından kurulan diğer devletler Kirman Selcuklu Devleti, Irak Selcuklu Devleti, Suriye Selcuklu Devleti ve Anadolu Selcuklu Devleti'dir 10401157 yılları arasında hukum suren Buyuk Selcuklular, en guclu oldukları donemde Harezm, Horasan, İran, Irak, Suriye, Arap Yarımadası ve Doğu Anadolu'ya egemen olmuş bir Turk devletidir Kapladıkları alan doğuda Balkaş ve Issık Golleri, Tarım Havzası; batıda Ege ve Akdeniz sahilleri, kuzeyde Aral Golu, Hazar Denizi, Kafkasya, Karadeniz; guneyde Arabistan dahil Umman Denizi'ne kadar ulaşıyordu (10000000 km2)
Anadolu Selcuklu Devleti
Anadolu Selcuklu Devleti, Selcukluların Anadolu ’da kurduğu devlettir
Turklerin Anadolu ’ya yerleşmesi 1071 ’deki Malazgirt Savaşı ’ndan sonra hızlandı Selcuklu komutanı Kutalmışoğlu Suleyman Şah Anadolu ’daki fetihleri batıya yayarak 1075'te İznik ’i Bizans ’tan aldı ve burayı başkent yaparak bağımsızlığını ilan etti Boylece kurulan Anadolu Selcuklu Devleti, İlhanlıların son Anadolu Selcuklu sultanını tahttan indirdikleri 1308'e kadar varlığını surdurdu
Osmanlı Donemi
Osmanlı İmparatorluğu veya Osmanlı Devleti ’nin kurucusu ve Osmanlı Hanedanı ’nın atası olan Osman Gazi, Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır Devlet, Bilecik ’e yakın Soğut ’te kurulmuştur Osmanlı Devleti'nin bağımsız bir devlet olarak tarih sahnesine cıkması 1299 yılında olmuştur
Osmanlı sınırları
Ulkenin sınırları batıda Cebelitarık Boğazı (ve 1553'te Fas kıyıları'na, doğuda Hazar Denizi ve Basra Korfezi'ne, kuzeyde Avusturya, Macaristan ve Ukrayna'nın bir bolumune ve guneyde Sudan, Eritre, Somali ve Yemen'e uzanmaktaydı Osmanlı İmparatorluğu 29 eyaletten ve vergiye bağlanmış Boğdan, Erdel ve Eflak prensliklerinden oluşmaktaydı Devlet zaman zaman denizaşırı topraklarda da soz sahibi olmuştur Atlantik Okyanusu'ndaki kısa sureli toprak kazanımları Lanzarote (1585), Madeira (1617), Vestmannaeyjar (1627) ve Lundy64 (1655) bu duruma ornek olarak gosterilebilir
Devlet altı yuzyıl boyunca Doğu dunyası ile Batı dunyası arasında bir kopru işlevi gormuştur Hakimiyeti altında bulunan topraklarda yaşayan halklar zaman zaman, toplu ya da yerel ayaklanmalar ile Osmanlı iktidarına karşı cıkmışlardır Genel olarak din, dil ve ırk ayrımından uzak durduğu icin yuzyıllarca bircok devleti ve milleti hakimiyeti altında tutmayı başarmıştır Osmanlı İmparatorluğu, eski Turk orf ve adetlerinin ve İslam kulturunun yukumluluklerinin doğrultusunda bir yonetim şekli belirlemiştir
Turkiye Cumhuriyeti Donemi
Turkiye, resmi adıyla Turkiye Cumhuriyeti, başkenti Ankara olan ve Eski Dunya karaları denilen Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarının birbirine en cok yaklaştığı noktada bulunan ulkedir Ulke topraklarının bir bolumu Anadolu Yarımadası'nda, bir bolumu ise Balkan Yarımadası'nın uzantısı olan Trakya'da bulunur
Turkiye, Osmanlı İmparatorluğu'nun I Dunya Savaşı sonunda yenilmesinden sonra, Osmanlı İmparatorluğu'nun yerine kurulan ardıl devletler icinde tek bağımsız devlet olarak devletin Turk nufus coğunluğuna sahip toprakları uzerinde Mustafa Kemal Ataturk onderliğindeki halkın buyuk mucadelesi ile kurulmuştur Arnold Joseph Toynbee gibi bazı tarihciler ise Turkiye'nin (başlıca ardıl olmak bir yana) tek ardıl devlet sayılması gerektiğini savunurlar 29 Ekim 1923 tarihinde cumhuriyeti ilan eden Turkiye Buyuk Millet Meclisi, Turkiye Cumhuriyeti devletinin kurucu iradesinin sahibidir
Turklerin ve Turkculuğun yapısı
1939 tarihinde yayımlanan Yurt Bilgisi ders kitabından; Turk ırkı Brakisefal ’dir Dunya uzerinde buyuk bir tarih ve medeniyet yaratmış ve yaşatmış olan Turk ırkı benliğini en ziyade korumuş bir millettir Turkler, tarihten onceki ve sonraki zamanlarda, yayıldıkları, goctukleri geniş ulkelerde rast geldikleri ve yurtlarına komşu oldukları ırklarla karışmak mecburiyetinde kalmışlardır Fakat bu karışmalar Turk ırkının kendine mahsus benliğini, vasfını kaybettirmemiştir Ancak uzun zamanlar cokluk olan ırkların arasına karıştıkları vakit bazı yerlerde o ırkların icinde adlarını sanlarını ve dillerini unutmuşlardır Turk Milleti bu suretle karıştığı ırkları yukseltmiş ve ilerletmiştir Buyuk Turk ırkı, kendine mahsus ad ve sanile ve ortaklaşa (muşterek) dili, kulturu, tarihi, anı (hatıra) larıyla, bugunku millet tarifine uygun buyuk bir varlıktır
Turklerin Nufus Yapısı
“Turk tabiri bugun temelde iki duzeyi belirtir İlk kısımda veya dar anlamıyla eski Osmanlı İmparatorluğu topraklarında ve yeni goclerle ceşitli kıtalarda yaşayan Turkler (Turkiye Turkleri, Osmanlı Turkleri) belirtilir İkinci kısımda veya geniş anlamıyla ise dunyadaki butun Turk gruplarını belirtir Bu ikinci kısım asli olarak Doğu Avrupa, Balkanlar, Turkiye, Orta Doğu, Kafkaslar, İran, Orta Asya, Sibirya, Doğu Turkistan, Moğolistan bolgesinde yaşar
Burada, “Turkler tabiri dar anlamıyla ele alınmıştır
Turkiye ’de Etnik Yapı
2007 yılında Milliyet Gazetesi'nin Konda Araştırma Şirketine yaptırdığı ve şirketin denekler ile tum Turkiye capında 47958 kişiyle evlerinde yuz yuze yaptığı bir anket neticesinde Turkiye'nin etnik yapısı deneklerin kendilerini tanımlamalarına gore şu şekilde ortaya cıkmıştır
Araştırmada kullanılan kimlik grupları
Turk 81,33
Yerel kimlik 1,54
Laz 0,28
Turkmen 0,24
Yoruk 0,18
Anadolu Turk boyları 0,03
Asya Turkleri 0,08
Tatar 0,04
Azeri 0,03
Orta Asya Turk boyları 0,01
Kafkas kokenliler 0,27
Cerkes 0,19
Gurcu 0,08
Cecen 0,004
Balkan kokenliler 0,22
Boşnak 0,06
Bulgaristan Turku 0,04
Gocmenler 0,4
Muhacir 0,22
Balkan Gocmeni 0,16
Yurt dışı bolge adı 0,02
Musluman Turk 1,02
Musluman 0,58
Musluman Turk 0,44
Alevi 0,35
Genel tanımlayanlar 0,36
Turkiyeli 0,23
Dunyalı 0,12
Osmanlı 0,01
KurtZaza 9,02
Kurt 8,61
Zaza 0,41
Arap 0,75
Arap 0,75
Musluman olmayanlar 0,1
Ermeni 0,08
Rum ve Hıristiyan 0,01
Yahudi 0,004
Suryani 0,004
Roman 0,03
Diğer ulkelerden 0,05
Avrupalı 0,02
Diğer Asya Ulkelerinden 0,01
Rus 0,01
İranlı 0,004
AmerikaAfrika 0,004
TC vatandaşı 4,45
Turklerin Dini
Turk etnisitesini oluşturan grubun buyuk coğunluğu İslamiyet ’in Hanefi mezhebindendir (%75 civarında) İkinci buyuk grubu, Alevi mezhebine bağlı olanlar (%15 civarında) oluşturur Turkiye ’de %9 civarında da Şafi vardır
Dunyadaki Turkiye Turklerinin inanclı olanları Musluman ’dırlar Muslumanlığın ceşitli mezheplerine bağlıdırlar Muslumanlık dışında bir dini inanış oldukca istisnaidir
Turkiye Turklerinin haricinde Turk boyları icinde bugun İslamiyet dışında, Ortodoksluk, Şamanizm, Budizm, Musevilik gibi inanclar da gorulur
Turk Dilleri
Turkiye Turkcesi, varlığı tam olarak ispatlanamamış ortak Altay dil ailesine bağlı Turk dillerinin Oğuz obeğine uye bir dildir Turkiye Turkcesi dunyada en fazla konuşulan 15 dildir
Resmi Durum
Turkiye Turkcesi Turkiye, Kıbrıs, Irak, Balkanlar, Orta Asya ve Orta Avrupa ulkeleri başta olmak uzere geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır Ayrıca bu dil, Turkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin resmi; Romanya, Makedonya, Kosova ve Irak'ın ise tanınmış resmi bolgesel dilidir
Aynı obek olan Oğuz obeğinde bulunan Azerice ve Turkmence, İran, Azerbaycan, Afganistan, Gurcistan ve Turkmenistan'da konuşulur
Lehce ve Ağızlar
Bugun Turk dilinin bircok lehcesi vardır Sovyetler Birliği doneminde bu devletin sınırları icindeki Turk halklarının her birinin kullandığı ağızlar, yazı dili yapılmıştır Boylece bir yapay uygulama ile bircok “dil kurulmuştur Bu şekilde oluşturulanlarla beraber bugun dunyada şu yazı dilleri vardır:
Turkiye Turkcesi
Azerice
Turkmence
Ozbekce
Kazakca
Kırgızca
Yeni Uygurca
Kırım Turkcesi
Gagavuzca
Cuvaşca
Tatarca
Başkurtca
Tuvaca
Altayca
Hakasca
Karayca
KaracayBalkarca
Yakutca
Turkiye Turkcesi bolgesi temelde iki ağız bolgesine ayrılır: Anadolu ağızları ve Rumeli ağızları Anadolu ağızları, Anadolu toprakları ve civarındaki Turkce ağızlarını kapsar, Rumeli ağızları Balkanlar ’daki Turkce ağızlarını kapsar
Turk mimarisi
Erken donem Anadolu Turk mimarisi Turk kavimlerinin Anadolu ’ya goc etmeye başladığı donem ile Osmanlı Beyliği ’nin kurulduğu donem arasındaki mimariyi inceler Osmanlı ve Cumhuriyet donemi mimarileri de ozel bir onem arz etmektedir
Turklerin cok değişik coğrafi koşullar, değişik kultur cevreleri icinde, uzun zaman aralığında oluşturduğu mimari eserler soz konusu edildiğinde, Anadolu Turk mimarisine ozel bir yer tutmaktadır
Beylikler Mimarisi
Hasankeyf
Divriği Ulu Camii ve Daruşşifası
Malabadi Koprusu
İsa Bey Camii
Yivli Minare
Selcuklu Mimarisi
Gok Medrese
Sultanhanı
Alarahan
İshaklı Kervansarayı
Sarıhan Kervansaray
Selime Sultan Turbesi
Hunad Hatun Kulliyesi
Tutuşiye Medresesi
Anadolu Selcuklu Mimarisi
Akkopru
Karatay Medresesi
Cifte Minareli Medrese
Eğri Minare
Sultan Alaeddin Camii
Sultan Han
İnce Minareli Medrese
Osmanlı Mimarisi
Nusretiye Camii, Ortakoy Camii,Dolmabahce Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Sadullah Paşa Yalısı, Kuleli Kışlası,Pertevniyal Valide Sultan Camii, Laleli Camii, Fatih Mezarı,Topkapı Sarayı,Sultanahmet Camii,Selimiye Camii,Sokullu Mehmet Paşa Camii,Drina koprusu,Kanuni Sultan Suleyman Koprusu,Fatih Camii
Turk Mutfağı
Turk mutfağı Turklerin milli mutfağıdır Osmanlı kulturunun mirascısı olan Turk mutfağı hem Balkan ve Ortadoğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir Ayrıca Turk mutfağı yorelere gore de farklılıklar gosterir Karadeniz mutfağı, Guneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi bircok yoreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler
Turk Sporu
Turk spor tarihi Yaşar Doğu, Tanju Colak, Cemal Kamacı, Naim Suleymanoğlu, Hamza Yerlikaya, Halil Mutlu, Nevin Yanıt, Nurcan Taylan, Sureyya Ayhan gibi milli sporcuların başarılarına rağmen toplumda (ozellikle Turkiye ’de) spor yapma yaygınlığı ve spora ayrılan butce cok geridir En kabul goren spor futboldur Geleneksel yağlı gureşi, cirit ve at yarışları ata sporu olarak surerken avcılık, binicilik, kılıc, okculuk, boks, atletizm, halter de dunya ve olimpiyat dallarında uluslararası başarı gosterilmektedir