Turkiyede zeytincilik Hakkında Bilgi

Turkiyede zeytincilik Hakkında Bilgi
0
39

SoruCevap

Yeni Üye
Çözümler
1
Tepkime
44
Yaş
36
Coin
256,937
Ulkemizde zeytincilik Hakkında Bilgi,
Turkiyede zeytincilik,
Zeytincilik Hakkında Bilgi

Dunyada arz acığı kapanmayacak tek urun zeytinyağı Tuketim ile uretim arasında 400000 tonluk acık var Ancak Turkiye yalnızca 40000 ton zeytinyağı ihrac ediyor
Dunyada zeytinyağına olan talep artışına paralel olarak Turkiye ’de de zeytincilik sektorune yonelik yatırımlarda patlama yaşanıyor Elinde sermaye bulunan cok sayıda girişimci 10002000 donum gibi buyuk alanlarda zeytin tarımı icin harekete gecti
Sektor yetkililerine gore Turkiye ’de ureticinin zeytin ağacı dikimine yonelmesi sevindirici bir gelişme Ancak onumuze gelen fırsatı değerlendirebilmemiz icin oncelikle doğru bir politika oluşturulması ve ureticilerin bilinclendirilmesi gerekiyor
Dunya zeytin ağacı varlığının yuzde 98 ’si Turkiye ’nin de icinde bulunduğu Akdeniz havzasında yer alıyor Dunya ’da uretilen yaklaşık 16 milyon ton tane zeytininyuzde113 ’u Turkiye ’de uretiliyor Zeytin tarımı sanayisi ve ticaretiyle uğraşan aile sayısı ise 400000 Tarım ve Koyişleri Bakanlığı Zeytincilik Araştırma Enstitusu ’nden (ZAE) yapılan acıklamalara goredunyada her yıl yaklaşık 2 milyon 850 bin ton zeytinyağı uretilirken tuketim 3 milyon 250 bin tona kadar yukseliyor
ZAE Muduru Dr Seyfi Ozışık en buyuk zeytinyağı ureticisi ve ihracatcısı ulke olan İspanya ’da yaşanan kuraklığın zeytinyağını daha değerli hale getirdiğini soyluyor: Dunyada arz acığı kapanmayacak tek urun zeytinyağı Bugun tuketim ile uretim arasında 400000 tonluk acık var Turkiye 40000 ton zeytinyağı ihrac ediyor Talep acığından yalnızca yuzde10 pay alsak dahiihracat kapasitemiz 2 katına cıkar
Sektor temsilcilerinin dikkat cektiği bir diğer konu ihrac edilen Turk zeytinyağının farklı ulkelerin markaları ile pazara sunulması
Ote yandan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) yakın gecmişte Turkiye capında başta uretici ihracatcı tuccar birlik ve kooperatifler olmak uzere zeytin ile ilgili tum taraflarla goruşme yaparak bir rapor hazırladı Bu rapordaTurkiye ’nin AB uyeliği ile birlikte zeytinde karşılaşacağı tehditlere dikkat cekiliyor Turkiye ’de zeytin ağaclarının buyuk kısmı yaşlı ve duşuk verimli Yanlış bolgelerde yanlış dikim yapılıyor Surekliliği olan bir zeytinyağı politikası yok Uretime sistemli bir destek verilmiyor Bu durum planlama yapılmasını engelliyor
Sektorun geliştirilmesi icin zararlılarla mucadele ciftcilerin eğitimi ve stoklama koşullarının iyileştirilmesi gibi onlemler uygulanmasına ihtiyac duyuluyor 5 yıl icinde ağac sayısının en az 150 milyon adede cıkması gerektiğine dikkat cekiliyor Bunun icin şimdiden proje uretmek gerekiyor Turkiye ’nin Uluslararası Zeytinyağı Konseyi uyeliğinin yeniden gercekleşmesi de bir diğer onemli nokta Aksi durumda Turkiye AB ’nin kota sınırlaması nedeniyle potansiyelini hicbir zaman kullanamayacak Gerekli onlemler alındığında Turkiye ’nin zeytinyağı ihracatının toplam değerinin 15 milyar doları aşması bekleniyor
Rapor Turkiye tablosu karşısında AB ’nin zeytinyağı ureticilerine verdiği destekleri de carpıcı bir şekilde ortaya koyuyor: AB ’de kayıtlı 28 milyon zeytinyağı ureticisi var Bunlardan 22 milyonu her yıl uretim yardımı alıyor Uretim icin her yıl AB butcesinden 2225 milyar euro ayrılıyor Bu tutarın yaklaşık yuzde 90 ’ı uretim yardımlarına ayrılıyor Bunun yanında uretim icin her yıl bir hedef fiyat belirleniyor Hedef fiyatla piyasa fiyatları arasında fark oluşursa ureticiye prim olarak odeniyor Arz fazlası yaşanan donemlerde ureticiye stoklama yardımı da veriliyor Orneğin verilen son yardımın tutarı ton başına 122 euro oldu Zeytinyağı uretiminin kalitesini geliştirmek icin zirai ve sınai onlemler iceren programlara her yıl yaklaşık 30 milyon euro ayrılıyor AB zeytinyağı sektorunde faaliyet gosteren uretici birliklerini de unutmuyor Bunların idari ve teknik masraflarının karşılanması icin yılda 30 milyon euro tahsis ediliyor
Yanlış Politika Ureticiyi Sofra Zeytinine Yonlendiriyor
Turkiye ’nin hatalı politikalarından biri olarak gosterilen bir diğer konu da yağlık zeytin yerine sofralık fidan dikimi yapılması Her yıl dikilen 10 milyon fidanın yalnızca yuzde 5 ’ini yağlık zeytin fidanı oluşturuyor Ustelik sofralık zeytin dikiminde bolgesel iklim ozellikleri goz ardı edildiği icin duşuk randıman alınıyor Uzmanlara gore sorun yanlış destekleme politikaları yuzunden ureticilerin kısa donemde gelir icin pazar talebi yuksek olan Gemlik sofralık ekimine yonelmesi Bunun en onemli nedeni yaklaşık 10 yıldır zeytin fidan dikimine İl Ozel İdareleri kanalıyla destek odemesi yapılması Fidan bedelinin yuzde 70 ’i hatta bazen yuzde 100 ’u devletce karşılanıyor Amac zeytinyağı uretimini artırmak olarak gorunuyor Ancak destekleme yağlıksofralık ayrımı konmadan yapılıyor Bu da ureticileri kilo başı 1 YTL kazandıran yağlık yerine 4 YTL kazanc getiren sofralık zeytine teşvik ediyor Sonuc olarak gelecek 10 yılda Turkiye ’nin dunya yağ lideri olması gerektiğinden soz edilirken onune sofralıkengeli cıkıyor
Her Zeytin Her Bolgeye Uymaz
Turkiye ’de zeytinciliğin tur seciminde yaşadığı kararsızlık uretim bolgeleri seciminde de yaşanıyor Sektor yetkilileri iklim ozelliklerine uygun uretim planlaması yapılmadan zeytinciliğin gelişemeyeceğine dikkat cekiyor Desteklemelerin de etkisiyle son 5 yıldır zeytin tarımına yatırımların arttığını belirten yetkilikler girişimcileri yatırım bolgelerine uygun fidan secmeleri konusunda da uyarıyor Orneğin kurak bolgelerin Ayvalık turune yonelmesi Marmara Bolgesi ’ndeki ureticilerin ise mayıseylul arasında yuksek nem isteyen Gemlik turunu tercih etmesi gerekiyor Ancak kurak bolgeler dahil her yerde Gemlik turu uretim hakim Bu durum randıman kaybına ve meyve tanelerinin kucuk kalmasına yol acıyor
Zeytinyağı İhracatına Vergi Engeli
Bir diğer sorun da Turkiye ’nin ihrac zeytinyağında yuzde 100 ’e yakın oranda Gumruk Vergisi odemek zorunda kalması Bu nedenle pazarı genişletmek mumkun olmuyor Orneğin AB zeytinyağına litrede 15 euro telafi edici gumruk vergisiuyguluyor Sektor uygulamanın gerekcesini bilmediği gibi uygulama Gumruk Birliği ’ne de aykırı AB uye ulkeleri olan İtalya İspanya ve Yunanistan ’ı korumak adına Turkiye ’ye vergi uyguluyor Vergi engelinin kaldırılması halinde dev bir pazar olan AB pazarına zeytinyağı ihracatının 2 kat artması bekleniyor
Doğru Zeytin Uretimi Nasıl Yapılır?
Zeytin genellikle ılıman iklimden hoşlanıyor Cok kurak ve cok sulak yerleri sevmiyor Kalkerli kumlu derin ve besin maddelerince zengin toprakları seviyor Fakir topraklarda yeterli bir gubreleme mumkun değilse aralık ve mesafeleri fazla tutma yontemiyle ekonomik bir zeytincilik yapmak mumkun oluyor
Taban altı suyunun yuzeye cok yakın olduğu veya kışın uzun sure su altında kalan yerlerde gerekli onlemler (drenaj kanalları derin işleme ile toprak altındaki gecirimsiz tabakanın kırılması vs) alınmadığı taktirde zeytincilik yapılması mumkun olmuyor
Fidan Dikiminden Once Toprak İşlenmeli
Dikimden onceki sonbaharda toprağın derince işlenerek hastalık ve zararlılar yonunden incelenmesi en onemli kriterlerden biri İklim toprak dikim şekillerine ve yetiştirme amacına gore fidanlara verilecek aralık ve mesafeler değişebilir Fidan cukurları toprak ozelliklerine gore değişen genişlik ve derinlikte acılmalı Zeytin ceşidi ve ağac ozelliklerine gore dikim mesafeleri var Genel olarak kare dikim kulturel işlemlerin daha kolay yapılmasını kolaylaştırdığından tercih edilmeli Zeytin fidanı araziye dikiminden itibaren 45 yıl sonra urun vermeye başlıyor maksimum seviyesine 810 yaşında ulaşıyor
Hasat Yontemleri
Hasat yontemi bolge halkının sosyoekonomik koşulları ceşit ozellikleri ağac olculeri gibi faktorlere bağlı olarak farklılık gosteriyor Yontemler genel olarak 3 ’e ayrılıyor
Yerden Toplama: Bu yontemde fizyolojik olarak olgunlaşan ve ağac dibine duşen zeytinler yerden elle toplanıyor Bu yontemle toplanan zeytinlerin sofralık değerleri duşuk daha ziyade yağa işleniyorlar Fakat yağa işlenseler bile yere duşerken oluşan yara bere ve cizikler yağın kalitesini duşuruyor
Doğrudan Ağac Uzerinden Toplama: Kalitesi acısından hemen hemen en iyi toplama şekli Olgunlaşan zeytinler elle sıyrılarak toplanıyor Bu şekilde toplanan zeytinler hem sofralık hem yağlık olarak değerlendirme acısından kalite ozelliklerini koruyor
Sırıkla Silkeleyerek Toplama: Bu yontemde olgunlaşan zeytinler sırıklar vasıtasıyla cırpılarak dokulup toplanıyor En yaygın hasat yontemi olarak biliniyor Fakat hasat sırasında meyvenin ve ağacın goreceği zarardan dolayı tavsiye edilmiyor
Sektor Temsilcilerine Gore Uretimde Sorunların Cozumu İcin Neler Gerekiyor?
Zeytin ve zeytinyağına yonelik belirli hedefleri olan ve sureklilik arz eden politikalar izlenmeli Ozellikle AB ’nin zeytin ve zeytinyağı politikası iyi irdelenmeli
Mevcut yaşlı zeytin ağaclarının gencleştirilmesine yonelik calışmalar yapılmalı yeni zeytin fidanı dikimini ozendirici ve teşvik edici tedbirler alınmalı
Kalite ve verimi olumsuz yonde etkileyen zeytin sineğine karşı ilaclama her yıl duzenli olarak yapılmalı

Devlet ilaclama icin kaynak ayırmalı
Sırıkla hasat onlenmeli ağacların boyları kısaltılmalı hasatın var olduğuyıllarda hasat gec tarihlere (nisan) bırakılmamalı Bu konularda ureticilere yonelik bilgilendirme calışmaları yoğunlaştırılmalı
Zeytinyağının Turk markası ile dunya piyasalarında hak ettiği yeri alması icin kutulu zeytinyağı ihracatında ton başına verilen teşvik devam etmeli Tuketimin yoğun olduğu ulkelerde (orneğin Amerika) kampanyaları duzenlenmeli
Turkiye ’de de zeytinyağı tuketimini arttırmaya yonelik tanıtım ve kampanyaları surdurulmeli

Bu calışmalarda zeytinin sağlık acısından yararları vurgulanmalı ve genc nufus hedef kitle olarak alınmalı
Ozellikle uretimin var yıllarındaarz fazlası zeytinyağının sağlıklı koşullarda depolanması ve piyasaya duzenli urun arzını teminen stok kurumu oluşturulmalı
Dunya piyasalarında tuketim kaliteye ve ozellikle doğal şartlarda uretilmiş olan zeytinyağına yoneliyor

Ureticiler mevcut pazarlarını kaybetmemek ve ihracatlarını arttırmak icin bu gelişimi dikkate almalı
Zeytin alanlarının arttırılması icin fidan dağıtımına devam edilmeli ozel sektor yatırımları ozendirilmeli
Girişimcilere Tavsiyeler
Zeytinciliğe yatırım yapmak isteyen girişimciler yatırıma başlamadan once hangi bolgede hangi arazi yapısında hangi ceşitle nasıl bir zeytin yatırımı yapacağını oğrenmeli
Bu bilgiler ışığında uygun yer seciminin ardından arazinin toprak analizi yaptırılmalı doğru ve sertifikalı zeytin fidanları temin edilmeli ve bu fidanlar tekniğine uygun dikilmeli
Modern tarım teknikleri uygulanmalı Bu işlerin zamanında ve yeterince yapılması durumunda zeytin ağacları daha erken urun veriyor Ozellikle buyuk miktarda yatırım yapacak olan girişimcilerin mutlaka profesyonel anlamda destek almaları gerekiyor
Zeytinde fidan secimi mutlaka bolgeye gore yapılmalı her bolgenin kendine has ceşitleri olduğu unutulmamalı
 
Üst Alt