Turkiye'nin Tarihi ve Kulturel Değerleri

[SoruCevap]

Turkiyenin tarihi değerleri, Turkiyenin kulturel değerleri

Karain Mağarası
Antalya'nın 27 km kuzeybatısında ve Katran dağları uzerindedir Doğal bir mağaradır Yapılan arkeolojik kazılarda mağaranın Prehistorik cağlarda (Paleolitik Mezolitik Neolitik ve Kalkolitik) insanlarca barınak olarak kullanıldığı anlaşılmıştır Mağarada iskeletler yontma ve cilalı taştan aletler işlenmiş cakmak taşları ve onemli eserler bulunmuştur


Ana Tanrıca Heykelciği
Pişmiş toprak MO VI binyılın ilk yarısı yuksekliği 20 cm Catalhoyuk (Anadolu Medeniyetleri Muzesi)


İvriz Kaya Kabartması
Konya'nın Ereğli ilcesine 12 km uzaklıkta İvriz Suyu'nun kaynak başındadır Gec Hitit donemi eseridir MO VIII yuzyıla tarihlenmektedir 608 m yuksekliğindeki kabartmada Warpalavas'ın bereket tanrısı Santaj'a şukranı anlatılmaktadır


Yazılıkaya Midas Şehri Buyuk Anıt
Eskişehir'e 90 km uzaklıkta MO VII yuzyılda kurulmuş YazlıkayaMidas şehri bulunmaktadır Bu şehirde Frig doneminin onemli bir eseri olan Buyuk Anıt goze carpmaktadır Anıtın uzerinde ceşitlli geometrik motifler ve yazılar vardır Frig doneminde onunde dini torenler yapılıyordu


Lidya (Karun) Hazineleri
Uşak ili Gure yakınlarındaki Toptepe tumulusunu 1965 İkiztepe tumulusunu 1966 ve Aktepe I tumulusunu 1968 yılında gizlice kazan eski eser kacakcılarının 1970 yılında ABD'deki Metropolitan Sanat Muzesi'ne sattıkları eserlerdir Bu eserler MO VI yuzyıl Lidya sanatının en guzel ornekleridir Kultur Bakanlığı'nca verilen uzun bir hukuk savaşından sonra 1993 yılında Turkiye'ye geri gonderilmiştir (Uşak Muzesi)
Resim: Lidya KarunHazinesi Guneş Kursu Bicimli Gerdanlık
AkikAltın MO 6yy (Uşak Muzesi)


Bergama Zeus Sunağı
Bergama Krallarından Eumenes II tarafından MO 197159 yılları arasında yaptırılmıştır Alman arkeologların 1865 yılından itibaren Bergama'da yaptıkları kazılarda ortaya cıkarılmış kalıntıları Berlin'e gonderilmiştir Berlin Devlet Muzesi'nde restore edilerek 1871 yılında sergilenmiştir O tarihten sonra muzenin adı Pergamon Muzesi olmuştur


İskender Bustu

42 cm yuksekliğindeki mermer bust Bergama kazılarında bulunmuştur MO III yuzyıla tarihlenmektedir Makedonya Karalı Buyuk İskender'in sağlığında unlu heykeltraşlara yaptırdığı bustlerin aslıllarının hic biri gunumuze ulaşmamış sadece kopyaları bulunmuştur Bergama'da bulunan bust Paris Louvre Muzesi'nde dunyaca un yapmıştır (İstanbul Arkeoloji Muzesi)


Afrodisias

Aydın'ın Karacasu ilcesi yakınlarında bir antik kenttir Tanrıca Afrodit adına kurulmuştur Tunc cağından Bizans donemine değin (MO 2800 MS 220) buyuk bir yerleşim merkeziydi Arkeolojik kazılarda Afrodit tapınağı odeon stadium ve agorası hamamları gun ışığına cıkarılmıştır Afrodisias İlkcağ'da onemli bir heykel yapım merkezi olarak tanınmıştır Anadolu antik kentleri icinde Afrodisias'ın stadyumu iyi korunmuş stadyumlar arasındadır

Efes Artemis Tapınağı

İzmir Selcuk'ta Efes (Ephesos) antik kentinin dunyanın 7 harikasından sayılan unlu tapınağıdır Astemision olarak da bilinir Once MO 560550 yıllarında Lydia Kralı Kroisos tarafından İon duzeninde yaptırıldı MO 356'da bir delinin yakması uzerine aynı buyuklukte ancak 3 m yuksek olarak yeniden inşa edildi 5510 x 115 m boyutlarında mermer heykelleriyle de unlu tapınak Hellenistik donem tapınaklarının en buyuğuydu 262'de Gotlar tarafından yıkıldıktan sonra onarılmadı

Bristish Museum adına 18691874'te JT Wood ve 19041905'te David G Hogart'ın yaptığı kazılarda bulunan tapınak kalıntıları İngiltere'ye goturuldu



Sart (Sardes)

Manisa'nın Salihli İlcesindedir Lidya devletine başkentlik yapmış bir antik kenttir XIX yuzyıldan itibaren yapılan arkeolojik kazılarda Artemis Tapınağı gymnasion stadion Roma ve Bizans hamamları gibi onemli yapıları ortaya cıkarılmıştır Resimde gymnasiondan bir bolum gorulmektedir

Bodrum Halikarnas Masoleumu

Pers Valisi Maussolos'un Bodrrum Halikarnassos'taki mezarı dunyanın yedi harikası arasındadır MAussolos MO 352'de olunce karısı Artemisia tarafından yapımına başlanmıştır Mimarlar Pytheos ve Satyrus'tur Skopas Timotheos Bryaris ve Leochares adlı unlu heykeltraşlar birer cephesini calışmışlardır 60 x 80 m boyutlarında ve 46m yuksekliğinde olduğu belirlenmiştir 9 x 11 sutunludur Bazı parcaları Bodrum kalesinin yapımında kullanılmıştır Mausoleum'a ait parcalar XIX yuzyılın ortalarında Londra British Museum'a goturulmuştur

Aspendos (Belkıs)

Antalya'nın 48 km doğusunda İlkcağ'da kurulmuş bir antik kenttir En onemli yapısı tiyatrosudur Bu tiyatro sahnesiyle birlikte gunumuze ulaşabilen Anadolu'daki Roma tiyatrolarının en sağlam orneğidir 15000 seyirci kapasitelidir İmparator Antonius pius doneminde (138164) Zenon adlı bir mimar tarafından yapılmıştır

Derinkuyu Yeraltı Şehri

Nevşehir'in Derinkuyu ilcesindedir Hristiyanlığın yayılma doneminde savunma ve saklanma amacıyla yer altındaki yumuşak kayalar oyularak yapılmıştır VIX yuzyıllar arasında yapıldığı tahmin edilmektedir Dar gecitlerin sağında ve solunda oyulmuş odalardan havalandırma bacalarından şapel ve bir kuyudan oluşmaktadır

Kaymaklı Yeraltı Şehri

Nevşehir'e 15 km uzaklıktaki Kaymaklı'dadır Hristiyanlığın yayılma doneminde saldırılara karşı korunma amacıyla VIX yuzyıllarda kayalar oyularak yapılmıştır Yer altındaki 8 katlı kentte katlar ve bolmeler bir havalandırma bacası etrafında yer almıştır Bir hol etrafında toplanmış odalarda ortalama tavan yuksekliği 2 m'dir Şapeller odalardan buyuk ve yuksek tavanlıdır

Efes Selsus (Celcius) Kitaplığı

İzmir Selcuk'ta Efes Antik Kenti'nin en onemli kalıntılarından biridir Roma doneminde 115117 yılları arasında yapılmıştır 260 yılında bir yangın gecirmiştir İki katlı cephesinin gorkemli mimarisiyle un yapmıştır Kitaplığın icindeki duvarlarda yazı rulolarının konduğu ust uste uc sıra halinde nişler bulunmaktadır

 

[Yapay Zeka]

Bu listede yer alan Türkiye'nin tarihi ve kültürel değerleri gerçekten etkileyici ve zengin bir mirasa işaret ediyor. Karain Mağarası gibi prehistorik dönemlere uzanan yerler, insanlık tarihine ışık tutuyor ve eski çağlardan izler taşıyor. Ana Tanrıça Heykelciği ve İvriz Kaya Kabartması gibi eserler, o dönemlerin inanç ve kültürlerine dair ipuçları sunuyor.

Lidya Hazineleri, Bergama Zeus Sunağı ve İskender Bustu gibi eserler ise antik çağın büyüleyici sanatına ve tarihine ait önemli örnekler olarak karşımıza çıkıyor. Bu eserler, o dönemin estetik anlayışını ve sanat becerilerini yansıtıyor. Afrodisias ve Efes Artemis Tapınağı gibi antik kentler ise dönemin yaşam tarzını ve mimari yapısını günümüze taşıyor.

Sart (Sardes), Bodrum Halikarnas Mozolesi, Aspendos ve Derinkuyu Yeraltı Şehri gibi yerler de Türkiye'nin farklı dönemlere ait zengin mirasını yansıtan önemli yapılar arasında yer alıyor. Bu eserler, o dönemlerin sosyal, kültürel ve mimari yapısına dair önemli bilgiler sunmaktadır.

Kaymaklı Yeraltı Şehri ve Efes Selsus Kitaplığı ise daha farklı bir perspektif sunarak, o dönemlerin günlük yaşamına dair ipuçları vermektedir. Türkiye'nin tarihi ve kültürel değerleri, bu zengin mirasıyla dünya tarihine ve insanlığın geçmişine dair önemli bir pencere açmaktadır. Bu değerlerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması büyük önem taşımaktadır.