Üçlü test (Triple test) anne kanında alfafetoprotein (AFP), b -hCG ve unkonjuge Estriol (uE3) ölçülerek yapılan bir testtir. Genellikle 16-20 haftalar arasında yapılır ancak 15-22 haftalar arasında yapılabilir. Annenin kolundan her tahlil için alınan kan gibi az miktarda kan alınarak yapılan bu işlemin anne yada bebeğe bir zararı yada yan etkisi yoktur. Üçlü Teste inhibin-A ölçümünün de eklenmesi ile duyarlılığı daha da artmış olan dörtlü test yapılır.
Hormon ölçüm sonuçları, anne yaşı, kilosu, sigara kullanıp kullanmadığı gibi değişkenler ve gebelik haftasıyla birlikte bir bilgisayar programına girilerek risk hesaplanır. Amaç kromozom anomalileri Trisomi 21 (Down sendromu), Trisomi 18 (Edwards sendromu) ve nöral tüp defekti (NTD) risklerini belirlemektir. Üçlü test ile ikili testten farklı olarak AFP ölçümü sayesinde nöral tüp defektlerinin riskide belirlenebilmektedir.
Bu test sonucunda trizomi 21 riski 1/270 den büyük çıkarsa (örneğin 1/200) amniosentez (anne karnından su alma işlemi) önerilir.
Testte AFP değeri yüksek çıkarsa aminion sıvısında AFP artışına sebep olabilecek durumlar düşünülür. Detaylı ultrason incelemesi ile bebeğin omurilik (sırtında) yada beyninde bir açıklık yada anormallik olup olmadığı incelenir. Bunun dışında ultrasonda bu AFP artışına sebep olabilecek diğer anomaliler örneğin bebeğin karnında gastroşizis yada omfalosel gibi anomaliler olması, beynin olmaması (anensefali) gibi anomaliler araştırılır.
Trizomi 18 riskinin yüksek çıkması durumunda detaylı ultrason incelemesi ile trizomi 18'e ait tipik anomaliler bebekte izlenmeye çalışılır. Bunlardan en sık görülenleri el ayak anomalileri ve kalp anomalileridir. Trizomi 18 olan bebeklerin çok az kısmı (yaklaşık %10) ultrasonda anomalileri farkedilmeyebilir.
Genel olarak üçlü test ile Down Sendromu olan bebeklerin % 60-70’i yakalanabilmektedir.
35 yaş üzerindeki gebelere "genellikle" üçlü test yapılmasına gerek duyulmadan direkt olarak amniosentez önerilir.
Anne yaşı arttıkça trizomi riski de artar. Bir kadının daha önce trizomili bir bebek öyküsü varsa sonraki gebeliklerde rizomi olma riski de artar.
Burada şu noktaya her zaman dikkat etmek gerekir: İkili, üçlü ve dörtlü test bebekte bir anomali yada sakatlık olduğunu kesin olarak asla gösteremez sadece anomali riskinin normale göre arttığını yada artmadığını işaret eder. Anomali olup olmadığını kesin olarak bize gösterecek yöntem ise amniosentezdir. (Amniosentez: anne karnından bebeğin kesesinden su alma işlemi) Trizomi 21 yada 18 gibi anomaliler her zaman ultrasonda farkedilemez. Ayrıca bu testlerin normal çıkması da bebekte kesinlikle anomali olmadığı anlamına gelmez. Bu testlerin belli oranda hata payları vardır.
Hormon ölçüm sonuçları, anne yaşı, kilosu, sigara kullanıp kullanmadığı gibi değişkenler ve gebelik haftasıyla birlikte bir bilgisayar programına girilerek risk hesaplanır. Amaç kromozom anomalileri Trisomi 21 (Down sendromu), Trisomi 18 (Edwards sendromu) ve nöral tüp defekti (NTD) risklerini belirlemektir. Üçlü test ile ikili testten farklı olarak AFP ölçümü sayesinde nöral tüp defektlerinin riskide belirlenebilmektedir.
Bu test sonucunda trizomi 21 riski 1/270 den büyük çıkarsa (örneğin 1/200) amniosentez (anne karnından su alma işlemi) önerilir.
Testte AFP değeri yüksek çıkarsa aminion sıvısında AFP artışına sebep olabilecek durumlar düşünülür. Detaylı ultrason incelemesi ile bebeğin omurilik (sırtında) yada beyninde bir açıklık yada anormallik olup olmadığı incelenir. Bunun dışında ultrasonda bu AFP artışına sebep olabilecek diğer anomaliler örneğin bebeğin karnında gastroşizis yada omfalosel gibi anomaliler olması, beynin olmaması (anensefali) gibi anomaliler araştırılır.
Trizomi 18 riskinin yüksek çıkması durumunda detaylı ultrason incelemesi ile trizomi 18'e ait tipik anomaliler bebekte izlenmeye çalışılır. Bunlardan en sık görülenleri el ayak anomalileri ve kalp anomalileridir. Trizomi 18 olan bebeklerin çok az kısmı (yaklaşık %10) ultrasonda anomalileri farkedilmeyebilir.
Genel olarak üçlü test ile Down Sendromu olan bebeklerin % 60-70’i yakalanabilmektedir.
35 yaş üzerindeki gebelere "genellikle" üçlü test yapılmasına gerek duyulmadan direkt olarak amniosentez önerilir.
Anne yaşı arttıkça trizomi riski de artar. Bir kadının daha önce trizomili bir bebek öyküsü varsa sonraki gebeliklerde rizomi olma riski de artar.
Burada şu noktaya her zaman dikkat etmek gerekir: İkili, üçlü ve dörtlü test bebekte bir anomali yada sakatlık olduğunu kesin olarak asla gösteremez sadece anomali riskinin normale göre arttığını yada artmadığını işaret eder. Anomali olup olmadığını kesin olarak bize gösterecek yöntem ise amniosentezdir. (Amniosentez: anne karnından bebeğin kesesinden su alma işlemi) Trizomi 21 yada 18 gibi anomaliler her zaman ultrasonda farkedilemez. Ayrıca bu testlerin normal çıkması da bebekte kesinlikle anomali olmadığı anlamına gelmez. Bu testlerin belli oranda hata payları vardır.
