Ülkemiz madenleri nelerdir, nerelerde çıkarılır?
Ülkemizdeki başlıca madenler nelerdir?
a. Demir
b. Bakır
c. Bor
ç. Krom
d. Boksit
e. Cıva
f. Kükürt
g. Fosfat
h. Zımpara Taşı
i. Manganez
j. Mermer
k. Volfram
l. Asbest
A. Demir
Yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Tüm metaller içerisinde en çok kullanılandır ve tüm dünyada üretilen metallerin %95’ini oluşturur.
Ülkemiz bu maden bakımından oldukça zengindir. Düşük fiyata ve yüksek dayanıklılık özelliklerine sahip olduğundan birçok alanda bu madenden faydalanılır.
Demir volkanik faaliyetlerin sık olduğu arazilerde oluşan madenlerden biridir.
Kullanıldığı alanlar
Otomotiv,
Gemi gövdesi yapımı,
Binaların yapısal bileşeni,
Dayanıklı ev eşyaları yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Karabük,
Divriği (Sivas),
Simav(Kütahya),
Hekimhan(Malatya),
Eymir(Balıkesir).
B. Bakır
Altına benzemesiyle bakır, bugünde önemini yitirmemiştir.
Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur. Bilinen tüm canlılar için olmazsa olmaz bir elementtir. Kolay işlenebilmesi ve renginin Demirden sonra ülkemizdeki en önemli madendir. Bakır volkanik faaliyetlerin fazla olduğu arazilerde yaygın olan madenlerimizdendir.
Kullanıldığı alanlar
Elektrik, elektronik sanayisinin ham maddesi,
Elektrik ve telefon tellerinde,
Süs ve mutfak eşyalarının yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Murgul(Artvin)
Küre(Kastamonu)
Maden(Elazığ)
C. Bor
Bor madeni ilk bakışta beyaz bir kayayı andırıyor. Çok sert ve ısıya dayanıklı olan bu maden, doğada tuz şeklinde bulunmaktadır. Roket yakıtından diş macunu yapımına kadar her alanda kullanılan bir madendir. Dünya bor rezerv dağılımına bakıldığına ülkemiz %72’lik payla Dünya’da ilk sırada yer alır.
Kullanıldığı alanlar
Metallurji sanayinde (Ergimeyi hızlandırıcı ve Çeliğin sertleştirilmesi),
Nükleer uygulamalarda,
Organik kimya sanayinde,
Cam, seramik, deterjan vb. sanayilerde,
Yanmayı önleyici maddelerde,
Dericilik, fotoğrafçılık ve ilaç yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Bigadiç, Sındırgı, Susurluk (Balıkesir),
M. Kemalpaşa(Bursa),
Seyitgazi(Eskişehir),
Emet(Kütahya).
D. Krom
Çelik grisi renginde, parlak, çok sert, iyi cilalanabilen ve paslanmayan metalik bir elementtir.
Ülkemiz, krom madeni bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. Ülkemizin dışarıya en çok sattığı madendir. Ayrıca krom çıkarma bakımından da ülkeler arasında başta gelenlerdendir.
Kullanıldığı alanlar
Madeni eşya kaplamacılığında
Çelik yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Guleman(Elazığ),
Fethiye, Köyceğiz, Milas (Muğla),
Orhaneli(Bursa),
Acıpayam(Denizli)
E. Boksit
İnce taneler ve katı killer halinde görülür. Alüminyumun ham maddesidir Ülkemizin en zengin rezerve sahip olduğu madenlerden biridir.
Kullanıldığı alanlar
Uçak yapımında,
Otomobil yapımında,
Elektrik malzemesi yapımında,
Ev eşyası yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Seydişehir(Konya),
Akseki(Antalya),
Milas(Muğla),
Saimbeyli(Adana)
F. Cıva
Doğada sıvı halde bulunan tek madendir. Tıpta, eczacılıkta, termometrelerde ve fotoğrafçılıkta kullanılır.
Kullanıldığı alanlar
Tıpta,
Eczacılıkta,
Termometrelerde,
Fotoğrafçılıkta kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Ödemiş(İzmir),
Sarayönü(Konya),
Banaz(Uşak),
Gönen(Balıkesir)
G. Kükürt
Limon sarısında, katı bir cisimdir. Doğada yaygın olarak bulunan bir elementtir. Eski volkanların yakınında doğal halde bulunur.
Bağcılıkta önemli yeri vardır. Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.
Kullanıldığı alanlar
Yapay gübre,
Oto lastiği,
Kâğıt,
Patlayıcı madde yapımında,
Kimya ve boya sanayinde kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Keçiborlu(Isparta),
Sarayköy(Denizli),
Simav(Kütahya)
Diyadin(Ağrı)
H. Fosfat
Kullanıldığı alanlar
Suni gübre,
Çimento,
Cam ve kimya sanayisinde kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Mazıdağı(Mardin),
Kilis
Zımpara Taşı
Çeşitli kesici, törpüleyici ve silici aletlerin yapımında kullanılan zımpara taşı yönünden ülkemiz çok zengindir.
Kullanıldığı alanlar
Kesici,
Törpüleyici,
Silici aletlerin yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Tire(İzmir),
Manisa
Söke(Aydın),
Milas(Muğla),
Tavas(Denizli).
J. Manganez,
Kullanıldığı alanlar
Çeliğe sertlik kazandırmak ve direncini artırmak için kullanır.
Çıkarıldığı yerler
Uşak,
Afyon,
Muğla,
Adana,
Erzincan,
Artvin,
Trabzon.
K. Mermer
Ülkemiz mermer bakımından zengindir.
Kullanıldığı alanlar
Mezar taşları yapımında,
Merdivenlerde
Mutfak tezgâhlarında
Çıkarıldığı yerler
Afyon,
Kütahya,
Marmara Adası,
Kırşehir,
Tokat,
İzmir,
L.Volfram(Tungsten)
Çok sert olması nedeniyle özel sanayi çeliği olarak kullanılır.
Kullanıldığı alanlar
Demiryolu yapımında,
İş makineleri yapımında,
Uçak ve gemi yapımında,
Ampullerde enerjiyi ışığa çevirmede kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Uludağ(Bursa)
M. Asbest
Diğer bir adı Amyant olan bu maden 14 bin °C sıcaklığa dayanıklıdır.
Kullanıldığı alanlar
Isıya dayanıklı araç ve gereçlerin yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Eskişehir
Bursa
Erzincan
Hatay
Ülkemizdeki başlıca madenler nelerdir?
a. Demir
b. Bakır
c. Bor
ç. Krom
d. Boksit
e. Cıva
f. Kükürt
g. Fosfat
h. Zımpara Taşı
i. Manganez
j. Mermer
k. Volfram
l. Asbest
A. Demir
Yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Tüm metaller içerisinde en çok kullanılandır ve tüm dünyada üretilen metallerin %95’ini oluşturur.
Ülkemiz bu maden bakımından oldukça zengindir. Düşük fiyata ve yüksek dayanıklılık özelliklerine sahip olduğundan birçok alanda bu madenden faydalanılır.
Demir volkanik faaliyetlerin sık olduğu arazilerde oluşan madenlerden biridir.
Kullanıldığı alanlar
Otomotiv,
Gemi gövdesi yapımı,
Binaların yapısal bileşeni,
Dayanıklı ev eşyaları yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Karabük,
Divriği (Sivas),
Simav(Kütahya),
Hekimhan(Malatya),
Eymir(Balıkesir).
B. Bakır
Altına benzemesiyle bakır, bugünde önemini yitirmemiştir.
Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur. Bilinen tüm canlılar için olmazsa olmaz bir elementtir. Kolay işlenebilmesi ve renginin Demirden sonra ülkemizdeki en önemli madendir. Bakır volkanik faaliyetlerin fazla olduğu arazilerde yaygın olan madenlerimizdendir.
Kullanıldığı alanlar
Elektrik, elektronik sanayisinin ham maddesi,
Elektrik ve telefon tellerinde,
Süs ve mutfak eşyalarının yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Murgul(Artvin)
Küre(Kastamonu)
Maden(Elazığ)
C. Bor
Bor madeni ilk bakışta beyaz bir kayayı andırıyor. Çok sert ve ısıya dayanıklı olan bu maden, doğada tuz şeklinde bulunmaktadır. Roket yakıtından diş macunu yapımına kadar her alanda kullanılan bir madendir. Dünya bor rezerv dağılımına bakıldığına ülkemiz %72’lik payla Dünya’da ilk sırada yer alır.
Kullanıldığı alanlar
Metallurji sanayinde (Ergimeyi hızlandırıcı ve Çeliğin sertleştirilmesi),
Nükleer uygulamalarda,
Organik kimya sanayinde,
Cam, seramik, deterjan vb. sanayilerde,
Yanmayı önleyici maddelerde,
Dericilik, fotoğrafçılık ve ilaç yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Bigadiç, Sındırgı, Susurluk (Balıkesir),
M. Kemalpaşa(Bursa),
Seyitgazi(Eskişehir),
Emet(Kütahya).
D. Krom
Çelik grisi renginde, parlak, çok sert, iyi cilalanabilen ve paslanmayan metalik bir elementtir.
Ülkemiz, krom madeni bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. Ülkemizin dışarıya en çok sattığı madendir. Ayrıca krom çıkarma bakımından da ülkeler arasında başta gelenlerdendir.
Kullanıldığı alanlar
Madeni eşya kaplamacılığında
Çelik yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Guleman(Elazığ),
Fethiye, Köyceğiz, Milas (Muğla),
Orhaneli(Bursa),
Acıpayam(Denizli)
E. Boksit
İnce taneler ve katı killer halinde görülür. Alüminyumun ham maddesidir Ülkemizin en zengin rezerve sahip olduğu madenlerden biridir.
Kullanıldığı alanlar
Uçak yapımında,
Otomobil yapımında,
Elektrik malzemesi yapımında,
Ev eşyası yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Seydişehir(Konya),
Akseki(Antalya),
Milas(Muğla),
Saimbeyli(Adana)
F. Cıva
Doğada sıvı halde bulunan tek madendir. Tıpta, eczacılıkta, termometrelerde ve fotoğrafçılıkta kullanılır.
Kullanıldığı alanlar
Tıpta,
Eczacılıkta,
Termometrelerde,
Fotoğrafçılıkta kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Ödemiş(İzmir),
Sarayönü(Konya),
Banaz(Uşak),
Gönen(Balıkesir)
G. Kükürt
Limon sarısında, katı bir cisimdir. Doğada yaygın olarak bulunan bir elementtir. Eski volkanların yakınında doğal halde bulunur.
Bağcılıkta önemli yeri vardır. Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.
Kullanıldığı alanlar
Yapay gübre,
Oto lastiği,
Kâğıt,
Patlayıcı madde yapımında,
Kimya ve boya sanayinde kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Keçiborlu(Isparta),
Sarayköy(Denizli),
Simav(Kütahya)
Diyadin(Ağrı)
H. Fosfat
Kullanıldığı alanlar
Suni gübre,
Çimento,
Cam ve kimya sanayisinde kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Mazıdağı(Mardin),
Kilis
Zımpara Taşı
Çeşitli kesici, törpüleyici ve silici aletlerin yapımında kullanılan zımpara taşı yönünden ülkemiz çok zengindir.
Kullanıldığı alanlar
Kesici,
Törpüleyici,
Silici aletlerin yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Tire(İzmir),
Manisa
Söke(Aydın),
Milas(Muğla),
Tavas(Denizli).
J. Manganez,
Kullanıldığı alanlar
Çeliğe sertlik kazandırmak ve direncini artırmak için kullanır.
Çıkarıldığı yerler
Uşak,
Afyon,
Muğla,
Adana,
Erzincan,
Artvin,
Trabzon.
K. Mermer
Ülkemiz mermer bakımından zengindir.
Kullanıldığı alanlar
Mezar taşları yapımında,
Merdivenlerde
Mutfak tezgâhlarında
Çıkarıldığı yerler
Afyon,
Kütahya,
Marmara Adası,
Kırşehir,
Tokat,
İzmir,
L.Volfram(Tungsten)
Çok sert olması nedeniyle özel sanayi çeliği olarak kullanılır.
Kullanıldığı alanlar
Demiryolu yapımında,
İş makineleri yapımında,
Uçak ve gemi yapımında,
Ampullerde enerjiyi ışığa çevirmede kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Uludağ(Bursa)
M. Asbest
Diğer bir adı Amyant olan bu maden 14 bin °C sıcaklığa dayanıklıdır.
Kullanıldığı alanlar
Isıya dayanıklı araç ve gereçlerin yapımında kullanılır.
Çıkarıldığı yerler
Eskişehir
Bursa
Erzincan
Hatay
