Uyku apnesi nasıl anlaşılır? Aslında uyku apnesinin anlaşılması zor Sabah kalktığınızda yorgunsanız bu bir belirti olabilirUyku apnesi yetişkinlerde daha yaygın Cocuklarda nadir goruluyor Sağlık gecmişini gozden gecirmek tanı icin ilk aşamaUyku apnesini doğrulayan cok sayıda test var Kimi durumlar cerrahi mudahale gerektiriyor
Nasıl anlaşılır?Apne basit tanımla “soluk alıp vermenin 10 saniye veya daha fazla sureyle kısmen veya tamamen kesintiye uğraması Solumanın normalden %25 daha az gercekleşmesi ya da tamamen durması sonucunda akciğerlerden kan dolaşımına aktarılan oksijen duzeyinin en az %4 oranında azalması bir başka tanım
Apne coğunlukla uykuda yaşanır Yeterince soluk alınamayınca uyku bolunur; duzeyi derinden hafife değişebilir Uyku apnesinin olcumu icin (uzman gozetiminde) en az 2 saat sureyle uyumak gerekir Doğru olcum icin kişinin uyuklama başlangıcından derin uykuya, ardından uyanmaya dek tum uyku aşamalarından gecmesi tercih edilir
Uykuda gecen sure gozlemlenen apne sayısına bolunerek uyku apnesi icin yaklaşık değer (AI, apne indeksi) hesaplanır AI buyukluğu uyku apnesinin şiddetini gosterir AI buyukse tehlike de buyuktur
Hipopne nedir?Hipopne apneye benzer Coğunlukla uykuda gelişir Nefes hacmi normale oranla %26 – 69 arasında duşer
Apne gibi, kan dolaşımında oksijen duzeyinin %4 oranında veya daha fazla azalmasıyla tanımlanır
Hipopne genellikle rahatsız, boluk porcuk uykuya sonuclanır Hipopne icin yaklaşık değer, uyku suresi gozlemlenen hipopne hastasının uyku saatlerinin sayısına bolunerek hesaplanır Apne ve hipopne hesaplaması, uyku seviyesi ve kandaki oksijen oranı hakkında bilgi verir
Uyku apnesini olcmek icin kullanılan diğer bir yontem solunum bozukluğu indeksidir Bu yontemle apnehipopne indeksi hesaplamalarından daha fazla solunum yolu bilgilerine ulaşılabilir
Her 4 dakikada bir gercekleşen uyku atakları altındaki vakalar hipopne ve apne adı altına alınabilir Bu anlamda uyku 15 bolumluk duşunulebilir Parcalı ve bolunmuş uykunun yaratabileceği etkiler: Yuksek kan basıncı İnme Gunduz uyku hali Konjestif kalp yetmezliği (kalbin duşuk kan akımı)
İnsomia ya da duygu durum bozuklarına da yol acabilecek apne erken tanısı coğu hastalığı onlemeye yardım eder
Kac tip uyku apnesi var?Santral uyku apnesi: Beyin kaslara nefes alma komutunu gonderemez
Tıkayıcı uyku apnesi: Beyin kaslara nefes alma sinyalini gonderir fakat kaslar nefes almakta başarılı olamaz Cunku hava yolu tıkalı olur ya da hava cıkışı sağlanamaz
Karışık uyku apnesi: İki apne sendromunun da bir arada gorulme durumudur
Neden horlarız?
Horlamanın başlıca nedeni uyurken soluk alışverişinde yaşanan mekanik sorunlar Soluk yolu uzerinde (boğazda veya burunda) daralma varsa, hava akımı turbulanslı hale geliyor
Acıklıklardan gecmekte zorlanan, sıkışan hava akımı burun ve boğaz dokularını titreştirerek horlama sesini uretiyor
Soluk yolunda gozlemlenen bu daralmaların ceşitli nedenleri var Beden ağırlığı ortalamanın ustunde olanlar horlamaya daha eğilimli Uyku pozisyonu horlamayı etkileyen bileşenlerden
Farinksi (yutak) oluşturan dokular yumuşak yapıda Sırt ustu yatınca dil, damak ve bademcik de ağırlığa yenik duşuyor Sonuc: Soluk yolu daralıyor Hava akımı kesintiye uğruyor Yol acma calışmaları buyuk gurultu cıkarıyor
Horlama kişiye ozgu anatomik farklılıklar, ilac kullanımı, alkol tuketimi, sigara bağımlılığı, hava kirliliği vb nedenlerle ilişkili olabilir
Kist oluşumu, alerji, septum deviasyonu, sinus enfeksiyonu, tonsilit, uyku apnesi gibi hastalıklarla gelişebilir İlerleyen yaşlarla sıkılığını kaybetmeye başlayan kasların da bunda payı var
Nasıl anlaşılır?Apne basit tanımla “soluk alıp vermenin 10 saniye veya daha fazla sureyle kısmen veya tamamen kesintiye uğraması Solumanın normalden %25 daha az gercekleşmesi ya da tamamen durması sonucunda akciğerlerden kan dolaşımına aktarılan oksijen duzeyinin en az %4 oranında azalması bir başka tanım
Apne coğunlukla uykuda yaşanır Yeterince soluk alınamayınca uyku bolunur; duzeyi derinden hafife değişebilir Uyku apnesinin olcumu icin (uzman gozetiminde) en az 2 saat sureyle uyumak gerekir Doğru olcum icin kişinin uyuklama başlangıcından derin uykuya, ardından uyanmaya dek tum uyku aşamalarından gecmesi tercih edilir
Uykuda gecen sure gozlemlenen apne sayısına bolunerek uyku apnesi icin yaklaşık değer (AI, apne indeksi) hesaplanır AI buyukluğu uyku apnesinin şiddetini gosterir AI buyukse tehlike de buyuktur
Hipopne nedir?Hipopne apneye benzer Coğunlukla uykuda gelişir Nefes hacmi normale oranla %26 – 69 arasında duşer
Apne gibi, kan dolaşımında oksijen duzeyinin %4 oranında veya daha fazla azalmasıyla tanımlanır
Hipopne genellikle rahatsız, boluk porcuk uykuya sonuclanır Hipopne icin yaklaşık değer, uyku suresi gozlemlenen hipopne hastasının uyku saatlerinin sayısına bolunerek hesaplanır Apne ve hipopne hesaplaması, uyku seviyesi ve kandaki oksijen oranı hakkında bilgi verir
Uyku apnesini olcmek icin kullanılan diğer bir yontem solunum bozukluğu indeksidir Bu yontemle apnehipopne indeksi hesaplamalarından daha fazla solunum yolu bilgilerine ulaşılabilir
Her 4 dakikada bir gercekleşen uyku atakları altındaki vakalar hipopne ve apne adı altına alınabilir Bu anlamda uyku 15 bolumluk duşunulebilir Parcalı ve bolunmuş uykunun yaratabileceği etkiler: Yuksek kan basıncı İnme Gunduz uyku hali Konjestif kalp yetmezliği (kalbin duşuk kan akımı)
İnsomia ya da duygu durum bozuklarına da yol acabilecek apne erken tanısı coğu hastalığı onlemeye yardım eder
Kac tip uyku apnesi var?Santral uyku apnesi: Beyin kaslara nefes alma komutunu gonderemez
Tıkayıcı uyku apnesi: Beyin kaslara nefes alma sinyalini gonderir fakat kaslar nefes almakta başarılı olamaz Cunku hava yolu tıkalı olur ya da hava cıkışı sağlanamaz
Karışık uyku apnesi: İki apne sendromunun da bir arada gorulme durumudur
Neden horlarız?
Horlamanın başlıca nedeni uyurken soluk alışverişinde yaşanan mekanik sorunlar Soluk yolu uzerinde (boğazda veya burunda) daralma varsa, hava akımı turbulanslı hale geliyor
Acıklıklardan gecmekte zorlanan, sıkışan hava akımı burun ve boğaz dokularını titreştirerek horlama sesini uretiyor
Soluk yolunda gozlemlenen bu daralmaların ceşitli nedenleri var Beden ağırlığı ortalamanın ustunde olanlar horlamaya daha eğilimli Uyku pozisyonu horlamayı etkileyen bileşenlerden
Farinksi (yutak) oluşturan dokular yumuşak yapıda Sırt ustu yatınca dil, damak ve bademcik de ağırlığa yenik duşuyor Sonuc: Soluk yolu daralıyor Hava akımı kesintiye uğruyor Yol acma calışmaları buyuk gurultu cıkarıyor
Horlama kişiye ozgu anatomik farklılıklar, ilac kullanımı, alkol tuketimi, sigara bağımlılığı, hava kirliliği vb nedenlerle ilişkili olabilir
Kist oluşumu, alerji, septum deviasyonu, sinus enfeksiyonu, tonsilit, uyku apnesi gibi hastalıklarla gelişebilir İlerleyen yaşlarla sıkılığını kaybetmeye başlayan kasların da bunda payı var
