Yaşlanma Nedir?
Yaşlanma, yetişkinlik uzadıkça ömrün ilerleyen periyotlarında fizikî ve ruhsal değişikliklerin meydana geldiği bir etap olarak tanımlanmaktadır. Genel olarak yaşlılık; bedenimizdeki fizyolojik değişiklikler, psikososyal faktörler, kronoloji üzere farklı kriterlerin tanımlamada dikkate alındığı bir devir olarak kabul edilir. Ülkemizde toplumsal hizmet disiplinlerinde öne çıkan güçlendirme sistemleri, bireylerin içsel potansiyellerini geliştirmeyi, avantajlarını öne çıkarmayı, çevresel kaynakları harekete geçirmeyi, karar verme sürecine katılmayı, katkılarını desteklemeyi ve iştiraklerini sağlamayı amaçlamaktadır.
Yaşlılıkta Ruhsal Özellikler
Yaşlanmak, hayatta zorlukları beraberinde getirmekte birlikte bazen zihinsel olarak sağlıklı ve güçlü kalmakta zorlanabiliriz. Erik Erikson’ın belirttiği psikososyal gelişim tarifine nazaran insan çevresel faktörlerden etkilenen , çeşitli yaş meskenlerinde zorlandığı durum ve ruhsal açıdan üstesinde gelmesi gereken tasklar vardır. Erikson’ın belirttiği 8.evre de son evrede benlik bütünlüğüne karşı ümitsizlik evresine giriyoruz . Bu evre huzur ve pişmanlık ortasında çatışmayı tetikleyebilir. Bu vakte kadar kendini tamamlayan insan daha evvelki koyduğu amaçlara ulaşmış, geçmişinde yaptıklarından pişman olmayan birey olarak tanımlanırken, huzursuzluk yaşayan birey keşkeler ile yaşamaya devam eden, erişkinlik devrinde yapamadıklarından ötürü pişmanlık çeken birey olarak tanımlanmaktadır.
Yaşlılık devri hayatımızda yeni etraf, ömür alanı getirmekle ile bir arada daha evvelki sorumluluklarımız, fonksiyonel yeteneklerimizde azalabilir. Yaşlanmak tıpkı çocukluk ve ergenlik devrimiz üzere doğal bir süreç, her insanın yaşadığı bir durum olduğu için, yaşlılık sürecini kabul etmemekte depresyon ve korku meselelerini da yanında getirebilir. Artık eskisi kadar önemsenmediğimizi, etrafımızdaki insanlara yardımcı olamadığımızı düşünüp, yalnızlaşmış hissedebiliriz. Bir olay yaşadığımızda, bizi üzen olayın kendisi değil ,aslında olaya yüklediğimiz mana, fikirler bizi üzüyor. Olay karşısında niyetlerimiz, bakış açımız çarptırılmış olup, hakikat olmayabilir. Örneğin; emekliye ayrılmış bir birey artık eskisi kadar torunlarına yardımcı olamayacağını, birlikte vakit az geçirdiklerini, yanında olamayacağını düşünüp, keder ruh haline girebilir. Yaşlılıkla birlikte torunlarıyla birlikte fizikî aktivite olarak çok vakit geçirememesi, torunlarında büyüdüğü için yardım istediği hususlar değişmiş olabilir. Torunlarının sıkıntıları olduğunda dinlemek, karar almalarında yardımcı olmak, geçmişte kendi yaşadığımız tecrübelere nazaran yol göstermekte aslında bir yardım etme biçimidir. Yalnızca insanlara yardım etme usulümüz değişmekle birlikte, bu bizim kıymetsiz olmamızı ve insanlara yardım edemeyeceğimizi göstermez. Kendi sonlarımızı kabul edip, yeni rollere ve değişen durumlara açık olup bunları kabullenmek, yaşlılık devrimizde yaşadığımız telaşların azalmasına da yardımcı olabilir.
Yaşlanmayla birlikte ekonomik, toplumsal, sıhhat ve fizikî aktivite olarakta bir sınırlama getirebilir. Emekli olan bir birey eski arkadaş etrafı azalıp yalnızlaşabilir. Bu durumda ailenizle daha çok vakit geçirip, yeni aktivitelere başlayıp yahut hobiler edinip yeni beşerlerle tanışıp birlikte vakit geçirebilirsiniz. Eskisi kadar insanlara yardımcı olamadığınızı düşünüyorsanız istekli işler yapıp, yaşantısal tecrübelerinizle insanlara yardımcı olabilirseniz. Eskisi kadar ağır fizikî aktivite yapamıyorsanız, sistemli yürüyüşler, yoga, idmanlar yaparak fizikî olarak faal kalabilirsiniz. Kıymetli olan yaşlılıkla bir arada yapamadığımız şeylere üzülmek yerine sonlarımızı kabul edip, evvelce yaptığınız aktiviteleri neyle değiştirebileceğinizi bulup, yapmaya devam etmek. Şayet iş hayatınız, mesleğiniz hayatınıza büyük bir yer tutuyorsa ve bunu artık yapamıyorsanız, özgüveniniz düşüp keder yaşayabilirseniz. İş hayatınızın yerine geçebilecek yeniliklere açık olup, yeni bir aktivite bulana kadar yeni şeyler deneyebilirsiniz. Yaşlılık periyodunda yaşadığınız telaşlarla baş edemiyorsanız, bir uzmandan takviye almak için Psikologla görüşüp yardım alabilirsiniz.
Yaşlanmayla birlikte hareketlilikteyavaşlama meydana gelir. Bilhassa 60 yaş üstünde şahıslar toplumsallaşmaktan uzaklaşıp yalnız kalabilirler. Bunlarla bir arada yaşlılıkta sevilen insanların yahut eşin ölmesi, o kişiyi daha da yalnızlığa sürükleyebilir. Ömrün bu periyotlarındaki değişimler, insanların birçok için gayret etmesi sıkıntı vakitlerdir. Bu devirlerde psikolojiyi kuvvetlendirebilecek kimi baş etme yolları vardır. Onlardan kimileri şunlardır:1.Egzersiz yapmak: Yaşlanmayla bir arada fizikî hareketlerde de azalmalar olur. Fakat gençlik hatta çocukluk çağının birinci başlarından itibaren nizamlı antrenman yapan bireylerde, yaşlanma sürecinde de fizikî olarak gerileşme daha az olur.
2.Günlük gazete okumak: Birçok yaşlı birey gündemi pek fazla takip etmez. Tersine günlük hayatı takip etmek, siyaseti takip etmek, gündemi takip etmek, kişiyi zihinsel olarak da dinç bir formda meblağ. Bunamayı geciktirir.
3.İnsanlarla alakayı devam ettirmek:Eski çalıştığınız yere bazen uğramak, arkadaşlarınızla toplumsallaşmak sizi hayatın içinde tutacak ve dinç hissettirecektir.
4.Gönüllü işlerle uğraşmak: Muhakkak bir yaş prestijiyle hayatta kazandığınız tecrübeleri diğerlerine aktarıp insanlara yardımcı olmak, size işe fayda bir insan olduğunuzu daha da fazla hissettirir.
5.Dışarıda vakit geçirmek: Birçok yaşlı çeşitli nedenlerle meskenden pek çıkmayı istemez. Halbuki dışarı çıkıp dolaşmak, yeni birçok uyarana maruz kalmayı sağlar. Bu da o kişiyi hayli hazır ve zinde meblağ.
6.Beslenmeye devam etmek: Sıhhate dikkat etmenin en kıymetli yolu hastalanmamak için beslenme sistemine dikkat etmektir.
7.Gençlerle sohbet etmek: Gençlerle görüşmek ve bağlantı kurmak, o kişiyi hayatın içinde kalmaya teşvik eder.
8.Hobi edinmek:Bilhassa emekli olan beşerler üretmeye daha fazla alışkındırlar. Bir anda üretimi devam ettirmemek işe yaramazlık hissi oluşturur. Bunlardan ötürü kesinlikle uğraşacak bir alan olmalı.
9.Seyahat etmek:Ekonominiz el verdikçe seyahat etmek, yeni yerleri keşfetmek kişinin öğrenme muhtaçlığını canlı meblağ.
10.Yaşadığınız kenti gezmek: Birçok kentte yaşlıların belediye otobüsüyle fiyatsız seyahat üzere imkanları vardır. Kişinin kendi mahallesinden çıkıp bir diğer mahalleye gitmesi çevresel teması arttırır. Bu türlü zihinsel işlevleri canlı fiyat.
Yaşlanma, yetişkinlik uzadıkça ömrün ilerleyen periyotlarında fizikî ve ruhsal değişikliklerin meydana geldiği bir etap olarak tanımlanmaktadır. Genel olarak yaşlılık; bedenimizdeki fizyolojik değişiklikler, psikososyal faktörler, kronoloji üzere farklı kriterlerin tanımlamada dikkate alındığı bir devir olarak kabul edilir. Ülkemizde toplumsal hizmet disiplinlerinde öne çıkan güçlendirme sistemleri, bireylerin içsel potansiyellerini geliştirmeyi, avantajlarını öne çıkarmayı, çevresel kaynakları harekete geçirmeyi, karar verme sürecine katılmayı, katkılarını desteklemeyi ve iştiraklerini sağlamayı amaçlamaktadır.
Yaşlılıkta Ruhsal Özellikler
Yaşlanmak, hayatta zorlukları beraberinde getirmekte birlikte bazen zihinsel olarak sağlıklı ve güçlü kalmakta zorlanabiliriz. Erik Erikson’ın belirttiği psikososyal gelişim tarifine nazaran insan çevresel faktörlerden etkilenen , çeşitli yaş meskenlerinde zorlandığı durum ve ruhsal açıdan üstesinde gelmesi gereken tasklar vardır. Erikson’ın belirttiği 8.evre de son evrede benlik bütünlüğüne karşı ümitsizlik evresine giriyoruz . Bu evre huzur ve pişmanlık ortasında çatışmayı tetikleyebilir. Bu vakte kadar kendini tamamlayan insan daha evvelki koyduğu amaçlara ulaşmış, geçmişinde yaptıklarından pişman olmayan birey olarak tanımlanırken, huzursuzluk yaşayan birey keşkeler ile yaşamaya devam eden, erişkinlik devrinde yapamadıklarından ötürü pişmanlık çeken birey olarak tanımlanmaktadır.
Yaşlılık devri hayatımızda yeni etraf, ömür alanı getirmekle ile bir arada daha evvelki sorumluluklarımız, fonksiyonel yeteneklerimizde azalabilir. Yaşlanmak tıpkı çocukluk ve ergenlik devrimiz üzere doğal bir süreç, her insanın yaşadığı bir durum olduğu için, yaşlılık sürecini kabul etmemekte depresyon ve korku meselelerini da yanında getirebilir. Artık eskisi kadar önemsenmediğimizi, etrafımızdaki insanlara yardımcı olamadığımızı düşünüp, yalnızlaşmış hissedebiliriz. Bir olay yaşadığımızda, bizi üzen olayın kendisi değil ,aslında olaya yüklediğimiz mana, fikirler bizi üzüyor. Olay karşısında niyetlerimiz, bakış açımız çarptırılmış olup, hakikat olmayabilir. Örneğin; emekliye ayrılmış bir birey artık eskisi kadar torunlarına yardımcı olamayacağını, birlikte vakit az geçirdiklerini, yanında olamayacağını düşünüp, keder ruh haline girebilir. Yaşlılıkla birlikte torunlarıyla birlikte fizikî aktivite olarak çok vakit geçirememesi, torunlarında büyüdüğü için yardım istediği hususlar değişmiş olabilir. Torunlarının sıkıntıları olduğunda dinlemek, karar almalarında yardımcı olmak, geçmişte kendi yaşadığımız tecrübelere nazaran yol göstermekte aslında bir yardım etme biçimidir. Yalnızca insanlara yardım etme usulümüz değişmekle birlikte, bu bizim kıymetsiz olmamızı ve insanlara yardım edemeyeceğimizi göstermez. Kendi sonlarımızı kabul edip, yeni rollere ve değişen durumlara açık olup bunları kabullenmek, yaşlılık devrimizde yaşadığımız telaşların azalmasına da yardımcı olabilir.
Yaşlanmayla birlikte ekonomik, toplumsal, sıhhat ve fizikî aktivite olarakta bir sınırlama getirebilir. Emekli olan bir birey eski arkadaş etrafı azalıp yalnızlaşabilir. Bu durumda ailenizle daha çok vakit geçirip, yeni aktivitelere başlayıp yahut hobiler edinip yeni beşerlerle tanışıp birlikte vakit geçirebilirsiniz. Eskisi kadar insanlara yardımcı olamadığınızı düşünüyorsanız istekli işler yapıp, yaşantısal tecrübelerinizle insanlara yardımcı olabilirseniz. Eskisi kadar ağır fizikî aktivite yapamıyorsanız, sistemli yürüyüşler, yoga, idmanlar yaparak fizikî olarak faal kalabilirsiniz. Kıymetli olan yaşlılıkla bir arada yapamadığımız şeylere üzülmek yerine sonlarımızı kabul edip, evvelce yaptığınız aktiviteleri neyle değiştirebileceğinizi bulup, yapmaya devam etmek. Şayet iş hayatınız, mesleğiniz hayatınıza büyük bir yer tutuyorsa ve bunu artık yapamıyorsanız, özgüveniniz düşüp keder yaşayabilirseniz. İş hayatınızın yerine geçebilecek yeniliklere açık olup, yeni bir aktivite bulana kadar yeni şeyler deneyebilirsiniz. Yaşlılık periyodunda yaşadığınız telaşlarla baş edemiyorsanız, bir uzmandan takviye almak için Psikologla görüşüp yardım alabilirsiniz.
Yaşlanmayla birlikte hareketlilikteyavaşlama meydana gelir. Bilhassa 60 yaş üstünde şahıslar toplumsallaşmaktan uzaklaşıp yalnız kalabilirler. Bunlarla bir arada yaşlılıkta sevilen insanların yahut eşin ölmesi, o kişiyi daha da yalnızlığa sürükleyebilir. Ömrün bu periyotlarındaki değişimler, insanların birçok için gayret etmesi sıkıntı vakitlerdir. Bu devirlerde psikolojiyi kuvvetlendirebilecek kimi baş etme yolları vardır. Onlardan kimileri şunlardır:1.Egzersiz yapmak: Yaşlanmayla bir arada fizikî hareketlerde de azalmalar olur. Fakat gençlik hatta çocukluk çağının birinci başlarından itibaren nizamlı antrenman yapan bireylerde, yaşlanma sürecinde de fizikî olarak gerileşme daha az olur.
2.Günlük gazete okumak: Birçok yaşlı birey gündemi pek fazla takip etmez. Tersine günlük hayatı takip etmek, siyaseti takip etmek, gündemi takip etmek, kişiyi zihinsel olarak da dinç bir formda meblağ. Bunamayı geciktirir.
3.İnsanlarla alakayı devam ettirmek:Eski çalıştığınız yere bazen uğramak, arkadaşlarınızla toplumsallaşmak sizi hayatın içinde tutacak ve dinç hissettirecektir.
4.Gönüllü işlerle uğraşmak: Muhakkak bir yaş prestijiyle hayatta kazandığınız tecrübeleri diğerlerine aktarıp insanlara yardımcı olmak, size işe fayda bir insan olduğunuzu daha da fazla hissettirir.
5.Dışarıda vakit geçirmek: Birçok yaşlı çeşitli nedenlerle meskenden pek çıkmayı istemez. Halbuki dışarı çıkıp dolaşmak, yeni birçok uyarana maruz kalmayı sağlar. Bu da o kişiyi hayli hazır ve zinde meblağ.
6.Beslenmeye devam etmek: Sıhhate dikkat etmenin en kıymetli yolu hastalanmamak için beslenme sistemine dikkat etmektir.
7.Gençlerle sohbet etmek: Gençlerle görüşmek ve bağlantı kurmak, o kişiyi hayatın içinde kalmaya teşvik eder.
8.Hobi edinmek:Bilhassa emekli olan beşerler üretmeye daha fazla alışkındırlar. Bir anda üretimi devam ettirmemek işe yaramazlık hissi oluşturur. Bunlardan ötürü kesinlikle uğraşacak bir alan olmalı.
9.Seyahat etmek:Ekonominiz el verdikçe seyahat etmek, yeni yerleri keşfetmek kişinin öğrenme muhtaçlığını canlı meblağ.
10.Yaşadığınız kenti gezmek: Birçok kentte yaşlıların belediye otobüsüyle fiyatsız seyahat üzere imkanları vardır. Kişinin kendi mahallesinden çıkıp bir diğer mahalleye gitmesi çevresel teması arttırır. Bu türlü zihinsel işlevleri canlı fiyat.