“FELAKET ÖNGÖRÜLERİNDEN KRONİK TASALARA NE FAZLA NE EKSİK?”
“ 41 yaşındayım, milletlerarası bir şirkette takım şefi olarak çalışıyorum. Olağanda Sanayi Mühendisiyim lakin son 3 yıldır bir proje için proje organizatörü olarak üst seviye denilebilecek bir konumdayım. Çalıştığım şirket bu proje için çok yüksek bir yatırım yaptı. Başlangıçta seçilmekten ötürü çok gurur duymuştum kendimle, sevinçliydim fakat 2 yılın sonunda hem kendi işime hem de projeye yönelik bir ilgi kaybım oluşmaya başladı erteliyorum çalışmalarımı.. Erteledikçe geceleri yatmaya hazırlandığım anlarda bilhassa kâfi olup olmadığıma yönelik zihnime sorular üşüşüyor. Bu sorular gittikçe “Ya patronlarıma karşı beklenilen büyümeyi geliştirip, sunamazsam??”, “ya yarı yolda ziyan edip, tüm proje çöpe giderse”, “ya yanlış hesaplama yapıp tüm takım ziyan görürse” halinde felaket içerikleriyle yoğurulmaya hakikat yöneldi. Nasıl bir güçleri varsa bu niyetlerin durmadan bileniyor aklımda ..Ertelemeye dönük davranışlarım motivasyonumu da köreltiyor. Elbette ailem bendeki değişimi fark etti. Onlar da güya her gün yüzümde “işten kovuldum” sözünü yaşarcasına sessizleşip bir şey sormamaya başladılar. Yalnız mıyım, savunmasız mıyım ne garip bir şey.. Bunlarla birlikte yaklaşık bir yıldır geceleri uykuya dalmakta zorlanıyorum, tedirginim, telaşlıyım, unutkanım, dalgınım, içsel bir huzursuzluk güya tetikteyim bir şey olacakmış üzere.. Bir türlü gevşeyemiyorum boyun, sırt ağrıları art geriye.. Bu anlattıklarım Gülden Hanım siz de sanırım artık işsiz güçsüz izlenimi yaratmış olabilir lakin o denli değil.. Aslında şirkette sağlam da bir durumdayım, işten ayrılsam da ömrümü sürdürecek birikimim var. Lakin yok mu o kanılar ah ah gitmiyor zihnimden “ya bu türlü olursa..”. Bazen o denli vakitler oluyordu ki korkumdan boğuluyorum, işleri ertelemeden öte işimi yapamaz hale geliyorum. Sonra bir bakıyorum, güya kilolarca yük taşımış üzere ağrımış bedenim.. Aslında bu kaygılarımın bir kısmının kimilerini mantıksız buluyorum fakat düşünmeden de duramıyorum”
“Projenizin olabilecek en makûs sonuçlarına duygusal olarak hazırlıklı olmak için, daima ıstırap halinde olmayı tercih ettiğinizin; bu durumun da yaklaşık 3 yıldır kronik telaş yaşattığının farkında mısınız?”
………….... Aslında evet…”
Anksiyete ‘tetikte ol, vücudunu hazırla ’ hissine yönelik gelen bir ikaz hali olarak tanımlanabilir. Anksiyete bozuklukları ise genel manada dert bozuklukları olarak bilinir. Altında panik bozukluk, toplumsal korku üzere bozuklukları da içerir. Bunlarla birlikte yaygın anksiyete bozukluğunun ruh sıhhati hizmetlerinde en sık görülen korku bozukluğu olduğu söylenebilir. Teşhis yaygınlığı orta yaşta sık gözlemlenirken; yaş ilerledikçe düşmekte; yaşlılık periyodunda de yükseldiğine yönelik bulgular mevcuttur. Yaygın Anksiyete Bozukluğu “sürekli, çok ve durumla uygun olmayan bir telaş ile ” seyir gösterir.
ANKSİYETE GELİŞİM ETAPLARI
Olağan tasa ile denetim edilemeyen tasanın kökeni iki temelden oluşur. Bu temeller de iki güdüye form verir. Birincisi ''Benliği (kendiliği) muhafaza güdüsü'' ikincisi de ''bedensel varlığı muhafaza güdüsü‘’ dur. İnsan benliğini “değerli” algılayarak; bedensel varlığını “koruyarak” istikrarda yaşayabilir.
Birey içsel yaşantılarıyla (huzursuzluk, tedirginlik, çok hassaslık gibi) tam net olmayan bir bağ kurmaya çalışır. Bu bağlantıyı tanımlayabilmek için bir yandan kendisine tepkisel karşılıklar verirken; öteki yandan kendini eleştirip cürümler. Bu niyetler vakitle akla gelen fikirler olmaktan çıkıp kişinin zihninde gerçeği temsil eden kalıplar olarak yaşamaya başlar. Niyet ve gerçek artık zihninde birbiri ile karışmıştır..
YAYGIN ANKSİYETE RİSK ETMENLERİ NELERDİR?
Müşahedeler yaygın Anksiyete Bozukluğunun duygusal gelişim ve beyin gelişimi düzensizliğinin, bireyin gelişim sürecinin devamında da edinilen çevresel gerilim etmenlerinin, çok hami ebeveyn tavrının, mizacın, ebeveyne bağlanma sorunlarının ve toplumsal olaylara karşı hassasiyetin etkenler ortasında değerini vurgular. Yaygın Anksiyete, yavaş ve saklı bir gelişim seyri izler. Rahatsızlığın belirtileri vakit zaman güzelleşmeler ve nüksler gösterir. Gerilimli ömür olayları meydana geldiğinde belirtiler çoğunlukla kötüleşir. Yaygın anksiyete rahatsızlığı olan bireyler bilhassa duygusal değişimlerle baş edemeyeceğini düşünerek bunları yaşamamak için daima tasa halinde olmayı kollayıcı bir zırh olarak taşımayı tercih ederler.
SADECE İLAÇ TEDAVİSİ KÂFİ Mİ?
Yapılan araştırmalar Yaygın Anksiyete Bozukluğunda ilaçların telaş seviyesini azalttığını fakat, en kıymetli belirtilerden tasaya yönelik çalışmalarda psikoterapiye de ayrıyeten gereksinimin olduğunu göstermektedir.
GEVŞEME EĞİTİMİ NE İŞE FAYDA?
Dert hissinin ve telaş verici niyetlerin fizikî yan tesirlerini azaltmak, dikkati ağırlaştırma sürecini denetim altına alabilmek için saplantılı niyet örüntülerini esnetmek, bireylere yeni baş edebilme stratejileri denemek hedefiyle kullanılabilir.
ZİHNİN VÜCUT ETKİLEŞİMİ PROVALARI NASIL GELİŞİR?
Vücut gevşemesini sağlayabilmenin zihni de rahatlatıcı tesiri olduğu söylenebilir. Zihin provaları bireye tasayı yok eden yahut tasaları sona erdiren bir prosedür sunmaz, daha çok bu duruma dayanma gücünü yükseltmeyi ve yüzleşmeyi hedefler. Yapılan son araştırma sonuçları kaygı ve telaş bozukluklarının nedenleri ortasında kişinin endişe ve telaştan kaçmak için çok katı bir tavır sergilediğini göstermiştir. Kişİ bu yüzleşme ile derdin vücudunda, zihninde, davranışlarında ve hislerinde neleri etkilediğini bir bütün olarak görmeyi öğrenir.
ANKSİYETE ve DEPRESYONUN BİRBİRİNDEN FARKLARI NELERDİR?
Depresyonda tipik belirtiler olumsuz his durum, hayattan zevk alamama iken anksiyetede fizikî tansiyon ve gerginlik hisssi hakimdir. Depresyonda geç, anksiyete bozukluklarında erken uykusuzluk sorunları gözlenir. Depresyonda psikomotor yavaşlama, sabah erken uyanma, hezeyanlar mevcut iken; anksiyetenin bilinçdışı olması bilişsel çarpıtmalar üzere özelliklerle depresyondan ayrılır. His durum hali incelendiğinde depresyonda depresif bir ruh hali gözlemlenirken; anksiyete bozukluklarında kaygı, dert, denetimi kaybetme hakimdir. Çalışmalarda anksiyetenin erken yaşlarda başladığı gözlemlenmiştir. Anksiyete rahatsızlığı yaşayanların toplumsal ömürleri ve bağları depresyon hastalarına nazaran çok daha düzgündür. Anksiyete hastalarının depresyon geçirme riskleri de yüksektir. Emsal semptomlar karşılaştırılırsa her iki rahatsızlıkta da değersizlik ve reddedilmişlik hissi, tartışmalara tenkitlere çok hassaslık, huzursuzluk, uyku ve iştah sorunları gösterilebilir.
KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE YAYGIN ANKSİYETE ORTASINDA MÜNASEBET VAR MI?
EVHAMLI BİR TABİATIM VAR, ETRAFIMDA BUNU BİLİR: Bazen yaygın anksiyete rahatsızlığı olan bireyler “evhamlı olma” yı bir kişilik özelliği halinde yorumlayarak yanılgıya düşebilir. Bu yanılgıyı kişinin yakınları da normalize ederek ve yardım almaya teşfik etmeyerek daha da pekiştirebilir . Düşen ömür kalitesi konut ve iş hayatında da kendi kendinize sonlandırmalar ve bağlantılarınızda gerginlikler yaşanmasına neden olabilir.
ÇOCUKLUK DEVRİ NEDEN DEĞERLİ?
Çocukluk periyodunda yaşanan travmatik anılar, gelişmekte olan beynin endişeyi işlemleme bölgelerinde beynin başka bölgelerine nazaran stresörlere karşı daha fazla hassaslık oluşturmaya neden olmaktadır.. Anksiyete konusunda yapılan araştırmalara nazaran, çocukluk periyodunda algılanan yüksek tasanın hem çevresel hem de genetik nedenleri olabileceğini yönelik bulgular yer almaktadır. Anksiyete belirtilerinden bir tanesi bile çocuklarda gözlemleniyorsa, ruh sıhhati uzmanlarına yönlendirmeye muhtaçlık vardır.
KORKUMDAN BÜSBÜTÜN KURTULMAK İSTİYORUM!!
Telaş güya makus birşeyler yaşayacağınıza yönelik hislerinizin vermiş olduğu gerginlik duygusudur. Bu hisler ve gerginlik duygusu hayatın içinde doğal olarak bulunur. Yaşanılan hayatın içinde günlük bahislerde yahut anlık değişen olaylarda bile korku hissedilebilir. Hayatın içinde yeri geldikçe davranışlarınız ile hassasiyetleştirdiğiniz iş, sıhhat, imtihan, yarar yahut çocuk bakımı üzere hassaslık hissedilebilen hususlar dertlerinizin ağırlaşmasına neden olabilir. Kendi kendinize sorduğunuzda birden fazla vakit yaşadığınız gerginliğin ve kaygının durumla abartılı yahut uygunsuz olduğunu tabir edebilirsiniz. Ama kendinizi sakinleştirip denetim altına alma konusunda yetersizlikler yaşayabilirsiniz.. Birtakım durumlarda da yeri gelir mevcut derdinizin çok ve yersiz olduğunu kabul etmeyebilirsiniz. Lakin korkunuzun denetlenemez olduğuna yönelik inançlarınız ne kadar ağır ve şiddetli ise işlevselliğinizin bozulmasına ,olağan telaşın patolojik telaşa dönüşmesine taban hazırlayabilir.
Ne kadar telaştan kurtulmak isteseniz de yeri geldiğinde kaygılanmak günlük problemlerle baş edebilmeniz için hazırlıklı olmanızı, bir tehlike yahut tehdit durumunda da süratli karar verip kurtulmanıza yardımcı olur.
YAYGIN ANKSİYETE YAŞAYAN DANIŞANLARIMDA SIKLIKLA RASTLADIĞIM SÖZLER
Kendime güvenmiyorum, hiçbir işi tam manasıyla sonuçlandıramıyorum, başarısızım
İnsanlara kendimi söz etmekte zorlanıyorum.
Güya her an bir şey olacak, yakınımda bulunan insanların başına bir şey gelecek üzere. Daima kaygılıyım. Ailem, arkadaşlarım tasalanacak bir şey yok diyor ancak kendi kendime kelam geçiremiyorum
Şayet iş performansımla ilgili olarak endişelenirsem, muvaffakiyet için daha fazla motive olurum
“Yaklaşan imtihanlar için endişelendiğim vakit daha uygun yapıyorum, endişelenmediğim vakitler daha berbat sonuç alıyorum”
Göğsümün üzerinde bir yükle birlikte, kalbim sıkışıyor üzere oluyor
Son vakitlerde derslerde öğrendiklerimi çabuk unutuyorum, dikkatimi toplayamıyorum
Sebep yokken ağlayasım geliyor
Keder veren olayları aklımdan atamıyorum.
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN ŞAHISLARA TEKLİFLER
Endişelenmeye başladığınızı fark ettiğiniz anda neler yaptığınızı takip edin. Korktuğunuz anları zihninize getirdiğinizde onları engellemek için neler yaptığınızı yazın.
Bilhassa hangi olay yahut durumdan kaçma ve kaçınma davranışı geliştirdiğinizi tespit ettikten sonra bu davranışlarınızdan nasıl kaçınabileceğinize yönlenmeye çalışın
Yaşayacağınızı düşündüğünüz olaydan kaynaklı yüksek seviyede telaş hissediyorsanız, kolaydan zora gerçek yapmaktan kaçındığınız davranışlarınızı sıralayarak yavaş yavaş muhakkak bir gaye koyarak terk etmeyi deneyin. Bu sayede telaşa savaş açmak yerine, “kaygının içine girmeyi” deneyimlemenize yardımcı olabilir.Böylece kolay davranışlarınızdan başlayarak daha sıkıntı olarak algıladıklarınıza yönelebilirsiniz.
Yaşadıklarınızdan kaynaklı kendinizi suçlamak yahut üzmek yerine derdinizin kaynağı olan dışsal ( ders yoğunluğu gerilimi, coronavirüs şiddeti) yahut içsel (tedirginim, hassasım) sebeplerinin neler olabileceğine yönelebilirsiniz.
Problem yaratan hislerinizle savaşmak, kaygı ve tasayı bir an evvel azaltmak yerine, tahammül edebilmeyi ( Ateşin üzerinden atlayabilmek gibi) öğrenebilmek, bununla birlikte tasanın daima artan bir his yoğunluğu olmadığını bilmeniz kıymetlidir.
Acı çekmek tüm beşerler için istenmeyen bir histir fakat bu duyguyu zihninizde daima “artık dayanamıyorum “ biçiminde beslemek yerine, “elimdeki imkanlarla neler yapabilirim” odaklanabilmek pahalıdır.
Hayatınızda “hep bu türlü oluyor” halinde söz ettiğiniz olayların “zaman vakit düzgün, vakit zaman berbat olayları yaşayabilirim”i unutmayarak yürümeye devam edebilmeyi düşünebilirsiniz.
Tasanın rastgele bir olaydan ( YKS imtihanı, Proje yürütücüsü olmak gibi) kaynaklanmadığını bu olayları düşünme, algılama biçiminizin, bu hususta daha evvelce öğrendiğiniz baş edebilme stratejilerinizin etken rol oynadığını anlamlandırabilmek
ÜZERİNDE DÜŞÜNMENİZİ BEKLEDİĞİM: İçinde bulunduğunuz gerçekliği niyetlerinizle mi hislerinizle mı doğrularsınız?
“ 41 yaşındayım, milletlerarası bir şirkette takım şefi olarak çalışıyorum. Olağanda Sanayi Mühendisiyim lakin son 3 yıldır bir proje için proje organizatörü olarak üst seviye denilebilecek bir konumdayım. Çalıştığım şirket bu proje için çok yüksek bir yatırım yaptı. Başlangıçta seçilmekten ötürü çok gurur duymuştum kendimle, sevinçliydim fakat 2 yılın sonunda hem kendi işime hem de projeye yönelik bir ilgi kaybım oluşmaya başladı erteliyorum çalışmalarımı.. Erteledikçe geceleri yatmaya hazırlandığım anlarda bilhassa kâfi olup olmadığıma yönelik zihnime sorular üşüşüyor. Bu sorular gittikçe “Ya patronlarıma karşı beklenilen büyümeyi geliştirip, sunamazsam??”, “ya yarı yolda ziyan edip, tüm proje çöpe giderse”, “ya yanlış hesaplama yapıp tüm takım ziyan görürse” halinde felaket içerikleriyle yoğurulmaya hakikat yöneldi. Nasıl bir güçleri varsa bu niyetlerin durmadan bileniyor aklımda ..Ertelemeye dönük davranışlarım motivasyonumu da köreltiyor. Elbette ailem bendeki değişimi fark etti. Onlar da güya her gün yüzümde “işten kovuldum” sözünü yaşarcasına sessizleşip bir şey sormamaya başladılar. Yalnız mıyım, savunmasız mıyım ne garip bir şey.. Bunlarla birlikte yaklaşık bir yıldır geceleri uykuya dalmakta zorlanıyorum, tedirginim, telaşlıyım, unutkanım, dalgınım, içsel bir huzursuzluk güya tetikteyim bir şey olacakmış üzere.. Bir türlü gevşeyemiyorum boyun, sırt ağrıları art geriye.. Bu anlattıklarım Gülden Hanım siz de sanırım artık işsiz güçsüz izlenimi yaratmış olabilir lakin o denli değil.. Aslında şirkette sağlam da bir durumdayım, işten ayrılsam da ömrümü sürdürecek birikimim var. Lakin yok mu o kanılar ah ah gitmiyor zihnimden “ya bu türlü olursa..”. Bazen o denli vakitler oluyordu ki korkumdan boğuluyorum, işleri ertelemeden öte işimi yapamaz hale geliyorum. Sonra bir bakıyorum, güya kilolarca yük taşımış üzere ağrımış bedenim.. Aslında bu kaygılarımın bir kısmının kimilerini mantıksız buluyorum fakat düşünmeden de duramıyorum”
“Projenizin olabilecek en makûs sonuçlarına duygusal olarak hazırlıklı olmak için, daima ıstırap halinde olmayı tercih ettiğinizin; bu durumun da yaklaşık 3 yıldır kronik telaş yaşattığının farkında mısınız?”
………….... Aslında evet…”
Anksiyete ‘tetikte ol, vücudunu hazırla ’ hissine yönelik gelen bir ikaz hali olarak tanımlanabilir. Anksiyete bozuklukları ise genel manada dert bozuklukları olarak bilinir. Altında panik bozukluk, toplumsal korku üzere bozuklukları da içerir. Bunlarla birlikte yaygın anksiyete bozukluğunun ruh sıhhati hizmetlerinde en sık görülen korku bozukluğu olduğu söylenebilir. Teşhis yaygınlığı orta yaşta sık gözlemlenirken; yaş ilerledikçe düşmekte; yaşlılık periyodunda de yükseldiğine yönelik bulgular mevcuttur. Yaygın Anksiyete Bozukluğu “sürekli, çok ve durumla uygun olmayan bir telaş ile ” seyir gösterir.
ANKSİYETE GELİŞİM ETAPLARI
Olağan tasa ile denetim edilemeyen tasanın kökeni iki temelden oluşur. Bu temeller de iki güdüye form verir. Birincisi ''Benliği (kendiliği) muhafaza güdüsü'' ikincisi de ''bedensel varlığı muhafaza güdüsü‘’ dur. İnsan benliğini “değerli” algılayarak; bedensel varlığını “koruyarak” istikrarda yaşayabilir.
Birey içsel yaşantılarıyla (huzursuzluk, tedirginlik, çok hassaslık gibi) tam net olmayan bir bağ kurmaya çalışır. Bu bağlantıyı tanımlayabilmek için bir yandan kendisine tepkisel karşılıklar verirken; öteki yandan kendini eleştirip cürümler. Bu niyetler vakitle akla gelen fikirler olmaktan çıkıp kişinin zihninde gerçeği temsil eden kalıplar olarak yaşamaya başlar. Niyet ve gerçek artık zihninde birbiri ile karışmıştır..
YAYGIN ANKSİYETE RİSK ETMENLERİ NELERDİR?
Müşahedeler yaygın Anksiyete Bozukluğunun duygusal gelişim ve beyin gelişimi düzensizliğinin, bireyin gelişim sürecinin devamında da edinilen çevresel gerilim etmenlerinin, çok hami ebeveyn tavrının, mizacın, ebeveyne bağlanma sorunlarının ve toplumsal olaylara karşı hassasiyetin etkenler ortasında değerini vurgular. Yaygın Anksiyete, yavaş ve saklı bir gelişim seyri izler. Rahatsızlığın belirtileri vakit zaman güzelleşmeler ve nüksler gösterir. Gerilimli ömür olayları meydana geldiğinde belirtiler çoğunlukla kötüleşir. Yaygın anksiyete rahatsızlığı olan bireyler bilhassa duygusal değişimlerle baş edemeyeceğini düşünerek bunları yaşamamak için daima tasa halinde olmayı kollayıcı bir zırh olarak taşımayı tercih ederler.
SADECE İLAÇ TEDAVİSİ KÂFİ Mİ?
Yapılan araştırmalar Yaygın Anksiyete Bozukluğunda ilaçların telaş seviyesini azalttığını fakat, en kıymetli belirtilerden tasaya yönelik çalışmalarda psikoterapiye de ayrıyeten gereksinimin olduğunu göstermektedir.
GEVŞEME EĞİTİMİ NE İŞE FAYDA?
Dert hissinin ve telaş verici niyetlerin fizikî yan tesirlerini azaltmak, dikkati ağırlaştırma sürecini denetim altına alabilmek için saplantılı niyet örüntülerini esnetmek, bireylere yeni baş edebilme stratejileri denemek hedefiyle kullanılabilir.
ZİHNİN VÜCUT ETKİLEŞİMİ PROVALARI NASIL GELİŞİR?
Vücut gevşemesini sağlayabilmenin zihni de rahatlatıcı tesiri olduğu söylenebilir. Zihin provaları bireye tasayı yok eden yahut tasaları sona erdiren bir prosedür sunmaz, daha çok bu duruma dayanma gücünü yükseltmeyi ve yüzleşmeyi hedefler. Yapılan son araştırma sonuçları kaygı ve telaş bozukluklarının nedenleri ortasında kişinin endişe ve telaştan kaçmak için çok katı bir tavır sergilediğini göstermiştir. Kişİ bu yüzleşme ile derdin vücudunda, zihninde, davranışlarında ve hislerinde neleri etkilediğini bir bütün olarak görmeyi öğrenir.
ANKSİYETE ve DEPRESYONUN BİRBİRİNDEN FARKLARI NELERDİR?
Depresyonda tipik belirtiler olumsuz his durum, hayattan zevk alamama iken anksiyetede fizikî tansiyon ve gerginlik hisssi hakimdir. Depresyonda geç, anksiyete bozukluklarında erken uykusuzluk sorunları gözlenir. Depresyonda psikomotor yavaşlama, sabah erken uyanma, hezeyanlar mevcut iken; anksiyetenin bilinçdışı olması bilişsel çarpıtmalar üzere özelliklerle depresyondan ayrılır. His durum hali incelendiğinde depresyonda depresif bir ruh hali gözlemlenirken; anksiyete bozukluklarında kaygı, dert, denetimi kaybetme hakimdir. Çalışmalarda anksiyetenin erken yaşlarda başladığı gözlemlenmiştir. Anksiyete rahatsızlığı yaşayanların toplumsal ömürleri ve bağları depresyon hastalarına nazaran çok daha düzgündür. Anksiyete hastalarının depresyon geçirme riskleri de yüksektir. Emsal semptomlar karşılaştırılırsa her iki rahatsızlıkta da değersizlik ve reddedilmişlik hissi, tartışmalara tenkitlere çok hassaslık, huzursuzluk, uyku ve iştah sorunları gösterilebilir.
KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE YAYGIN ANKSİYETE ORTASINDA MÜNASEBET VAR MI?
EVHAMLI BİR TABİATIM VAR, ETRAFIMDA BUNU BİLİR: Bazen yaygın anksiyete rahatsızlığı olan bireyler “evhamlı olma” yı bir kişilik özelliği halinde yorumlayarak yanılgıya düşebilir. Bu yanılgıyı kişinin yakınları da normalize ederek ve yardım almaya teşfik etmeyerek daha da pekiştirebilir . Düşen ömür kalitesi konut ve iş hayatında da kendi kendinize sonlandırmalar ve bağlantılarınızda gerginlikler yaşanmasına neden olabilir.
ÇOCUKLUK DEVRİ NEDEN DEĞERLİ?
Çocukluk periyodunda yaşanan travmatik anılar, gelişmekte olan beynin endişeyi işlemleme bölgelerinde beynin başka bölgelerine nazaran stresörlere karşı daha fazla hassaslık oluşturmaya neden olmaktadır.. Anksiyete konusunda yapılan araştırmalara nazaran, çocukluk periyodunda algılanan yüksek tasanın hem çevresel hem de genetik nedenleri olabileceğini yönelik bulgular yer almaktadır. Anksiyete belirtilerinden bir tanesi bile çocuklarda gözlemleniyorsa, ruh sıhhati uzmanlarına yönlendirmeye muhtaçlık vardır.
KORKUMDAN BÜSBÜTÜN KURTULMAK İSTİYORUM!!
Telaş güya makus birşeyler yaşayacağınıza yönelik hislerinizin vermiş olduğu gerginlik duygusudur. Bu hisler ve gerginlik duygusu hayatın içinde doğal olarak bulunur. Yaşanılan hayatın içinde günlük bahislerde yahut anlık değişen olaylarda bile korku hissedilebilir. Hayatın içinde yeri geldikçe davranışlarınız ile hassasiyetleştirdiğiniz iş, sıhhat, imtihan, yarar yahut çocuk bakımı üzere hassaslık hissedilebilen hususlar dertlerinizin ağırlaşmasına neden olabilir. Kendi kendinize sorduğunuzda birden fazla vakit yaşadığınız gerginliğin ve kaygının durumla abartılı yahut uygunsuz olduğunu tabir edebilirsiniz. Ama kendinizi sakinleştirip denetim altına alma konusunda yetersizlikler yaşayabilirsiniz.. Birtakım durumlarda da yeri gelir mevcut derdinizin çok ve yersiz olduğunu kabul etmeyebilirsiniz. Lakin korkunuzun denetlenemez olduğuna yönelik inançlarınız ne kadar ağır ve şiddetli ise işlevselliğinizin bozulmasına ,olağan telaşın patolojik telaşa dönüşmesine taban hazırlayabilir.
Ne kadar telaştan kurtulmak isteseniz de yeri geldiğinde kaygılanmak günlük problemlerle baş edebilmeniz için hazırlıklı olmanızı, bir tehlike yahut tehdit durumunda da süratli karar verip kurtulmanıza yardımcı olur.
YAYGIN ANKSİYETE YAŞAYAN DANIŞANLARIMDA SIKLIKLA RASTLADIĞIM SÖZLER
Kendime güvenmiyorum, hiçbir işi tam manasıyla sonuçlandıramıyorum, başarısızım
İnsanlara kendimi söz etmekte zorlanıyorum.
Güya her an bir şey olacak, yakınımda bulunan insanların başına bir şey gelecek üzere. Daima kaygılıyım. Ailem, arkadaşlarım tasalanacak bir şey yok diyor ancak kendi kendime kelam geçiremiyorum
Şayet iş performansımla ilgili olarak endişelenirsem, muvaffakiyet için daha fazla motive olurum
“Yaklaşan imtihanlar için endişelendiğim vakit daha uygun yapıyorum, endişelenmediğim vakitler daha berbat sonuç alıyorum”
Göğsümün üzerinde bir yükle birlikte, kalbim sıkışıyor üzere oluyor
Son vakitlerde derslerde öğrendiklerimi çabuk unutuyorum, dikkatimi toplayamıyorum
Sebep yokken ağlayasım geliyor
Keder veren olayları aklımdan atamıyorum.
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN ŞAHISLARA TEKLİFLER
Endişelenmeye başladığınızı fark ettiğiniz anda neler yaptığınızı takip edin. Korktuğunuz anları zihninize getirdiğinizde onları engellemek için neler yaptığınızı yazın.
Bilhassa hangi olay yahut durumdan kaçma ve kaçınma davranışı geliştirdiğinizi tespit ettikten sonra bu davranışlarınızdan nasıl kaçınabileceğinize yönlenmeye çalışın
Yaşayacağınızı düşündüğünüz olaydan kaynaklı yüksek seviyede telaş hissediyorsanız, kolaydan zora gerçek yapmaktan kaçındığınız davranışlarınızı sıralayarak yavaş yavaş muhakkak bir gaye koyarak terk etmeyi deneyin. Bu sayede telaşa savaş açmak yerine, “kaygının içine girmeyi” deneyimlemenize yardımcı olabilir.Böylece kolay davranışlarınızdan başlayarak daha sıkıntı olarak algıladıklarınıza yönelebilirsiniz.
Yaşadıklarınızdan kaynaklı kendinizi suçlamak yahut üzmek yerine derdinizin kaynağı olan dışsal ( ders yoğunluğu gerilimi, coronavirüs şiddeti) yahut içsel (tedirginim, hassasım) sebeplerinin neler olabileceğine yönelebilirsiniz.
Problem yaratan hislerinizle savaşmak, kaygı ve tasayı bir an evvel azaltmak yerine, tahammül edebilmeyi ( Ateşin üzerinden atlayabilmek gibi) öğrenebilmek, bununla birlikte tasanın daima artan bir his yoğunluğu olmadığını bilmeniz kıymetlidir.
Acı çekmek tüm beşerler için istenmeyen bir histir fakat bu duyguyu zihninizde daima “artık dayanamıyorum “ biçiminde beslemek yerine, “elimdeki imkanlarla neler yapabilirim” odaklanabilmek pahalıdır.
Hayatınızda “hep bu türlü oluyor” halinde söz ettiğiniz olayların “zaman vakit düzgün, vakit zaman berbat olayları yaşayabilirim”i unutmayarak yürümeye devam edebilmeyi düşünebilirsiniz.
Tasanın rastgele bir olaydan ( YKS imtihanı, Proje yürütücüsü olmak gibi) kaynaklanmadığını bu olayları düşünme, algılama biçiminizin, bu hususta daha evvelce öğrendiğiniz baş edebilme stratejilerinizin etken rol oynadığını anlamlandırabilmek
ÜZERİNDE DÜŞÜNMENİZİ BEKLEDİĞİM: İçinde bulunduğunuz gerçekliği niyetlerinizle mi hislerinizle mı doğrularsınız?
