Yunan Mitolojisi Kader Tanrıcaları İsimleri
Ate : Hata ve gunah tanrıcası
Aurora: Eos’un latince adı Şafak tanrıcası
Bellona: Romalılarda zafer tanrıcası
Bona Dea: Doğurganlık tanrıcası
Camenta : Romalılarda doğum tanrıcası
Egeria: Romalıların doğum tanrıcası
Eris: Nifak tanrıcası
Fama : Halkın sesi tanrıcası
Febris : Hararet ve sıtma tanrıcası
Feronia: Ceşmelerin ve ormanların tanrıcası
Flora: Yeşeren bitkilerin ciceklerin tanrıcası
Fors: Tesaduf tanrıcası
Fraude : Hile tanrıcası
Gaia: Toprak Butun tanrıların soylarının cıktığı en eski ve ilk tanrıca ( Tellus Romalılarda)
Hygieia: Sağlık tanrıcası
Jaso: Hastalıklar tanrıcası
Juturne: Romalıların su kaynakları tanrıcası
Libitina: Roma'da oluler icin yapılan merasimi koruyan tanrıca
Lita'lar: Dua ve niyaz tanrıcaları
Metis: Hikmet ve akıllılık tanrıcası
Moira'lar: Kader tanrıcaları
Momos: Alay ve hiciv tanrıcası
Mnemosyne: Hatıra tanrıcası
Nemesis, (Ultio): İntikam tanrıcası
Nyks: Gece tanrıcası
Panakeia: Asklepios gibi hekimlikle uğraşan sağlık tanrıcası
Parkae: Romalıların talih tanrıcalarına verdikleri ad
Peitho: İkne etme, kandırma tanrıcası
Penia: Yoksulluk tanrıcası
Phobos: Korku tanrıcası
Phthonos: Haset tanrıcalarından biri
Pilumunus: Yeni doğan cocukları koruyan Roma tanrıcası
Pitho : Kandırma ve inandırma tanrıcası
Poine: (Poene) İntikam ve ceza tanrıcası
Pomona : Romalılarda meyve tanrıcası
Pragsidike: Adalet tanrıcası
RehemeRheme: Şohret tanrıcası
Rheia: Dağlık bolgelerin tanrıcası idi
Salus: Romalıların sağlık tanrıcası
Themis: Kanunların, adaletin, orf ve adetlerin tanrıcası
Urania: Semavi aşk tanrıcası
Yunan Mitolojisinde Kader
“Ey yuce tanrı Apollon buralara kadar geldim senden kaderimi oğrenmek icin Soyle nedir? Sucum, cezam yada geleceğim
Tum insanlık tarihinde insanoğlunun en cok uzerinde konuştuğu konulardan biri geleceğidir hic kuşkusuz Bu gun bile 1 saniye sonra ne olacağını bilemeyerek bir kuşku icinde yaşıyoruz Anı yakalamak diye bir deyim vardır ama bunu uygulayan cok az insan mevcuttur dunyada Her zaman gecmiş peşimizden kovalarken gelecek onumuzden kacmaya devam eder Ve bu kovalamaca, takibin tamamına insanlar Kader demeyi uygun gormuştur
Kader ilk cağlardan bu yana tum uygarlıklarda farklı adlar alarak bazen bir olgu olmuştur bazense aramızdan bir insan Bazen uygulamalarında yardım eden farklı gucler olmuştur yanında bazense tum uygulamaları kendisi gercekleştirirken gorulmuştur
Yunan uygarlığı bir cok yonden diğer uygarlıklardan cok daha detaylı ve suslu bir edebiyat yaratmış ve o cağların cok otesine kadar uzanabilen eserler oluşturabilmiştir Bu suslu ve detaylı anlatımlar bir sure sonra mitlere konu olmaya yada mitlerden konu almaya başlamış ve gelişmeye devam etmiştir
Yunan mitlerinde de kader ve kadercilik buyuk rol oynamaktadır Oyle ki sadece insanlar değil tanrılar da bu kader yolunda ilerlemek zorunda kalmıştır Kader olmuş ve olabilecek her şeyden sorumludur ve onunde durmaya kalkan insan yada tanrı hepsini ezip yoluna devam eder Eski tanrılardan titanların en buyuğu olan ve tum titan soyu ve tanrıların babası kabul edilen Uranos bile kadere karşı duramamıştır ve kendi soyundan gelen Kronosun kendini tahtından edeceğini, cocuk doğmadan once gormesine rağmen engelleme cabalarından hic biri sonuc vermemiştir Ve daha sonra aynı kaderi Kronosda paylaşmıştır Oyle ki Kronos bu kaderi engellemek icin doğan cocuklarını yiyecek kadar ileri gitmiştir ama Zeus’un yapacaklarına engel olamamıştır Tanrılar Başbuğu Yuce Zeus babasını tahtından indirip kardeşlerini kurtarırken sadece kadere hizmet etmekteydi belki de Ve bunun yanında Zeus coğunlukla , kaderin uygulayıcısı olarak yanında yer almıştır
Yunan insanı bu kader ve kadercilik olayını o kadar ileri goturmuşler ki olacakları goren Kahinler, tanrılar tarafından yetiştirilip dunya uzerinde gezmeye başlamış Bilgeliğin simgesi olan yunan tanrısı Apollon kader biliciliği ve kehanetler icin Delphi yakınlarında adını kurulduğu yerden alan bir tapınak kurmuş ve insanların , yarı tanrıların, tanrıların geleceğe ait sorularına cevap bulmayı amaclamıştır Tabi Kahinlik sadece tanrılara ve tanrıların gozdelerine ait bir ozelliktir Belki de burada bile yanılıyordur tanırlar, belki de kaderin gozdelerinin ozelliğidir bu ama bunu bilmemize imkan yok tabi ki Hemen hemen tum yunan kahramanları hikayelerinde bir maceraya atılmadan once kahinlere baş vurarak geleceklerini ve onları neyin beklediğini oğrenmeye calışmış ve coğunlukla bu şekilde yollarına cıkacak tehlikeleri atlatmayı başarabilmişlerdir
Yunan mitolojisinde kader kişileştirilerek Homerosun “Ilyada ve “Odysseia’sında bolca yer almıştır Homeros bunlara uc kader tanrıcası uc Moira “verici, dağıtıcı demiştir Yunan şairlerinde Hesiodos Theogonia’sında bu uc tanrıcanın isimlerini ve gorevlerini şoyle sıralamıştır Klotho yaşam ipini dokur, Lakhesis yaşam ipinin boyunu belirler, Atropos ise yaşam ipinin kesilmesinde gorev alır Bu uc tanrıca bazen hikayelerde kahramanlara yardım etmiş bazen de onların yaşam iplerini kesmişlerdir
Yunan tarihinde bir cok tanrı, tanrıca, kral kadere meydan okumaya veya onu değiştirmeye cabalamış ama hicbir zaman başarılı olamamışlardır
Bazen de kader secimi kahramanlara bırakmıştır Tıpkı buyuk Yunan kahramanı Akhilleus’da olduğu gibi Annesi Irmak tanrısı olan Akhilleus’a kader iki secenek sunmuştu ve bunu biliciler aracılığıyla bildirmişti İlk secenek uzun ama basit sade bir yaşam ikinci secenek ise kısa ama cok şohretli kahramanlara yaraşır bir yaşam Akhilleus ikinci tercihi isteyerek yapmış ve kader ona nerede oleceği bilgisini bile vermişti Ama yuce kahraman korkmadan oleceği ana doğru hızla ilerlemiş ve Troia savaşının sonlarına doğru Troia kahramanlarından Paris’in attığı ve tanrı Apollon tarafından yonlendirilen bir okla vurularak Hadese olan uzun yolculuğuna cıkmıştır
Bazen ise cok acı sonları hazırlamıştır yunan kahramanlarına Oyle ki talihsiz Oidipus’un başına gelenler kadere karşı gelenlere buyuk bir ders olmuştu o zamanlarda Thebai Kralı Laios’a Tanrı Apollon’un bilicileri oğlunun kendisini oldureceğini ve annesini eş olarak alacağını soylediklerinde kral once buna inanmamış sonrada onlem almak icin doğan oğlunu el ve ayaklarını bağlayarak bir ormana bırakacak kadar da korkmuş bu soylenenlerden Oğlunun olduğunu duşunen kral kaderi yendiğini duşunup yıllarca hukum surmuş krallığında Ta ki şehrin dışında oldurulene kadar Sadece bir tane askeri sağ donmuş kralicenin yanına o da bir haydudun saldırdığını soylemiş tum gruba Tam bu donemlerde ulkesi Korinthos’dan Kral olan babası Polybos’un oğlu cıkagelmiş ulkeye Ulke kralın olduğu sırada Sphinks adlı yaratıla uğraşmaktaymış Bu ulkesini terk etmiş olan delikanlı Sphinks’i oldurmek icin gelmiş ve başarılı da olmuş ve ulke halkı delikanlıyı olen krallarının yerine gecirip kraliceyle evlendirmişler Cocukları olmuş, ve bir sure huzurla yaşamışlar Ama daha sonra Ulkeye kıtlık ve veba gelmiş Oyle ki tum halk acılar icinde olumu bekler olmuş Biliciler krala eski kralın katilinin bulunması durumunda bu olayların son bulacağını soylemişler Yeni kral olan Oidipus ulkeyi araştırmış ip uclarını toplamış ve sonunda kralın sağ donen muhafızını cağırtmış ve o zaman anlamış ki ulkeye gelirken kendisini cevirip ulkeye girişini engelledikleri gerekcesiyle oldurduğu adamlar kral ve adamlarıdır Bu ortaya cıkınca biraz sevinmiş Oidipus cunku kendisine biliciler babasını oldureceğini ve annesiyle evleneceğini soylemişler Bunu acıklayınca eski uşaklardan biri krala pek sevinmeyin cunku siz Kral Polypos’un gercek oğlu değilsiniz sizi kralicemin emriyle ben goturdum Korinthosa demiş Bunu duyan kralice kacıp odasına gitmiş Oidipus anlamadan soran gozlerle bakmış uşağa Uşakta acıklamış “yıllar once Kral Laios kadere meydan okumak istemiş ve doğan oğlunu buradan uzaklaştırmıştı işte siz o cocuksunuz diye Boylece Oidipus kadere meydan okuyarak olen babası ve kendisinin ne gibi bir hata yaptıklarını anlamış ama iş işten gectikten sonra Oidipus annesini odasında olu bulmuş Kralice olayları anladığında utancından kendini asmış odasında Oidipus ise insanların yuzune bakamayacağı icin gozlerini oymuş oracıkta
Kaderden kacmak isterken aslında kaderin cizdiği yolda ilerleyen Oidipus ve Kral olan babası Laios yaptıkları hatayı cok pahalı bedellerle odemişler ve bu hikaye Kadere meydan okuyanlara ders olsun diye unlu yazarların tiyatro oyunlarına konu olmuştu Sophokles hikayeyi ayrıntılı bir bicimde bir oyuna donuşturerek insanlara sunmuştur
Ate : Hata ve gunah tanrıcası
Aurora: Eos’un latince adı Şafak tanrıcası
Bellona: Romalılarda zafer tanrıcası
Bona Dea: Doğurganlık tanrıcası
Camenta : Romalılarda doğum tanrıcası
Egeria: Romalıların doğum tanrıcası
Eris: Nifak tanrıcası
Fama : Halkın sesi tanrıcası
Febris : Hararet ve sıtma tanrıcası
Feronia: Ceşmelerin ve ormanların tanrıcası
Flora: Yeşeren bitkilerin ciceklerin tanrıcası
Fors: Tesaduf tanrıcası
Fraude : Hile tanrıcası
Gaia: Toprak Butun tanrıların soylarının cıktığı en eski ve ilk tanrıca ( Tellus Romalılarda)
Hygieia: Sağlık tanrıcası
Jaso: Hastalıklar tanrıcası
Juturne: Romalıların su kaynakları tanrıcası
Libitina: Roma'da oluler icin yapılan merasimi koruyan tanrıca
Lita'lar: Dua ve niyaz tanrıcaları
Metis: Hikmet ve akıllılık tanrıcası
Moira'lar: Kader tanrıcaları
Momos: Alay ve hiciv tanrıcası
Mnemosyne: Hatıra tanrıcası
Nemesis, (Ultio): İntikam tanrıcası
Nyks: Gece tanrıcası
Panakeia: Asklepios gibi hekimlikle uğraşan sağlık tanrıcası
Parkae: Romalıların talih tanrıcalarına verdikleri ad
Peitho: İkne etme, kandırma tanrıcası
Penia: Yoksulluk tanrıcası
Phobos: Korku tanrıcası
Phthonos: Haset tanrıcalarından biri
Pilumunus: Yeni doğan cocukları koruyan Roma tanrıcası
Pitho : Kandırma ve inandırma tanrıcası
Poine: (Poene) İntikam ve ceza tanrıcası
Pomona : Romalılarda meyve tanrıcası
Pragsidike: Adalet tanrıcası
RehemeRheme: Şohret tanrıcası
Rheia: Dağlık bolgelerin tanrıcası idi
Salus: Romalıların sağlık tanrıcası
Themis: Kanunların, adaletin, orf ve adetlerin tanrıcası
Urania: Semavi aşk tanrıcası
Yunan Mitolojisinde Kader
“Ey yuce tanrı Apollon buralara kadar geldim senden kaderimi oğrenmek icin Soyle nedir? Sucum, cezam yada geleceğim
Tum insanlık tarihinde insanoğlunun en cok uzerinde konuştuğu konulardan biri geleceğidir hic kuşkusuz Bu gun bile 1 saniye sonra ne olacağını bilemeyerek bir kuşku icinde yaşıyoruz Anı yakalamak diye bir deyim vardır ama bunu uygulayan cok az insan mevcuttur dunyada Her zaman gecmiş peşimizden kovalarken gelecek onumuzden kacmaya devam eder Ve bu kovalamaca, takibin tamamına insanlar Kader demeyi uygun gormuştur
Kader ilk cağlardan bu yana tum uygarlıklarda farklı adlar alarak bazen bir olgu olmuştur bazense aramızdan bir insan Bazen uygulamalarında yardım eden farklı gucler olmuştur yanında bazense tum uygulamaları kendisi gercekleştirirken gorulmuştur
Yunan uygarlığı bir cok yonden diğer uygarlıklardan cok daha detaylı ve suslu bir edebiyat yaratmış ve o cağların cok otesine kadar uzanabilen eserler oluşturabilmiştir Bu suslu ve detaylı anlatımlar bir sure sonra mitlere konu olmaya yada mitlerden konu almaya başlamış ve gelişmeye devam etmiştir
Yunan mitlerinde de kader ve kadercilik buyuk rol oynamaktadır Oyle ki sadece insanlar değil tanrılar da bu kader yolunda ilerlemek zorunda kalmıştır Kader olmuş ve olabilecek her şeyden sorumludur ve onunde durmaya kalkan insan yada tanrı hepsini ezip yoluna devam eder Eski tanrılardan titanların en buyuğu olan ve tum titan soyu ve tanrıların babası kabul edilen Uranos bile kadere karşı duramamıştır ve kendi soyundan gelen Kronosun kendini tahtından edeceğini, cocuk doğmadan once gormesine rağmen engelleme cabalarından hic biri sonuc vermemiştir Ve daha sonra aynı kaderi Kronosda paylaşmıştır Oyle ki Kronos bu kaderi engellemek icin doğan cocuklarını yiyecek kadar ileri gitmiştir ama Zeus’un yapacaklarına engel olamamıştır Tanrılar Başbuğu Yuce Zeus babasını tahtından indirip kardeşlerini kurtarırken sadece kadere hizmet etmekteydi belki de Ve bunun yanında Zeus coğunlukla , kaderin uygulayıcısı olarak yanında yer almıştır
Yunan insanı bu kader ve kadercilik olayını o kadar ileri goturmuşler ki olacakları goren Kahinler, tanrılar tarafından yetiştirilip dunya uzerinde gezmeye başlamış Bilgeliğin simgesi olan yunan tanrısı Apollon kader biliciliği ve kehanetler icin Delphi yakınlarında adını kurulduğu yerden alan bir tapınak kurmuş ve insanların , yarı tanrıların, tanrıların geleceğe ait sorularına cevap bulmayı amaclamıştır Tabi Kahinlik sadece tanrılara ve tanrıların gozdelerine ait bir ozelliktir Belki de burada bile yanılıyordur tanırlar, belki de kaderin gozdelerinin ozelliğidir bu ama bunu bilmemize imkan yok tabi ki Hemen hemen tum yunan kahramanları hikayelerinde bir maceraya atılmadan once kahinlere baş vurarak geleceklerini ve onları neyin beklediğini oğrenmeye calışmış ve coğunlukla bu şekilde yollarına cıkacak tehlikeleri atlatmayı başarabilmişlerdir
Yunan mitolojisinde kader kişileştirilerek Homerosun “Ilyada ve “Odysseia’sında bolca yer almıştır Homeros bunlara uc kader tanrıcası uc Moira “verici, dağıtıcı demiştir Yunan şairlerinde Hesiodos Theogonia’sında bu uc tanrıcanın isimlerini ve gorevlerini şoyle sıralamıştır Klotho yaşam ipini dokur, Lakhesis yaşam ipinin boyunu belirler, Atropos ise yaşam ipinin kesilmesinde gorev alır Bu uc tanrıca bazen hikayelerde kahramanlara yardım etmiş bazen de onların yaşam iplerini kesmişlerdir
Yunan tarihinde bir cok tanrı, tanrıca, kral kadere meydan okumaya veya onu değiştirmeye cabalamış ama hicbir zaman başarılı olamamışlardır
Bazen de kader secimi kahramanlara bırakmıştır Tıpkı buyuk Yunan kahramanı Akhilleus’da olduğu gibi Annesi Irmak tanrısı olan Akhilleus’a kader iki secenek sunmuştu ve bunu biliciler aracılığıyla bildirmişti İlk secenek uzun ama basit sade bir yaşam ikinci secenek ise kısa ama cok şohretli kahramanlara yaraşır bir yaşam Akhilleus ikinci tercihi isteyerek yapmış ve kader ona nerede oleceği bilgisini bile vermişti Ama yuce kahraman korkmadan oleceği ana doğru hızla ilerlemiş ve Troia savaşının sonlarına doğru Troia kahramanlarından Paris’in attığı ve tanrı Apollon tarafından yonlendirilen bir okla vurularak Hadese olan uzun yolculuğuna cıkmıştır
Bazen ise cok acı sonları hazırlamıştır yunan kahramanlarına Oyle ki talihsiz Oidipus’un başına gelenler kadere karşı gelenlere buyuk bir ders olmuştu o zamanlarda Thebai Kralı Laios’a Tanrı Apollon’un bilicileri oğlunun kendisini oldureceğini ve annesini eş olarak alacağını soylediklerinde kral once buna inanmamış sonrada onlem almak icin doğan oğlunu el ve ayaklarını bağlayarak bir ormana bırakacak kadar da korkmuş bu soylenenlerden Oğlunun olduğunu duşunen kral kaderi yendiğini duşunup yıllarca hukum surmuş krallığında Ta ki şehrin dışında oldurulene kadar Sadece bir tane askeri sağ donmuş kralicenin yanına o da bir haydudun saldırdığını soylemiş tum gruba Tam bu donemlerde ulkesi Korinthos’dan Kral olan babası Polybos’un oğlu cıkagelmiş ulkeye Ulke kralın olduğu sırada Sphinks adlı yaratıla uğraşmaktaymış Bu ulkesini terk etmiş olan delikanlı Sphinks’i oldurmek icin gelmiş ve başarılı da olmuş ve ulke halkı delikanlıyı olen krallarının yerine gecirip kraliceyle evlendirmişler Cocukları olmuş, ve bir sure huzurla yaşamışlar Ama daha sonra Ulkeye kıtlık ve veba gelmiş Oyle ki tum halk acılar icinde olumu bekler olmuş Biliciler krala eski kralın katilinin bulunması durumunda bu olayların son bulacağını soylemişler Yeni kral olan Oidipus ulkeyi araştırmış ip uclarını toplamış ve sonunda kralın sağ donen muhafızını cağırtmış ve o zaman anlamış ki ulkeye gelirken kendisini cevirip ulkeye girişini engelledikleri gerekcesiyle oldurduğu adamlar kral ve adamlarıdır Bu ortaya cıkınca biraz sevinmiş Oidipus cunku kendisine biliciler babasını oldureceğini ve annesiyle evleneceğini soylemişler Bunu acıklayınca eski uşaklardan biri krala pek sevinmeyin cunku siz Kral Polypos’un gercek oğlu değilsiniz sizi kralicemin emriyle ben goturdum Korinthosa demiş Bunu duyan kralice kacıp odasına gitmiş Oidipus anlamadan soran gozlerle bakmış uşağa Uşakta acıklamış “yıllar once Kral Laios kadere meydan okumak istemiş ve doğan oğlunu buradan uzaklaştırmıştı işte siz o cocuksunuz diye Boylece Oidipus kadere meydan okuyarak olen babası ve kendisinin ne gibi bir hata yaptıklarını anlamış ama iş işten gectikten sonra Oidipus annesini odasında olu bulmuş Kralice olayları anladığında utancından kendini asmış odasında Oidipus ise insanların yuzune bakamayacağı icin gozlerini oymuş oracıkta
Kaderden kacmak isterken aslında kaderin cizdiği yolda ilerleyen Oidipus ve Kral olan babası Laios yaptıkları hatayı cok pahalı bedellerle odemişler ve bu hikaye Kadere meydan okuyanlara ders olsun diye unlu yazarların tiyatro oyunlarına konu olmuştu Sophokles hikayeyi ayrıntılı bir bicimde bir oyuna donuşturerek insanlara sunmuştur
