Zafer Başak, 1954 yılında İstanbul Amerikan Koleji (Robert Kolej), 1958 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. 1963 yılında Paris Üniversitesi'nden Devlet Doktorası ünvanı alan Başak, 1963 ile 1969 yılları arasında Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nde (OECD) uzman ekonomist, 1970 ile 1975 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim üyeliği, bölüm başkanlığı ve dekan yardımcılığı görevlerinde bulundu. 1979-1982 yılları arasında İTÜ İşletme Mühendisliği Fakültesi'nde öğretim üyesi, 1983-1988 yılları arasında Birleşmiş Milletler ve Dünya Sağlık Örgütü nezdinde ekonomi ve finansman danışmanı olarak çalışmalarını sürdürdü.
Profesör Dr. Zafer Başak Türk Ekonomi Bankası Yönetim Kurulu Üyesi aynı zamanda TEB Ekonomi Araştırmaları A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı.Aynı dönemde Turkish Investment Fund Yönetim Kurulu üyeliğini de devam ettirdi.
Profesör Dr. Zafer Başak Türk Ekonomi Bankası Yönetim Kurulu Üyesi aynı zamanda TEB Ekonomi Araştırmaları A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı.Aynı dönemde Turkish Investment Fund Yönetim Kurulu üyeliğini de devam ettirdi.