Hayat maatteessüf ki bir yap-boz oyunundan ibaret değildir. Evlatların yap-bozu yapıp, bozduklarındaki heyecan anları üzere maatteessüf ki hayat bozulamaz.. her daim hayatlarda terciklerin yekunu yaşanmaktadır. Yani tesadüfler silsilesinden bir noktada arınıyor ve tercihlerimizi koyuyoruz hayat kesemize; o da bizi ‘oradan oraya savuruyor’ derler ya motamot o denli bir alanlara savuruyor.. Hayatımızın her anında farkında olmadan yapıyor bile olsak bir karar verme durumundayız aslında. Gideceğimiz yola karar verirken, giyeceğimiz kazağı seçerken en kıymetlisi yiyeceğimiz yemeği seçerken her an bir karar eşiğinde hareket ediyoruz. Ne kadar kolay geliyor değil mi düşününce.. Altı üstü yemek yemek aman bir gece de geçiştirsem ne olur ki güya demek kadar kolay bir şey yoktur. Kaçırılan nokta her verilen karar aslında bir şeylerden vazgeçiştir..
Bir gün boyunca tükettiğiniz sıhhatsiz bir yiyecek tahminen size o gün için zarar vermez ancak sonraları bu kararlar üst üste uygulandıkça tercihlere tercihler ise alışkanlığa dönüşür..
Başarılı karar verme yetisi olan kişiler hayat alışkanlıklarının tercihlerinden ibaret olduğunun farkında olan kişilerdir. Pişman olduklarında neden- sonuç bağı kurabilen kişilerdir bu kişiler..
Kilo aldım evet fakat neden?
Çok yedim..
Sıhhatsiz beslendim..
Tatlı bağımlılığı yaşamaya başladım..
Gerilimli olduğum her an yemeğe yönelmeye başladım..
Başarılı tercihler yapan kişiler yanlışlı davranışlarında bile yanlış davranışları ile yüzleşebilen kimselerdir. Unutulmamalıdır ki verilen kararlar ahir en çok mutsuz olunan kararlar anlık olanlardır. Sonunu düşünmeden yediğiniz rastgele bir yiyeceğin uzun vadede çok önemli pişmanlıklarını yaşayabileceğinizi aklınızdan çıkardığınız anda yanlış kararlar birbirini izleyecektir..
Amaçlarınızı uygun belirlemeniz gerekir, natürel ki arada gayeden sapmalar yaşanacaktır bu sizin motivasyonunuzu bozmamalı. Kıymetli olan hengam kaybetmeden yanlış davranışınızın farkına varmanız ve bunun sebepleri ile yüzleşmenizdir. Harika bir hayat, harika seçilen yollar ve kusursuz sonuçlar her hengam yoktur. Ne kadar harika olduğu da kıymetli değildir bir kararın. Kıymetli olan optimum seviyede bireye sağladığı verimlilik ve ömründen bir şeyler götürmek mekanına katıyor olmasıdır.
Depresif his durumu ile karar verilmemeli..
En çok mutsuzluğa sebep olan durumlardan bir tanesi de umutsuzluk, isteksizlik ve mutsuzluk anlarında verilen kararlardır..Kişi bu durumlarda hem kendisine hem de etrafına zarar verebilmektedir.
Karar vermeden evvel aşağıdaki yazılanlara bir göz atmanızı tavsiye ederim..
1.Sorunu Tanımlama:
Neye karar vermeniz gerekiyor?
•Problemin dışına çıkın ve bütün açılardan bakın
•Aceleci olmayın kolay karşılıklarla yetinmeyin.
•Sizi etkileyen sonuca değil, asıl derde odaklanın. Örneğin “parasızlık mı çekiyorsunuz” yoksa “para harcama konusunda savurganlığınız” mı var?
Yardımcı olacak bir metot:
Tahlil bekleyen meselenizi tanımlamanız için o meseleyle ilgili adımlar:
1.Problem nedir?
2.Soruna şu anki bakışınız nedir?
3.Konu ya da sorunuzla ilgili size haber vereceğini düşündüğünüz 3 soru oluşturun
4.Sorunun merkezini hedefleyen en düzgün soru hangisiydi?
Artık bu aktifliği bir meseleniz üzerinde deneyebilirsiniz.
2. Haber yekuna:
Karar vermeden evvel kendinizi hususla ilgili eksper haline getirebilirsiniz.
Devri kullanmak:
Şayet acil karar vermeniz gerekmiyorsa vaktinizi malumat toplamak için kullanabilirsiniz.
Bütün kaynakları harekete geçirmek:
Sorununuzla ilgili malumat toplarken malumat alabileceğiniz bütün kaynakları harekete geçirin. Misal durumları yaşamış şahıslarla konuşun.
Tavsiye almak:
Bazen duruma dışardan bir bakış görmediğiniz pek çok ayrıntıyı görmenize yardımcı olabilir.
3. Alternatifler yaratmak:
Önümüze çıkan sorun-ya da durum- önünde ne kadar çok alternatif yaratırsak o kadar rahat karar verebiliriz. Ne kadar çok alternatif yaratırsanız o kadar çok ihtimali değerlendirirsiniz. Yeni ihtimaller oluştururken:
Açık olun:
Yalnızca mantıklı olsun üzere kendinizi limit koymayın aklınıza gelen her fikir pahalıdır.
Yargılamayın:
Kıymetlendirme yapmadan bütün fikirler açık olun.
Fikirleri kayıt edin:
Daha sonra kıymetlendirmek üzere bu fikirleri yazın.
4.Alternatiflerden birini seçmek
Şayet “….” olursa ne olur?
Her alternatifin sonuçlarının ne olacağını düşünün.
Pratik olun:
Bulduğunuz tahlilinin uygulanabilir olmasından emin olun. Yoksa tahliliniz meseleden daha mı pahalı?
Yaratıcı olun:
Tahminen de farklı fikirlerin kombinasyonu ile yeni sonuçlar yaratacaksınız.
Risk alma: En Istenilmeyen Senaryo
Önerdiğimiz prosedürde. Burada emel size tutarlı risk seviyesini belirlemek. seçilecek kararda önünüze çıkabilecek en berbat ihtimali düşünmek En berbat senaryoyu yazmak ve yazılan en beğenilmeyen senaryoda istenilmeyen ihtimalleri tek tek düşünerek kaldırarak ben nereden itibaren bunları kabul edebilirim sorusunun yanıtını bulmak risk alma seviyenizi belirlemenizi sağlar.
Feda etme:
Burada karar verirken iki ihtimal arasında feda etmeniz gereken ihtimali seçmek zorunda kalırsınız. Bilmemiz gereken hayatta “mükemmel seçim” diye bir şey olmadığı üzere, karmaşık kararların birçoklarında kusursuz bir alternatif yoktur.
5.Kararınızı yaşantınıza uygulayın
Harekete geçin:
Yalnızca karar vermiş olmakla yetinmeyin. Âlâ bir karar tatbike konulmadığı sürece hiçbir şeydir.
Gayrı kişileri bilgilendirin:
aldığınız karardan etkilenecek insanları ne biçimde etkilenecekleri konusunda bilgilendirin.
Planınızı takip edin:
Pratiğe koyduğunuz planın nasıl işlediğini takip edin. Meselenize tahlil olabildi mi yoksa mesele yeni bir forma mı dönüştü
Karar vermek çok kolaydır lakin haber ve beceriyi kapsayan yanlışsız kararı vermek?
En berbat karar:
Karar vermenin hayatımızda bu kadar değeri olmasına karşın kararsızlık meselemizi çözemiyoruz. Verdiğimiz karar geç kalıyor ya da nispeten yorucu bir süreç sonrası ortaya çıkıyor. Kararsızlık anında yaşadığımız belirsizlik, tahlili geciktirmek, seçimi bizim değil koşulların belirlemesine neden olur.
Bir gün boyunca tükettiğiniz sıhhatsiz bir yiyecek tahminen size o gün için zarar vermez ancak sonraları bu kararlar üst üste uygulandıkça tercihlere tercihler ise alışkanlığa dönüşür..
Başarılı karar verme yetisi olan kişiler hayat alışkanlıklarının tercihlerinden ibaret olduğunun farkında olan kişilerdir. Pişman olduklarında neden- sonuç bağı kurabilen kişilerdir bu kişiler..
Kilo aldım evet fakat neden?
Çok yedim..
Sıhhatsiz beslendim..
Tatlı bağımlılığı yaşamaya başladım..
Gerilimli olduğum her an yemeğe yönelmeye başladım..
Başarılı tercihler yapan kişiler yanlışlı davranışlarında bile yanlış davranışları ile yüzleşebilen kimselerdir. Unutulmamalıdır ki verilen kararlar ahir en çok mutsuz olunan kararlar anlık olanlardır. Sonunu düşünmeden yediğiniz rastgele bir yiyeceğin uzun vadede çok önemli pişmanlıklarını yaşayabileceğinizi aklınızdan çıkardığınız anda yanlış kararlar birbirini izleyecektir..
Amaçlarınızı uygun belirlemeniz gerekir, natürel ki arada gayeden sapmalar yaşanacaktır bu sizin motivasyonunuzu bozmamalı. Kıymetli olan hengam kaybetmeden yanlış davranışınızın farkına varmanız ve bunun sebepleri ile yüzleşmenizdir. Harika bir hayat, harika seçilen yollar ve kusursuz sonuçlar her hengam yoktur. Ne kadar harika olduğu da kıymetli değildir bir kararın. Kıymetli olan optimum seviyede bireye sağladığı verimlilik ve ömründen bir şeyler götürmek mekanına katıyor olmasıdır.
Depresif his durumu ile karar verilmemeli..
En çok mutsuzluğa sebep olan durumlardan bir tanesi de umutsuzluk, isteksizlik ve mutsuzluk anlarında verilen kararlardır..Kişi bu durumlarda hem kendisine hem de etrafına zarar verebilmektedir.
Karar vermeden evvel aşağıdaki yazılanlara bir göz atmanızı tavsiye ederim..
1.Sorunu Tanımlama:
Neye karar vermeniz gerekiyor?
•Problemin dışına çıkın ve bütün açılardan bakın
•Aceleci olmayın kolay karşılıklarla yetinmeyin.
•Sizi etkileyen sonuca değil, asıl derde odaklanın. Örneğin “parasızlık mı çekiyorsunuz” yoksa “para harcama konusunda savurganlığınız” mı var?
Yardımcı olacak bir metot:
Tahlil bekleyen meselenizi tanımlamanız için o meseleyle ilgili adımlar:
1.Problem nedir?
2.Soruna şu anki bakışınız nedir?
3.Konu ya da sorunuzla ilgili size haber vereceğini düşündüğünüz 3 soru oluşturun
4.Sorunun merkezini hedefleyen en düzgün soru hangisiydi?
Artık bu aktifliği bir meseleniz üzerinde deneyebilirsiniz.
2. Haber yekuna:
Karar vermeden evvel kendinizi hususla ilgili eksper haline getirebilirsiniz.
Devri kullanmak:
Şayet acil karar vermeniz gerekmiyorsa vaktinizi malumat toplamak için kullanabilirsiniz.
Bütün kaynakları harekete geçirmek:
Sorununuzla ilgili malumat toplarken malumat alabileceğiniz bütün kaynakları harekete geçirin. Misal durumları yaşamış şahıslarla konuşun.
Tavsiye almak:
Bazen duruma dışardan bir bakış görmediğiniz pek çok ayrıntıyı görmenize yardımcı olabilir.
3. Alternatifler yaratmak:
Önümüze çıkan sorun-ya da durum- önünde ne kadar çok alternatif yaratırsak o kadar rahat karar verebiliriz. Ne kadar çok alternatif yaratırsanız o kadar çok ihtimali değerlendirirsiniz. Yeni ihtimaller oluştururken:
Açık olun:
Yalnızca mantıklı olsun üzere kendinizi limit koymayın aklınıza gelen her fikir pahalıdır.
Yargılamayın:
Kıymetlendirme yapmadan bütün fikirler açık olun.
Fikirleri kayıt edin:
Daha sonra kıymetlendirmek üzere bu fikirleri yazın.
4.Alternatiflerden birini seçmek
Şayet “….” olursa ne olur?
Her alternatifin sonuçlarının ne olacağını düşünün.
Pratik olun:
Bulduğunuz tahlilinin uygulanabilir olmasından emin olun. Yoksa tahliliniz meseleden daha mı pahalı?
Yaratıcı olun:
Tahminen de farklı fikirlerin kombinasyonu ile yeni sonuçlar yaratacaksınız.
Risk alma: En Istenilmeyen Senaryo
Önerdiğimiz prosedürde. Burada emel size tutarlı risk seviyesini belirlemek. seçilecek kararda önünüze çıkabilecek en berbat ihtimali düşünmek En berbat senaryoyu yazmak ve yazılan en beğenilmeyen senaryoda istenilmeyen ihtimalleri tek tek düşünerek kaldırarak ben nereden itibaren bunları kabul edebilirim sorusunun yanıtını bulmak risk alma seviyenizi belirlemenizi sağlar.
Feda etme:
Burada karar verirken iki ihtimal arasında feda etmeniz gereken ihtimali seçmek zorunda kalırsınız. Bilmemiz gereken hayatta “mükemmel seçim” diye bir şey olmadığı üzere, karmaşık kararların birçoklarında kusursuz bir alternatif yoktur.
5.Kararınızı yaşantınıza uygulayın
Harekete geçin:
Yalnızca karar vermiş olmakla yetinmeyin. Âlâ bir karar tatbike konulmadığı sürece hiçbir şeydir.
Gayrı kişileri bilgilendirin:
aldığınız karardan etkilenecek insanları ne biçimde etkilenecekleri konusunda bilgilendirin.
Planınızı takip edin:
Pratiğe koyduğunuz planın nasıl işlediğini takip edin. Meselenize tahlil olabildi mi yoksa mesele yeni bir forma mı dönüştü
Karar vermek çok kolaydır lakin haber ve beceriyi kapsayan yanlışsız kararı vermek?
En berbat karar:
Karar vermenin hayatımızda bu kadar değeri olmasına karşın kararsızlık meselemizi çözemiyoruz. Verdiğimiz karar geç kalıyor ya da nispeten yorucu bir süreç sonrası ortaya çıkıyor. Kararsızlık anında yaşadığımız belirsizlik, tahlili geciktirmek, seçimi bizim değil koşulların belirlemesine neden olur.
