haberci
Meraklı Üye
Geçen yıla ait atık miktarı 120 milyon ton oldu
TÜİK tarafından geçen yıla ait birçok tesis ve kurumdan elde edilen atık istatistikleri değerlendirilerek, yayımlandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), atık istatistikleri kapsamında Türkiye'deki tüm belediyelerden, 50 ve üzeri çalışanı olan imalat sanayi iş yerlerinden, kurulu gücü 100 MW ve üzeri olan tüm faal termik santrallerden, altyapısı tamamlanmış tüm organize sanayi bölge müdürlüklerinden, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne referans yıl için üretim beyan eden maden işletmelerinden, lisanslı veya geçici faaliyet belgeli tüm atık bertaraf ve geri kazanım tesisleri ile lisansı olmasa da belediyeler tarafından ya da belediyeler adına işletilen düzenli depolama, yakma ve kompost tesislerinde veriyi derlendi.
OLUŞAN ATIK MİKTARI 120 MİLYON TON OLARAK HESAPLANDI
Araştırma kapsamındaki imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında 2024 yılında 42,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 120 milyon ton atık oluştu.
İMALAT SANAYİ İŞ YERLERİ
İmalat sanayi iş yerlerinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 24,4 milyon ton atık oluştu. Toplam atığın yüzde 70,1'i satıldı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 12,1'i tesis bünyesinde geri kazanıldı veya dolgu malzemesi olarak kullanıldı veya doğaya yeniden kazandırıldı, yüzde 10,8'i düzenli depolama tesislerine gönderildi, yüzde 2,6'sı beraber yakma (ko-insinerasyon) veya yakma tesislerine gönderildi, yüzde 2,4'ü belediye veya OSB yönetimleri tarafından toplandı, yüzde 1,8'i iş yeri sahasında depolandı, yüzde 0,1 ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
MADEN İŞLETMELERİ
Maden işletmelerinde dekapaj malzemesi/pasa hariç 40,5 milyon ton atık oluştu. Dekapaj malzemesi/pasa dahil oluşan 1 milyar 61 milyon ton toplam atığın yüzde 99,99'unu mineral atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 85,1'i pasa sahalarında, atık barajlarında veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edildi, yüzde 12,5'i ocak içine geri dolduruldu, yüzde 2,4'ü ise diğer yöntemlerle geri kazanıldı ya da bertaraf edildi.
TERMİK SANTRALLER
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 26,5 milyon ton atık oluştu. Toplam tehlikesiz atığın yüzde 84,6'sını kül ve cüruf atıkları, yüzde 15,4'ünü ise diğer atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 86,9'u kül dağı, kül barajı veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 13,1'i lisanslı tesislere gönderildi, maden/taş ocaklarının geri doldurulmasında kullanıldı veya diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
OSB MÜDÜRLÜKLERİ
OSB müdürlüklerinin altyapı hizmetleri, atıksu arıtımı vb. idari faaliyetleri sonucu 196 bin tonu tehlikeli olmak üzere 397 bin ton atık oluştu. Oluşan atığın yüzde 95,5'i atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 4,5'i diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
BELEDİYELERDE 32,3 MİLYON TON ATIK TOPLANDI
Toplam 1 401 belediyenin 1 392'sinde atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 32,3 milyon ton atığın yüzde 88,9'u atık işleme tesislerine ve yüzde 10,9'u belediye çöplüklerine gönderilirken, yüzde 0,3'ü ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı 1,09 kg olarak hesaplandı.
Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde, 353 bin ton (kuru madde bazında) atıksu arıtma çamuru oluştuğu tespit edildi.
ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 195 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ
Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 195 milyon ton atığın 139 milyon tonu bertaraf edildi, 56 milyon tonu ise geri kazanıldı.
Düzenli depolama tesislerinde 138 milyon ton atık, yakma tesislerinde de 448 bin ton atık bertaraf edildi.
Beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde 4,7 milyon ton atık yakılarak enerji geri kazanımı gerçekleştirildi. Kompost tesislerinde 124 bin ton atık geri kazanılırken diğer geri kazanım tesislerinde ise toplam 51,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt, mineral vb. atık geri kazanıldı.
TÜİK tarafından geçen yıla ait birçok tesis ve kurumdan elde edilen atık istatistikleri değerlendirilerek, yayımlandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), atık istatistikleri kapsamında Türkiye'deki tüm belediyelerden, 50 ve üzeri çalışanı olan imalat sanayi iş yerlerinden, kurulu gücü 100 MW ve üzeri olan tüm faal termik santrallerden, altyapısı tamamlanmış tüm organize sanayi bölge müdürlüklerinden, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne referans yıl için üretim beyan eden maden işletmelerinden, lisanslı veya geçici faaliyet belgeli tüm atık bertaraf ve geri kazanım tesisleri ile lisansı olmasa da belediyeler tarafından ya da belediyeler adına işletilen düzenli depolama, yakma ve kompost tesislerinde veriyi derlendi.
OLUŞAN ATIK MİKTARI 120 MİLYON TON OLARAK HESAPLANDI
Araştırma kapsamındaki imalat sanayi işyerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hanehalklarında 2024 yılında 42,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 120 milyon ton atık oluştu.
İMALAT SANAYİ İŞ YERLERİ
İmalat sanayi iş yerlerinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 24,4 milyon ton atık oluştu. Toplam atığın yüzde 70,1'i satıldı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 12,1'i tesis bünyesinde geri kazanıldı veya dolgu malzemesi olarak kullanıldı veya doğaya yeniden kazandırıldı, yüzde 10,8'i düzenli depolama tesislerine gönderildi, yüzde 2,6'sı beraber yakma (ko-insinerasyon) veya yakma tesislerine gönderildi, yüzde 2,4'ü belediye veya OSB yönetimleri tarafından toplandı, yüzde 1,8'i iş yeri sahasında depolandı, yüzde 0,1 ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
MADEN İŞLETMELERİ
Maden işletmelerinde dekapaj malzemesi/pasa hariç 40,5 milyon ton atık oluştu. Dekapaj malzemesi/pasa dahil oluşan 1 milyar 61 milyon ton toplam atığın yüzde 99,99'unu mineral atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 85,1'i pasa sahalarında, atık barajlarında veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edildi, yüzde 12,5'i ocak içine geri dolduruldu, yüzde 2,4'ü ise diğer yöntemlerle geri kazanıldı ya da bertaraf edildi.
TERMİK SANTRALLER
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 26,5 milyon ton atık oluştu. Toplam tehlikesiz atığın yüzde 84,6'sını kül ve cüruf atıkları, yüzde 15,4'ünü ise diğer atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 86,9'u kül dağı, kül barajı veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 13,1'i lisanslı tesislere gönderildi, maden/taş ocaklarının geri doldurulmasında kullanıldı veya diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
OSB MÜDÜRLÜKLERİ
OSB müdürlüklerinin altyapı hizmetleri, atıksu arıtımı vb. idari faaliyetleri sonucu 196 bin tonu tehlikeli olmak üzere 397 bin ton atık oluştu. Oluşan atığın yüzde 95,5'i atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 4,5'i diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
BELEDİYELERDE 32,3 MİLYON TON ATIK TOPLANDI
Toplam 1 401 belediyenin 1 392'sinde atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 32,3 milyon ton atığın yüzde 88,9'u atık işleme tesislerine ve yüzde 10,9'u belediye çöplüklerine gönderilirken, yüzde 0,3'ü ise diğer yöntemlerle bertaraf edildi. Belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı 1,09 kg olarak hesaplandı.
Belediyeler tarafından işletilen atıksu arıtma tesislerinde, 353 bin ton (kuru madde bazında) atıksu arıtma çamuru oluştuğu tespit edildi.
ATIK İŞLEME TESİSLERİNDE 195 MİLYON TON ATIK İŞLENDİ
Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde işlenen 195 milyon ton atığın 139 milyon tonu bertaraf edildi, 56 milyon tonu ise geri kazanıldı.
Düzenli depolama tesislerinde 138 milyon ton atık, yakma tesislerinde de 448 bin ton atık bertaraf edildi.
Beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde 4,7 milyon ton atık yakılarak enerji geri kazanımı gerçekleştirildi. Kompost tesislerinde 124 bin ton atık geri kazanılırken diğer geri kazanım tesislerinde ise toplam 51,5 milyon ton metal, plastik, kâğıt, mineral vb. atık geri kazanıldı.