Hukuk mahkemelerinde dava, genellikle Cumhuriyet savcısı veya taraflardan biri tarafından açılmaktadır. Cumhuriyet savcısı, belirli hallerde hukuk davası açabilir veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alabilir. Taraflardan biri de dava açabilir.

Davada ilgili kişi, davanın taraflarından biridir ve dava dosyası açıldıktan sonra ihtilafın doğru bir kararla sonuçlanabilmesi için tespit edilir. Bir kişi ya da kurumun davaya dahil edilmesi ve ilgili hale gelmesi durumunda bu kişiye "ilgili kişi" denir.

Görev kuralları ise davaya hangi mahkemenin bakacağını belirleyen kurallardır. Bu kurallar, mahkemelerin görev alanlarını düzenler ve kamu düzenine uygun olarak belirlenir. Medeni Yargıda asıl mahkeme genellikle Asliye Hukuk Mahkemesi olup, görev kuralları bu doğrultuda belirlenir.

Hukuk mahkemelerinde dava açmak için öncelikle yetkili ve görevli mahkemeye bir dilekçenin verilmesi gerekmektedir. Ayrıca yargılama masraflarını karşılamak amacıyla belirli harç ve gider avansının mahkeme veznesine ödenmesi zorunludur. Dilekçenin mahkeme esasına kaydedilmesi ve dava açılmasıyla birlikte dava süreci başlamış olur.

Dava dosyasında ilişkili kişi ise genellikle kurumların ortakları, ilgili kişiler veya kurumlar ile bağlantılı kişileri ifade eder. Bu kişiler, davaya doğrudan ya da dolaylı olarak etki eden ve ilişkili oldukları kişilerdir.

Davada suçlanan kişiye ise genellikle "davalı" denir. Maddi hukuk ilişkisinin tarafları olarak, hak sahibine davacı ve yükümlü olana davalı denir. Bu kavramlar genellikle hukuk davalarında kullanılan terimlerdir.

Dava yer itibariyle hangi mahkemenin bakacağını ifade eden kavram ise "yargı yolu ilişkisi"dir. Bu kavram, bir davaya hangi yargı kolundaki mahkeme tarafından bakılacağını belirtir ve uyuşmazlığın adlî yargı koluna dahil olması gerektiğini vurgular. Bu konu genellikle hukuk mahkemelerinde önem arz eder ve yargı yolunu belirler.