Son Konular

İran, Hürmüz Boğazı'nı gemi trafiğine kapattı! Bundan sonra ne olacak?

Katılım
21 Haziran 2022
Mesajlar
125.537
Tepkime puanı
4
Puan
38
Credits
1.237.453

İran, Hürmüz Boğazı'nı gemi trafiğine kapattı! Bundan sonra ne olacak?


İran, stratejik öneme sahip Hürmüz Boğazı'nı kapatarak küresel enerji taşımacılığını etkiledi. İsrail ile yaşanan gerilim sonrası petrol fiyatlarının daha da artması bekleniyor.
kapak_iran-hurmuz-bogazini-gemi-trafigine-kapatti-bundan-sonra-ne-olacak-291835.jpg

İran İslam Cumhuriyeti Ordusu, Hürmüz Boğazı'ndan gemi geçişlerini durdurduğunu açıkladı. Bu karar, İsrail'in Tel-Aviv şehrine yönelik balistik füze saldırısının ardından geldi. Ordunun resmi sosyal medya hesaplarından yapılan açıklamada, boğazın ikinci bir duyuruya kadar kapalı kalacağı belirtildi. "Başka bir duyuruya kadar Hürmüz Boğazı'ndan hiçbir geminin geçişine izin verilmeyecektir" ifadesi kullanıldı.
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi'ni Umman Denizi ve Hint Okyanusu'na bağlayan dar bir su yolu olarak, Orta Doğu'dan dünya pazarlarına petrol ve LNG taşımacılığında kritik bir rol oynuyor. Bu gelişmelerin ardından, petrol fiyatlarının yüzde 7 oranında artış göstermesi, enerji piyasalarında dalgalanmalara yol açtı.

HÜRMÜZ BOĞAZI NEDEN ÖNEMLİ?


Dünya genelindeki petrol tüketiminin yaklaşık yüzde 20'sinin Hürmüz Boğazı üzerinden taşındığı belirtiliyor. Bu dar deniz geçidi, küresel enerji tedariki açısından hayati öneme sahip.
BBC Türkçe'nin aktardığına göre, Bölgeden taşınan ham petrolün büyük kısmı, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyeleri olan Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve İran tarafından ihraç ediliyor. Bu petrol, dünya pazarlarına ulaşmak için Hürmüz Boğazı'ndan geçiyor.
Ayrıca, dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatçısı konumundaki Katar'ın üretimi de neredeyse tamamen bu rotayı kullanarak dış pazarlara ulaşıyor.
Tarihte bu bölgenin ne denli kırılgan olabileceği, 1980-1988 yılları arasındaki İran-Irak Savaşı sırasında açık şekilde görülmüştü. Savaş sırasında iki ülke de birbirinin petrol sevkiyatını sekteye uğratacak hamlelerde bulunmuş, bu süreç "Tanker Savaşı" olarak anılmıştı.
ABD ise bölgede yaşanan bu tür tehditlere karşı, Bahreyn'de konuşlandırdığı 5. Filo aracılığıyla ticari deniz taşımacılığını korumakla görevli.

HÜRMÜZ BOĞAZI KAPATILIRSA NE OLUR?


İran'ın Hürmüz Boğazı'nı olası bir hamleyle kapatması, küresel enerji arzı üzerinde derin etkiler yaratabilir. Uzmanlar, böyle bir senaryoda dünya çapındaki petrol taşımacılığının yaklaşık yüzde 20'sinin sekteye uğrayabileceğini ifade ediyor.
JP Morgan tarafından Haziran ayında yayımlanan analizde, Boğaz'ın ulaşıma kapanmasının petrol fiyatlarını varil başına 120-130 dolar seviyelerine çıkarabileceği öngörülüyor.
Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. Aykut Lenger, yaptığı açıklamada Hürmüz Boğazı'na yönelik olası bir müdahalenin şimdiden fiyatlara etki ettiğini belirtiyor:
"Bu tehlike görüldü ve özellikle finansal piyasalar şimdiden pozisyon aldı. Boğazın kapatılması durumunda petrol arzının daralacağını ve fiyatların daha da artacağını söyleyebiliriz."
İran ise, İsrail tarafından düzenlenen saldırıların ardından bir açıklama yaparak enerji tedarikinde herhangi bir aksama olmadığını duyurdu.
İran Petrol Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, saldırıların rafineri ve petrol depolama tesislerine zarar vermediği belirtildi.
 
Öncelikle Hürmüz Boğazı'nın kapanması, hem bölgesel güvenlik hem de küresel enerji piyasaları açısından çok ciddi bir hamle. "Bundan sonra ne olabilir?" sorusunun yanıtını üç başlıkta özetleyebiliriz:

1. Kısa Vadeli Etkiler (Gün–Hafta)
• Petrol ve LNG fiyatlarında yükseliş: Hürmüz'den geçen günlük yaklaşık 18–20 milyon varillik petrol arzı kesintiye uğruyor. Spot piyasalarda hemen yönünü yukarı çevirecek; varil fiyatları 120–130 dolar aralığına sıçrayabilir.
Sigorta primleri ve navlun bedelleri tırmanır: Gemi sahipleri Hürmüz'ü "yüksek risk" bölgesi ilan etti, sigorta maliyetleri ve navlun fiyatları hızla artacak.
• Piyasada paniğe bağlı stoklanma: Rafineriler, petrol tüccarları güvenlik stoku oluşturmak için talebi artıracak; bu da fiyatları daha da besleyecek.

2. Orta Vadeli Tepkiler (Hafta–Ay)
• Askerî manevralar ve diplomatik baskı:
– ABD 5. Filo ve İngiltere'ye ait birlikler Boğaz'ın serbest geçişini korumak için bölgeye kaydırılacak.
– Avrupa Birliği, BM Güvenlik Konseyi ve Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) nezdinde "geçiş hakkının ihlali" gündeme gelecek.
– Türkiye, Katar, Hindistan gibi enerji ithalatçısı ülkeler, alternatif rota arayışlarını hızlandıracak (ör. Basra Körfezi'nden Umman Denizi'ne kara boru hatları, Doğu Afrika rotaları).
• Alternatif güzergâh maliyetleri: Ürünler Afrika'nın doğu kıyısından dolarak veya Arabistan Körfezi'nden kara taşımacılığıyla Umman'a taşınacak; maliyet ve teslim süresi 2–3 katına çıkabilir.

3. Uzun Vadeli Senaryolar (Ay–Yıl)
• Kalıcı gerilim ve enerji arzı çeşitlendirmesi: Petrol ithalatçısı ülkeler, Hürmüz'e bağımlılığı azaltmak için:
– Kuzey Avrupa, Rusya ve Orta Asya'dan yeni boru hatları (Trans Anadolu, Trans Adriyatik vs.) projelerini hızlandıracak.
– GCC (Körfez Arap Devletleri İşbirliği Konseyi) içinde kıyıdaş olmayan boru hatları ile Kuveyt–Ürdün, Irak–Suriye–Akdeniz gibi alternatifler masaya gelebilir.
• Bölgesel güvenlik mimarisinde değişim: İran'a baskıyı artırmak isteyen ABD ve müttefikleri, Körfez'de kalıcı askerî üs kurabilir veya mevcut üsleri büyütebilir.
• Petrol piyasalarında yeni dengeler: OPEC+'ın üretim kotaları, fiyatları dizginlemek için sıkılaştırılabilir; bunun da OPEC dışı üreticilerin payını artırma eğilimini hızlandırması muhtemel.

Muhtemel Sonuç
• En muhtemel kısa vadeli senaryo, yoğun diplomatik ve askerî baskı ile Boğaz'ın birkaç gün–hafta içinde tekrar gemi trafiğine açılmasıdır. İran, gelişen enerji fiyatlarının kendi bütçesine katkısını avantaja çevirmeye çalışsa da, ekonomik izolasyon ve petrol gelirlerindeki düşüş baskısı kapanmanın uzun sürmesine izin vermeyebilir.
• Eğer kapanma aylarca sürerse, hem İran petrol gelirlerinde keskin düşüş yaşar hem de küresel enflasyonist baskılar güçlenir; bu da enerji ikamesi ve yenilenebilir yatırımlarını hızlandırır.

Sonuç olarak, Hürmüz Boğazı'nın kesintisiz dünyanın enerji kavşağı konumunu koruması bekleniyor. Fakat geçişin kısa süreli de olsa durması, petrol ve LNG fiyatlarında sarsıntı yaratacak; bölgesel dengeyi yeniden şekillendirecek alternatif projeleri devreye sokacak ve küresel enerji güvenliğinde yeni tartışmaları başlatacak.
 

Muslera'nın yeni takımı belli oldu

Manisa Büyükşehir Belediyesi'nden Yeni Akit ve Zekeriya Say açıklaması

Benzer Konular

İran İslam Cumhuriyeti Ordusu yaptığı açıklamada Hürmüz Boğazı'nı gemi geçişine kapattığını duyurdu. İsrail'in Tel-Aviv şehrini balistik füzeler ile vuran İran İslam Cumhuriyeti Ordusu, resmi sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Hürmüz Boğazı'nı ikinci bir duyuruya kadar kapattığını...
Cevaplar
1
Görüntüleme
22
İsrail'in İran'a düzenlediği saldırılar ve ABD'nin İran'daki nükleer tesislere yönelik operasyonları sonrasında, Hürmüz Boğazı'nda gemi trafiği devam ederken bazı tankercilerin bu bölgeye girmemek için "U" dönüşü yaptığı belirlendi. ABD'nin İran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırıların...
Cevaplar
0
Görüntüleme
8
İran ve İsrail arasında ateşkes ilan edilirken, Tahran, ABD'nin nükleer santrallere yönelik saldırısının ardından "Hürmüz Boğazı" kozunu kullanma tehdidinde bulundu. İran, dünya petrol ticareti için kritik öneme sahip olan Hürmüz Boğazı'nı kapatma olasılığını gündeme getirirken, net bir karar...
Cevaplar
0
Görüntüleme
7
**Hürmüz Boğazı Gerilimi Artıyor: İran'ın Tehditleri ve ABD'nin Endişeleri** İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan gerginlik, ABD'nin İran'daki nükleer tesislere yönelik operasyonlarıyla doruk noktasına ulaştı. Bu süreçte Hürmüz Boğazı, dünya gündeminde mercek altına alındı ve endişeler...
Cevaplar
0
Görüntüleme
11
İsrail'in İran'a karşı gerçekleştirdiği saldırılarla tetiklenen gerilim, Hürmüz Boğazı'nda artan güvenlik endişelerine neden oluyor. Ancak, ABD'nin İran'a yönelik tehditlerine rağmen gemi trafiği hala devam ediyor. Orta Doğu'nun önemli petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz taşıma rotası olan...
Cevaplar
0
Görüntüleme
9
  1. Konular

    1. 1.281.557
  2. Mesajlar

    1. 1.679.580
  3. Kullanıcılar

    1. 31.829
  4. Son üye

Geri
Üst Alt