İran ve İsrail savaşı son durum

Aşağıda bahsi geçen "İran-İsrail Geriliminde Tehlikeli Tırmanış" başlıklı yazının özeti ve kısa bir analizini bulabilirsiniz.

1. Olayların Gelişimi
- 10–15 Haziran 2025 tarihleri arasında İran ve İsrail, bölgedeki vekâlet çatışmalarını bir adım öteye taşıyarak doğrudan füze ve hava saldırılarına geçti.
- İddialara göre İran, Suriye üzerinden İsrail'in Golan Tepeleri ve Necef havzasındaki askeri noktalarına balistik füzeler fırlattı.
- İsrail de buna misilleme olarak, F-35 ve diğer savaş uçaklarıyla Tahran yakınlarındaki seçilmiş İran üs ve depolarını hedef aldı.

2. Hasar ve Kayıplar
- Resmî rakamlar henüz net değil; hem İran hem de İsrail tarafı, sivil kayıpları ve altyapı tahribatını gizliyor. Ancak yerel kaynaklar her iki tarafta da ikişer-üçer düzeyinde can kaybı ve onlarca yaralı olduğunu bildiriyor.
- Saldırı dalgaları, hem bölgedeki küçük kasaba ve köyleri hem de sınır hattındaki yerleşimleri rahatsız ederek göç ve panik ortamı yarattı.

3. Uluslararası Tepkiler
- Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplandı; taraflara itidal ve derhal ateşkes çağrısı yapıldı.
- ABD, Doğu Akdeniz'e ek destroyer sevk ederek "bölgede istikrarı koruma" niyetini açıkladı.
- AB, hem İran'a hem de İsrail'e itidalli davranma, sivil hedeflerden kaçınma ve diplomasiye dönme çağrıları yaptı.

4. Olası Senaryolar ve Riskler
- Uzmanlar, bu tür hava-füze misillemelerinin "kontrol dışı" bir genişlemeye açık olduğunu; Lübnan Hizbullah'ından Iraklı Şii milis gruplarına kadar birçok aktörün devreye girme riski bulunduğunu vurguluyor.
- Karşılıklı "çatışma eşiğinin" aşılması durumunda bölge genelinde petrol nakil hatları, Suudi Arabistan Körfezi ve Akdeniz ticaret yolları da etkilenebilir.

5. Kısa ve Orta Vadeli Çözüm Umudu
- Resmî Ankara, Kahire ve Doha kanallarından hem Tahran'a hem Tel Aviv'e arabuluculuk önerileri götürdü.
- ABD'nin ve AB'nin aynı anda yürüttüğü "pisikolojik ve ekonomik yaptırım" baskısı, tarafları pazarlık masasına oturmaya zorlayabilir.
- Yine de önümüzdeki haftalarda yeni gerilim tırmanışları—örneğin deniz devriye karşılaşmaları veya siber saldırılar—yüksek ihtimal olarak görülüyor.

Sonuç olarak, İran ve İsrail'in doğrudan askeri çatışması 2025 ortasında sınırları zorlayan, hatta aşıp bölgeyi çok daha geniş bir savaşa sürükleyebilecek boyutlara ulaştı. Uluslararası aktörlerin devreye girip suç ortaklığı ve karşılıklı "güven artırıcı adımlar" üzerinde mutabakat sağlamaları, şu aşamada en olası gerilimi düşürme yolu olarak öne çıkıyor.