Isının Yayılma Yolları Konu Anlatımı
Isı 3 yolla yayılır.
1- İLETİM : Isı katılarda iletim yoluyla yayılır.Metal bir telin ucu ısıtıldığında diğer uçtan tutan el ısıyı çok çabuk hisseder.Yoğun maddeler ısıyı daha iyi iletirler.Metaller yoğun maddeler olduğu için ısı iletimleri fazladır. Tahta,plastik gibi maddelerde ise ısı iletimi çok yavaştır. Kibritin bir ucu yanmasına rağmen diğer uçtan tutan elin yanmaması veya tencerelerin tutacak yerlerinin plastikten yapılmasının nedeni ısı iletimiyle ilgilidir. Metal kaşık kullanarak yemeği karıştırdığımızda bir süre sonra elimiz yanar,ancak tahta kaşık kullandığımızda bu olayla karşılaşmayız. Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni , çok zor ileten maddelere ise ısı yalıtkanı adı verilir. Isı İletkeni Isı Yalıtkanı Bakır Cam yünü Gümüş Plastik Köpük Alüminyum Tahta Altın Hava Boşluğu(vakum)
2 – KONVEKSİYON : Isı sıvı ve gazlarda konveksiyon(taşıma) yoluyla yayılır.Konveksiyonla yayılmada ısınan taneciklerle soğuk tanecikler yer değiştirir.Su ısıtılırken yoğunluğu azaldığı için yukarı doğru hareketlenir.Hızlı moleküller yukarı giderken ısıyı kütleleri ile taşırlar.Yemekler pişirilirken karıştırılması ile sıcak ve soğuk arasındaki ısı alışverişi hızlanır. Kalorifer peteğinin yakınındaki hava molekülleri ısınarak yükselir.Isınıp yükselen bu havanın yerine ısınmak üzere soğuk hava gelir.Evlerin içlerinin ısınması bu şekilde gerçekleşir.
3-IŞIMA : Maddeler arasında doğrudan temas olmadan ısı aktarımı olabilir.Isının ışınlarla maddesel ortama ihtiyaç duymadan yayılmasıdır. Dünyamızın ısınması,soğuk bir kış gününde güneş altında kalan bir aracın cam ve kaportası soğuk iken içinin ısınması,mikro dalga fırınlarda yemeklerin pişirilmesi veya ampulün çevresinin ısınması ışıma yoluyla gerçekleşir. Burada ısı enerjisi molekülden moleküle aktarılır. Bunun için moleküllerin birbirine dokunması gerekir.
Isı 3 yolla yayılır.
1- İLETİM : Isı katılarda iletim yoluyla yayılır.Metal bir telin ucu ısıtıldığında diğer uçtan tutan el ısıyı çok çabuk hisseder.Yoğun maddeler ısıyı daha iyi iletirler.Metaller yoğun maddeler olduğu için ısı iletimleri fazladır. Tahta,plastik gibi maddelerde ise ısı iletimi çok yavaştır. Kibritin bir ucu yanmasına rağmen diğer uçtan tutan elin yanmaması veya tencerelerin tutacak yerlerinin plastikten yapılmasının nedeni ısı iletimiyle ilgilidir. Metal kaşık kullanarak yemeği karıştırdığımızda bir süre sonra elimiz yanar,ancak tahta kaşık kullandığımızda bu olayla karşılaşmayız. Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni , çok zor ileten maddelere ise ısı yalıtkanı adı verilir. Isı İletkeni Isı Yalıtkanı Bakır Cam yünü Gümüş Plastik Köpük Alüminyum Tahta Altın Hava Boşluğu(vakum)
2 – KONVEKSİYON : Isı sıvı ve gazlarda konveksiyon(taşıma) yoluyla yayılır.Konveksiyonla yayılmada ısınan taneciklerle soğuk tanecikler yer değiştirir.Su ısıtılırken yoğunluğu azaldığı için yukarı doğru hareketlenir.Hızlı moleküller yukarı giderken ısıyı kütleleri ile taşırlar.Yemekler pişirilirken karıştırılması ile sıcak ve soğuk arasındaki ısı alışverişi hızlanır. Kalorifer peteğinin yakınındaki hava molekülleri ısınarak yükselir.Isınıp yükselen bu havanın yerine ısınmak üzere soğuk hava gelir.Evlerin içlerinin ısınması bu şekilde gerçekleşir.
3-IŞIMA : Maddeler arasında doğrudan temas olmadan ısı aktarımı olabilir.Isının ışınlarla maddesel ortama ihtiyaç duymadan yayılmasıdır. Dünyamızın ısınması,soğuk bir kış gününde güneş altında kalan bir aracın cam ve kaportası soğuk iken içinin ısınması,mikro dalga fırınlarda yemeklerin pişirilmesi veya ampulün çevresinin ısınması ışıma yoluyla gerçekleşir. Burada ısı enerjisi molekülden moleküle aktarılır. Bunun için moleküllerin birbirine dokunması gerekir.