Morfolojik farkındalık, bir dildeki kelimelerin yapı taşlarını, yani morfolojik yapılarını anlama, bu yapılara dair farkındalığa sahip olma ve bu bilgiyi kullanabilme yeteneğini ifade eder. Örneğin, bir kelimenin kökü, yapım ekleri veya çekim ekleri gibi unsurları tanımak ve bu unsurların kelimenin anlamı, biçimi veya dilbilgisi kuralları üzerindeki etkilerini anlamak morfolojik farkındalığın bir parçasıdır. Morfolojik farkındalık, dilin yapısını anlamak ve etkili iletişim kurmak için gereklidir.

Üst dil farkındalığı ise dil bilincine dayalı olarak birden fazla dil becerisini içeren, dilin yapısı hakkında bilinçli olarak bilgi sahibi olma, düşünme ve değerlendirme yapabilme yeteneğidir. Bu, dilin yapısal özelliklerini, dilbilgisi kurallarını veya kelime anlamlarını değerlendirme, karşılaştırma ve uygulama yeteneği olarak açıklanabilir. Üst dil farkındalığı sayesinde kişiler, metinleri anlamlandırmak, iletişim becerilerini geliştirmek ve dilbilgisi kurallarını doğru bir şekilde uygulamak konularında daha yetkin hale gelirler.

Morfolojinin genel anlamı ise bir dil bilgisi terimi olarak kullanılmaktadır. Morfoloji, kökenini Fransızca dilden alan bir terimdir ve "yapı bilgisi" anlamına gelir. Biyolojideki anlamıyla canlı organizmaların şekil ve dış yapılarıyla ilgilenen bir bilim dalı olarak da kullanılabilir. Dilbilimde ise morfoloji, kelimelerin yapısını, kelime türetme kurallarını ve bu yapıların dilbilgisi sistemine olan etkilerini inceleyen bir alt disiplindir.

İngilizce'de "morfoloji" terimi için ise "morphology" kelimesi kullanılır. Morfolojik kavram, bir nesnenin biçimsel özellikleri ile ilgili değerlendirmeler yapılmasını ifade eder. Bu terim genellikle dilbilim ve biyoloji gibi alanlarda yapısal özelliklerin incelenmesinde kullanılmaktadır.

Sonuç olarak, morfolojik farkındalık ve üst dil farkındalığı dil bilincini geliştirmek, dil yapılarını anlamak ve doğru iletişim kurmak için önemli kavramlardır. Bu yetenekler, dil bilgisi bilincini artırır ve dil becerilerini güçlendirir.