Mülteci

Mülteci Ne Demek ?

"Mülteci" terimi, uluslararası hukukta ve ulusal mevzuatta şöyle tanımlanır:

1. Genel Tanım
• Kendi uyruğu veya vatandaşı olduğu devlette ırkı, dini, milliyeti, belirli bir sosyal gruba ait olması veya siyasi görüşü nedeniyle zulüm görme korkusuyla ülkesini terk etmek zorunda kalan kişi.
• Bulunduğu devlette korunma imkânı kalmayan ve başka bir devletin korumasına ihtiyaç duyan kimse.

2. Uluslararası Hukukta
• 1951 Cenevre Sözleşmesi'ne (ve 1967 Protokolü'ne) göre mülteci: "Bir devletin dışında bulunan ve zulüm korkusu sebebiyle kendi ülkesine dönemeyen veya dönmeye isteksiz kişi."
• Sözleşme, zulmün "ırk, din, milliyet, sosyal grup veya siyasi görüş" sebepli olması şartını öne çıkarır.

3. Türkiye'deki Düzenleme
• 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'na göre mülteci: "Uyruğuna sahip olduğu ülke tarafından zulme uğrama veya zulüm tehlikesiyle karşılaşma ya da temel hak ve özgürlüklerini ihlal riski bulunan ve bu nedenle koruma talebinde bulunan yabancı."
• Türkiye, Avrupa Birliği üyesi olmayan ülke vatandaşlarını "mülteci", AB ülkesi vatandaşlarını ise "iltica eden" olarak sınıflandırır.

4. Mülteci Olmanın Şartları
1) Kendi ülkesini terk etmiş olmak.
2) Zulüm veya ciddi insan hakları ihlali riskiyle karşılaşmak.
3) İltica talebiyle ilgili makamlardan resmi koruma statüsü (mültecilik belgesi) talep etmek.

5. Mülteciyle Karıştırılan Diğer Kavramlar
• Sığınmacı: Henüz resmi mülteci statüsü almamış, iltica talebi değerlendirilen kişi.
• Göçmen (migrant): İnsan hakları ihlali korkusundan ziyade ekonomik, ailevi veya diğer sebeplerle göç eden kişi.
• İltica Eden: Türkiye'ye sığınma talebinde bulunan ve statüsü henüz karara bağlanmamış yabancı.

Sonuç olarak, "mülteci", içinde bulunduğu ülke tarafından korunma imkânı kalmadığı için uluslararası korumaya başvuran ve uluslararası sözleşmelerle tanınmış haklara sahip kişidir.